muslim.uz
Самарқандда 1 минг 625 нафар шахс ички ишлар идоралари махсус ҳисобидан чиқарилди
Вилоят ҳокимлигида махсус қидирувдаги фуқаролар ва уларнинг яқин қариндошлари билан вилоятда амалга оширилаётган ишлар масаласига бағишланган йиғилиш бўлиб ўтди. “Зарафшон” нашри билдиришича, йиғилишни вилоят ҳокими Т.Жўраев бошқарди.
– Бугунги кунда юртимизда олиб борилаётган ислоҳотлар, бунёдкорлик ва бошқа бир қатор эзгу ишлардан барчангиз хабардорсиз, – деди вилоят ҳокими. – Мавжуд ижтимоий-иқтисодий муаммоларга Президентимиз бошчилигида барҳам берилмоқда. Вилоятимизда ҳам аҳоли муаммоларини ҳал этиш, уларнинг янада фаровон ҳаёт кечириши учун барча шароитларни яратиш борасида қамровли ва тизимли ишлар амалга оширилмоқда. Бу юртда ҳар бир фуқаронинг яхши яшашга ҳақи бор. Афсуски, эришилаётган шундай ютуқлар, тинчлик ва осойишталикнинг қадрига етмай, турли адашган оқимлар сафига қўшилиб, ўзга юртда юрган, тўғри йўлдан адашган фуқароларимиз ҳам бор. Бунинг энг катта сабаби ишсизликдир. Ишсиз бўлган инсон пул топишнинг бошқа йўлларини излайди ва бундан ғаразли ниятли кимсалар фойдаланиб қолади. Шундай фуқароларимизни қайтаришга, тўғри йўлга солишга барчамиз масъулмиз. Мен махсус ҳисобда турувчиларнинг яқинларига мурожаат қилмоқчиман. Агар улар билан алоқангиз бўлса, айтинг, қайтишсин. Вилоят ҳокими сифатида ваъда бераман, ҳеч бирини қамамаймиз. Президентимизнинг топшириғи бу. Уларни тўғри йўлга соламиз, иш билан таъминлаймиз, уйи бўлмаса, бу борада ҳам ёрдам берамиз.
Таъкидланишича, вилоятда 1 минг 749 нафар шундай фуқаронинг 1 минг 625 нафари кейинги бир ярим йил давомида ички ишлар идоралари махсус ҳисобидан чиқарилган. Қолган 124 нафари турли хорижий давлатларда қолмоқда.
– Махсус ҳисобдан чиқарилган фуқароларга амалий ёрдам берилмоқда, – дейди миллий хавфсизлик хизмати вилоят бошқармаси бошлиғи У.Мирзааҳмедов. – Тадбиркорлик қилишни истаганларига банклар томонидан имтиёзли кредитлар ажратилди. Кам таъминланганларига моддий ёрдам кўрсатилди, ишсизларининг бандлиги таъминланди. Саломатлигини тиклаш ва даволанишлари учун шароит яратилди.
Шунингдек, йиғилишда вилоят прокурори Ф.Зуфаров, жиноят ишлари бўйича вилоят суди раиси О.Ҳайитов ва вилоят бош имом-хатиби З.Эшонқулов сўзга чиқиб, адашган, ўзга юртда қочиб юрганлар хатти-ҳаракатларининг ҳуқуқий оқибатлари, ўз ихтиёрлари билан қайтишса, уларга бериладиган қонуний енгилликлар ҳақида тўхталди.
Хусусан, ўз ихтиёри билан қайтиб келганлар билан суҳбат олиб борилиб, профилактик чоралар кўрилиши, содир этган жиноятига ҳуқуқий баҳо берилиши, адашганлиги тасдиқланса, ўз қилмишидан чин дилдан пушаймон бўлса, уларга озодликдан маҳрум этиш билан боғлиқ бўлмаган жавобгарлик белгиланиб, қонуний енгиллик татбиқ этилиши, уларнинг ижтимоий ҳаётга мослашишида кўмак берилиши таъкидланди.
Махсус ҳисобда турган ва қидирувда бўлган 12 нафар фуқаронинг жинояти тегишли идоралар томонидан ўрганиб чиқилиб, уларни юртига қайтариш юзасидан чора-тадбирлар олиб борилмоқда. Йиғилишга таклиф этилган мана шундай фуқароларнинг яқинлари ҳам сўзга чиқиб, бу имконият учун Президентимизга миннатдорлик билдирди.
