muslim.uz

muslim.uz

Жорий йилнинг 20 апрель куни Имом Бухорий номидаги Тошкент ислом институтида Ўзбекистон мусулмонлари идораси ва Дин ишлари бўйича қўмита ҳамкорлигида Ўзбекистон мусулмонлари идораси тасарруфидаги таълим муассасаларининг маънавий-маърифий ва тарбиявий йўналишда фаолият олиб бораётган педагог ходимлар ўртасида “Йилнинг энг яхши мураббийси” кўрик-танловининг Республика босқичи ўтказилди. Танлов ошкоралик, холислик ҳамда тенглик тамойилларига асосланган ҳолда бўлиб ўтди.

Мазкур танловни ўтказишда илғор тажрибаларни оммалаштириш, намунали иш олиб бораётган мутахассислар фаолиятини қўллаб-қувватлаш ва рағбатлантириш ҳамда ЎМИ тизимидаги таълим муассасаларда маънавий-маърифий ҳамда таълим-тарбия борасидаги ишлар сифати ва самарадорлигини юксалтириш, соҳа ходимларининг касб маҳоратини ошириш кўзда тутилган.

Шунингдек, мураббийнинг етакчилиги, фаоллиги, ижодий қобилияти ва ташаббускорлигини ривожлантириш, касбий маҳоратининг рўёбга чиқиш, уларни қўллаб-қувватлаш ва рағбатлантириш, юртимизда амалга оширилаётган таълим тизимидаги ислоҳотлардан хабардорлиги, дунёда кечаётган глобаллашув жараёнида миллий ғоя тарғиботи ва маънавий-маърифий ишлар самарадорлигини оширишга қаратилган билимларини мустаҳкамлаш, талаба ва ўқувчи-ёшлар онгига ватанпарварлик, миллатпарварлик, бағрикенглик, ҳушёрлик ва огоҳлик каби туйғуларни сингдириш, уларни миллий урф-одатлар руҳида ҳар томонлама баркамол қилиб тарбиялаш мақсадида амалга оширилди.

Мазкур танлов ЎМИ раиси ўринбосари Шайх Абдулазиз Мансур, ЎМИ Матбуот котиби Жалолиддин Нуриддинов, ЎМИ Фатво бўлими мудири Абдулҳамид Турсунов, Дин ишлари бўйича қўмита Таълим бўлими Салоҳиддин Шерхонов ҳамда ЎМИ ходимлари Умид Ходжаев ва Зарифа Қосимовалардан иборат ҳакамлар ҳайъати томонидан  қуйидаги 5 та шарт асосида ўтказилди:

1-шарт. Таништирув – иштирокчилар ижодий ёндашган ҳолда “Менинг ғоям” мавзуида тақдимот намойиш этиш;

2-шарт. Тарбиявий жараён – таълим-тарбия жараёнида учрайдиган айрим муаммоли вазият ва унинг тўлиқ ечимини очиб бериш; 

3-шарт. Интеллектуал салоҳият – иштирокчиларга 5 та савол бериш;

4-шарт. Оммавий ахборот воситаларидаги фаоллик даражаси, чиқишларининг умумий савияси, долзарблиги, таъсирчанлиги;

5-шарт. Эркин мавзу – иштирокчилар ўзларининг қизиқиши ва қобилиятини намойиш этиши.

Тадбир ниҳоясида ҳакамлар томонидан натижалар эълон қилинди. Унга кўра, фахрли биринчи ўринни Адилова Наргиза (“Хадичаи Кубро” ўрта махсус ислом билим юрти), иккинчи ўринни Ахунжонов Рустам (“Кўкалдош” ўрта махсус ислом билим юрти), учинчи ўринни эса Каттаев Пўлатхон (Тошкент ислом институти) эгалладилар.

Кўрик-танловда фахрли ўринларни эгаллаган қатнашчилар дипломлар ва китоблар тўплами билан тақдирландилар. Қолган иштирокчиларга эса Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг Мақтов ёрлиқлари ҳамда эсдалик совғалари топширилди. 

Таълим ва кадрлар тайёрлаш бўлими

Четверг, 20 Апрель 2017 00:00

Муҳим асар тақдимоти

Бугунги кунда ёшлар орасида интернетнинг “жозибадор” ва   кўзга кўринмас қармоқларига илиниб қолишини олдини олиш, уларни интернетдаги тахдидларидан ҳимоялаш, келажак авлодни ватанпарварлик руҳида тарбиялаш ва бу борада маънавий-маърифий ишларни фаол олиб бориш борасида кенг кўламли ишлар амалга оширилмоқда. Бу борада ёзилган муҳим асарлардан бири, Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Айдарбек Тулепов қаламига мансуб “Интернетдаги таҳдидлардан ҳимоя” китобидир.

