– Рўза тутган кишига қандай ишларни қилиш суннат?
– Саҳарлик қилиш; субҳдан илгари рўзага ният қилиш; рўза билан нафсни ёмон ниятлардан тўхтатишни қасд қилиш; рўза бўлган ҳолда бефойда сўзлардан ҳамда ибосиз сўзларни гапиришдан ва эшитишдан ўзини сақлаш; киши билан уришмоқдан ва ҳар бир гуноҳ ишлардан ўзини тортиш; мумкин қадар зикр ва тасбеҳ ила ва ҳам Қуръон ўқимоққа машғул бўлиш; қуёш ботган вақтда шом намозини ўқимасдан илгари оғиз очиш суннатдир.

– Рўза тутган кишиларга қандай ишлар макруҳ ҳисобланади?
– Фойдасиз сўзларни сўзлаш; ибосиз сўзларни сўзлаш; одамлар билан ёқалашиш; ҳаммомга тушиш; сувга шўнғиш; таомни татиб кўриш; ўтар рўза, яъни бир кун кечгача рўза тутиб оғиз очмасдан иккинчи кун рўзасини давом эттириш каби ишлар макруҳ.

– Рўза тутган кишига қандай ишларни қилиш дуруст бўлади?
– Сотиб оладиган нарсаларни тил теккизиб татиб кўриш, зарур бўлганда таом чайнаб бериш, кўзига сурма тортиш, юзини мойлаш, мисвокдан фойдаланиш, қон олдириш, зулук солдириш, обдаста билан ғусл қилиш, совун билан покланиш дуруст бўлади, макруҳ эмас.

– Рўзани қандай нарсалар бузади?
– Кунжут қадар бўлса ҳам, таом ейиш; бир қатра бўлса ҳам, сув ичиш; эр билан хотиннинг якинлик қилиши рўзани бузади.

– Бир киши ўзининг рўза эканини била туриб ихтиёрий равишда рўзани бузадиган ишларни биринчи марта қилса, у киши нима қилиши лозим?
– Рўзасининг қазосини тутиши ва ҳам каффорат қилиши лозим.

"Ибодати исломия"дан.

– Рўзани қазо қилиш дегани нима?
– Бузилган рўзасининг ўрнига рамазондан кейин рўза тутишдир. Неча кун рўзаси
бузилган бўлса, ўшанча кун рўза тутади.

– Каффорат қилиш дегани нима?
– Бир қул озод қилиш, агар бунга қодир бўлмаса, рамазондан кейин орада бирор кун қолдирмай, муттасил олтмиш кун рўза тутиш, агар заифлик ва нотавонлик сабабидан олтмиш кун рўза тутишга қодир бўлмаса, олтмиш мискинга таом бериш – каффорат қилишдир.

– Олтмиш кун рўза муттасил бўлмаса, каффоратга кифоя қиладими?
– Кифоя қилмайди, каффоратга олтмиш кун муттасил бўлиши лозим.

– Бир киши каффорат учун рўза тута бошласа, олтмиш кунга етмасдан бирор кун рўза тутмай қолса, нима қилади?
– Каффорат учун янгидан бошлаб олтмиш кун муттасил рўза тутади, аввалги тутган рўзаси каффоратга кирмайди.

– Бир киши ният билан тутган рамазон рўзасидан бир неча кунни хато қилиб бузса, масалан, тўрт-беш кунни хато қилса, нима қилиши лозим?
– Ҳар бир хато қилган кун учун бир кундан қазо рўза тутади, ундан кейин неча кун хато қилган бўлса, ҳаммаси учун бир каффорат лозим бўлади.

– Бир киши бир ё бир неча кун рўза тутишни ният қилмасдан фосиқлик ила кундуз кун таом еб юрса, у киши нима қилмоғи лозим?
– У киши рўза тутмай қолган кунлари учун қазо рўза тутади, ушбу қилган фисқ ишига пушаймон бўлиб, тавба ва истиғфор қилади. Aммо у кишига каффорат лозим эмас, чунки унинг гуноҳи ғоятда зўр ва катта гуноҳдирки, каффорат билан авф қилинадиган эмас, балки тавба ва истиғфор лозимдир.

– Бир киши ўзининг рўза эканини билиб туриб хатолик билан оғзидан бирор таом кетса ёки сув ичиб юборса ёки бир кишининг зўрлик билан рўзасини бузса ёки рўзадор киши оғзини тўлдириб қайт қилса ёки тонг отмаган деб ўйлаб таом еса, ҳолбуки, тонг отган бўлса ёки қуёш ботган деб ифтор қилса, шу кишининг рўзаси бузиладими?
– Бузилади.

– Энди у киши нима қилиши керак?
– Ўша куни қуёш ботгунча рўза кишидек рўзани бузадиган нарсадан ўзини сақлаши ва ҳам рамазондан кейин ўша кун учун рўза тутиб бериши лозим. Aммо каффорат лозим эмас.

– Рўза тутган кишининг димоғига чанг-ғубор ёки тупроқ, жун ёки тутунга ўхшаш нарсалар кирса, рўзаси бузиладими?
– Бузилмайди, қазо ҳам, каффорат ҳам лозим эмас.

– Оғзига қор ёки ёмғир кирса, рўзаси бузиладими?
– Бузилади. Қазо қилиш лозим бўлади, аммо каффорат лозим эмас.

– Ўзининг тупугини ютса, нима бўлади?
– Рўза бузилмайди.

– Бир рўзадор киши ўзининг рўза эканини эсдан чиқариб бирор таом еса, сув ичса, жинсий алоқа қилса, рўзаси бузиладими?
– Бузилмайди, қазо ҳам, каффорат ҳам лозим эмас.

– Бир рўзадор киши уйқудан жунуб бўлиб турса, хотинига қўл теккизиб эҳтилом қилса, рўзаси бузиладими?
– Бузилмайди.

– У кишига ғусл қилиш дурустми?
– Сув ичига тушиб узоқ муддат ўтирмасдан ва ҳам обдаста билан ғусл қилиш дуруст. Aммо сув ичига тушиб узоқ муддат туришда баъзи жойларидан сув кириб рўза бузилиши эҳтимоли бор.

– Рўза тутган киши тиш орасида қолган таомни еса, рўзаси бузиладими?
– Нўхатдан кичик бўлса, оғзидан ташқарига чиқармай ютиб юборса, рўзаси бузилмайди, агар нўхот миқдорича бўлса ёки оғзидан чиқариб кейин ютса, бузилади.

– У киши нима қилиши лозим?
– Рўзасини қазо қилмоғи лозим бўлади, каффорат лозим эмас.

– Қазо ва каффорат учун тутиладиган рўзаларга қай вақт ният қилиш лозим бўлади?
– Кечаси ният қилиш лозим бўлади. Тонг отгандан кейин ният қилиш мўътабар эмас.

– Ҳайз ва нифосли аёлларга рўза тутиш лозимми?
– Дуруст эмас.

– Бир аёл рамазон ичида ҳайзли ёки нифосли бўлса, нима қилади?
– Ҳайзли ва нифосли кунларда рўза тутмайди. Неча кун рўзаси қолган бўлса, ўшанча кун қазосини тутади.

"Ибодати исломия"дан.