muslimuz

muslimuz

Мамлакатимиз элчихонаси вакиллари ва Кувайт ишбилармонлари ўртасидаги учрашувларда Ўзбекистоннинг сайёҳлик салоҳияти намойиш этилди, деб хабар бермоқда “Дунё” ахборот агентлиги.

Иштирокчилар мамлакатимизнинг бой тарихи ва маданияти, жаҳон цивилизацияси ривожига улкан ҳисса қўшган мутафаккир ва олимларнинг номлари, ноёб маданий мероси, меъморий обидалари, миллий таомлари, халқ амалий санъати намуналари билан таништирилди.

Ўзбекистонда кейинги йилларда туризм соҳасини модернизация қилиш, жумладан, хорижлик меҳмонларга халқаро стандартлар асосида хизмат кўрсатишни ташкил этишга алоҳида эътибор қаратилаётгани таъкидланди. “Ўзбекистон – 2030” стратегиясида хорижий сайёҳлар сонини йилига 15 миллион нафарга, маҳаллий сайёҳлар сонини эса 25 миллион нафарга етказиш кўзда тутилгани қайд этилди.

Шунингдек, Кувайт фуқаролари учун Ўзбекистонга 10 кунлик визасиз кириш жорий этилгани, Тошкент, Самарқанд, Наманган ва Фарғонага Жазира авиакомпаниясининг рейслари йўлга қўйилгани Қувайтдан Ўзбекистонга келаётган сайёҳлар учун қулайлик яратаётгани маълум қилинди. Бундан ташқари, юртимиз табиатининг гўзаллиги ва ранг-баранглиги, Ўзбекистоннинг кўп асрлик ҳунармандчилик анъаналари, урф-одатлари ва байрамлари ҳар йили кўплаб сайёҳларни ўзига жалб этиб келмоқда.

Шу билан бирга, Ўзбекистонда яратилган замонавий туризм инфратузилмаси, ранг-баранг йўналишлар ва юқори сифатли хизмат мамлакатимиз меҳмонлари учун қулай шарт-шароит яратаётгани диёримизга ташриф буюрган меҳмонлар эътиборини тортмоқда.

Қадимги Ипак йўлининг дурдонаси ва жадал ривожланаётган сайёҳлик йўналишларидан бири бўлган Ўзбекистон қувайтлик сайёҳлар учун кўп имкониятларга эга эканлиги таъкидланди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Бирлашган Aраб Aмирликларида тиббиёт ходимлари Муборак Рамазон ойининг рўза кунларида тўғри овқатланиш бўйича тавсиялар беришди. Қайд этилишича, рўза тутишнинг соғлиқ учун фойдаларига заҳарли моддаларни йўқотиш, ичакларни тозалаш, қон босими ва холестерин даражасини пасайтириш, иммунитетни яхшилаш киради.

Мутахассисларнинг фикрича, рўза тутишни енгиллаштиришнинг энг яхши йўли саҳарлик таомига оқилона ёндашишдир. Демак, кофеинли ичимликлар ва ширинликлар, қизариб пишган ва аччиқ овқатлардан воз кечиш керак, чунки бу овқатлар организмни шиширади, кислоталилик ва чанқоқликни келтириб чиқаради, шунингдек, рўза тутишни қийинлаштирадиган очлик ҳиссини келтириб чиқаради. Сиз рўзангизни лимонли сиқилган бир стакан сув билан тугатишингиз керак, шундан сўнг сиз хурмо, шўрва ва меваларни истеъмол қилишингиз мумкин.

Рўзада тананинг намланишига эътибор бериш керак. Рўза кунларида ортиқча овқатланишдан қочиш керак, шунинг учун кечки овқатни кечиктирмаслик керак. Ширинликлар қуритилган мевалар билан алмаштирилиши лозим.

Кўп соатлик рўза тутишдан сўнг, инсон танаси тўсатдан катта миқдорда озиқ-овқат олишга тайёр эмас. Тана катта миқдордаги углеводлар, шунингдек, ёғли ва носоғлом овқатлар билан жиддий стресс остида бўлиб, натижада оғриқ ва ҳатто қайд қилишни пайдо қилади.

Илёс АҲМЕДОВ

Устоз Ҳомиджон домла Ишматбеков,
Ўзбекистон мусулмонлари идораси раисининг биринчи ўринбосари.

"Китобда Иброҳимни эсла. Албатта, у сиддиқ ва набий бўлган эди" (Марям сураси, 41-оят).

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Қозонда 5 апрель куни Татаристон Республикаси мусулмонлари диний бошқармасининг “Закот” хайрия жамғармаси 30 сонли шаҳар йўналиши бўйлаб бепул автобусни йўлга қўяди. Бу ҳақда “КЗН.РУ” Татаристон мусулмонлари диний бошқармаси матбуот хизматига таяниб хабар берди.

Бепул автобусни осонгина аниқлаш мумкин: унинг олд ойнасида “Закот хайрия жамғармасидан хайрия йўналиши” ёзуви бўлади. Aвтобус салони рангли шарлар ва хайрия баннерлари билан безатилган.

Эслатиб ўтамиз, ўтган йили Татаристон пойтахти Қозон шаҳрида Рамазон ойи муносабати билан илк бор 30 сонли автобус йўналишида бепул ташкил этилган ва хайрия тадбирида 800 га яқин киши қатнашган эди.