Жорий йилнинг 19 апрель куни Тошкент ислом институти ташаббуси билан Ўзбекистон мусулмонлари идораси мажлислар залида ушбу китобнинг янги нашри тақдимоти бўлиб ўтди. Тақдимотда Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг Тошкент вилояти бош имом-хатиби Хайрулла Турматов, Тошкент шаҳар Чилонзор тумани бош имом-хатиби Ҳусниддин Абдукаримов, Тошкент ислом институти ректори Уйғун Ғафуров ҳамда  республикамиздаги барча диний таълим муассасаларидан келган устоз ва талабалар иштирок этдилар.

Дастлаб, Тошкент вилояти вакили Хайрулла Турматов сўзга чиқиб, ушбу китобда, ҳозирги замоннинг энг долзарб муаммоларига муносиб ечимлар борлигини таъкидлаб ўтди. Шундан сўнг, Чилонзор тумани бош имом-хатиби Ҳусниддин Абдукаримов сўзга чиқиб, китобнинг бугунги кундаги аҳамияти, ундаги ҳаётий воқеъалардан жонли мисоллар келтирди.

Тақдимот давомида талабалар томонидан тайёрланган саҳна кўриниши тақдим этилди.

Тақдимот сўнгида, Тошкент ислом институти талабалари орасида “Интернетдаги таҳдидлардан ҳимоя” китобининг янги нашри бўйича ўтказилган танлов  натижалари эълон қилинди. Унга  кўра, 1-“б” курс  талабаси Мансуров Мусахон, 2-“д” курс талабаси Нажмиддинов Бахтиёржон ва  3-“б” курс талабаси Низаматдинов Есенгелдилар ғолиб деб топилиб, фахрий ёрлиқ ва эсдалик совғалари билан тақдирланишди.

Тақдимот маросими Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Шайх Абдулазиз Мансур ҳазратларининг юртимиз тинчлиги ва фаровонлигини сўраб қилган эзгу дуолари билан якунланди.

 

Камолиддин МАҲКАМОВ,

Тошкент ислом институти

Ахборот ресурс маркази мудири.

Четверг, 20 Апрель 2017 00:00

Оилабузарнинг мусулмонлиги гумон

Эри бор аёлга совчи бўлиш мутлақо ҳаром, оғир гуноҳдир. Баъзилар «Бу шундоқ ҳам тушунарли-ку, ким ҳам эри бор аёлга совчи бўларди?» дейиши мумкин. Лекин шундай кимсалар борки, туппа-тузук яшаб турган эр-хотинни бир-бирига қайраб, эрини хотинига, хотинни эрига ёмон кўрсатиб, уларнинг гулдек оиласини бузиш пайида юради. Бировнинг аёлига эришиш учун унга яхши гапиравериб, совға-саломлар беравериб, охири эридан айнитиши, эрингдан ажрасанг, сенга уйланаман деб, уйланиб олаётган номардлар ҳам озмунча эмас экан.

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Бир аёлни эрига қарши қайраб, эрига муносабатини бузган ёки қулни ўз хожасига қарши қайраган одам биздан эмас», деганлар. Бир ривоятда «Хотинни эрига қайраган одам» дейилган (Имом Абу Довуд ривояти).

Айтайлик, бир одам туппа-тузук яшаб турган оиланинг ўртасига тушиб, эр-хотиннинг орасини бузади, охири иш талоққа бориб етади, кейин у ўша аёлга уйланади. Яна ўзича: «Мен зино қилмадим. Талоғини олди, иддасини ўтирди. Шундан кейин мен уни никоҳимга олдим» дейди. Тўғри, зино қилмагандир, лекин зинодан баттар ишни қилди, оилани бузди. Пайғамбар алайҳиссалом ундай одамни «Биздан эмас» деганлар. Демак, икки кишини, айниқса, эр-хотинни бир-бирига гижгижлаган одам мусулмонлардан эмас экан. Бунинг маъноси иймондан чиқишдир. Бу зинодан ҳам оғирроқ гуноҳ бўлади. Шунинг учун биринчи навбатда эри бор аёлга совчи қўйиш мутлақо ҳаром дейилган.

Раҳматуллоҳ САЙФУДДИНОВ.

