Ибн Синони ҳамма жойда табиб, файласуф сифатида таништирилади ва шундай танилади. Аммо негадир олимнинг Қуръони Каримни ёшлигидаёқ ёд олгани, Қуръони Каримга тафсир ёзгани гапирилмайди.

*****

Берунийни астроном, физик, геолог, файласуф, тарихчи, географ дея таништирилади. Аммо олим шариат илмларининг билимдони бўлганини, ҳатто мерос илмини яхши билганини, меросга оид биргина масалани билишга улгурмагани сабабли ўша масалани вафоти олдидан билиб, кейин вафот этганини гапирилмайди.

*****

Абдуллоҳ ибн Муборак зоҳид, тақволи, одоби юксак зот эдилар. Бир куни олдиларида турган киши аксириб юборади-да, алҳамдулиллаҳ демайди. Шунда Имом ундан “Аксирган киши нима дер эди?” деб сўрайдилар. У одам “Алҳамдулиллаҳ” деганда, у зот “Ярҳамукаллоҳ” деб айтадилар.

Интернет маълумотлари асосида Нозимжон Ҳошимжон тайёрлади

1. Азон эшитган киши муаззин айтган калималарни қайтаради. Азонни эшитган мусулмон киши уни диққат билан тинглаши ва муаззин жумлани тугатиши биланоқ уни ичида такрорлаши лозим.

Абу Саъид розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қачонки азонни эшитсангиз, муаззин айтаётган нарсани айтинглар”, дедилар (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).

2. Муаззин “Ҳаййа ъалас солаҳ” ва “Ҳаййа ъалал фалаҳ” деганида эса “Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ” деб айтиш.

Саъд ибн Абу Ваққос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким чин қалбдан муаззин айтган нарсани айтиб турса ҳамда “ҳаййа ъалал”ларда “Лаа ҳавла ва лаа қуввата” деса жаннатга киради», дедилар (Имом Муслим, Имом Абу Довуд ривояти).

3. Муаззин “Ашҳаду анна Муҳаммадар Расулуллоҳ” лафзини айтганда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга салавот айтиш.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: “Қачонки муаззиннинг овозини эшитсангиз, унинг айтганларини қайтаринг, сўнгра менга салавот айтинг. Зеро, ким менга бир салавот айтса, Аллоҳ унга ўн марта салавот йўллайди” (Имом Муслим ривояти).

4. Азон тамом бўлгач ушбу дуони ўқиш:

اللَّهُمَّ رَبِّ هَذهِ الدَّعْوَةِ التَّامَّةِ وَالصَّلاةِ القائِمةِ، آتِ مُحَمَّداً الوَسِيلَةَ والفَضِيلَةَ وابْعَثْهُ مَقاماً محموداً الذي وَعَدْتَهُ

“Аллоҳумма, Робба ҳазиҳид даъватит таммати вас солатил қоимати ати Муҳаммаданил василата вал фазийлата вабъасҳу мақомам маҳмудан аллазий ваъадтаҳ”

“Аллоҳим! Эй ушбу етук чақириқниг, ҳозир бўлиб турган намознинг Робби! Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламга васила ва фазилатни ато эт. У зотни Ўзинг ваъда қилган мақоми маҳмудга етказ”.

Жобир розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким азонни эшитгандан кейин “Аллоҳумма, Робба ҳазиҳид даъватит таммати вас солатил қоимати ати Муҳаммаданил василата вал фазийлата вабъасҳу мақомам маҳмудан аллазий ваъадтаҳ” деса, қиёмат куни унга шафоатим ҳалол бўлади», дедилар (Имом Бухорий ривояти).

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: “Муаззинлар айтган калималарни айт, қачонки охирига етсанг, сўра, берилади” (Имом Абу Довуд ривояти).

5. Сўнгра ушбу дуони қилиш:

أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ

رَضِيتُ بِاللَّهِ رَبًّا وَبِمُحَمَّدٍ رَسُولاً وَبِالإِسْلاَمِ دِينًا

“Ашҳаду алла илаҳа иллаллоҳ ваҳдаҳу лаа шарийка лаҳу ва ашҳаду анна Муҳаммадан абдуҳу ва расулуҳу. Розийту биллаҳи Роббан ва би Муҳаммадин расулан ва бил Ислами дийнан”

“Гувоҳлик бераманки, Аллоҳдан ўзга илоҳ йўқ. Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам Аллоҳнинг Расулидир. Аллоҳни Робб, Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламни пайғамбар, Исломни дин деб рози бўлдим” (Имом Муслим ривояти).

6. Аллоҳ таолодан авф ва офият сўраш.

