Мусулмон киши хулқланиши лозим бўлган гўзал хулқлардан бири ҳаё бўлиб, бу Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг бизга буюрган таълимотларидан биридир. Аслида ҳаё одам фарзандининг барчаси учун Аллоҳ таоло тарафидан берилган насиба бўлиб, одам боласининг яратилиш табиатида бордир. Бу ҳақда Қуръони каримдаги Одам алайҳиссалом қиссасидан биламиз. Аллоҳ таоло Одам алайҳиссалом ва Момо Ҳавво онамизни жаннатдаги бир дарахтга яқинлашишдан қайтарган пайтда, шайтон уларни васваса қилиб, Роббиларининг қайтариғини бузишга эришди. “Бас, уларни алдов ила  паст(ҳолат)га туширди. Икковлари дарахтдан татиб кўришганида, авратлари ўзларига кўриниб қолди ва ўзларига жаннат баргларидан тўсиқ тўқий бошладилар.....” (Аъроф сураси, 22-оят). Оятга эътибор беринг: Одам алайҳиссалом ва Ҳавво онамизнинг авратлари фақатгина ўзларига кўринди холос. Шу ҳолатда ҳам дархол ўзлари уялиб, ҳаё қилиб, барглар билан авратларини тўсишга киришдилар.  Уларга ҳали бирор инсон аврат ҳақида, уялиш ва ҳаё ҳақида гапирмаган эди. Лекин, яратилиш табиатидаги ҳаё аталмиш сифат уларни беихтиёр ушбу ишни қилишга ундади. Демак, ҳаё инсон учун илоҳий бир ҳислатдир.  

Умматлари учун ҳар бир ишда намуна бўлган зот Муҳаммад алайҳиссалом ҳаё бобида ҳам пешқадам эдилар. Имом Бухорий раҳматуллоҳи алайҳ ва бошқалар Абу Саъид Худрий розияллоҳу анҳудан ривоят қиладилар: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳаёлари чимилдиқдаги келинникидан ҳам кучлироқ эди. Бир нарсани ёқтирмасалар, юзларидан билар эдик. У зотнинг терилари латиф ва зоҳирлари юмшоқ эди, ҳаё қилганликлари ва олийжанобликлари туфайли ҳеч кимга ёқмайдиган муомала қилмас эдилар”.

Бу ҳадисда ҳам Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳаёларини таърифлашда гўзал ўхшатишни танланган. Маълумки, ҳаёнинг энг юқори чўққиси гўшангага кирган янги келинчакда кузатилади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳаёлари эса, ушбу даражадан ҳам юқори эди.

Инсон учун энг катта бойлик бу шубҳасиз иймон неъматидир. Иймон эса Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтганларидек бир қанча бўлаклардан иборат. Шулар қаторида: “.... Ҳаё ҳам ўша иймон бўлакларидан биридир” (Муттафақун алайҳ) Демак, иймонни мукаммал бўлишига сабаб бўлувчи ҳислат бўлишнинг ўзи ҳам, ҳаёнинг қадри қанчалар баланд эканлигини англатади.  

Ҳаё қилиш нафақат Исломда, балки барча илоҳий динларда ҳам тарғиб қилинган ҳислатдир. Бунга хужжат Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ушбу сўзларидир: “Инсонларга аввалги пайғамбарлардан етиб келган бир гап бор: “Уялмасанг билганингни қил” (Имом Бухорий ривояти).

Ҳадисдан маълум бўладики, аввал ўтган барча пайғамбарлар ўз умматларини гуноҳ ва маъсият қилишда Аллоҳдан ҳаё қилишга чақирар эдилар. Агар шунда ҳам тўхтамасалар,  “Уялмасанг билганингни қил”, деган энг оғир гапни айтар эдилар. Чунки Аллоҳдан уялмаган, унга осий бўлишдан ҳаё қилмаган киши учун бошқа бирор мавъиза таъсир қилмайди.

Демак, ҳаёдан кўзланган асосий мақсад – гуноҳлардан тийилишдир. Уламоларимиз ҳаёга таъриф бериб: “Ҳаё бир хулқдирки, кишини ёмон иш қилгани қўймайди. Ҳамда ҳақдорнинг ҳақини адо қилишда пайдо бўладиган сустликдан маън қилади”, дейишган.

