muslim.uz
Конституция - бош қомусимиз!
Диний таълим муассасалари тайёрлаган видеолавҳалар:
Ҳуқуқ ва эркинликлар мезони
Тарихдан маълумки, минг йиллар мобайнида Марказий Осиё ғоят хилма-хил динлар, маданиятлар ва турмуш тарзлари туташган ва тинч-тотув яшаган марказ бўлиб келган. Сабр-тоқат, бағрикенглик ҳаёт қийинчиликларидан омон қолиш ва ривожланиш сари изланишдан тўхтамаган. Ҳатто бу ҳудудларни босиб олганлар ҳам Марказий Осиё халқларининг маданияти олдида бош эгибгина қолмай, унинг энг қимматбаҳо анъаналарини, шу ҳудудда мавжуд бўлган давлатчилик анъаналарига эҳтиёткорона муносабатда бўлганлар. Буларнинг барчаси қадимдан аждодларимиз ўзаро муносабатларда ўзига хос шарқона муроса тамойилларига амал қилганини кўрсатади. Сўнги икки аср давомида ҳам ўзларини “маданиятли” ва “маърифатли” ҳисоблаб келган давлатлар оммавий қирғинлар ва диний таъқиблар билан ўзларига доғ туширган пайтда Ўзбекистон замини халқлар ва маданиятлар тинч бирлашган жойгина бўлиб қолмай, балки қувғин қилинган халқларга бошпана ҳам бериб келган.
Мустақил Ўзбекистонда турли хил дин ва миллат вакиллари дўстлик ва бағрикенглик руҳида истиқомат қилмоқда. Зеро, қабул қилинганига 30 йил тўлган мамлакат бош Қомусида ҳам жинси, миллати, дини, ирқи, ёши, эътиқоди, ижтимоий келиб чиқиши каби омилларга кўра, инсон ҳуқуқларини муайян даражада камситадиган бирорта модданинг йўқлиги ҳам бунга омилдир.
Шуни ҳам қайд этиш лозимки, аждодларимиздан мерос бўлиб келаётган миллий қадриятлар ва бебаҳо анъаналарнинг ўрни беқиёс бўлиб, минг йилликлар давомида аждодларимиздан авлодларга, ота-оналардан фарзандларга, ворисларга ўтиб келаётган ва дунёнинг ҳеч бир бурчагида такрорланмайдиган ажойиб муносабатларнинг, инсоний фазилатларнинг давлатнинг бош Қонунидан ўрин эгаллагани эътиборга моликдир.
Бундан ташқари, Қонунда давлат халқнинг иродасини ифода этиши, унинг манфаатларига хизмат қилиши, давлат муассасалари ва мансабдор шахсларнинг жамият ва фуқаролар олдида масъуллиги белгилаб қўйилган. Бу қоида эса Пайғамбаримиз Муҳаммад алайҳиссаломнинг қуйидаги ҳадиси шарифларига ёдга солади: “Ҳар бирингиз мутасаддисиз, ҳар бирингиз қўл остингиздагилар учун масъулсиз. Ҳар бир раҳбар инсонлар устидан мутасаддидир ва улар учун масъулдир. Эр ўз аҳли аёли ва қўл остидагилар устидан мутасаддидир ва улар учун масъулдир. Хотин эрининг уйида мутасаддидир ва қўл остидагилар учун масъулдир. Қул хожасининг молига мутасаддидир ва унинг учун масъулдир. Ҳар бирингиз қўл остингиздагилар учун масъулсиз” (Имом Бухорий ривояти).
Хулоса қилиб айтганда, давлатнинг бош Қонуни миллатнинг юзи, халқ эркининг ифодаси демак. Бу эса ҳар бир шахс ушбу қоидага риоя этиш билан жамиятда тартиб ўрнатилиши, давлатчиликнинг юксалиши ва ривожланишига ҳисса қўшган бўлади.
Убайдуллоҳ Абдуллаев,
Фарғона вилояти бош имом-хатиби
Маҳсига масҳ тортиш шартлари ва одоблари
“Аллоҳ сизларга қийинчилик туғдиришни истамас. Аммо сизларни поклашни ва сизларга Ўз неъматини батамом қилиб беришни истайдир. Шоядки, шукр қилсангизлар” (Моида сураси, 6-оят).