Тадбир давомида турли адашган оқимларга кириб, тақдири аянчли якунланган ва ўзга юртда хору зор бўлиб юрган кимсалар ҳақида ҳикоя қилувчи "Адашганлар" номли фильм намойиш этилди.
Ўзбекистон мусулмонлар идораси Матбуот хизмати
Тиловат одоби
Қуръон ўқувчи қори холис ният қилиши, тиловат одобларига амал қилиши лозим. У тиловат чоғида ўзини Аллоҳ таолога муножот қилаётгандек тутиши, Аллоҳни кўриб тургандек ҳолатда бўлиши керак. Гарчи у кўрмаса ҳам, Аллоҳ таоло бандани кўриб туради. Қуръон тиловати ва қориларнинг одоблари:
– Қироатдан олдин оғиз мисвок ёки бошқа воситалар билан тозаланади. Мисвокнинг энг афзали арок дарахтидан олинганидир. Аммо тишларни тозалашда бошқа воситаларни ҳам ишлатса бўлади.
Агар оғизда қон ёки бошқа нарсалар бўлса, уни ювиб ташламай Қуръон тиловат қилиш макруҳ саналади;
– Қуръон таҳоратли ҳолда ўқилади. Агар сув топилмаса, таяммум қилинади. Жунуб ва ҳайз кўраётган аёл бир оят ёки ундан кам миқдорда бўлса ҳам ўқиши ҳаром. Аммо ҳарфларни талаффуз қилмасдан, қалбдан ўтказса бўлади. Шунингдек, бундай ҳолда Мусҳафга назар солиш ҳам жоиз.
Жунуб ва ҳайз кўрган аёл тасбеҳ, таҳлил, таҳмид, такбир айтиши ва Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга салавот йўллаши мумкин. Бу тоифадагилар мусибат етганда Қуръон оятини ният қилмаган ҳолда “иннаа лиллааҳи ва иннаа илайҳи рожиъун”, дейиш жоизлигига уламолар иттифоқ қилишган. Шунингдек, улар уловга минишда “субҳааналлазий саххоро ланаа ҳаазаа ва маа куннаа лаҳув муқринийн”, деб айтишлари ва фақат дуо нияти билан “роббанаа аатинаа фид-дунйаа ҳасанатав-ва фил-аахирати ҳасанатав-ва қинаа азаабан-наар”, дейишлари ҳам жоиз;
– Қироат қилинадиган жой пок ва озода бўлиши лозим. Шунинг учун кўп уламолар масжидда Қуръон ўқиш мустаҳаб деганлар. Чунки масжид доимо озода бўлади. Бунда масжиднинг ҳурмати ва шарафи ҳам эътиборга олинади;
– Қуръон ўқувчи қироатни бошлашдан аввал “аъузу биллааҳи минаш-шайтонир рожийм”, дейди. Бу фикр жумҳур уламоларнинг сўзларидир.
Аллоҳ таоло айтади:
فَاسْتَعِذْ بِاللّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ فَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ
“Қачон Қуръон ўқисанг, малъун шайтон (васвасаси)дан Аллоҳ паноҳ беришини сўрагин!” (Наҳл, 98).
Кўпчилик салаф уламолар тааввузни “аъузу биллааҳис-самийъил ъалийми минаш-шайтонир рожийм” тарзида айтишарди. Ушбу сийға (шакл) ҳам мақбул, лекин энг афзали биринчисидир (яъни, “аъузу биллааҳи минаш-шайтонир рожийм”).
Хоҳ намозда ёки бошқа ҳолатда бўлсин қироат аввалида таъаввузни айтиш мустаҳаб, вожиб эмас. Шунингдек, Тавба сурасидан бошқа ҳамма суралар аввалида “بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ” яъни, “бисмиллааҳир-роҳмаанир-роҳийм”ни айтиш лозим. Агар басмалани тарк қилса, кўпчилик уламоларнинг фикрича, Қуръоннинг одобини бузган ҳисобланади;
– Агар қори адашиб кетмаса, Қуръонни йўлда ёки сафарга кетаётганида қироат қилиши жоиз. Агар қироатда хаёли чалғиса ёки янглишса, у ҳолда йўлда тиловат қилиш макруҳ
وَعَنْ حُمَيْدٍ الأَعْرَجِ عَنْ مُجَاهِدٍ قَالَ: إِذَا تَثَاوَبْتَ وَأَنْتَ تَقْرَأُ فَأَمْسِكْ عَنْ الْقِرَاءَةِ حَتَّى يَذْهَبَ عَنْكَ. رَوَاهُ الْبَيْهَقِيُّ فِي شُعَبِ الإِيْمَانِ.