Абулқосим Жунайд раҳимаҳуллоҳ: “Ҳаё – Аллоҳнинг неъматларини ва ўзининг шукридаги камчиликни ҳис этишдир. Буларнинг ўртасидаги бир ҳолат юзага келадики, у ҳаё, деб номланади”, деганлар.

Хулоса шуки, ҳаё иймонни мукаммаллигидандир. Чунки ҳаёли киши ёмон амалларни қилишдан ўзини тўхтатади. Ҳаё  итоатга ундайди. Ҳаё бу инсон фитратида бор бўлган ҳислат бўлиб, хулқланиш, уни касб қилиш ва шариат одобларига амал қилиш орқали кучайтирилади.   

Аллоҳ таоло барчамизни гуноҳдан сақланишимизга ва солиҳ кишилар сафига қўшилишимизга сабаб бўладиган  ҳақиқий ҳаё билан сийласин!

Ёрбек ИСЛОМОВ

Олмазор туманидаги “Мевазор” масжиди имом ноиби

Бу дунё шундай тузилганки, одам нимани истаса, вақти-соати келиб шунга албатта эришади. “Йўғ-е, наҳотки”, дейишга шошилманг.

Инсон аввало ўз ҳаётининг ягона соҳиби, ўз-ўзининг доно посбони, доно табиби, доно боғбони эканлигини чуқур англамоғи лозим. Жалолиддин Румий ҳазратлари: 

Нарса йўқким, хорижи олам эрур,

Ҳар не истарсен, ўзингда жам эрур, - деб бежизга ёзмаганлар.

Хуллас, инсон ўзининг улуғ мақомини доимо ёдда тутиб, шунга мос саъй-ҳаракат қилса, унинг ҳаёти ўзи истаганидек завқли, фаровон, бахтли кечади. Маълумки, ҳаётда ҳамманинг ўз орзу-умидлари, армонлари бўлади. Улар фақат орзу-армонлигича қолиб кетиши керакми?! Улар рўёбга чиқмоғи лозим! Асосийси, орзу-ниятлар эзгу бўлиши шарт.

Оқил инсон алоҳида вақт ажратиб, ўзи ҳаётдан нималар олиши кераклигини аниқ-равшан белгилаб олади. Ҳаётий режалар ниҳоятда пухта тузилади, ҳар бир майда-чуйда ҳолатлар ҳам эътибордан четда қолмаслиги жуда муҳим. Ҳатто, ўз истакларингиз рўйхатини ёзиб чиқишингиз мумкин. Орзу-ниятларнинг пировард натижаларини олдиндан тўлиқ тасаввур этиш, уларга ҳозироқ эришгандек ҳузурланиш ҳам мумкин! Режалар муайян вақтдан сўнг худди Сиз ўйлагандек амалга ошишига заррача шубҳа қилмаслик керак. Турган гапки, орзулар рўёбга чиқишини “осмонга қараб” кутиб ўтирилмайди. Жидду-жаҳд ва қатъият ҳамма ҳавас қиладиган сифатингиз эканлигини унутманг. Асосийси – саъй-ҳаракатлар зерикарли ва машаққатли эмас, қизиқарли ва ҳузурбахш бўлиши шарт. Доимий шиор: “Бўлмоқ, Бажармоқ, Эришмоқ”.

Одам ўз ҳаётининг ягона соҳиби, яъни РАҲБАРИдир, дедик. Шундай бўлгач, оқил раҳбар ўз ихтиёридаги асосий “заҳира” ва имкониятларини доимий назоратда тутади. Уларни ўз фойдаси йўлида ишлата билса – олам гулистон. Бу “ходим”лар раҳбар фойдасига тинимсиз ишламоғи лозим. Мана, ўша “ходим”ларнинг исмлари:

• Вақт
• Диққат-эътибор
• Ғайрат-шижоат (Энергия)
• Маблағ 

Вақт

 “Сиздан (эй Муҳаммад!) ҳилоллар (янги ойлар) ҳақида сўрайдилар. “Улар одамларга (йил ҳисоби) ва ҳаж учун вақт ўлчовларидир”, – деб айтинг” (Бақара сураси, 189)