Маҳсига масҳ тортишда аввал икки қўлни ҳўллаб, бармоқлар орасини бироз очиб, ўнг қўлни ўнг маҳсининг, чап қўлни эса чап маҳсининг учига қўйилади ва тўпиққача бир марта масҳ тортилади ҳамда маҳси устида сув чизиқлари пайдо бўлади. Икки маҳсига биргаликда ёки аввал ўнг, кейин чап оёққа масҳ тортса ҳам бўлади.
Маҳси нажосатдан пок бўлиши, қадамни тўпиқгача тўлиқ ёпадиган бўлиши ва мукаммал таҳорат олингандан кейин кийилиши лозим.
Маҳсининг муддати муқим киши учун 1 кеча-кундуз, мусофир учун эса 3 кеча-кундуздир. Маҳсининг муддати мукаммал таҳоратга кийилгандан кейин, таҳорат кетган вақтдан бошлаб ҳисобланади. Масалан, бир киши бомдодда таҳорат олдида маҳсини кийди. Олган шу таҳорати эрталабги соат 9 да синди. Соат 12 да янги таҳорат қилди ва оёғига масҳ тортди. Ва эртанги кун соат 9 гача эмас, балки 12 гача оёғига масҳ торта олади. Агар мусофир бўлса, учинчи кун соат 12 гача масҳ тортиши мумкин.
Ғусл вожиб бўлган одам маҳсига масҳ торта олмайди, оёқ кийимини ечиб, ғусл олади. Киши маҳсини ечса ёки маҳсига тортилган масҳнинг муддати тугаса агар таҳорати кетмаган бўлса таҳоратли саналади. Таҳоратини янгиламоқчи бўлса, оёқни ўзини ювиб олишнинг ўзи кифоя қилади.
Даврон НУРМУҲАММАД
Малайзияда “ал-Aъфасий” Қуръон академияси очилади
Яқин кунларда Малайзия пойтахти Куала-Лумпурда машҳур қувайтлик қори “Шайх Мишарий Рошид Aл-Aъфасий” иштирокида “ал-Aъфаси” Қуръони карим академияси очилади.
Малайзия қироличаси Aзиза Aмина Маймуна пойтахт Куала-Лумпурдаги Қироллик саройида (Истна Негара) қувайтлик машҳур ҳофизул Қуръон, шайх Мишарий Рошид ал-Aъфасийни қабул қилди.
Қиролича Aзиза Aмина Маймуна хоним Шайх Мишарий Рошид ал-Аъфасий бошчилигидаги делегация шарафига зиёфат берди. Учрашувда Селангор қироличаси Нурхоним Aл-Aшекин бинт Aбдурроҳман ва бир қатор шаҳзода ва маликалар ҳамда расмийлар иштирок этди.
Шайх Мишари Рошид ал-Aъфасий Малайзияга етти кунлик ташрифи доирасида Қуръони каримни ўрганиш бўйича “ал-Aъфасий” Академиясининг очилиши тадбирида қатнашади.
Шайх Мишари ал-Aъфасийнинг Малайзияга ушбу учинчи ташрифи катта эътиборга сазовор бўлди. Малайзиялик намозхонлар шайх билан намоз ўқиш билан бирга араб тилини билмайдиганлар учун Қуръонни тажвид қоидаси асосида ўқиш бўйича семинарларда қатнашмоқда.
Эслатиб ўтамиз, Шайх Мишарий Рошид Aл-Aъфасий Қувайтдаги Марказий жоме масжид имом-хатиби, Қувайт Вақфлар ва Ислом ишлари вазирлиги воизи, Ҳофизул Қуръон ва нашидлар ижрочиси ҳамда араб ва ислом дунёсида тарқалган нашрлар муаллифи саналади.
ЎМИ халқаро алоқалар бўлими
Террорчилик нималардан келиб чиқади? (видео)
Фахриддин домла Шайзақов
Жиззах шаҳар бош имом-хатиби
Видеолавҳалар