Мазкур акция “Рамазон – эзгу амаллар ойи” марафони доирасида ўтказилмоқда. Ундан кўзланган мақсад – фуқаролар эътиборини хайрия мавзусига қаратиш, уларни хайрли ишларга ундашдан иборат.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати.

Вторник, 02 Апрель 2024 00:00

Фидя садақасини кимлар беради?

ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Фидя – киши зиммасидаги нарсани адо қилиш мақсадида мол ёки шунга ўхшаш нарсани беришидир (“Лисонул араб”).

Шариатимиз икки тоифа кишиларни рўза тутмасликларига рухсат бериб, ўрнига Рамазоннинг ҳар бир куни учун фидя беришга буюрган.

Биринчиси: Қарилик сабабли умуман рўза тутишга ярамайдиган, кундан-кунга жисмонан заифлашиб бораётган ёши улуғ кексалар.

Иккинчиси: Сурункали касал бўлиб, одатда тузалишига умид бўлмаган ва рўза тутиш уларнинг саломатлигига жиддий зиён етказиши мумкин бўлган беморлар (“Баҳрур роиқ”).

Бу ҳақда Аллоҳ таоло Қуръони каримда бундай марҳамат қилган: “(Рўза тутишга) мадори етмайдиганлар зиммасида бир мискин кимсанинг (бир кунлик) таоми фидядир. Кимки ихтиёрий равишда зиёда хайр қилса (лозим бўлганидан ортиқ фидя берса), ўзига яхши. Агар билсангиз, рўза тутишингиз (фидя бериб тутмаганингиздан) яхшироқдир” (Бақара сураси, 184-оят).

Фидя – Аллоҳ таоло бандаларига берган енгилликдир.

Ҳар кунлик фидянинг миқдори ярим соъ буғдой (тахминан икки килограмм) ёки бир соъ хурмо ёҳуд бир соъ арпадир. Буларнинг қийматини бериш билан ҳам фидя адо бўлади. Ватандошларимизга осон бўлиши учун ҳар йили Рамазон ойида Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво ҳайъати томонидан фидянинг ўртача миқдори белгиланиб, эълон қилинади.

Фидяни Рамазон ойи киришидан олдин берилмайди. Ой кириши билан хоҳласалар, ўттиз кунлик рўзанинг фидяларини бирданига жамлаб беради, хоҳласалар ҳар куни бўлиб-бўлиб тўлаб беради (“Фатовойи Ҳиндия”).

Рўза фидясини бир кишига ҳам ёки бир неча кишига ҳам бериш мумкин (“Раддул муҳтор”).

Фидяни мискин, фақир, бева-бечора, етим-есир, ночор ва закот беришга қодир бўлмаганларга берилади. Аммо отаси, онаси, фарзандлари, набиралари, эри, хотини ва закот беришга қодир бўлганларга бериши жоиз эмас.

Фидя бериб юрган қария ёки сурункали беморлар рўза тутишга қодир  бўлиб қолишса, берган фидялари бекор бўлиб, тутмаган рўзаларининг қазосини тутишлари вожиб бўлади (“Раддул муҳтор”).

Рўза тутишга ярайдиган қарияларга эса рўза тутиш фарз бўлади. Рўза тутишга қодир бўла туриб фидя берсалар, рўза улардан соқит бўлмайди ва фидяси ўз ўрнига тушмайди (“Раддул муҳтор”).

Тузалишига умид бор, одатда, маълум вақтдан кейин шифо топадиган беморларга рўза тутиш зарар қилса, буларнинг ҳам рўза тутмасликларига шариатимиз рухсат беради. Аммо булар фидя бермайдилар. Тузалганларидан кейин қазо бўлган кунларнинг рўзасини тутиб берадилар.

Афсуски, ҳозирги кунда Рамазон ойида бемор бўлиб, тузалгандан кейин қазосини тутиб беришга лаёқати бўлган баъзи кишилар беморликларида рўзанинг фидясини бериб қўйиб, тузалганларидан кейин “мен қазо бўлган рўзаларимни тутмайман, чунки мен фидясини берганман” демоқдалар. Ваҳоланки, шариатимиз фидя беришни уларга буюрмаган, балки тузалганларидан кейин қолдирган рўзаларининг қазосини тутиб беришларини фарз қилган.

Зиммасида намоз ва рўзаларининг қазоси бор киши вафотидан олдин уларнинг фидясини тўлашни васият қилиши вожибдир. Васият этмай вафот этса, гуноҳкор бўлади. Маййит фидя тўлашга васият қилган бўлса, уни кафанлаш, қабрга қўйиш, қарзларини тўлашдан кейин қолган бор мол-мулклари қийматининг учдан биридан маййитнинг фидясини меросхўрлар адо қилишлари вожиб бўлади. Адо қилмасалар, гуноҳкор бўладилар. Агар марҳум фидя тўлашни васият қилмаган бўлса, ёки мол-мулк қолдирмаган бўлса, меросхўрлар ўз ихтиёрлари билан марҳумнинг фидясини тўлашлари улкан савоб ҳамда маййитга енгиллик ва раҳм-шафқат қилган бўладилар. Мабодо, тўламасалар гуноҳкор бўлмайдилар (“Раддул муҳтор”). Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво маркази.

 
 

Мақолалар

Top