Фалсафада Вақтга: “Вақт, худди фазо каби, материя мавжудлигининг формаларидан бири”, дея таъриф берилган. Донишмандларнинг таърифи бўйича вақт - ўтмишни келажак билан туташтирувчи... “ҳозир”дир. “Ҳозир” эса, чегарага эга бўлмаган, ўтмиш ва келажак қоришмасидан иборат бўлган кўламсиз, мавҳум воқеликдир. Ўтмишни ортга қайтариб бўлмайди. Келажак ҳали олдинда. Бинобарин, агар айнан “ҳозир”дан унумли фойдаланмасак, келажакдан яхши натижа кутиш қийин. Энди қаранг-чи, Сизнинг “Вақт” аталмиш “ходим”ингиз яхши ишлаяптими? Бекорчиликдан эснаб ўтирмаяптими? Ундан Сизнинг умидингиз қандай?

 Диққат-эътибор

 “Албатта, бунда фаросатли кишилар учун оят(белги)лар бордир”

(Ҳижр сураси, 75)

Иккинчи содиқ хизматчи – “ДИҚҚАТ-ЭЪТИБОР”дир. Бу иккисининг жамланмаси фаросат дейилади. Эътибор беринг: хотирингиз жамми? Диққатингиз энг асосий мақсадга қаратилганми? Ёки вақти-вақти билан чалғиб турадими? Ёки диққат-эътибор, ўрнини лоқайдликка бериб, ўзи қотиб ухлаяптими? Режани батафсил тузгач, уни “диққат-эътибор” билан муҳокама қилмоқ лозим. Чунки, мақсадга етишишда диққат-эътибор асосий ўринда туради. Алишер Навоий бобомиз:

Шоҳсен, агар огоҳсен сен-сен.

Агар огоҳсен – шоҳ сен-сен, деб айтганлар. Огоҳ одам – диққат-эътиборли одам дегани-да.

Дунё – фоний, вақт – ғанимат, умр – югурик. Бинобарин, диққат-эътиборнинг бир зум ҳам мудрашига йўл қўйиб бўлмайди. У Сизга ҳафтасига 7 кун, суткасига 24 соат ишлаб бериши лозим. Хавотир олманг, чарчаб қолмайсиз. Олдинда ҳар биримизни шундоқ ҳам, узундан-узоқ “уйқу” кутиб турибди...

Бу дунё, ўзи чекли-чегарали бўлса-да, – чексиз Имкониятлар дунёсидир.

 Ғайрат-шижоат (Энергия)

Шижоатингиз ҳар доим Сизнинг мақсадингизга мос йўлда сарфланяптими? Шижоат, қаерда ва қачон “майдон”га тушишини яхши билиши лозим. Шунингдек, “Ғайрат-шижоат”, “Диққат-эътибор” билан доимо бирга ҳаракат қилишни севади. Масалан, елканли кема, штурвал (бошқарув рули, яъни - диққат-эътибор) ва шамол (шижоат)сиз манзилга етиши мушкул.

Буюк Соҳибқирон бобомиз Амир Темур ҳазратлари шундай ўгит берадилар:

Шижоатли кишиларни дўст тут, чунки Тангри таоло жасур кишиларни ардоқлайди.

Шижоат ва жасурлик хислатлари билан ҳаётда нималарга эришиш мумкинлигини Соҳибқирон Амир Темур бобомизнинг шонли ҳаёт йўллари яққол кўрсатиб турибди.

Агар мусулмон банда ғайратсиз, шижоатсиз ва камчиликка йўл қўйиб юрадиган кишилардан бўлса, шайтон уни хорлашни кучайтиради, зиммасидаги мажбуриятларни бажармасликни унга енгил бир иш қилиб, ҳаром амалларга қўл уришни чиройли қилиб кўрсатади. Натижада мусулмон ана шу ишлари билан Аллоҳ ва Расулининг итоатидан йироқлашиб кетаверади.

