2 июль – Ўзбекистон Республикасининг Давлат герби қабул қилинган кун

1992 йил 2 июль куни “Ўзбекистон Республикаси Давлат герби тўғрисида”ги қонун қабул қилинган. Унга кўра, Ўзбекистон Республикаси Давлат герби Ўзбекистон Республикаси давлат мустақиллигининг рамзидир.

Бугун ушбу муқаддас рамзни каттаю кичик бирдек қадрлайди. Унда жонажон Ўзбекистонимизнинг том маънодаги асл тасвирини кўради. Гербимизга ҳар бир ҳамюртимиз алоҳида эҳтиром билан муносабатда бўлиши мамлакатимизда эзгу қадриятга айланган.

Ўзбекистон Республикаси Давлат герби. Пурвиқор тоғлар, дарёлар ва сўл томони буғдой бошоқларидан, ўнг томони эса чаноқлари очилган ғўза шохларидан иборат чамбарга ўралган гуллаган водий узра қуёш заррин нурларини сочиб турибди. Бу эса ўхшаши йўқ диёримиз мафтункорлигига ўзига хос ишорадир. Гербнинг юқори қисмида республика ҳурлигининг рамзи сифатида саккизбурчак тасвирланган бўлиб, унинг ички қисмида ярим ой ва юлдуз тасвирланган. Рамз марказида бахт ва эрксеварлик рамзи – қанотларини ёзган Ҳумо қуши тасвирланган. Гербнинг пастки қисмида Ўзбекистон Республикаси Давлат байроғини ифода этувчи чамбар лентасининг бантида «O‘zbekiston», деб ёзиб қўйилган.

Ўзбекистон Республикаси Давлат гербининг рангли кўринишида Ҳумо қуши ва дарёлар – кумуш рангида, қуёш, бошоқлар, пахта чаноқлари ва «O‘zbekiston» ёзуви – олтин рангида, ғўза шохлари ва барглари, тоғлар ва водий – яшил рангда, чаноқлардаги пахта – оқ рангда, лента – Ўзбекистон Республикаси Давлат байроғининг рангларини акс эттирувчи уч хил рангда, саккизбурчак – олтин зарҳал билан ҳошияланган ҳолда ҳаво рангда, ярим ой ва юлдузлар – оқ рангда тасвирланган.  

“Ўзбекистон Республикаси Давлат герби тўғрисида”ги қонунинг 4-моддасига мувофиқ, Ўзбекистон Республикаси Давлат гербининг тасвири доимий равишда Ўзбекистон Республикаси Президенти қароргоҳлари, Олий Мажлиси палаталари, Вазирлар Маҳкамаси, республика давлат бошқаруви органлари, Давлат хавфсизлик хизмати, Миллий гвардия, Марказий банк, Ҳисоб палатаси, Марказий сайлов комиссияси, Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгеси ва Вазирлар Кенгаши, маҳаллий давлат ҳокимияти органлари, судлар, прокуратура органлари, Ўзбекистон Республикасининг дипломатик ваколатхоналари, консуллик муассасалари, шунингдек, халқаро ташкилотлар ҳузуридаги ваколатхоналари биноларининг олд томонига жойлаштирилган.

Герб тасвири муҳрларда ва давлат идоралари бланкаларида, расмий нашрларда, қоғоз ва танга пулларда, қимматли қоғозлар ва фуқаролик паспортида, қонунда белгиланган бошқа ҳужжатларда акс эттирилган.

Мамлакатимизда истиқомат қилаётган ҳар бир фуқаро давлат рамзлари, шу жумладан, Ўзбекистон Республикасининг Давлат гербига ҳурмат билан муносабатда бўлиши қонунчилик билан белгилаб қўйилган. Давлат рамзларига бўлган ҳурмат мамлакатимизда мактабгача таълим масканлари, мактабларданоқ ёш авлод онгига сингдирилади. Бу эса улғайиб келаётган ўғил-қизларда ўзи туғилиб ўсган юрт тақдири учун дахлдорлик, ватанпарварлик, фидойилик, Ватан учун чексиз фахр ва ифтихор туйғуларини мустаҳкамлашда муҳим омил бўлиб хизмат қилади.