Юнусобод тумани бош имом-хатиби

 

 

“Мазҳаб” сўзи луғатда “чиройли”, “гўзал” ҳамда “йўл”, “йўналиш” деган маъноларда ишлатилади. Шариат истилоҳида мазҳаб, Аллоҳ таолонинг амрлари ва Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васлламнинг суннатлари асосида ижтиҳод қилиб топилган, У Зотнинг розилигига эриштирувчи йўл,  урфда эса чиройли йўл маъносини билдиради.

Халқимиз асрлар оша эътиқод қилиб келаётган диний жамоа – аҳли сунна вал-жамоанинг мазҳаблари тўртта бўлиб, унинг асосчилари мутлақ ижтиҳод соҳиблари ҳисобланади. Улар мазҳаббоши ёки имом деб аталади. Уларнинг қай бирига эргашилса ҳам, тўғри йўл тутилган бўлади. Ушбу мазҳабларнинг бири бошқасидан устун кўрилмаган ҳолда барчаси бирдек қадрланади. Мусулмон киши тўрт мазҳабдан бирини маҳкам ушлаши вожиб амал.

 Тўрт мазҳабнинг ҳар бири асосчилари номи билан Ҳанафий, Моликий, Шофиий, Ҳанбалий мазҳаблари деб номланган. Ибн Ражаб Ҳанбалий раҳматуллоҳи алайҳ “Тўрт мазҳабдан бошқага эргашганга раддия” деган китобида мазҳабларга бўлган эҳтиёжни қуйидагича таърифлаган: “Аллоҳ таоло ўз ҳикмати тақозоси ила динни ушлаш ва муҳофаза қилиш учун одамларга имомларни чиқариб берди. Уларнинг билимлари, фатво ва ҳукмлар илмида кўзланган мақсадга эришганларини ҳамма тан олар эди. Барча одамлар фатвода уларга мурожаат қиладиган, ҳукмларни билишда ҳам уларга қайтадиган бўлди. Аллоҳ таоло улар учун мазҳабларини тартибга соладиган ва қоидаларни таҳрир қиладиган зотларни қоим қилди. Охир-оқибат улардан ҳар бир имомнинг мазҳаби, услуби, қоидалари ва фасллари аниқланди. Барча ҳукмлар ўшалар орқали чиқариладиган бўлди. Бу нарса мўмин бандалар учун Аллоҳ таолонинг лутфу карами, ушбу динни муҳофаза қилиш сабабларидан бўлди”.

Мазҳаббошилар Қуръони карим ва ҳадиси шарифдан ҳукмларни оладиган мужтаҳиди мутлоқ даражасига етганлар. Уларнинг йўли бирор-бир масалани ечишда  ўзлари асос қилиб олган усуллар ва истинбод қоидаларига таянгани жиҳатидан фарқ қилади.

Амр ибн Ос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қачон ҳоким ҳукм қилганда ижтиҳод қилиб, тўғри топса, унга икки ажр бўлур. Қачон у ҳукм қилганда ижтиҳод қилса-ю, хато қилса, унга бир ажр бўлур”, дедилар”.

Ҳанафий мазҳабининг имоми  Абу Ҳанифа раҳматуллоҳи алайҳ бирор масалани ечишда қуйидаги етти асос: Қуръони карим, суннат, саҳобийлар сўзлари, қиёс, истиҳсон, ижмо, урфга таянганлар. Қолган учала имомлар эса, урф ва истиҳсонга асосланмаган, Лекин Моликий мазҳаби истиҳсонни олган.

Хулоса қилиб айтадиган бўлсак, тўртта мазҳабнинг ҳақ экани борасида мусулмонлар уммати ижмоъ қилганлар.

Аллоҳ таоло марҳамат қилади: “Албатта, бу Менинг тўғри йўлимдир. Бас, унга эргашинг. Ва бошқа йўлларга эргашманг, сизни Унинг йўлидан ажратурлар” (Анъом сураси, 153-оят).

Бугунги кунда дунёдаги тахминан 1.3 миллиард мусулмон аҳолисининг 92.5 фоизини суннийлар ташкил этиб, улар мазҳаблар бўйича қуйидаги нисбатда бўлинади: ҳанафийлар 47, шофиийлар 21, моликийлар 17, ҳанбалийлар 7.5 фоизини ташкил қилади.