 Маблағ

 “У кунда на молу давлат ва на бола-чақа фойда бермас. Аллоқ хузурига тоза дил билан келган кишиларгагина (фойда берур)”

 (Шуаро сураси, 88-89).

Тўртинчи “ходим” – маблағ яъни пулни ҳам доимий назоратда ушлаш зарур. Пулни топиш ва кўпайтириш, сарфлаш ва тақсимлаш масаласига жиддий эътибор билан ёндошмоқ лозим. Чунки ҳалол аниқ ва ҳаром ҳам аниқ. Банда топаётган маблағининг ҳалол-ҳаромлигига эътибор бермаса икки дунё азобига дучор бўлади.

Оқил Раҳбар, юқоридаги “ходим”лари ишини назорат қилавериб, чарчамайди, ҳаётнинг роҳат-фароғатидан бебаҳра қолмайди. Иймон – пок, қалб – тоза, фикр – тиниқ, мақсад – эзгу бўлгач, ҳаётда ҳамма нарса ўз ўрни-ю вақти билан амалга ошаверади.

Унда, ғам-қайғу, ҳасрат-надоматлар, иллат ва оғриқлар қайда қолади, дейсизми? Эҳ! Умр – ғанимат-ку ахир!    

Юқоридаги сифатлар соҳиби – пок иймон эгаси учун ўткинчи дунёнинг ғамларига вақт йўқ! Бундайлар ҳатто, касал бўлгани учун, боши ғалвага қолгани учун ҳам Яратганга шукрона айтадилар.

Ёдда тутмоқ лозимки, фикр – моддийлашиш хусусиятига эга. Бинобарин, муайян фикр чин ихлос билан мияга жо қилинса, вақти-соати келиб у албатта моддийлашади. Яъни, орзу-ният амалга ошади.

Ҳазрати Умар розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадиси шарифда Пайғамбаримиз саллолоҳу алайҳи васаллам: “Албатта, амаллар ниятга боғлиқдир. Албатта, ҳар бир кишининг ният қилган нарсаси бўлади. Бас, кимнинг ҳижрати Аллоҳ ва Унинг Расули учун бўлса, унинг ҳижрати Аллоҳ ва Унинг Расулига бўлади. Кимнинг ҳижрати дунё учун бўлса, унга эришади. Ёки аёл учун бўлса, уни никоҳлаб олади. Бас, унинг ҳижрати нима учун қилинган бўлса, ўшанга бўлади”, деганлар. 

Мақсадни барбод қилувчи тўсиқлар:

1. “ВАҚТ ЙЎҚ!”,
2. “ПУЛ ЙЎҚ!”,
3. “ЁРДАМ БЕРМАЙДИ, БАРИБИР ФОЙДАСИ ЙЎҚ!” деган қайсар ва ўта хавфли баҳоналардир.

          Аслида, ҳаммаси бор (ёки топса бўлади), фақатгина чинакам ХОЛИС НИЯТ ЙЎҚ... 

Манбалар асосида Саидаброр Умаров тайёрлади

Хўжагон тасаввуфий тариқатининг муршиди, кейинчалик нақшбандия тариқати ва таълимотининг ҳақиқий асосчиси, улуғ инсонпарвар сўфий Абдухолиқ Ғиждувоний ҳисобланади. Улуғ мутасаввуф олим, шайх Абдухолиқ Ғиждувоний Хожа Юсуф Ҳамадонийнинг тўртинчи халфалари (муридлари) бўлиб, 1103 йилда Ғиждувон шаҳрида таваллуд топганлар. Тасаввуф ва суфийлик маданиятига бағишлаб кўплаб асарлар ёзиб қолдирган.

Улардан қуйидагилар: «Рисолаи соҳибия», «Мақомати шайхул-шуйух Юсуф Ҳамадоний», «Насиҳатнома», «Васиятнома», «Рубоийёт» ва бошқалар.