Ҳумайд Аърож Мужоҳиддан ривоят қилади: “Ўқиётганингда эснасанг, эснаш тўхтагунича қироат қилмай тур” (Байҳақий “Шуабул-иймон”да ривоят қилган).
Демак, эснаётганда Қуръон ўқиш мумкин эмас. Бунда тиловатни тўхтатиб туриб, оғизни ўнг қўл билан ёпиш керак. Бу ҳам одобдандир;
– Намоздан ташқари ҳолатда ҳам қиблага юзланиб тиловат қилиш мустаҳаб.
– Қуръон ўқувчи қори сокин ва виқор билан, бошини қуйи солиб, ўзини худди устози олдида ўтиргандек тутиши лозим.
Аллоҳ таоло айтади:
لِّأُوْلِي الألْبَابِ خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَاخْتِلاَفِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ لآيَاتٍ إِنَّ فِي
الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللّهَ قِيَاماً وَقُعُودا وَعَلَىَ جُنُوبِهِمْ وَيَتَفَكَّرُونَ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ
رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذا بَاطِلاً سُبْحَانَكَ فَقِنَا عَذَابَ النَّار
“Албатта, осмонлар ва Ернинг яралишида ҳамда кеча ва кундузнинг алмашиниб туришида ақл эгалари учун (бир яратувчи ва бошқариб тургувчи Зот мавжуд эканига) оят-аломатлар бордир. Улар турганда ҳам, ўтирганда ҳам, ётганда ҳам Аллоҳни зикр қиладилар ҳамда осмонлар ва Ернинг яралиши ҳақида тафаккур қилиб (дейдилар): “Парвардигоро, бу (борлиқ)ни беҳуда яратганинг йўқ! Сен (беҳуда бирон иш қилишдан) поксан! Ўзинг бизни жаҳаннам азобидан асрагин!” (Оли-Имрон, 190-191).
Абу Мусо Ашъарий розияллоҳу анҳу: “Мен Қуръонни намозда ҳам, ётоғимда ҳам ўқийман”, деган.
Жундуб ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қуръонни унга қалбларингиз улфат бўлиб турганда қироат қилинг. Қачон ихтилоф қилсангиз туриб кетинг”, дедилар” (Икки шайх ривоят қилган).
Ушбу ҳадиси шарифни уламоларимиз икки хил таъвил қилганлар.
Биринчи таъвил: Қуръоннинг маънолари ҳақида иттифоқ бўлиб турганингизда қироат қилинг. Агар ихтилоф қилиб қолсангиз, талашиб-тортишиб жанжаллашмасдан ўрнингиздан туриб кетинг.
Иккинчи таъвил: Қуръонни қалбингиз унга иштиёқ қилиб, ошиқ бўлиб турганда ўқинг. Қачон малол кўришни сезсангиз ўрнингиздан туриб кетинг.
Албатта, бу икки маънога ҳам амал қилмоқ керак.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳ чиройли овозли набийнинг овоз чиқариб Қуръонни оҳангли қилиб ўқиганига қулоқ солганчалик ҳеч бир нарсага қулоқ солмаган”, дедилар” (Учовлари ривоят қилган).
Ушбу ҳадиси шариф Қуръони каримни қоидаси билан чиройли қилиб қироат қилиш жуда ҳам марғуб амал эканига далилдир.
Абу Довуд ва Бухорийнинг ривоятида:
“Қуръонни овозларингиз ила зийнатланглар. Ким Қуръонни оҳанг билан ўқимаса биздан эмас”, дейилган.
