muslim.uz

muslim.uz

Шанхайдаги “Кордис” меҳмонхонаси вокзал ва аэропортга яқинлиги, ажойиб сув ҳавзасига эгалиги билан мақтана олади. Бироқ унинг қолган меҳмонхоналардан устун жиҳати бор: меҳмонхонада икки марта фильтрланган ҳаво таклиф қилинади. Бундан ташқари, ҳаво сифати меҳмонхона таклиф қилувчи асосий хизматлардан бири ҳисобланади. Меҳмонхонадаги 396 та хонадан ҳар бирида ҳаво ифлосланиши датчиклари мавжуд. Бу ҳақда kun.uz нашри хорижий ОАВга таяниб хабар берди.

Тоза ҳаво билан нафас олиш Шанхай, Пекин ва Деҳли каби ҳавоси ифлосланган шаҳарларда мавқе ва бойларнинг ночор кишилардан ажралиб туришининг янги аломатига айланиб бормоқда.

2014 йилда Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти заҳарли ҳаво кўрсатадиган таъсирни ҳисоблаб чиққан. Ҳисоб-китобларга кўра, бундай ҳаво йилига 7 млн та барвақт ўлим ва турли касалликларга сабаб бўлган.

Албатта, яқин вақтларгача ҳеч ким тоза ҳаво сотилади деб ўйламаган, бироқ тижорат сектори бу вазиятдан ҳам фойда кўриш имконини “маҳкам ушлади”. Ҳозирда Деҳлида бойлар учун тоза ҳавога эга хусусий мактаблар ва меҳмонхоналар очилмоқда.

“Мен меҳмонхоналар интернет учун ҳақ олган кунларни эсламоқдаман. Энди интернет кўпроқ иссиқ сувга ўхшайди. Агар сизда юқори тезликдаги бепул интернет бўлмаса, унда сиз рақобатни бой берган бўласиз. Меҳмонхонада тоза ҳаво ҳам шундай хизмат бўлади – агар сиз ўз биноингизда рақобатчиларингиз каби тоза ҳавони таъминлай олмасангиз, унда муваффақиятсизликка учрайсиз. Ҳаво шундай муҳим аҳамият касб этмоқда”, деб айтган “Кордис” меҳмонхонаси бошқарувчи директори Жон О'Ши.

ЎМИ Матбуот хизмати

Ҳар бир инсон турмуш тақозоси ила ҳаётида доимий равишда молиявий муомалаларга дуч келади ва бу муомалаларда иштирок этади. Молиявий муомалаларда асосан ҳалол ва ҳаром масаласи жуда зарур ҳисобланади. Айниқса, бозор муомалаларида бу ишга катта аҳамият бериш лозим.

Савдогар фойда кўришга умид қилгани ҳолда, куйиб қолишни ҳам бўйнига олиб иш бошлайди. Ҳаражат қилиб одамларга керакли нарсаларни олиб келади. Мазкур, сабабларга кўра, тижорат билан шуғулланиш инсон учун ҳалол қилинган.

Энг муҳими, бу муомалалар ризқнинг ҳалол ва баракали бўлиши таъминланади. У дунёда шунга яраша ажру савоб, мақому мартабага эришилади.

Ҳадиси шарифдан: Расулуллоҳ (с.а.в.): “Ростгўй, омонатли тожир набийлар, сиддиқ ва шаҳидлар билан биргадир”, дедилар.

Аллоҳга шукрки, халқимиз орасида бозорларимизни тўлдириб, халқимизни оғирини енгил қилиб, ўз касбига ҳалол ёндашадиган, меҳнатсевар, ҳаромдан ҳазар қиладиган, бошқалар ҳаққига ҳиёнат қилишга худодан қўрқадиган, тақводор, яхшилик қилувчи, ростгўй савдо ходимларимиз бор. Аслида, ҳар бир тожир ушбу сифатларга эга бўлиши билан қуйидаги 3 сифатга эга бўлишга уринмоғи керак:

  1. Аллоҳ таолодан қўрқиш ва унга тақво қилиш,
  2. Яхшилик қилиш,
  3. Ростгўй бўлиш.