Илк устози тафсир илмининг султони Имом Садриддин ҳисобланиб, йигирма икки ёшда Юсуф Ҳамадоний билан учрашади ва унинг муридига айланади. Хожа Юсуф Ҳамадоний Абдухолиқ Ғиждувоний қалбида Аллоҳга бўлган чексиз муҳаббат борлигини билгач, суфийлар жамоасига олиб киради. Хожа Абдухолиқ Ғиждувоний устози билан боғлиқ тарихни ўрганувчи барча мусулмон ва европалик олимлар "Рашахот айнул ҳаёт" асарига ишончли манба сифатида мурожаат этадилар.

Фахруддин Али Сафий ибн Ҳусайн Воиз Кошифийнинг "Рашахот айн ул ҳаёт" асарида Хўжаи Жаҳон Абдухолиқ Ғиждувонийнинг хўжагон нақшбандия таълимотининг асосчиси эканлиги, бу таълимотнинг моҳияти, ўзига хос томонлари, бу таълимотнинг барча табақалар учун маъқул эканлиги ҳақида ёзилган. Бу манба Хўжагон тариқатининг моҳиятини ўрганишда кенг китобхонлар оммасига ёрдам беради.

XV асрнинг мўътабар адиби ва мутафаккири Абдураҳмон Жомий тасаввуфнинг йирик намояндалари ҳақида қомусий маълумотларни қолдирган. Бу улуғ зотнинг ҳозирча - 2 та асарида:  "Нафахотул унс" ва "Баҳористон"да Абдухолиқ Ғиждувоний ҳақида ёзиб қолдирган  маълумотлар бор. "Нафахотул унс" (Қувончли туҳфалар") Абдураҳмон Жомийнинг тасаввуф аҳли таржимаи ҳоли ва ижодини ўз ичига олган тазкираси 1475-1476 йилларда ёзилган. Асарда турли даврларда яшаган тасаввуф тариқатининг 600 дан зиёд вакили ҳақида маълумот берилади. Асарнинг 242-243 бетларида Ҳазрат Хўжа Абдухолиқ Ғиждувонийга оид тавсиф   баён   этилган.   Алишер   Навоий   бу   асарлардан   илҳомланиб, "Насойимул муҳаббат" номли асар яратган. Алишер Навоийнинг "Насойимул муҳаббат мин шамойимул футувват" тарихий-фалсафий асарида улуғ зот ҳақида маълумот бериб, Хожа Абдухолиқ Ғиждувоний ҳақида тавсифлар ифодаланган.

"Абдулланома" тарихий асарининг муаллифи Ҳофиз Таниш Бухорий (XVII аср) "Хожайи Жаҳон Хожа Абдулхолиқ Ғиждувоний" деб ҳурмат билан ул зотнинг номларини тилга олади. Бундан маълум бўладики, у кишини Хўжаи Жаҳон деганлар, шу манбада туғилган йили 1111, вафоти 1179 йил деб кўрсатилган. Қабрлари ўз она юртлари Ғиждувонда деб кўрсатилган.

Бухоро вилояти Ғиждувон шаҳридаги “Хожа Абдулхолиқ Ғиждувоний” жомеъ масжиди соҳибикаромат Абдулхолиқ Ғиждувоний ҳазратлари номлари билан аталади. Хожа Абдулхолиқ Ғиждувоний  “Хўжаи жаҳон”, “Зикр қалб султони”, “Икки олам Хўжаси”, “Қутби замон”, “Офоқи замон” каби жуда кўп сифатлар берилган. Ҳазрат Абдулхолиқ Ғиждувоний “бўз тўқиш” касби билан шуғулланганлар. Хўжагон тариқати асоси Қуръон ва ҳадисга таяниб, бидъату хурофот, сохта пиру-муридликка  қарши қаттиқ курашиб, тама ва миннатдан инсониятни қайтариб халол меҳнат орқасидан кун кечиришга Аллоҳ берган ризқни кўпчилик билан баҳам кўришга ундаб келганлар.