2 июль – Ўзбекистон Республикаси Давлат герби ҳақидаги қонун қабул қилинган кун муносабати билан жойларда белгиланган тадбирлар кенг миқёсда, кўтаринки руҳда, юқори савияда ўтказилиши режалаштирилган. Республика Маънавият ва маърифат маркази, Маданият, Олий ва ўрта махсус таълим, Халқ таълими вазирликлари, Ёзувчилар уюшмаси, Ёшлар ишлари агентлиги каби ташкилотлар ҳамкорлигида “Давлат герби – мустақиллик тимсоли!” шиори остида маърифий тадбирлар ўтказиш кўзда тутилган. Уларда таниқли олимлар, ёзувчилар, шоирлар, маданият ва санъат намояндалари, эстрада хонандалари, Миллий гвардия, Мудофаа вазирлигининг ҳарбий оркестрлари иштирок этиши кутилмоқда. Шунингдек, мамлакатимизнинг барча ҳудудларида Республика Маънавият ва маърифат маркази томонидан “Янги Ўзбекистонда эркин ва фаровон яшайлик!” шиори остида ўтказилаётган “Маънавият фестивали” доирасида Ўзбекистон Республикаси Давлат герби қабул қилинган кун муносабати билан маданий-маърифий тадбирлар ўтказилади.

Ушбу санага бағишлаб телемарафонлар, Давлат гербининг аҳамияти, уни улуғлашга қаратилган интерфаол маданий-маърифий тадбирлар, флешмоблар, анжуманлар ўтказилади. Буларнинг барчаси Давлат гербининг аҳамиятини ёш авлод онгига янада мустаҳкам сингдириш, уларни улуғ аждодларимизга муносиб, юртпарвар инсонлар этиб камолга етказишдек мақсадларга йўналтирилгани билан аҳамиятлидир.  

Назокат Усмонова, ЎзА

Мусулмон одам ҳар доим шариатга мувофиқ иш кўради, ҳаёт кечиради. Агар ўзи ­(нафси) истаганидек яшаш тарзига ўтадиган бўлса, албатта, мувозанат бузилади, руҳи бўғилади, мўминлигига путур етади.

Таҳорат бузилганидек, ахлоқ ҳам бузилади. Таҳоратни бузадиган амаллар бўлганидек, хулқни бузувчи иллатлар ҳам бор. Бугун уларнинг кони интернет аталмиш кўринмас, аммо имкони жуда кенг бўлган оламдир. Аллоҳ сақласин, лоқайд бўлсак, ундан тарқалаётган иллатлар на­фақат ўзимиз, аҳлимиз, балки фарзандларимизга ҳам зарар бериши мумкин.

Мусулмон киши биродарининг жони ва моли қаторида, унинг сирини ҳам ҳимоя қилади. Бугун интернет тармоқларига “миш-миш”ларсиз кириш тўйга тўёнасиз боришдай гап бўлиб бормоқда. Бировнинг сирини фош қилиш гўё қаҳрамонликдай, бирга ўн қўшиб олиб чиқишлар урф бўл­моқда. Булар мусулмон учун ўта хатарлидир. Биз тилимизни, кўзимизни, фаржимизни, оёғимизни, қўлларимизни асрашга масъулмиз. Ахир Аллоҳ таоло қиёмат куни аъзоларимизни гапиртиради. Улар бизга қарши гувоҳлик беради...

«Бугун Биз уларнинг оғизларини муҳрлаб қўйгаймиз. Бизга уларнинг қилиб ўтган ишлари ҳақида қўллари сўзлаб, оёқлари гувоҳлик берур» (Ёсин сураси, 65-оят).

Ширк ва куфрда бўлган бандалар қиёмат куни дунёда қилган қилмишларидан тониб, тиллари билан нотўғри гувоҳлик беришга ҳаракат қилишар экан. Қўшнилари ва қариндошлари уларнинг мушрик бўлгани ҳақида гувоҳлик беришса ҳам, тан олишмас экан. Аллоҳ таоло уларнинг оғизларини муҳрлаб қўйишга буюргач, қолган аъзолари унинг кирдикорларини бирма-бир айтиб, гувоҳлик берар экан.

Шундай экан, киши таҳорати синганда қайта олгани, Рамазонда еб-ичишдан тийилгани, доимо гуноҳ ишлардан узоқ тургани каби интернетдаги зарарлардан ҳам сақланиш лозим. Айни пайтда, саҳар ё ифтор қилгани, жуфти ҳалоли билан ўйнаб-кулгани каби, интернетдан фойдаланиш жоиз бўлган ўринларда фойдаланади.

Мўмин “замон билан ҳамнафас бўлиш” тушунчасини янглиш англаб, алданмайди. Қўл телефони, интернет ва медиа олами ўз домига тортиши, тақво, ҳилм, хушудан узоқлаштириши каби кўзга кўринмас иллатлардан ўзини эҳтиёт қилади. “Ин­тернетни ёш болалар ҳам ишлатиб юриб­ди-ку”, деб эътиборсиз бўлиш ярамайди. Биз қаерда, қайси ёшда бўлмайлик, Расу­луллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам тарбия қилган уммат бўлиб қолишимиз керак.