Ушбу сифатлари бўлган одамгина тижоратда фожирлик, алдамчилик, ҳаромхўрлик қилмайди. Охиратда улуғ даражага эришади.

Минг афсуслар бўлсинки, тожирлик номига доғ тушириб фирибгарлик, алдамчилик, тарозидан уришлик, ҳаромхўрлик билан кун кўрадиганлар ҳам йўқ эмас. Аллоҳ таоло Қуръони каримда: “Бир-бирларингизнинг молларингизни ботил йўл билан еманг” дейди. (Барака сураси. 188-оят) Имом Қуртубий: “Оятдаги” “ботил йўл билан емаслик” ка ҳаромнинг барча турлари: қимор, алдамчилик, ҳаром нарсаларни сотиб мол топиш, ҳаром касбларни қилиб мол топиш ва бошқалар киради” деганлар.

Тарозидан ва ўлчовдан уриб қолиш мутлақо ҳаромдир. Аллоҳ таоло мутаффифун сурасида марҳамат қилади: “...Вайл бўлсин ўлчовдан уриб қолувчиларга, улар одамлардан нарса ўлчаб олсалар, тўлиқ оларлар. Ва агар уларга ўлчаб ёки тортиб берсалар, камайтирарлар” (1-3 оятлар).

“Вайл” сўзининг икки хил маъноси бор, бири “Вой бўлсин”, иккинчиси эса дўзахнинг номларидан бири “Вайл” яъни “Ўлчовдан уриб қолувчиларга Вайл дўзахи бўлсин” деганидир.

Аслида бу икки маъно бир-бирини тўлдириб келади: “Вайл”га тушган одамнинг ҳолига вой бўлади, ҳолига вой бўлган одам “Вайл” га тушади. Аллоҳ таоло Қуръони каримда ушбу масалани кўп сураларда зикр қилган. Хусусан, Шуайб Алайҳиссалом қиссасида у зотнинг қавмларининг энг катта айби ўчовда бировнинг ҳаққидан уриб қолиш экани такрор-такрор таъкидланган. Ҳар сафар шу ҳақда сўз кетганда Аллоҳ таоло ўша қавмни мазкур айби учун ҳалок қилгани ҳам такрорланган. Ўлчовда бировнинг ҳаққини уриб қолган қавмни юртидан барака кўтарилиб, очарчиликка дучор бўладилар, молларига талофот етади.

Улар савдо ишларини ҳалоллик, поклик  билан қилсалар, энг баракали касбни қилган бўлар эдилар, кўп фойда топар эдилар, аммо, “улар” очкўз, ебтўймас шахсларга айланиб қолганлар. Шунинг учун савдодан тушган фойдани еб тўймасдай ўлчовдан олиб қолиб – ялаб тўймоқчи бўладилар. Улар балки бу беш кунлик дунёда қўлга тушмай, қилган жиноятларининг жазосини тортмай, қутулиб кетарлар. Аммо, охиратда бировни ҳаққини еганга, дўзахга тушиб, азобга гирифтор бўлиб, ҳолига вой бўлишини, ўйлаб кўрмайдиларми?!

Инсонларнинг барчаси учун мазкур иқтисодий муаммолар одоби уларнинг барчаларини яратган, уларга ризқ бераётган ва охиратда ҳар бирларини ҳисоб-китоб қилиб, қилмишига яраша жазо ёки мукофот берадиган зот-Аллоҳ таоло томонидан жорий қилингандагина айни адолатли бўлади, бировга заррача зулум қилинмайди. Ана ўша илоҳий кўрсатмаларга амал қилиш орқали тинчлик ва омонлик билан муродга етади.         

Луқмон ИСОЕВ

 Шофиркон тумани “Саййид Ато”

жомеъ масжиди имом-хатиби

ЎМИ Матбуот хизмати

 

Маълумки, 2018 йил 5 мартда Ўзбекистон Президенти «Ўзбекистон Республикаси фуқароларининг вақтинчалик меҳнат фаолиятини амалга ошириш учун республика ташқарисига транспортда чиқиш вақтида хавфсизлигини таъминлаш чора-тадбирлари тўғрисида» Қарорини имзолади. Унга кўра меҳнат мигрантлари учун қатор имтиёзлар белгиланган.

