Бошқаларни масхара қилиш, уларни ўзидан паст санаш, уларнинг шаънини писанд қилмаслик, кибрланиш натижасидир. Масалан, ўғил фарзанди борнинг ўғли йўқ кишини камситиши ёки башанг кийинган кимсанинг оддий кийинган кишининг устидан кулиши ва ҳоказо...

Қуръони каримда бундай дейилган:

“Эй мўминлар! (Сизлардан) бирор миллат (бошқа) бир миллатни масхара қилмасин! Эҳтимолки, (масхара қилинган миллат) улардан яхшироқ бўлса. Яна (сизлардан) аёллар ҳам (бошқа) аёлларни (масхара қилмасин)! Эҳтимол, (масхара қилинган аёллар) улардан яхшироқ бўлса. Ўзларингизни (бир-бирларингизни) мазах қилмангиз ва бир-бирларингизни лақаблар билан атамангиз! Имондан кейин фосиқлик номи нақадар ёмондир! Кимки тавба қилмаса, бас, айнан ўшалар (гуноҳ ишлар билан ўзларига нисбатан) зулм қилувчилардир” (Ҳужурот, 11).

Ойша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади: “Мусибатга учраган бир киши бир гуруҳ аёллар олдидан ўтди. Аёллар уни масхара қилиб, кулишди. Ўша аёлларнинг баъзилари ана шу мусибатга мубтало бўлди” (Имом Бухорий ривояти).

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Мусулмоннинг бошқа бир мусулмон жонига, молига тажовуз қилиши ва обрўйини тўкиши ҳаромдир. Тақво мана бу ерда бўлади” деб қалбларига ишора қилдилар. Шунингдек, инсон бу иллатга бошқаларнинг айбини қидириш орқали ҳам дучор бўлиб қолади.

Абу Журай Ҳажмий айтади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг олдиларига келиб: “Ё Расулуллоҳ, менга васият қилинг”, дедим. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам марҳамат қилдилар: “Бир киши сенинг айбингни билиб олиб, юзингга солса, сен унинг айбини билсанг ҳам, юзига солмагин. Қўявер, балоси ўзига, савоби сенгадир” (Имом Бухорий ривояти).

Азизхўжа ИНОЯТОВ,

"Чор Бакр" жоме масжиди имом-хатиби

"Мир Араб" олий мадрасаси ўқув ишлари бўйича проректори