Мусулмонларнинг мазҳабга бўлиниш эътиборидан аён бўлмоқдаки,  47 фоиз киши ҳанафий мазҳабида экани, бу мазҳабнинг моҳияти ва мазмунида одамларга енгиллик яратиб беришдек олий мақсад ўз аксини топган. Ҳанафий мазҳаби тўрт мазҳаб ичида васатийликни маҳкам тутган, шариатга хилоф қилмаган ҳолда бандаларга енгилликлар яратган мазҳабдир. Ҳанафий мазҳаби ҳеч қачон мусулмонларга қийинчилик ва машаққатни раво кўрмаган, хоҳ ибодатда бўлсин, хоҳ муомилат масалаларида бўлсин, Абу Ҳанифа раҳматуллоҳи алайҳнинг бундай ёндашуви таҳсин ва эътиборга сазовордир. Масалан, Абу Ҳанифа раҳматуллоҳи алайҳ кўйлакка теккан нажосатни гул ёки узум суви билан тозалаш ва меваларни хомлигида сотишга ижозат берганлар. Абу Ҳанифа раҳматуллоҳи алайҳ урф ва истиҳсонга эътибор бериши жиҳатидан, қолган уч мазҳабга нисбатан фиқҳий масалаларда енгил ва мўтадилроқ деб айтсак бўлади.

Хайрулло МАРДОНОВ,

Хожа Бухорий номли ўрта махсус ислом билим юрти ўқитувчиси 

 

 

Жорий йилнинг 19 апрель куни Тошкент ислом институтида Ўзбекистон мусулмонлари идораси тасарруфидаги ўрта махсус ислом билим юртларининг битирувчи курс талабалари ўртасида “Ягона олимпиада - 2017” нинг якуний Республика босқичи бўлиб ўтди. Ягона олимпиада ўрта махсус ислом билим юртлари битирувчи курс талабалари орасидан умумтаълим, чет тили ва мутахассислик фанлари бўйича қобилиятли ва истеъдодли талабаларни аниқлаш, уларнинг истеъдоди ва  ижодий қобилиятини намоён қилиш, ихтисослигини чуқур ўрганишга қизиқишларини ошириш ва муносиб рағбатлантириш мақсадида ўтказилди.

Тадбирнинг очилиш маросимида Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари шайх Абдулазиз Мансур ҳазратлари барча иштирокчиларга ўз самимий тилакларини билдирди ва уларининг ҳақларига дуо-ю хайрлар қилдилар.

Ягона олимпиада қатнашчилари жами тўққиз нафарни ташкил этди, улардан икки нафари аёл-қизлардир. Унда талабалар қуйидаги фанлар ўз билимларини синовдан ўтказдилар:

-  Маънавият ва маърифат (ижодий имтиҳон);

- Араб тили (ижодий имтиҳон);

- Қуръон ва тажвид ҳамда фиқҳ фанларидан (тест);

- Она тили ва адабиёти (тест);

- Ўзбекистон тарихи (тест);

 Синов натижаларига кўра:

1-ўринни 67,5 балл билан Мир Араб ўрта махсус ислом билим юрти талабаси Акбар Роҳманов эгаллади. Ғолиб 1-даражали фахрий ёрлиқ билан тақдирланди ҳамда 2017-2018 ўқув йилида Тошкент ислом институтига конкурссиз ўқишга қабул қилинганлиги эълон қилинди.

2-ўринни 64,5 балл тўплаган “Кўкалдош” ўрта махсус ислом билим юрти талабаси Абдулазиз Қодиров эгаллади. Ғолиб Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг қимматбаҳо мукофоти, эсдалик совғалари ҳамда 2-даражали диплом билан тақдирланди.

3-ўринни 63,5 балл тўплаган Хадичаи Кубро аёл-қизлар ўрта махсус ислом билим юрти талабаси Муҳсина Исоқжонова эгаллади. Ғолиб ЎМИ томонидан ажратилган қимматбаҳо мукофот, эсдалик совғалари ҳамда 3-даражали диплом билан тақдирланди.

Қолган иштирокчилар ҳам ЎМИ томонидан мақтов ёрлиқ ва эсдалик совғалар тақдим этилди.

Бухоро шаҳридаги жаҳонга машҳур Мир Араб мадрасасининг 4 курс талабаси Акбар Роҳмановни ва барча устозларини ғалаба билан қутлаймиз. Бу ютуқлар замирида Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг 2017 йил 10-11 март кунлари Бухоро вилоятига ташрифи давомида Мир Араб мадрасасининг мақомини кўтариш ҳақидаги топшириқлари ҳамда бу кўҳна билим даргоҳи ҳақида билдирган юксак ҳурмат ва ишонч турибди, десак ҳечам муболаға бўлмайди.

 

 

 

Ўқув ва илмий  ишлар бўйича проректор И.Ахроров

Янгиликлар

Top