Интернет ва қўл телефони бизни ўзгар­тирмаслиги, аксинча, биз Аллоҳнинг изни билан, интернетни, қўл телефонини ҳам ўзгартиришимиз лозим. Таъбир жоиз бўлса, телефонимизни “тарбия” қилишимиз, бу орқали ўзимизни ислоҳ этишимиз керак. Хўш, ҳозир телефонингизни бир “синаб” кўрингчи, унда қанча кераксиз нарсалар бор экан?! Те­ле­фонингиз (яъни ўзингиз) нечоғлик тар­бияли, мусулмонга хос ахлоқдан насибадор эканингизни билиб оласиз!..

Мухторхон ЖАЛОЛОВ,

Шаҳрисабз туманидаги “Бобо Салим”

жоме масжиди имом-хатиби

Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий

Нуриддин домла ҳазратлари

Имом Бутий раҳимаҳуллоҳ

Учтепа тумани "КЎКЧА ОҚТЕПА" жоме масжиди имом-хатиби Абдуллоҳ Ғуломов таржимаси

«Эй имон келтирганлар! Агар фосиқ хабар келтирса, аниқлаб кў­ринглар, бир қавмга билмасдан мусибат етказиб қўйиб, қилганингизга надомат чекувчи бўлманглар» (Ҳужурот сураси, 6-оят).

«Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам Ва­лид ибн Уқбани Бани Мусталиқ қаби­ласига закотларни йиғиш учун юбор­дилар. Қабила одамлари узоқдан кў­ринган Валид ибн Уқбага пешвоз чиқишди. Валиднинг Бани Мусталиқ қа­биласи билан эски адовати бор эди. Уларни кўриб, қаттиқ қўрққанидан ортига қайтди ва Пайғамбаримиз алайҳиссаломнинг ҳузурларига келиб: “Ба­ни Мусталиқ қабиласи муртад бўлибди, за­котларини беришмади”, дея хабар берди.

Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам ха­­бар ишончли эканини текшириш учун Холид ибн Валидни Бани Мусталиққа юбор­дилар. Холид ибн Валид Бани Мусталиқ қабиласи ҳудудига тунда етиб борди. Ҳолат­ни аниқлаштириш учун қабила чегарасига аскарларидан бирини киритди. Аскар қабила Ислом динини маҳкам тутгани, муртад бўлмаганини айтди. Гапларининг исботи ўлароқ, азон овози ва намоздаги жаҳрий қироат ҳам эшитилиб турарди.

Тонг ёришгач, Холид ибн Валид розий­­аллоҳу анҳу маълумотлар тўғри эканига яна бир бор иқрор бўлди ва Набий соллал­лоҳу алайҳи ва салламнинг ҳузурларига қайтиб келиб, воқеани баён қилди. Ўша вақтда юқоридаги оят нозил бўлди».

Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Хо­тиржамлик Аллоҳдан, шошилиш шай­тондандир”, деб таълим бердилар.

“Бир қавмга билмасдан мусибат ет­казиб қўйиб, қилганингизга надомат чекувчи бўлманглар”. Яъни: “Шошилиб, ҳушёрликни қўлдан бой берманг”, де­ганидир. .

Оят адолатли кишининг хабари қабул қилинишига далил. Кимнинг фосиқлиги ошкор ва аниқ бўлса, у етказган хабар ижмога асосан қабул қи­линмайди. Зеро, хабар омонатдир. Фосиқ эса омонатдор бўла олмайди.

Имом Шофеъий раҳимаҳуллоҳ: “Фосиқ ни­коҳда валий бўла олмайди”, деган. Абу Ҳанифа ва Имом Молик раҳимаҳу­маллоҳ наздида эса, валий бўлса, жоиз. Чунки у аҳли аёлини рашк қилиш, улар учун мол-мулкини сарфлаш, оиласини ҳи­моя қилиш борасида ишончли бўлиши мумкин.

Фосиқ бошқалар номидан бирор гап ё бирор нарсани етказиши ёки элчи бўли­ши жоиз. Шунингдек, адолат талаб қилин­майдиган ўринларда фосиқ тасарруф қи­лиши жоиз саналади.

«Надомат чекувчи бўлманглар». На­домат пушаймонликдир. Инсон содир қилиб қўйган иши ҳақида: “Шу иш содир бўлмаганида эди”, деб орзу қилиши аф­сусланишидир. .

“Тафсири Қуртубий” асари асосида

“Кўкалдош” ўрта махсус ислом

билим юрти ўқитувчиси

Охунжон АҲМЕДОВ тайёрлади.