Қуръони каримни қоидага мувофиқ қилиб оҳанг билин ўқимоқ даркор. Ким тажвид қоидаларига ва оҳанг билан қироат қилишга амал қилмаса макруҳ ишни қилган бўлади. Баъзи уламолар бу ишни ҳаром, ўшани қилган одам гуноҳкор, деганлар.
Қуръони каримни қоидага риоя қилмай ўқиётганларни кўрган кишилар уларга бу иш нотўғри эканини тушунтирмоғи лозим.
Аллоҳ таоло:
وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِيلاً
“Ва Қуръонни тартил билан тиловат қил” (Муззаммил, 4), деган.
Шарҳ: Қуръонни тартил билан ўқиш деб уни дона-дона қилиб, ҳар бир ҳарфини ўз ўрнидан чиқариб, оятларини алоҳида-алоҳида қилиб, тажвид қоидалари асосида ўқишга айтилади.
Қуръонни тартил билан ўқишга бўлган фармони илоҳий барча мўмин- мусулмонларга оммавий фармондир. Муҳаммад алайҳиссаломга Жаброил алайҳиссалом Қуръонни тартил билан ўқиб берганлар. Ўз навбатида Пайғамбар алайҳиссалом умматларига тартил билан ўқиб берганлар.
Мусулмон уммати эса авлоддан авлодга ўз Пайғамбаридан қандоқ қилиб олган бўлса, шундоқ ўтказиб келмоқда. Қориларимиз Қуръон қироати қоидаларини тартибга солиб китоблар қилишган. Бу қоидаларни билиш ҳар бир мусулмон учун зарур. Шунинг учун ҳар бир мусулмон тажвид қоидалари бўйича бир китоб ўқимоғи, Қуръон тиловатини тажвид илмига эга бўлган қорилардан ўрганмоғи лозим.
Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “У кишидан, Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг қироатлари қандоқ бўлган, деб сўралганда, чўзиб ўқиш бўлган, деди ва Бисмиллаҳир роҳманир роҳийм, деб бисмиллаҳни чўзиб, ар-Роҳманни чўзиб, ар-Роҳиймни чўзиб қироат қилди» (Бухорий ва Абу Довуд ривоят қилган).
Шарҳ: Албатта, Аллоҳ таоло Қуръони каримни Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламга Жаброил алайҳиссалом орқали нозил қилган. У зот Қуръони каримни қандоқ қилиб қабул қилиб олган бўлсалар, худди шундоқ қилиб ўз саҳобаларига ўргатганлар. Саҳобаи киромлар эса худди ушбу ривоятда Анас розияллоҳу анҳу ўргатаётганларидек тобеинларга ўргатганлар. Ана шу тарзда Қуръони карим ва унинг қироати авлоддан авлодга омонат ила ўтиб келмоқда.
Хулоса килиб айтганда, Қуръони карим тиловати Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг тиловатларига ўхшаши керак. Бунинг учун эса Қуръони карим ва унинг қироатини силсиласи Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга етиб борадиган устоздан ҳар бир ҳарфни, ҳар бир сўзни, ҳар бир оятни ўрганиш лозим бўлади.
Азизахон МЎМИНОВА,
Хадичаи Кубро ўрта-махсус ислом билим юрти талабаси
Булунғурдаги “Ғиштли ота” масжиди зиёратгоҳ қаторига киритилади
Булунғур туманидаги тарихий аҳамиятга эга тепаликлар сақланиб қолиниб туристлар ташриф буюрадиган жойларга айлантирилади. Яқинда Археология инситути вакиллари ҳамда кўчмас мулк ва ер тузиш кадастри туман бўлими ходимларидан иборат ишчи гуруҳ томонидан мавжуд тепаликлар кўздан кечирилди.
- Бундай тепаликларни қайта ўрганишдан мақсад уларни сақлаб қолиш ва келажак авлодга етказишдан иборат, - дейди Самарқанд Археология институти катта илмий ходими Б. Сайфуллаев “Булунғур ҳаёти” газетасига берган интервьюсида. - Мисол учун, “Шероз қалъа”ни олайлик. Бу эски тепалик аслида маҳобатли қалъа бўлган. Бир неча йил илгари бу ерда олиб борган изланишларимиз чоғида кўплаб қадимий буюмлар топилган эди. Бугун ҳам бир нечта намуналар топиб олдик. Келгусида бу каби жойларда музей ва унга келувчи йўлаклар барпо қилинади.
