Аллоҳ Таоло барча ибодатларни бандаларнинг ҳар икки дунё саодатини кўзлаб жорий этади.
Биринчиси ухровий мақсад бўлса, иккинчиси дунёвий мақсаддир. Бу икки сабаб ила Аллоҳ таоло бандаларига бу дунёда осойишта ҳаётни, охиратда эса кўплаб савобларни ёзади.
Ибодатларни жорий бўлишдан ухровий мақсад – мўминлар уни бажариш орқали Аллоҳ таолонинг розилигига эришиш ва унинг марҳамати ила жаннатга кириб, дўзах оловидан омонда бўлишдир.
Унинг жорий бўлишидаги дунёвий мақсад эса инсонларни руҳий ва жисмоний ҳолларини ислоҳ қилишдир. Руҳан ва жисмонан етук мўмин банда эса Аллоҳ таолонинг ҳақларини ҳам, бандаларининг ҳақларини ҳам тўла-тўкис адо этади. Мана шу икки мақсад учун жорий қилинган энг катта ибодатлардан бири – Рамазон рўзасидир. Аллоҳ таоло рўзадорга охиратда ҳисобсиз ажрлар беради.
Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: «Аллоҳ таоло Одам боласининг ҳамма амали ўзи учун, фақат рўза Мен учундир ва унинг мукофотини Мен – Ўзим бераман, деди».
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Жаннатнинг бир эшиги бўлиб, Райён, деб номланади. Қиёмат куни рўзадорлар ундан кирадилар, улардан бошқа бирортаси кирмас”, дедилар.
Аллоҳ таоло жаннатга фақатгина рўзадорлар кира оладиган саккизинчи эшик ҳозирлаб қўйгани рўзанинг нақадар улуғ ибодат ва рўзадорлар Аллоҳ таолонинг ҳузурида улуғ мартабага эга эканлигини кўрсатади.
Бундан ташқари, бу ибодат рўзадорларга кўплаб дунёвий фойдаларни ҳам тақдим этади. Булар жисмоний ва руҳий соғломликдир.
“Рўза тутинглар, соғлом бўласизлар” мазмунидаги ҳадис машҳур, унинг санади заиф бўлсада, маъноси саҳиҳ ҳисобланади.
“Рўзанинг кўплаб уҳровий манфаатлари бўлганидек, жуда кўплаб дунёвий фойдалари ҳам бор. Бундан 1400 йил олдин рўза мусулмонларга фарз қилинганда одамлар унинг шифо хусусиятлари ҳақида илмий маълумотларга эга бўлмаган. Ҳатто уни азоб-уқубат ва танага нисбатан ҳақоратдан ўзга нарса эмас деб ҳисоблаганлар ҳам учраб турган. Афсуски, бундайлар ҳозир ҳам учраб туради. Лекин, бугунги замонавий турли илмий тадқиқотлар рўза бутун танага шифобахш таъсир кўрсатишини тасдиқлаяпти. Шу боис ҳам очлик билан даволаш бўйича жуда кўп китоблар ёзиляпти, бу усул тиббиётда кенг қўлланиляпти. Ҳозир очлик билан даволаш урф бўлди. Ҳатто Ғарб мамлакатларида шу усулда хизмат кўрсатувчи махсус шифохоналар бор.
Одам вужуди шундай қурилган: озиқ-овқат етказиш тўхтаган пайтда бутун куч-қувват организмни зарарли микроблар, хаста тўқималар, ўсмалардан тозалашга киришади.
Тадқиқотчи, тиббиёт фанлари доктори Роберт Бартлоу илмий изланишлари, тажрибалари билан рўза организмни тозалашда жуда катта кучга эга экани ва ҳатто бошланғич босқичдаги ўсмаларни йўқота олиши мумкинлигини исботлади (Субҳаналлоҳ).
Очлик билан даволанаётганларни кузатган олимлар уларнинг соғайиб, турли касалликлардан тамоман қутулиб кетганларига гувоҳ бўлишди. Тажрибалар рўза қонда холестерин миқдорининг камайишига, натижада юракда қон лахтаси (тромб) тиқилишининг олди олинишига сабаб бўлишини кўрсатди. АҚШда олиб борилган тадқиқотлар эса рўза қондаги қанд моддаси ва меъда шираси кислотасини ҳеч қандай дори воситаларисиз меъёрда сақлаб туришини исботлади.
Очлик таъсирларини ўрганган германиялик олимлар камида уч ёки тўрт ҳафта мобайнида 10-15 соат ҳеч нарса истеъмол қилмай енгил иш билан шуғулланиш соғлик учун жуда фойдали деган хулосага келдилар. Доктор Билл Шернбер ҳар йили бир ой рўза тутиш тетиклик ва ёшлик асоси эканини таъкидлайди.
Одесса университети олимлари ўтказган тажрибалар очлик танадан заҳарларни ҳар қандай дори-дармондан кўра яхшироқ чиқариб ташлашини кўрсатди. Масалан, рўза пайтида аммиакнинг чиқарилиши 100 баробарга кучаяди.
Одамлар одатда фан тасдиқлаган, амалда исботини топган нарсаларга кўпроқ ишонади. Бироқ, рўзанинг ҳали фан аниқлолмаган фойдалари бўлиши шубҳасиз. Бу фойдалар аста-секин ўз исботини топади”[1].
Бизни мусулмонлардан қилган Аллоҳ таолога ҳамдлар бўлсин.
Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуфнинг “Ҳадис ва ҳаёт китобларидан фойдаланилди.
Муҳаммад Али МУҲЙИДДИН,
Тошкент Ислом институти 3-курс талабаси.
[1] Орифжон Мадвалиев
