Тараққиётимизнинг янги даврида миллий ҳуқуқ тизимини ислоҳ қилиш, ҳуқуқий онг ва маданиятни шакллантириш борасида жуда кенг кўламли ишлар амалга оширилди. Хусусан, диний ташкилотларда меҳнат қилаётган ходимларва ушбу соҳа билан боғлиқ бўлган мутахассисларнинг ҳуқуқий саводхонлигини ошириш йўналишида тизимли ишлар олиб борилмоқда.
Ана шундай устувор вазифаларнинг ижроси сифатида Ўзбекистон мусулмонлари идораси томонидан “Ўзбекистон Республикасида виждон эркинлигини таъминлашнинг ҳуқуқий асослари” номли тўплам чоп этилди.
Ушбу янги нашрда Ўзбекистон Республикаси кодекслари, қонунлари, қарорлари, фармонлари ва фармойишлари билан бирга диний-маърифий соҳани тартибга солишга оид низомлар, йўриқномалар, намуналар, кўчирмалар ва бошқа зарур меъёрий ҳужжатлар ўрин олган.
Айниқса, виждон эркинлигини таъминлашга оид миллий ва халқаро қонун ҳужжатларидан намуналар келтирилгани соҳа ходимлари фаолиятида жуда қўл келади. Шунингдек, тўпламда диний ташкилотлар фаолиятини тартибга солувчи норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар жамлангани диний ташкилотларнинг иш юритишида муҳим қўлланма бўлиб хизмат қилади.
Президентимиз Шавкат Мирзиёев: “Биз қанчалик мукаммал қонунларни яратмайлик, қандай ислоҳотлар ўтказмайлик, агар фуқароларимизнинг ҳуқуқий билими, онгги ва маданияти етарли бўлмаса, кутилган натижаларга эришиш мушкул бўлади”, деб ҳуқуқий саводхонликни ошириш борасида жуда тўғри фиркни илгари сурган эдилар.
Айтиш керакки, диний ташкилотларда меҳнат қилаётган ходимларнинг ҳуқуқий онги ва ҳуқуқий маданиятини юксалтириш, уларнинг ҳуқуқий саводхонлигини ошириш ҳозирги даврнинг муҳим талаби бўлмоқда. Ўз навбатида ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар мутахассисларига ҳам мана шундай ихтисослашган ҳуқуқий ҳужжатлар тўплами жуда ҳам фойдалидир.
Ҳуқуқий саводхонликка эришиш, мустаҳкам ҳуқуқий билимга эга ва қонунларни ҳурмат қиладиган, ҳуқуқий нормаларни кундалик ҳаётда қўллай оладиган соҳа ходимларини етиштиришда ушбу тўплам дастурил амал бўлади. Шунингдек, сўнгги йилларда амалга оширилаётган ижтимоий-иқтисодий ислоҳотлар, қабул қилинаётган қонун ҳужжатлари ва давлат дастурларининг мазмун-моҳияти тўғрисида ҳам мазкур қўлланма орқали хабардор бўлиш мумкин.
Қайд этиш лозимки, давлат ҳокимияти ва бошқаруви органлари, шу жумладан, ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар мутахассисларининг иш амалиётида ҳам ушбу китоб яқин ёрдамчи вазифасини бажаради, деган умиддамиз.
Яна бир жиҳат, Олий ва ўрта махсус таълим муассасалари педагоглари ва талабалари ҳуқуқий фанларни яхши ўзлаштириши ва мустаҳкамлашида ҳамда бакалавр ва магистратура йўналишларида таълим олаётган ҳамда илмий-тадқиқотлар олиб бораётганларга ҳам ушбу тўплам ёрдамчи қўлланма вазифасини бажаради.
“Ўзбекистон Республикасида виждон эркинлигини таъминлашнинг ҳуқуқий асослари”номли тўпламнинг 9 та бобида 83 та қонун ҳужжатлари жамланган бўлиб, унинг мундарижаси қуйидаги боблардан ибодатдир:
Биринчи боб – Ўзбекистон Республикаси ва Қорақалпоғистон Республикаси конституциялари;
Иккинчи боб – Ўзбекистон Республикаси кодекслари;
Учинчи боб – Ўзбекистон Республикаси қонунлари;
Тўртинчи боб – Ўзбекистон Республикаси Президенти қарорлари ва фармонлари;
Бешинчи боб – Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг қарор ва фармойишлари;
Олтинчи боб – виждон эркинлигини таъминлашга оид халқаро ҳужжатлар;
Еттинчи боб – диний-маърифий соҳани тартибга солишга оид низомлар;
Саккизинчи боб – давлат дастурлари;
Тўққизинчи боб – диний ташкилотларни рўйхатдан ўтказувчи органларга тақдим этадиган ҳисобот шакллари ўрин олган.
Демакки, тўпламда 83 дан ортиқ қонун ҳужжати бир жойга жамлангани фойдаланувчига катта қулайлик бўлиб, бир неча адабиётларни варақлашдан вақтини тежайди. Ўз навбатида диний-маърифий соҳани тартибга солишга оид барча қонун нормалари йиғилгани эса диний ташкилотлар ходимлари ва иш юритувчилари учун асосий кўмакчи бўлади.
Таъкидлаш керакки, Давлатимиз Раҳбарининг 2017 йил 7 февралдаги Фармони билан тасдиқланган “2017 – 2021 йилларда Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши бўйича Ҳаракатлар стратегияси” бандларида фуқаро, жамият ва давлатнинг ўзаро муносабатларида аҳолининг ҳуқуқий маданияти ва ижтимоий фаоллигини янада юксалтириш, давлат органлари ходимлари, мансабдор шахслар ва фуқароларнинг ҳуқуқий саводхонлигини ошириш самарадорлигини таъминловчи механизмларни такомиллаштириш вазифаси алоҳида қайд этилган. Шу маънода ҳам мазкур қўлланма соҳалардаги ҳуқуқий билим ва онгни оширишга муносиб хизмат қилади.
Хулоса қилиб айтганда, соҳа ходимларининг ҳуқуқий саводхонлик даражаси, қонунларга бўлган ҳурмати, ҳуқуқий нормаларни ижро этиш салоҳияти, ҳаётга татбиқ эта олиш кўникмаси, қонунларга итоаткорлик ҳолати, ҳуқуқий фаолликни оширишда мазкур асар муносиб хизмат қилади, деб ишонч билдирамиз. Зеро, соҳа ходимларининг юксак ҳуқуқий онги ва ҳуқуқий маданиятини таъминлаш соҳа ривожида энг муҳим омилдир.
Тўплам ҳуқуқни муҳофаза қилувчи идоралар мутахассислари, жамоат ва диний ташкилотлар ходимлари, олий ва ўрта махсус таълим муассасалари профессор ўқитувчилари ва талабаларига ҳамда мавзуга қизиқувчи барча китобхонлар учун мўлжаллангандир.
Мазкур тўплам Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари бўйича қўмитанинг 2019 йил 28 мартдаги 5983-сонли тавсияси асосида нашр этилган.
Ушбу тўпламга қизиқувчилар қуйидаги боғланиш рақамлари орқали топишлари мумкин: Иш: 71-227-34-30, Уяли: 90-934-04-20, «Шамсуддинхон Бобохонов» НМИУ.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