Митан қишлоғидаги халқ тилида “Пишактепа” ва “Жалпоқтепа” деб аталувчи ҳамда “Нурли йўл” маҳалласидаги номсиз тепа ҳам ўрганилганда ўз даврига оид сопол буюм бўлаклари топилди. Шунингдек, “Бўдана” маҳалласидаги “Ғиштли ота” масжиди, “Мингтепа” маҳалласидаги “Минтгтепа” ва “Мингтепа 2”, “Мингтепа қабристони”, яъни халқ тилида “Мозортепа” деб аталувчи тепаликлар ўрганилди. “Боғбон” маҳалласидаги “Кампиртепа”, “Кампиртепа 2” ва “Ботботтепа” тепаликлари ҳам қадим тарихга эга эканига яна бир бор ишонч ҳосил қилинди.
“Зарафшон” нашри билдиришича, келажакда ушбу жойлар зиёратгоҳ ва тарихий обидалар қаторига киритилиши, улар давлат муҳофазасига олиниши кўзда тутилган бўлиб, уларнинг харитаси ҳам ишлаб чиқилмоқда.
Бундай тепаликларни бир-неча йил илгари қишлоқларимизда кўплаб учратиш мумкин эди, деб ёзади, мақола муаллифи Воҳид Ўрозалиев. Уларнинг айримлари одамларнинг эътиборсизлиги, тупроқ ва атрофидаги ерлардан тартибсиз фойдаланиши натижасида йўқолиб кетган. Энди мавжудларини сақлаб қолиш, давлат муҳофазасига олиш борасида аниқ чора-тадбирлар ишлаб чиқилади.
- Тепаликларнинг атрофида шу ерда яшовчи аҳоли томонидан эгалланган ер бўлса, қурилган девор ёки асос олиб ташланади, - дейди А.Юсупов. – Экилган дарахтлар тартибга келтирилади. Ички туризмни йўлга қўйиш учун, майдоннинг ўлчами ва унга олиб борувчи йўлакнинг харитаси тузиб чиқилади.
Ўзбекистон мусулмонлар идораси матбуот хизмати
Online: Қуръон мусобақаси. (Тошкент шаҳри)
ЎМИ Матбуот хизмати
Қанча кўп иш ўрни яратилса, одамлар шунчалар рози бўлади
Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев жойларда амалга оширилаётган бунёдкорлик ишлари, олиб борилаётган ислоҳотлар жараёни, йирик лойиҳалар билан танишиш ва халқ билан мулоқот қилиш мақсадида 17 март куни Самарқанд вилоятига ташриф буюрди.
Самарқанд вилояти мамлакатимизнинг иқтисодий салоҳияти юқори, бой тарих ва маданиятга эга ҳудудларидан бири ҳисобланади. Республикамизда барча соҳаларда амалга оширилаётган кенг кўламли ислоҳотлар вилоят ижтимоий-иқтисодий ҳаёти, шаҳар ва қишлоқларининг кун сайин ўзгариб, обод бўлиб бораётгани, аҳоли турмуш фаровонлиги юксалаётганида ҳам ўз аксини топмоқда.
Давлатимиз раҳбари 2017 йилда вилоятга ташрифлари чоғида Самарқанд шаҳри ва бошқа туман, шаҳарларда қурилиш-бунёдкорлик ишларини кенг кўламда давом эттириш, туризм, саноат, қишлоқ хўжалиги, хизмат кўрсатиш ва сервис соҳаларини жадал ривожлантириш, аҳоли учун муносиб турмуш шароити яратиш юзасидан вазифаларни белгилаб берган эди. Мазкур топшириқлар ижроси доирасида улкан ишлар амалга оширилди. Янги саноат корхоналари, тадбиркорлик субъектлари ташкил этилди. Маҳсулот ишлаб чиқариш ва экспорт ҳажми ошди. Замонавий уй-жойлар, инфратузилма объектлари бунёд этилди. Ташрифлар чоғида тақдимоти ўтказилган 15 та лойиҳа ишга туширилди, 18 таси бўйича белгиланган чора-тадбирлар амалга оширилмоқда.
Вилоятда олиб борилаётган бу каби ишлар, белгиланган вазифаларнинг ижроси ва лойиҳаларнинг амалий натижаси Президентимизнинг доимий эътиборида.