Буюк аждодларимиздан соҳибқирон Амир Темур Хитой урушидан қайтгандан сўнг Абдулхолиқ Ғиждувоний ҳазратларининг шарафларига атаб мадраса ва мақбара қуришни ният қилади, аммо ниятини амалга оширолмайди. Ёш бўлишига қарамасдан бобосининг ёнида юриган невараси Мирзо Улуғбек бу эзгу ниятни амалга ошириб, Хожа Абдулхолиқ Ғиждувоний шарафларига атаб 1433 йилда болаларни Қуръон ва ҳадис, фиқх ва тафсир илмлари ўрганишлари учун мўжаз бир мадраса, Ғиждувон шаҳрида кутубхона ва тошҳаммом  қурдириб беради. Бухоро амири Амр Абдуллохон томонидан Абдулхолиқ Ғиждувоний шарафларига атаб масжид, минора ва ҳовуз барпо этади.

 Тошкент ислом институти

Ҳадис ва Ислом тарихи фанлари кафедраси

ўқитувчиси Пўлатхон Каттаев

Маълумки, ҳозирги вақтда йирик ижтимоий тармоқларда фойдаланувчилар сони миллионлаб, миллиардлаб кишига етган. Улар ўзаро мулоқот қиладилар, сайтларга ўзларининг, яқинларининг фотосуратлари, видеоларини қўядилар, у ёки бу мавзуда фикр алмашадилар. Кимлардир бу сайтларда ўзларининг унутилиб кетган танишларини ва болаликдаги дўстларини топадилар.

Ҳар яхшининг бир камчилиги бўлганидек, тармоқларнинг ҳам бир қанча ёмон томонлари бор. Аввало, ижтимоий тармоқлар – психологик қарамлик ҳисобланади. Кўпгина фойдаланувчилар бундай сайтларга бир киргач, кун бўйи қолиб кетадилар. Натижада уларнинг онгида ҳақиқий ҳаёт билан виртуал олам аралишиб кетади. Инсон виртуал олам бу хаёлот эканиги, реал ҳаётга доим ҳам тўғри келавермаслигини унутиб қўяди. Бунинг оқибатида аянчли ҳодисалар юз беради.

Эндиликда ижобий ёки салбий мазмундаги фикрларнинг глобал тармоққа чиқиши учун бир сония кифоя. Хабарингиз бор, бундан бир қанча муддат муқаддам Янги Зеландияда фожиали теракт юз берди.

Янги Зеландиядаги иккита масжидда отишма содир этилди.

Янги Зеландиянинг Крайстчерч шаҳридаги иккита масжидда жума намозидан кейин содир этилган отишма оқибатида камида 27 киши ҳалок бўлди. Шифохоналарга 30 га яқин ярадор ётқизилди. Дастлаб отишма бир масжидда содир этилгани ва 6 киши яралангани маълум қилинган эди. Маълумотларга кўра ушбу отишмани қуролланган кишилар маҳаллий вақт билан соат 13:45 да ёнма-ён жойлашган “Ал-Нур” ва “Линвуд” масжидига бостириб кириб, чиқиш эшикларини ёпган ҳолда, намозхонларни ўққа тута бошлаган. Отишма содир бўлган вақтда масжидда 300 га яқин киши бўлган.

Ню Зеаланд Ҳералд хабарига кўра, Крайстчерч шаҳридаги масжидларга ҳужум қилганлардан бири Aвстралиялик 28 ёшли Брентон Таррантдир.

Таъкидланишича, Таррант “Aл-Нур” масжидига ҳужумни ижтимоий тармоқларда жонли трансляция қилган, у 17 дақиқа давом этган.

Нашрдан қўшимча қилинишича, ҳужумдан бироз олдин Таррант ижтимоий тармоқларда Германия канслери Ангела Меркел ва Туркия президенти Реджеб Тайиб Эрдоғанни ўлдиришга чақирган.

Аввалроқ, оммавий ахборот воситалари манбаларга таянган ҳолда ҳужум оқибатида 27 киши қурбон бўлганини хабар берган эди. Кейинчалик жиноятчилардан бири “Aл-Нур” масжидига ҳужумни онлайн трансляция қилгани аниқланди.

Трансляция ижтимоий тармоқларда ҳам олиб борилгани маълум бўлди. Шу жумладан, Facebook ижтимоий тармоғида ҳам ушбу қатлиом онлайн олиб берилгани ҳақида интернет сайтларида хабар берилди.