Анас ибн Молик розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Набий алайҳиссалом: "Азон ва иқомат орасидаги дуо рад қилинмайди", дедилар. Шунда саҳобалар: "Ё Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам нима деб дуо қилайлик?" деб сўрашди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Аллоҳ таолодан дунё ва охират офиятини ва авфини сўранг", дедилар (Имом Абу Довуд, Имом Термизий, Имом Насоий ривояти).

Даврон НУРМУҲАММАД

Қуёш – Қуёш тизимининг марказий жисми бўлиб, қизиган плазма шардан иборат. Қуёш Ер сайёрасига энг яқин юлдуздир.

Аллоҳ таоло Қуръони Каримда шундай марҳамат қилган:

وَالشَّمْسِ وَضُحَاهَا

“Қуёш билан ва унинг зиёси билан қасам” (Шамс сураси, 1-оят).

Аллоҳ таоло Ер сайёраси ҳақида шундай марҳамат қилган:

وَالْأَرْضَ بَعْدَ ذَلِكَ دَحَاهَا

“Ва ундан сўнг ерни тухум шаклида қилди” (Назиат сураси, 30-оят).

Биз ушбу мақолада Қуёш билан Ер ҳажмларини солиштириб кўрамиз.

Қуёшнинг ҳажми 1.300.000 Ер ҳажмига тенг.

Тушунтириб айтадиган бўлсак, Қуёшнинг ичига Ер сайёрасидан бир миллион уч юз мингтасини жойлаш мумкин. Ушбу расмда ўнг тарафда Қуёш, чап тарафда Ер солиштирилган.

Ҳа, Қуёш Ердан шу қадар катта.

Қуёш “Қуёш тизими”нинг 98 фоизини ташкил этади. Қолган 2 фоизи 9 та сайёра ҳиссасига тўғри келади.

Аммо шунга қарамасдан, Қуёш G2V типидаги юлдуз ҳисобланади. Бундай юлдузлар “Сариқ карлик”, яъни сариқ жажжи юлдузлар дейилади.

Шу “жажжи юлдуз” биз яшаётган сайёрадан шу қадар катта экан. Энди биз ўз сайёрамиз олдида қанчалик кичик, заррадекмиз. Аллоҳ таоло шундай улкан махлуқларни биз инсонларнинг қулай ҳаёт кечиришимиз учун бўйсундириб қўйган. Биз эса ўзимизнинг нақадар ожиз, заиф эканимизни ҳис қилиб, Аллоҳ таолонинг ибодатида бардавом бўлайлик!

Бу суратда эса шар ичига 1.300.000 дона кичик шарчалар солинган бўлиб, Қуёш билан Ернинг солиштирма ҳажми макет кўринишида берилган.

         Мақоламизни ушбу оят билан якунлаймиз:

هَذَا خَلْقُ اللَّهِ فَأَرُونِي مَاذَا خَلَقَ الَّذِينَ مِن دُونِهِ بَلِ الظَّالِمُونَ فِي ضَلَالٍ مُّبِينٍ

“Бу Аллоҳнинг яратганидир. Қани менга кўрсатинг-чи, Ундан бошқалар нимани яратдилар. Йўқ! Золимлар очиқ-ойдин адашувдадирлар” (Луқмон сураси, 11-оят).

Интернет маълумотлари асосида Нозимжон Ҳошимжон тайёрлади

Асмаъий айтади, Аъробийлардан бўлган бир кимса мана бу воқеани айтиб берди:
Мен энг яхши одам ким-у, ота-онасига оқ бўлганлар кимлигини билиш мақсадида ўз маҳалламдан чиқиб бошқа маҳаллалар оралаб борар эканман, бир қари чолнинг олдидан чиқдим. Унинг бўйнида қудуқдан сув тортадиган челакнинг узун арқони бор эдики, у юкни ҳатто туя ҳам кўтара олмас эди. Бу айни туш пайти бўлиб, жазирама заминни қаттиқ қиздираётган эди. У чолнинг орқасида бир йигит турар, унинг қўлида арқондан қилинган қамчиси бўлиб, у билан чолни урар, ҳатто чолнинг орқаси арқоннинг зарбидан ёрилиб кетган эди. Мен бу ҳолатни кузатар эканман, йигитга: “Аллоҳдан қўрқмайсанми, ахир бу қари чолку, уни жароҳатлаганинг етмаганидек, қаттиқ азоб ҳам беряпсан?!”, дедим. У пинагини ҳам бузмай: “Бундан ташқари у менинг отам ҳам”, деди. Мен: “Аллоҳ сени яхшилик билан мукофотламасин!”, дедим. У: “Жим бўл, бу одам, яъни отам ўз отасига шундай қилган, отаси эса бобосига”, деди. Мен айтдим: “Ҳақиқий оқпадар шудир!”.

Иброҳим Ҳозимийнинг
ОҚПАДАРЛИК ОҚИБАТЛАРИ китобидан