Давлатимиз раҳбари Самарқанд вилоятига ташрифини Имом Бухорий мажмуаси зиёратидан бошлади.
Ўтганлар хотирасига Қуръон тиловат қилинди.
Буюк мутафаккир бобомиз, ҳадис илмининг султони Имом Бухорий хоки мангу қўним топган ушбу маскан ислом маърифати ва аждодларимизнинг муқаддас динимиз ривожига қўшган улкан ҳиссасини тарғиб қилувчи улуғ зиёратгоҳдир. Халқимиз маънавий ҳаётидан чуқур ўрин олган ушбу гўшани реконструкция қилиш ва узоқ-яқин давлатлардан келадиган зиёратчилар учун янада кўркам қадамжога айлантириш юзасидан кенг кўламли ишлар олиб борилмоқда.
Президентимиз 2017 йил ноябрь ойида мажмуага ташриф буюрганида бу борада амалга ошириладиган ишлар концепцияси билан танишиб, уни янада такомиллаштириш бўйича зарур тавсиялар берган эди. Шу асосда мажмуани реконструкция қилиш ҳамда ушбу масканга зиёрат туризми бўйича келувчи сайёҳлар учун барча хизмат турларини қамраб олувчи меҳмонхона ва инфратузилма объектлари қуриш бўйича лойиҳа-таклифлар тайёрланди.
Шавкат Мирзиёевга шу ҳақда маълумот берилди.
Лойиҳага кўра, таъмирлаш ишларини мажмуа ҳудудини уч қисмга ажратган ҳолда босқичма-босқич амалга ошириш мўлжалланган. Аввало, ёдгорликнинг олд қисмини икки қават қилиб кўтариш, масжидни кенгайтириш, 250 ўринли зал, юқори мартабали меҳмонларни кутиш хоналарини ташкил этиш кўзда тутилмоқда.
Мажмуа рўпарасида меҳмонхоналар, бозор, гипермаркет, савдо ва маиший хизмат мажмуалари, кафе ва чойхоналар, миллий ҳунармандлик устахоналари, спорт майдони қуриш режалаштирилган. Ушбу ҳудуд ва мажмуа ўртасида фавворалардан иборат 850 метрлик аллея, унинг ёнида француз услубида ландшафт дизайни асосида баҳаво йўлаклар барпо этилади. Зиёратчиларга қулайлик яратиш мақсадида мажмуа яқинида маҳаллий ва вилоятлараро йўналишларда қатновчи автобуслар учун автовокзал ҳамда 700 ўринли автомобиллар тўхташ жойи қурилади, мажмуага олиб борувчи йўл бўйида қишлоқ аҳолиси учун икки қаватли турар жойлар бунёд этиш белгиланган.
Бу ишлар амалга оширилгач, зиёратгоҳда бир вақтнинг ўзида 3-4 минг сайёҳга замонавий хизмат кўрсатиш имконияти яратилади.
– Биз юртимизда зиёрат туризмини ривожлантиришга алоҳида эътибор беришимиз керак, – деди Шавкат Мирзиёев.
Мазкур концепция лойиҳасини яна бир бор синчиклаб кўриб чиқиш, мажмуанинг Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот маркази билан ҳамоҳанг бўлишига эътибор қаратиш кераклиги таъкидланди.
Давлатимиз раҳбари вилоятга ташрифи доирасида Оқдарё туманидаги “Даромад бахт омад” масъулияти чекланган жамияти томонидан гидропоника усулида ташкил этилган иссиқхона билан танишди. Бу ерда меҳнат қилаётган ишчилар билан суҳбатлашди.
Гидропоника – бу ўсимликларни сунъий муҳитда тупроқсиз етиштириш усулидир. Унда ўсимликлар озуқани илдизларини ўраб турган эритмадан олади.
Мамлакатимиз қишлоқ хўжалиги салоҳиятини янада ошириш, озиқ-овқат хавфсизлигини таъминлаш ҳамда экспортбоп маҳсулот етиштириш мақсадида барча ҳудудларда гидропоника усулида иссиқхоналар ташкил этилмоқда. Ихчам ва самарадор бундай иссиқхоналар юқори сифатли полиз маҳсулотлари етиштириш, минглаб иш ўринлари яратиш имконини беради.
Бундай иссиқхонанинг яна бир афзаллиги шундаки, унда махсус унумдор ерга зарурат йўқ. Тўлиқ автоматлаштирилган назорат тизими билан бошқарилади. Жойдан максимал даражада фойдаланиш имконияти мавжуд. Маҳсулот етиштириш учун сарфланадиган энергия ресурслари анча арзон. Тежамкор усулда суғориш ва озиқлантириш тизими мавжуд.
“Даромад бахт омад” масъулияти чекланган жамиятида ҳозир 4 гектар майдонда гидропоника усулида ташкил этилган иссиқхонада помидор парваришланмоқда. 22 доимий, 30 дан ортиқ мавсумий иш ўрни яратилган. Иссиқхонанинг дастлабки ҳосилидан 220 тоннадан ортиқ маҳсулот йиғиштириб олиниб, унинг қарийб тенг ярми Россия ва Қозоғистонга экспорт қилинади.
– Оқдарё туманини пахтадан озод қилдик, – деди Президент. – Туманнинг зах, тошлоқ ерларига гидропоника жуда мос. Бундай иссиқхоналарни кенгайтириш, нима бозорбоп бўлса, шуни экиш керак. Бу йўналишни ривожлантириш учун мутахассислар тайёрлаш зарур.
Шу ерда Самарқанд вилоятида паррандачилик, чорвачилик, балиқчилик, асаларичилик ва бошқа тармоқларни ривожлантириш, мева-сабзавот етиштириш ва экспорт қилишни кўпайтириш лойиҳалари тақдимоти ўтказилди.
Президент лойиҳалар қамровини ошириш, ишбилармонларни қўллаб-қувватлаш бўйича кўрсатмалар берди. Тадбиркорлар билан суҳбатлашди.
Давлатимиз раҳбари соя ёғи харидоргир ва соғлиқ учун фойдали экани, унинг шроти парранда учун зарур озуқа бўлишини таъкидлади. Мазкур йўналишдаги ишларни кенг кўламда давом эттириш ва ривожлантириш учун соя етиштирувчилар ассоциациясини тузиш бўйича кўрсатма берди.
Президентимиз Оқдарё туманидаги “Муштарий Оқдарё” масъулияти чекланган жамиятига қарашли тикувчилик фабрикасида ҳам бўлди.
Ўтган йили ноябрда иш бошлаган ушбу корхонада хотин-қизлар ва болалар учун 20 хилга яқин трикотаж маҳсулоти ишлаб чиқарилмоқда. Табиий матодан тайёрланаётган сифатли кийим-кечакларнинг асосий қисми Россия, АҚШ ва Қозоғистонга экспорт қилинмоқда. Бу ерда айни пайтда 500 юзга яқин хотин-қиз, жумладан, коллеж битирувчилари меҳнат қилмоқда.
Шавкат Мирзиёев фабриканинг ишлаб чиқариш жараёни билан танишди, маҳсулотларни кўздан кечириб, ходимлар билан суҳбатлашди. Бундай замонавий корхоналар иқтисодиётни барқарорлаштириш, аҳолини иш билан таъминлашда муҳим ўрин тутишини, шу каби фабрикаларни ҳар бир туманда камида иккитадан ташкил этиш, трикотаж кластерлари яратиш зарурлигини таъкидлади.
– Биринчи навбатда, иқтисоди нисбатан оғир бўлган Қўшработ, Нуробод сингари туманларда бу каби трикотаж корхоналарини ташкил қилишимиз керак, – деди Президентимиз. – Етиштирилаётган пахта ҳосилини имкон қадар вилоятларнинг ўзида қайта ишлаб, тайёр маҳсулот сифатида сотишни йўлга қўйиш ҳар жиҳатдан фойдали бўлади. Қанча кўп иш ўрни яратсак, аҳоли биздан шунчалик кўп рози бўлади, турмуш фаровонлиги яхшиланади.
Шу ерда “Ургут” эркин иқтисодий зонасида амалга оширилаётган лойиҳалар, вилоятда ташкил этиладиган кичик саноат зоналари ва ихчам гидроэнергетика станциялари лойиҳалари тақдимоти ўтказилди. Каттақўрғон шаҳри мисолида Жаҳон банки иштирокида кичик ва ўрта шаҳарларни ривожлантириш дастури ҳақида маълумот берилди.
Давлатимиз раҳбари ушбу лойиҳа ва дастурларни ўз вақтида амалга ошириш юзасидан мутасаддиларга топшириқлар берди.
Самарқандда “КамАЗ” автомобиллари ишлаб чиқариш лойиҳалари билан танишув чоғида Президентимиз маҳаллийлаштириш, автомобиллар экпортини ошириш лозимлигини қайд этди.
Шавкат Мирзиёев Иштихон тумани «Хумо» маҳалла фуқаролар йиғинидаги Хина қишлоғида «Иштихон томорқа хизмати» масъулияти чекланган жамияти фаолияти билан танишди.
Президентимизнинг 2017 йил 10 октябрдаги “Фермер, деҳқон хўжаликлари ва томорқа ер эгалари фаолиятини янада ривожлантириш бўйича ташкилий чора-тадбирлар тўғрисида”ги қарори аҳоли даромадини кўпайтириш, томорқадан унумли фойдаланишда муҳим дастуриламал бўлмоқда.
Жорий йилда ташкил этилган жамият юқори навли кўчат ва уруғ етиштириш ва тарқатиш, зотдор чорва моллари етказиш, аҳоли томорқасига техник хизмат кўрсатиш, ўсимликларга кимёвий воситалар билан ишлов бериш хизматини ташкил қилиш, етиштирилган маҳсулотни сотиб олиш, қайта ишлаш ва экспорт қилиш билан шуғулланмоқда.
Хина қишлоғида 1 минг 200 дан зиёд аҳоли тасарруфида бугунги кунда 34,2 гектар томорқа мавжуд. Бу ерда томорқадан унумли фойдаланиш, оила фаровонлигини таъминлаш билан бирга, дастурхонимиз тўкинлигига муносиб ҳисса қўшаётган тажрибали деҳқонлар кўпчиликни ташкил этади.
Давлатимиз раҳбари мазкур қишлоқда яшовчи Тошқувват Ражабов хонадонига ташриф буюрди.
71 ёшли Тошқувват ота 14 фарзандни эл корига ярайдиган инсон қилиб тарбиялаган. Бугунги кунда улар қишлоқ хўжалиги, таълим, тиббиёт ва тадбиркорлик соҳаларида юртимиз тараққиёти учун меҳнат қилмоқда. Отахон томорқасида иссиқхона қуриб, помидор ва бодринг парваришини йўлга қўйган. Бу йил томорқадан 10 миллион сўм даромад олишни мўлжалламоқда.
Шу ерда “Обод қишлоқ” дастури асосида Нуробод тумани Жом қишлоғини ободонлаштириш ва кўкаламзорлаштириш, боғча, деҳқон бозори, турар жой биноларини таъмирлаш, қишлоқ врачлик пунктини реконструкция қилиш каби муҳим лойиҳалар тақдимоти ўткзилди.
– Томорқадан қишин-ёзин даромад олса бўлади. Бирор қарич ер бўш турмаслиги лозим, аҳолининг томорқадан фойдаланиш маданиятини оширишимиз керак, – деди давлатимиз раҳбари.
Шу куни Пастдарғом тумани ҳокимлигида вилоят фаоллари иштирокида йиғилиш бўлиб ўтди. Унда Самарқанд вилоятини ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш, қурилиш-бунёдкорлик ишлари кўламини кенгайтириш, тадбиркорлик субъектларини қўллаб-қувватлаш, аҳоли турмуш даражасини янада ошириш, хотин-қизлар ва ёшлар бандлигини таъминлаш каби масалаларга алоҳида эътибор қаратилди.
Аҳолини электр энергияси, табиий газ билан узлуксиз таъминлаш, 11 та қишлоқлараро ва туманлараро янги автобус йўналишлари очиш, Самарқанд вилоятида қўшимча 642 намунавий лойиҳадаги арзон уйлар қуриш, аёллар ва ёшлар жиноятчилигини камайтириш масалалари ҳақида сўз юритилиб, мутасаддиларга бу борада тегишли топшириқлар берилди.
Президентимизнинг Самарқанд вилоятига ташрифи давом этмоқда.
Манба: http://uza.uz
Мақолалар