Ташқи меҳнат миграцияси агентлиги ахборот хизмати хабарига кўра, Россия ва Қозоғистонда вақтинчалик меҳнат фаолиятини амалга ошириш учун чиқаётган фуқаролар валюта ҳисоби очиш ва махсус «VISA-migrant» карталари олиш («Алоқабанк» орқали), плацкарт ва умумий вагонларга темир йўл чипталари (“Ўзбекистон темир йўллари” АЖ орқали) ёки иқтисодий (эконом) класс авиачипталарни (“Ўзбекистон ҳаво йўллари” МАК орқали) 20 фоизгача чегирма билан махсус кассалардан олиш, шунингдек темир йўл ва авиачипта харид қилиш харажатларини қисман қоплаш учун 300 минг сўм миқдорда беғараз тўловни бир йилда бир марта («Алоқабанк» орқали) олиш учун ўзлари яшаб турган тумандаги Бандликка кўмаклашиш марказларига мурожаат қилишлари ва бўлғуси иш жойи, йўл маршрути ва кетиш истагидаги санаси кўрсатилган ҳолда Ташқи меҳнат миграцияси агентлигининг электрон маълумотлар базасига рўйхатга олинишлари лозим.

Қайд этилишича, имтиёзли чипталарни сотиш Ўзбекистон Республикаси президентининг 3584-сонли қарорига асосан 2018 йил 1 апрелдан бошланади.

ЎМИ Матбуот хизмати

Пятница, 30 Март 2018 00:00

Ер ўз ўқи атрофида айланадими?

Қуръони Карим бизга Ернинг доира шаклидалигини бир оятнинг ўзидагина эмас, балки, бир неча оятларда таъкидлаган. Чунки, бу – борлиққа оид улкан масаладир. Аллоҳ таоло Қуръони Каримдан олдин нозил қилган барча қадимий китоблар инсоният томонидан ўзгартириб юборилган. Натижада дин билан илм ўртасида қарама-қаршилик юзага келган. Шунинг учун Қуръони Карим Ернинг юмалоқлигига далолат қиладиган далилларни кетма-кет келтиради. 

 لَا الشَّمْسُ يَنبَغِي لَهَا أَن تُدْرِكَ الْقَمَرَ وَلَا اللَّيْلُ سَابِقُ النَّهَارِ وَكُلٌّ فِي فَلَكٍ يَسْبَحُونَ

“На қуёшнинг ойга етиб олмоғи дуруст бўлар ва на кеча кундуздан ўзиб кетар. Ҳар бири фалакда сузиб юрар”. (Ҳеч қачон қуёш ойга етиб олиб, бемаҳалда бош кўтариб қолиши мумкин эмас. Улардан ҳар бири Аллоҳ белгилаган вақтдагина чиқади. Бу, низом ҳатто дақиқаларигача аниқдир. Ундан кеч ҳам қолмайди, илгари ҳам кетмайди. Бу жараён дунё бунёд бўлганидан буён давом этиб келмоқда. Бирон марта бирон дақиқага ўзгарган эмас. Ушбу жараённи тақдир қилган зот ўликларни қайта тирилтиришга қодир эмасми?!) (Ёсин сураси, 40-оят).

Аллоҳ субҳанаҳу ва таоло ушбу ояти каримада Қуръон нозил бўлаётган пайтда арабларда мавжуд бўлган нотўғри эътиқодга раддия қилган. Ўша пайтда араблар “Кеча олдин келади. Ундан кейин кундуз келади” дейишарди. Яъни кундуз кечадан ўзиб кетолмайди деб ўйлашарди. Аллоҳ таоло уларнинг ушбу хато эътиқодларини тўғрилаш учун: 

وَلَا اللَّيْلُ سَابِقُ النَّهَارِ

“Кеча кундуздан ўзувчи эмас” деб марҳамат қилди.

