muslimuz

muslimuz

Қалбингизга энг яқин инсон бу – ҳарактерингизни ўзингиз қарор топтирган принципларга мувофиқлаштириш хусусида ўйлайдиган, ғам чекадиган инсондир. Бундай маҳорат жуда кам одамларда мавжуд.

Ўзингизни олам ичра бир оддий шахс деб ҳисоблаб юрган вақтингиз, сиз ким учундир бутун бошли олам бўлишингиз мумкин. Ҳа, ҳаётда бизни ва бизга севикли кишиларни яхши кўрадиган, аммо бу учун биздан ҳеч қандай эваз сўрамайдиган кишиларни учратамиз. Сиз ўзингиз яхши кўрган одамлардан кўра кўпроқ сизни яхши кўрадиган, сиз ҳақингизда қайғурадиган одамларга эътиборингизни қаратинг. Чунки ундай одамларнинг сизга бўлган меҳр-муруввати самимий бўлади! Зотан ҳеч қандай бадалсиз сизга эътибор кўрсатмоқдалар-да!

Сиз яхши кўрган, ўзингизга дўст тутган кишилар сиздан фақат олиш пайида бўлади. Сизни яхши кўрган одамлар эса сизга фақат бериш, қайсидир тарафда бўлса ҳам сизга кўмаклашиш илинжида бўладилар.

Бундай илиқлик қўл бериб кўришиш билангина юзага келиб қолмайди. Холис дуо билан, кутилмаганда хабар ёзиш билан вужудга келади. Гоҳида телефон орқали бир оғиз ширин сўз билан ҳам шундай илиқлик пайдо бўлиши мумкин. Масалан, уни ёдга олганингизни, овозини эшитгингиз келганини унга айтишингиз мумкин.

Гоҳида бир одамни сиз ёқтирмайсиз-да, лекин у шу қадар кўп эътибор бериб, қайғурганидан сизни чарчатиб юборади. Ундай одамни агар ёнингизда кўрмай қолсангиз, қидириб қоласиз.

Сиз учун кўп ишлар қилган одамнинг кўнглини ранжитиб қўйманг. Шундай кўнгиллар борки, уларни қайтиб топа олмайсиз!

Яхши кўришингизни ошкор қилиб қўйинг:

Кимнидир яхши кўрсангиз ёхуд кимнингдир ҳаётингизда сиз учун алоҳида ўрни бўлса, буни унга ошкор қилиб қўйинг. Зеро, бу қалбга етиб борувчи ва маҳв этувчи ўқдир! Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: “Орангиздан кимки биродарини яхши кўрса унинг олдига бориб, Аллоҳ учун яхши кўришини хабарласин”.

Лекин бунинг битта шарти бор. Яхши кўриш Аллоҳ учун бўлиши керак. Мансаб, пул каби дунё матоҳлари учун бўлмаслиги керак! Зеро, Аллоҳдан бошқа нарса учун дўст бўлиш беҳудадир, бундай дўстлик қиёматда душманчиликка айланади!

Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади: “Ўша кунда тақводорлардан бошқа дўстлар бир-бирларига душмандир” (Зухруф сураси, 67-оят).

Ҳақиқий дўстлик бу мўминлар орасида Аллоҳнинг тоат-ибодатида бўлганлари ҳолда ўсиб борувчи қайноқ меҳр-муҳаббат булоғидир. Яна бир бор таъкидлаб ўтамиз, бундай дўстлик риштаси оятда айтилганидек тақво узра, Аллоҳнинг тоат-ибодати узра бўлмоғи даркор! Бундай дўстлар қозониш жуда зарур! Зотан мўминнинг жаннатдаги саодат сабабларидан бири айнан мўмин биродарлари билан бир-бирига туташ бўлган сўриларда ястаниб ўтиришдир.

Бироқ дўстлик дунё учун бўлса, охири адоват ва душманчилик билан ниҳояланади. Ёмон дўстлар билан дўст тутинишдан огоҳлантиришларни эшитамиз-у, бироқ улар билан тажриба ўлароқ дўстлашиб кўрамиз, натижа эса турли хил хато ва гуноҳларга йўл қўйиш билан тугайди! Шунинг учун ёмон одамлар билан синаб кўриш учун ҳам дўстлашиб ўтирмаслик керак!

Дўстинг кимлигини айт, мен сенга кимлигингни айтиб бераман деган мақол бежизга эмас. Яхши инсонлар билан дўст тутининг, шунда яхши ном билан ёдга олинасиз!

Доктор Ҳассон Шамси Пошонинг "Метин қоялар" китобидан

Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Неъматуллоҳ Исомов таржимаси.

Абдуллоҳ ибн Абу Авфодан ривоят қилинади:

Мадинада бир ногирон киши бор эди. У яқинларига: “Мени Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам масжидга борадиган йўлга қўйинглар”, деди. Ногирон Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг йўлларига қўйилди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қачон масжидга борсалар, унга салом берар эдилар.

Ногирон кишининг яқинлари уни оиласига қайтариш учун келсалар у: “Йўқ, Аллоҳга қасамки, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳаёт эканлар, мен бу ерни тарк этмайман. Мен учун шу ерда бир кулба қуриб беринглар”, деди. Унга кулба қуриб бердилар. Ногирон шу жойда яшай бошлади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳар сафар масжидга борганларида, уйчага кириб, ногирон кишига салом берар эдилар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга бирор таом берилса, ундан ногирон кишига ҳам юборар эдилар.

Бир куни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам билан бирга ўтирган эдик. У зот алайҳиссаломнинг олдиларига биров келиб, ногирон кишининг вафот этганини етказди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ўринларидан турдилар, биз ҳам у зот билан бирга турдик. Кулбага яқинлашганларида, саҳобаларига: “Мендан бошқа бирор киши кулбага яқинлашмасин!” дедилар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам уйга яқин келдилар. У ерда Жаброил алайҳиссалом ногирон кишининг бошида ўтирган эди. Жаброил алайҳиссалом: “Ё Аллоҳнинг Расули! Агар Сиз келмаганингизда, ўрнингизга унинг (марҳумнинг ювиш) ишини биз бажарар эдик. Аммо сиз келдингиз ва бунга сиз ҳақлироқсиз”, деди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ўринларидан туриб, ўз қўллари билан уни ювдилар, кафанладилар ва унга жаноза ўқиб, қабрга қўйдилар”.

 Абд Ибн Ҳумайд Кешийнинг "Муснади Кеший" асаридан.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам табассум қилдилар ва: “Агар “Субҳаналлоҳ” десанг, Аллоҳ таоло “рост сўзладинг” дейди, “Алҳамдулиллаҳ” деб айтсанг, Аллоҳ “рост сўзладинг” деб айтади, “Лаа илаҳа иллаллоҳу” десанг, Аллоҳ “рост сўзладинг” дейди, “Аллоҳу акбар” деб айтсанг, Аллоҳ таоло “рост сўзладинг” деб айтади. Агар “Аллоҳуммағфирлий” деб айтсанг, Аллоҳ “кечирдим” дейди, “варҳамний” десанг, Аллоҳ “раҳм қилдим” дейди, “варзуқний” деб айтсанг, Аллоҳ “ризқлантирдим” деб жавоб беради”, дедилар.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

 
 

Қатар Миллий кутубхонасида Марокашдан келган ноёб қўлёзма Қуръон нусхаси алоҳида ажралиб туради, у табиий таъсирлардан асраш учун шиша қутига солинган.

Ғарбий Осиё минтақасидаги етакчи кутубхоналардан бири сифатида танилган Қатар Миллий кутубхонасининг мерос бўлимида Марокашдан кўплаб қўлёзмалар, фотосуратлар ва қўлёзма тарих китоблари, жумладан, шиша билан қопланган ноёб Қуръон қўлёзмаси сақланади, деб хабар беради “IQNA” сайти "Reporter” матбуот нашрига таяниб.

Милодий 1950 йилда яратилган бу нодир Мусҳафи шариф Шимолий Aфрика анъаналарини нусхалашнинг ажойиб намунаси ҳамда таҳзиб ва  хаттотлик санъатида ўзига хосдир.

Ушбу Қуръон қўлёзмаси Марокашда Муваҳҳидлар халифалиги даврида яшаган сўфий олим Шайх Aбдуссалом ибн Машиш (милодий 163-1228) кутубхонасига тегишли бўлиб, Марокашдаги Қуръоннинг нодир қўлёзмаларидан бири саналади таҳзиблик тарихий санъати намунасидир.

Таҳзиб санъати - бу санъаткорлар ва диндор шахслар томонидан диний, илмий, маданий, тарихий китоблар, шеърлар тўпламлари ва қўлёзмаларнинг гўзал парчаларини безашда фойдаланиладиган ноёб ва чиройли нақшлар тўплами саналади.

Шундай қилиб, варақларнинг чеккалари ва атрофи новдалар ва эгри чизиқлар, поя, гул ва Хатай услубидаги барглар нақшлари билан безатилган.

Муқаддас Қуръони каримнинг хаттотлик ва безак нусхаси Марокашда мавжуд бўлиб, у XIX асрнинг биринчи ярмида ёзилган. Ушбу Мусҳафи шариф ёнида Қатар Миллий кутубхонасида 1213-милодий йилига оид Пайғамбаримиз салоллоҳу алайҳи васалламнинг мўмина аёлларининг таржимаи ҳоллари китобининг нодир нусхаси қўйилган.

Бу кутубхонанинг яна бир қисмида қомус ва луғатлар, фалсафий китоблар, психология ва дин, цивилизация тарихи, биографиялар, жаҳон тарихи, антропология, таълим, мусиқа, тасвирий санъат, расмли ҳикоялар ва ҳуқуқ каби бошқа нодир китоблар тўпламлари мавжуд. 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Матбуот хизмати

Четверг, 18 Апрель 2024 00:00

Денгиз сувини бузувчи сўз

Ёмонликдан қайтариш

Динимиз таълимотларига кўра, кишилар ўзаро дўстлик ва тотувликка буюрилади. Одамларнинг бир-бирларига нисбатан гина-кудурат сақлаши, душманлик қилиши ва ғийбат-бўҳтон уюштириши қаттиқ қораланади.

Аллоҳ таоло Ҳужурот сураси 12-оятида бандаларини бундай огоҳлантиради: “Эй иймон келтирганлар! Кўп гумонлардан четда бўлинглар, чунки баъзи гумонлар гуноҳдир. Жосуслик қилманглар. Баъзиларингиз баъзиларингизни ғийбат қилмасин. Сизлардан бирортангиз ўлган биродарининг гўштини ейишни яхши кўрадими? Ҳа, ёмон кўрасизлар. Аллоҳдан қўрқинглар! Албатта, Аллоҳ тавбани кўплаб қабул қилувчидир, раҳмлидир”.

Демак, бирор киши ҳақида бадгумонда бўлиш, у тўғрида ҳар хил шубҳага бориш яхши эмас. Балки у чиндан ҳам яхши инсондир. Агар шундай бўлиб чиқса, гумонланувчи ўзига гуноҳ орттирган бўлади. Шу боисдан ҳам “Кўп гумонлардан четда бўлинглар...” дейилмоқда.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Набий алайҳиссалом: “Зинҳор ва зинҳор бадгумон бўлманглар, чунки бадгумонлик сўзнинг энг ёлғонидир”, деганлар (Имом Бухорий ривояти).

Афсуски, ён-атрофимиздаги, ҳар куни кўриб-билиб юрган, бирга ишлайдиган, ўқийдиган биродаримиздан ҳам гумонланамиз. Кўнглимизга ҳар хил шубҳалар оралайди. Ёки бўлмаса, учинчи бир одамнинг гапига кириб, у ҳақдаги фикримизни ўзгартирамиз. Илло, буларнинг барчасининг замирида ёлғон, жосуслик бор. Шунинг учун ҳам киши бундай иллатлардан узоқроқ бўлиши керак экан.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Набий соллаллоҳу алайҳи васалламдан кишилар: “Ё Аллоҳнинг Расули, ғийбат нима?”, деб сўрашди. Расули Акрам алайҳиссолату вассалом: “Биродарингни ўзига ёқмаган нарса билан эслашинг”, дедилар. Шунда: “Биродаримда мен айтган нарса бўлса-чи, бунга нима дейсиз?” дейишди. Набий алайҳиссалом: “Агар айтганинг унда бўлса, ғийбат қилган бўласан, аммо бўлмаса, бўҳтон қилган бўласан”, деб жавоб қилди (Имом Абу Довуд ривояти).

Бировни ғийбат қилиш – оғир гуноҳ. Бу ҳақда ояти каримада ҳам аниқ мисол келтирилган. Шу маънода киши ҳеч кимни ғийбат қилмаслиги, акс ҳолда бунинг учун Аллоҳ таолонинг ҳузурида жавобгарлик борлигини унутмаслиги лозим.

Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади: “Мен Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга Сафиянинг сифатлари мана булар, деб санадим. Шунда Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Денгиз сувига қўшса, уни ҳам бузадиган сўз айтдинг”, дедилар (Абу Довуд ривояти).

Яъни, ғийбат шу қадар нопок нарсаки, уни ҳатто денгизга солса, унинг ҳидини ҳам таъмини ҳам бузади. Шунинг учун мусулмон киши ўзини ғийбатдан тийиши билан бирга ўзгаларни ҳам бу иллатдан қайтариши жоиздир. Бу эса унга кўплаб ажр-савоблар ёзилишига ноил бўлади.

Хулоса ўрнида айтишимиз лозимки, ғийбат оғир гуноҳдир. Шу билан бирга у икки инсоннинг муносабатларига раҳна солади. Иккисини бир-бирига ёв қилиб, юзкўрмас бўлиб кетишига сабаб бўлади.

Шаҳобиддин ПАРПИЕВ,

Асака туманидаги “Муҳаммадсолиҳ” масжиди имом-хатиби.

Страница 90 из 265

Мақолалар

Top