— Яқинда аёлим вафот этди. У вафотидан олдин қайси қабристонга кўмишни менга васият қилганди. Лекин дафн куни отаси (қайнотам) бошқа қабристонга, яъни ўз уйига яқин бўлганига қўйишни айтиб оёқ тираб олди. Келин вафот қилганда унга ким кўпроқ ҳақли бўлади? Отасими ёки эри?

— Ҳанафийлар: “Ўлган аёл кишини эри ювса ёки ушласа бўлмайди, чунки уларнинг орасидаги никоҳ кесилган бўлади”, дейишади. Уларнинг ҳужжати кучли сўзига қараганда, аёл эрининг ўлигига назар солса бўлар экан. Лекин эр ўлган аёлининг фақат юзига назар солиши мумкин, чунки назар солиш ушлаш ва ювишдан кўра енгилроқдир (“Кифоя” китобидан). 

Мазҳабимизда эр ёки аёлдан бири вафот этиши билан уларнинг орасидаги никоҳ бекор бўлади. Шунга кўра, шаръий зарурат бўлмаса, эр аёлини, аёл эса эрини вафотидан кейин ушлаши мумкин эмас.

Аёл вафот этганидан сўнг унинг васияти масаласида айтадиган бўлсак, васиятини бажариш имкони бўлса, бажарилади. Дафн қилишда ҳам ҳолатга қаралади, қайси бири қулай бўлса, ўшаниси қилинади. Аёл қиёматда ҳам эри билан бўлади. Валлоҳу аълам!

Муҳаммад Айюб ҲОМИДОВ