Улар “Кундуз кечадан ўзиб кетолмайди” деб эътиқод қиляптилар. Лекин Аллоҳ таоло уларга “Кеча ҳам кундуздан ўзиб кетолмайди” деб марҳамат қилди. Бунинг маъноси – кундуз кечадан ўзиб кетмайди, кеча ҳам кундуздан ўзиб кетмайди. Уларнинг ҳар иккиси ҳам Ер шари сатҳида мавжуддир.

Аллоҳ таоло борлиқни яратгандан кейин борлиқнинг яратилишида ёки унинг улкан қонуниятларида бирор ўзгариш содир бўлмади. Балки борлиқ яратилганидан бери ўзгармасдан, собит ҳолда ўта нозик низом асосида қиёматга қадар ҳаракат қилади.

Агар Ер бирор геометрик шаклда, масалан, учбурчак ёки бошқача шаклда бўлганида, борлиқ яратилаётган пайтда кундуз олдин бўлган бўларди. Лекин кеча ва кундузнинг Ер шари сатҳида бир вақтда биргаликда мавжуд бўлиши Ернинг доира шаклида бўлгани эътиборидандир. Шунинг учун бир вақтнинг ўзида Ер шарининг ярми ёруғ, ярми қоронғу бўлади. 

Кеча ва кундуз эслатма олувчи учун кетма-кет келади 

Аллоҳ субҳанаҳу ва таоло Ернинг дорисимонлигини ва айланишини таъкидловчи қуйидаги оятни нозил қилган: 

وَهُوَ الَّذِي جَعَلَ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ خِلْفَةً لِّمَنْ أَرَادَ أَن يَذَّكَّرَ أَوْ أَرَادَ شُكُوراً

“У ибрат олмоқни ирода қилган ва шукр қилмоқни ирода қилган киши учун кеча-кундузни бирин-кетин қилган Зотдир” (Фурқон сураси, 62-оят).

Оятдаги “خِلْفَةً” (хилфа) калимасининг маъноси нима? Бунинг маъноси – кеча ва кундуз кетма-кет, бирининг ортидан бири келади дегани.

Мисол учун алмашиб навбатда турадиганларни олайлик. Бир қўриқчининг навбати келса, у ўзидан олдинги қўриқчидан кейин навбатда туради. Кейин учинчиси иккинчи қўриқчининг ўрнига келади ва ҳоказо.

Келинг, бир корхонани фараз қилайлик. У ерда 24 соат иш бўлади. Навбатчилар ҳар саккиз соатда алмашиб турса, тўртта қўриқчи кетма-кет навбатда турган бўлади. Аммо бир нарсани тушунайликки, корхона янги иш бошлаганда илк навбатда турган қўриқчи бирорта қўриқчининг ўрнига келган ҳисобланмайди. Чунки, корхонада ундан олдин қўриқчилик ташкил этилмаган эди. Агар биз корхонани ишга тушириб, янги қўриқчини қўйсак, ўша қўриқчи бирорта қўриқчига ўринбосар бўлмайди. Чунки, ундан олдин корхонада қўриқчилик йўлга қўйилмаган эди. Дунёдаги кўп ўринларда шундай ҳол юз беради. Бирининг ортидан бошқаси келади. Ўшандаям илк келгани бировнинг ўрнига келган бўлмайди.

Лекин Аллоҳ субҳанаҳу ва таоло: 

وَهُوَ الَّذِي جَعَلَ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ خِلْفَةً لِّمَنْ أَرَادَ أَن يَذَّكَّرَ أَوْ أَرَادَ شُكُوراً

“У ибрат олмоқни ирода қилган ва шукр қилмоқни ирода қилган киши учун кеча-кундузни бирин-кетин қилган Зотдир”  деб марҳамат қилган.

Яъни Аллоҳ таоло борлиқни яратганда, кеча-кундузни ҳам бирининг ортидан бошқаси келувчи қилиб яратган. Лекин биз юқорида айтганимиздек, яратишнинг аввалида бирин-кетинлик деган нарса бўлмайди. Чунки, илк яратилган нарса биринчиси бўлса, у нима нарсага ўринбосарлик қилади?! Бу ҳолат яратишнинг аввалида бўлади.

Лекин Аллоҳ таоло бизга яратишнинг аввалида кеча-кундузни бирин-кетин келувчи қилиб яратганини айтдими, демак, кеча-кундуз ўша пайтда бир вақтда яратилган. Бир пайтнинг ўзида бирин-кетинлик уларда бўлган. Аввал кундузни яратиб, кейин унинг ортидан кечани эмас, балки иккисини бир пайтда яратган. Аллоҳ таоло биринчи кундузни яратиб, кейин унинг ортидан кечани келувчи қилиб яратмади. Агар шундай бўлганда, кундуз кейин келувчи эмас, аввал келувчи бўлиб қоларди. Аллоҳ таоло кечани олдин яратиб, кейин унинг ортидан келувчи қилиб кундузни яратмади. Агар шундай бўлганда, кеча кейин келувчи эмас, аввал келувчи бўлиб қоларди. Кеча-кундуз бир-бирига нисбатан бирининг ортидан бошқаси келувчи бўлиши учун улар бир вақтнинг ўзида мавжуд бўлишлари шарт.  

Биз биламизки, Ер юзининг қаерида бўлмайлик, кеча ва кундуз бизни таъқиб қилади. Ер юзининг бирор жойида кеча бўлмай, доимий кундуз ҳукм сурмайди. Ёки бирор жойда кундуз бўлмай, доимий кеча ҳукм сурмайди. Балки, Ер юзининг ҳар бир жойида кеча ҳам, кундуз ҳам бўлади. Агар Ер ўз ўқи атрофида айланмасдан, собит турганида, кеча ва кундуз бир-биридан кейин келадиган бўлмасди. Агар Ер ўз ўқи атрофида айланмайдиган бўлганида, олам яратилгандан бери кундуз кечадан кейин келадиган, кеча кундуздан кейин келадиган бўлмасди.

Лекин кеча ва кундуз бир-бирининг ортидан келиши учун Ернинг айланиши, ўз ўқи атрофида айланиши шартдир. Шунда кеча ва кундузнинг кетма-кетлик ҳаракати пайдо бўлади.

Демак, Аллоҳ субҳанаҳу ва таолонинг: 

 وَهُوَ الَّذِي جَعَلَ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ خِلْفَةً

“У кеча-кундузни бирин-кетин қилган Зотдир” деган ояти икки маънони ўз ичига олади:

  1. Кеча ва кундуз бири иккинчисидан аввал эмас, балки, бир пайтнинг ўзида яратилган. Кеча ва кундузнинг бир пайтда мавжуд бўлиши эса Ернинг думалоқлигини ҳам ифода этади.
  2. Албатта, Ер ўз ўқи атрофида айланади. Шунинг натижасида кеча ва кундуз бирин-кетин бизни таъқиб қилади. 

 

Шайх Муҳаммад Мутаваллий Шаъровий раҳимаҳуллоҳнинг

“Ал-адилла ал-мааддийя ала вужудиллаҳи” номли асаридан

Нозимжон Иминжонов таржимаси

 

Исмлари Талҳа ибн Убайдуллоҳ ибн Усмон ибн Умар ибн Каъб ибн Саъад Тайим ибн Муррадир. Жаннат башоратини олган ўн саҳобанинг бирлари, милодий 595 йилда таваллуд топганлар. Кунялари: “Абу Абдуллоҳ”. “Абу Муҳаммад”, деганлар ҳам бор. “Талҳатул-хайр” (хайр-саховатли Талҳа) номи билан машҳур эдилар. Талҳа розияллоҳу анҳу қизғиш оқ юзли, ўрта бўйли,  кенг елкали инсон эдилар. Талҳа розияллоҳу анҳу Жамал воқеаси куни 58 ёшида вафот этдилар. У зотнинг жанозаларини Али розияллоҳу анҳу ўқидилар.

Ориф АҲМЕДОВ

тайёрлади

ЎМИ Матбуот хизмати

Янгиликлар

Top