Ибодатдан руҳий лаззатдан баҳраманд бўлмаган ва унга интилмаган одам бу касалликка учрайди.
Муолажа услуби
Бу касаллик – инсон фақат риё ёки одамларнинг мақтови учун ибодат қилиши оқибатида келиб чиқади. Шунингдек, бунга амалларда ихлоснинг етишмовчилиги ва Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатларини тарк этиш ҳам сабаб бўлади.
Ушбу касалликнинг давоси – қалбни самимийликка бойитиш ва барча ҳаракатларида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатларига қатъий амал қилиш саналади. Инсон бу касалликдан қутулиши учун сабр ва бардошли бўлиши, қилган саъй-ҳаракатлари бефойда кетмаслиги учун доимо ҳаракат қилиши керак.
Бу ҳақда Мавлоно Жалолиддин Румий раҳимаҳуллоҳ айтади: “Инсоннинг асосий таоми Aллоҳ таолонинг нуридир. Банда ўзи учун зарур бўлган овқатни истеъмол қилиши лозим, жуда кўп таом истеъмол қилиши зарардир. Агар инсон маънавий озуқани унутса, ўзининг хотиржамлигини йўқотади. Бундай одам (тана озиқ-овқатидан) қониқмайди, унинг очкўзлиги чегара билмайди, эҳтирослар уни бутунлай эгаллаб олади, оёқлари қалтирайди, юраги саросимага тушиб, хавотирда уради. Шунинг учун танадан фойдаланишда уйғунлик керак озиқ-овқат ва маънавий озуқа олиш!”.
Абу Абдураҳмон ас-Суламийнинг
"Нафс иллатлари ва уларнинг муолажаси" китобидан
Даврон НУРМУҲАММАД таржимаси.