Бундан ташқари, бу фожиада ҳам мусулмонларни айбдор деганлар топилди. “Euronews” берган хабарга кўра, Янги Зеландиянинг Крайстчерч шаҳрида жума намози пайтида икки масжидда юз берган терактлардан кейин австралиялик сенатор Фрайзер Эн ўз баёнотида ҳужумларнинг сабаби мусулмон аҳоли сонининг ортиши ва иммигрантлар эканини айтди. Унинг фикрича, Янги Зеландиядаги ҳужумлар жамиятда мусулмонларга нисбатан ортган қўрқувнинг белгисидир[1].

“Бугун Янги Зеландия кўчаларида қон тўкилишининг асл сабаби мутаассиб мусулмонларнинг Янги Зеландияга кўчишига имкон берган иммигратсия сиёсатидир”, - дейди сенатор. Сўзининг охирида у: “Очиқ гапирайлик, бугунги ҳужумнинг қурбонлари мусулмонлар бўлса-да, умуман олганда асл жиноятчилар улар бўлади ва мусулмонлар дунё бўйлаб ўз динлари номидан одамларни ўлдиряпти”, - деди.  Шунингдек, исломофоб сенатор ислом дини зўравонлик мафкурасига таянганини иддао қилди.

Кейинроқ Австралия бош вазири Скотт Моррисон унинг сўзларини “жирканч”, унинг нуқтаи назарини эса мамлакат парламенти учун номуносиб деб атаган.

Шу ўринда эътибордан четда қолган бир жиҳат. Ўзи бу теракт ким томонидан уюштирилди? Терактни амалга оширганлар аслида қайси дин вакиллари ва қандай ғояларга эга инсонлар?

Муҳим бир нуқта яна ислом оламининг эътиборидан четда қолмоқда!

Янги Зеландиядаги мазкур террорист машъум ҳодисадан бироз олдин ўзининг виртуал саҳифасида 70 саҳифалик баёнот берган. Баёнотда, энг асосий душман сифатида беш нарса ҳақида сўз боради.

• Истанбул
• Аясофия (Истанбул фатҳининг рамзи)
• Усмонийлар
• Турклар
• Эрдўғaн

Ижтимоий тармоқларда олдинроқ тарқалган суратларда террористнинг қўлидаги қуролларда усмонийлар давлатига қарши жанг қилган ғайридин қўмондонлар, қўзғолончилар ва мусулмонлар қотили бўлган баъзи жаллодларнинг исмлари ёзилгани маълум бўлди.

Хулоса қилиб айтганда, ўз хоҳишлари билан ёвузликнинг энг тубига тушган инсонларгина бундай жиноятни катта эҳтирос билан бажарадилар. Оммавий ахборот воситалари ва ижтимоий тармоқлар берган имкониятлар эса бу истакни кучайтиради. Шунинг учун ҳар бир шахс турли хил террористик ҳаракатларга тарғиб қилувчи виртуал оламнинг зарарларидан ўзини асраб-авайлаши лозим.

МАНСУР ЖАМБИЛОВ

Мир Араб олий мадрасаси ўқитувчиси

[1] http://kun.uz/uz/986532457 Исломофоб сенатор: “Барибир мусулмонлар айбдор”

Қозоғистонда қозоқ тилида фаолият кўрсатувчи «IOA» ислом онлайн-академияси иш бошлади, дея хабар бермоқда "Азон" нашри (https://azon.uz/content/views/qozogistonda-ilk-islom-onlayn-akademiyas).

Академияда «Нур Муборак» ислом университети устозлари дарс ўтади. 120 видеодарсдан кейин курсни тугатганлик ҳақида сертификат берилади. Энг яхши талабага эса умра сафарига бориш имконияти тақдим этилади.

Онлайн-академияда ўқиш бир йил давом этиб, олти ойлик икки модулдан иборат бўлади. Биринчи модуль тугагач, талаба имтиҳон топширади ва истагига кўра иккинчи модулни давом эттиради.

Биринчи модулда ҳадис, ақида, фиқҳ, усул фиқҳ, ислом психологияси дарслари, иккинчи модулда имом Мотуридий ақидаси, террология ва конфликтология, ҳадис, ислом иқтисодиёти дарслари ўтилади. Ўқиш – пуллик.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати