Ўзбекистон элчиси Улуғбек Розуқулов Индонезия Миллий кутубхонаси директори Муҳаммад Шариф Бандо билан музокаралар ўтказди. Унда икки мамлакат миллий кутубхоналари ўртасида ҳамкорликни йўлга қўйиш масаласи муҳокама қилинди.

Мулоқот чоғида шу йил апрель ойида кутубхонанинг катта кино залида Абу Али ибн Синога бағишланган "Шарқдан нур" ҳужжатли фильми бир ҳафта давомида Индонезия жамоатчилиги намойиш этилади.

Шунингдек, Индонезия томони ўзбек мутахассислари Имом ал-Бухорий, Баҳоуддин Нақшбандий, Ал-Хоразмий, Аҳмад Ал-Фарғоний ва Муҳаммад Ал-Мотуридий ҳаёти ва ижодига бағишланган инглиз тилида қатор махсус вебинарлар ўтказиш истагини билдирди.

Маълумот учун, Индонезия миллий кутубхонаси 1980 йилда ташкил этилган. Китоб фонди 23 миллион донага яқин босма нашр ва 4 миллиардга яқин электрон нашрларга эга. Мамлакат қонунига кўра, кутубхона директори вазир мақомига эга.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

АҚШнинг Оклахома штати мусулмонлари тарихий лаҳзани нишонлади - имом штат Сенатининг йиғилиши бошланишидан олдин исломий дуо ўқиди. Имад Иншасси Оклахома тарихида давлат қонунчилари олдида араб тилида муқаддас матнни ўқиган биринчи мусулмон етакчисига айланди.

Имом Иншасси 2017 да Сенат йиғилишида иштирок этиш учун мурожаат қилди, аммо сабаби кўрсатилмасдан рад этилди. Islamisemya.com хабарига кўра, кейинроқ капелланларни иштирок этиш учун қоидалар ўзгартирилди ва насроний бўлмаган руҳонийларинг сенаторлар мажлисларида иштирок этиши учун рухсат берилди.
Имом Иншасси норозилик намойишларига чиққанларга учрамаслик ва масъулиятли нутққа руҳий тайёргарлик кўриш учун Сенатга 2 соат олдин келган. Қуръондан парчалар ўқиб бўлгач, бир неча сенатор мусулмон етакчисига яқинлашиб, уни қўллаб бағрига босди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

8. Беша шерин гар забун

қилсанг шижоъатдин эмас,

Нафс итин қилсанг забун,

оламда йўқ сендек шужоъ.

“Агар ўрмоннинг шерини забун қилиб – мағлуб қилиб, ўзингга бўйсундириб, ўз хизматингга солиб қўйсанг, бу шижоат саналмайди. Лекин нафсинг итини мағлуб қилиб, бўйсундириб, яхшилик йўлига солиб қўйсанг, у ҳолда оламда сендек шижоатлик зот йўқ!”

Агар инсон илоҳий таклифни – Аллоҳнинг амр-фармонларини унутса, нафсига эргашса ва ақлини бутга айлантириб, ишларини Аллоҳнинг амр ва тақиқларига мослаб эмас, балки ўз ҳавойи нафсига қараб бажарса, у ҳолда у – ҳам золим, ҳам жоҳил саналади.

Нафс нима? “Тасаввуф ва гўзаллик” китобида айтилади: “Инсон учун ё Аллоҳнинг сўзига, ёки аксинча, ўз нафси сўзига юрмоғи бор. «Ўз» сўзи эса арабчада «нафс» деган нарсадир. Биз, ўз нафсимизнинг сўзини, фикрини, қаноатини, ақлини, орзу-истагини эмас, балки Аллоҳнинг амрини, буйруғини таржиҳ этган – устун қўйган бўламиз. Бу муҳим бир ишдир. ...Биз бу маънони теран тушунмоғимиз лозим. Яъни, ўз нафсимизнинг сўзига эмас, Аллоҳнинг сўзига юрайлик.

Ҳолбуки, ғарб маданиятида инсоннинг ўзи «эгоси» марказдир, яъни, гўё биринчи даражададир. «Эго» дегани «нафс» сўзининг Ғарб тилларидаги айнан муқобилидир. Ғарбда шу нафс асосдир, кишининг шахсияти асосдир, ўз хоҳиш-истагини бажара олиши асосдир. Ҳатто, ҳуррият ҳам уларга шунинг учун керак. Инсон ҳар қандай истагини бажарса, орзулари ушалса, бас! Ғарбдаги ҳурриятлар, эркинликлар ва ҳоказолар шундан келиб чиққан. Биз эса бу тамал нуқтада, бу асос масалада улардан фарқланамиз. Биз, «Йўқ, мен ўз хоҳиш-истагимга юрмайман! Ўзимни енгаман! Ўзимни қўлга оламан. Аллоҳ нима деса, шуни бажараман!» деймиз. Бу жуда муҳимдир” (“Тасаввуф ва гўзаллик”).

Хулоса шуки, Аллоҳнинг амр-фармонларини қўйиб, доим ўз нафси истакларини бажариб юрувчи инсон мушрик саналади, яъни ўз нафсини ўзига Худо қилиб олган бўлади. У Аллоҳга эмас, нафсига қул бўлган саналади. Қуръони каримда икки ўринда: “Ўз ҳавойи нафсини ўзига илоҳ қилиб олган кимсани кўрмадингизми?” деган маънода оят келади. 

Нафснинг хоҳиш-истакларига кўра яшаш, ўз нафси талабларини ҳукмрон қилиб олиш ширкнинг бир туридир. Далилларга ўтамиз:

Фурқон сураси, 43-оят маъноси: “(Аллоҳни ва Унинг ҳукмларини унутиб) ўз ҳавойи нафсини ўзига илоҳ қилиб олган кимсани кўрдингизми?! Энди сиз унга вакил (қўриқчи) бўл(иб уни асрай ол)урмисиз?!

Жосия сураси, 23-оятида ҳам шу ифода келади. Аш-Шаъбий айтадилар: “Нафс хоҳишларининг ҳаво дейилиши инсонни жаҳаннамга олиб бориши сабаблидир” (“Руҳул-баён”, 8-жилд, 43-саҳифа). Ҳавойи нафс ҳоким бўлган жойда гумроҳлик бор. Инсон ўз ҳавои нафсига қанча эргашса, шунча гумроҳликдадир (“Файзул-Фурқон”).

Ҳавойи нафс – Қуръонга қарши бориб, Аллоҳнинг илоҳлиги ва Рабблигини қабул қилмайдиган кимсаларнинг энг катта бутидир. Исломга мувофиқ келмайдиган ҳар қандай орзу-истак ва иш-ҳаракат ҳавойи нафсдир (“Файзул-Фурқон”).

Шунинг учун ҳазрат Навоий айтмоқдалар: “Агар ўрмоннинг шерини забун қилиб – мағлуб қилиб, ўзингга бўйсундириб, ўз хизматингга солиб қўйсанг, бу шижоат саналмайди. Лекин нафсинг итини мағлуб қилиб, бўйсундириб, яхшилик йўлига солиб қўйсанг, у ҳолда оламда сендек шижоатлик зот йўқ!”

Мирзо Кенжабек

“Навоий муҳаббати”

китобидан.

Саудия Арабистони глобал иқлим ўзгаришига қарши курашда иккита йирик лойиҳа амалга оширилишини маълум қилди. Хусусан, Қиролликнинг Валиаҳди Mуҳаммад бин Салмон Ал Сауд қиролликнинг кўкаламзорлаштириш дастурини маъқуллади, унинг доирасида кейинги ўн йилликлар давомида 10 миллиард туп дарахт кўчатлари ўтқазилади.

Шу билан бирга, минтақа бўйлаб 40 миллиард туп кўчатни экишни кўзда тутувчи "яшил Яқин Шарқ" дастурини ишга тушириш режалаштирилган.

Шаҳзода Муҳаммаднинг айтишича, энг йирик нефть ишлаб чиқарувчи сифатида Саудия Арабистони иқлим ўзгариши оқибатларини енгиш учун масъулиятнинг улушидан хабардор ва "яшилроқ дунё яратишда глобал лидер бўлишга интилади".

Mynamaz.ru маълумотларига кўра, энди минтақа учун энг катта экологик муаммо чўлларнинг бостириб боришидир. Қум бўронларидан йиллик йўқотишлар 13 млрд долларни ташкил қилади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати