muslim.uz

Понедельник, 08 Июнь 2020 00:00

Қалбларни поклаш сари: шаҳват сени қулга айлантиради

15. Абу Бакр Сиддиқ розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. У киши Аллоҳ таолонинг: “Гуноҳлар қуруқликда ва денгизда ошкор бўлди”, деган сўзи ҳақида гапириб: “Қуруқлик - бу тилдир, денгиз эса – бу қалбдир. Қачон тил фасод бўлса, унга нафслар йиғлайди. Қачон қалб фасод бўлса, унга фаришталар йиғлайди”, дедилар.

Тил қачон фасод бўлади? Қачонки тилдан чиқаётган сўзлар қалб ила тасдиқ қилинмаса. Қалб қачон фасод бўлади? Агар унинг соҳиби гуноҳ амалларни, ҳаром ва шубҳали луқмаларни тарк этмаса.

Ҳикматларда айтиладики, ким гуноҳларни тарк қилса, унинг қалби юмшоқ бўлади ва ким ҳаромни тарк қилиб, ҳалолдан еса унинг фикри соф бўлади.

16. Уламолар айтадиларки:
“Албатта, шаҳват подшоҳни қулга айлантиради. Сабр эса қулни подшоҳга айлантиради. Сиз “Юсуф ва Зулайхо” қиссасига қарамайсизми!?”

Тарихга назар ташласак, шаҳватига қул бўлиб бутун мол-дунёси, обрў-эътибори ва ҳатто иймонидан айрилганлар ҳақида кўплаб воқеликлар келтирилган. Сабр қилганлар эса Аллоҳнинг инояти ила ҳорликдан азизликка чиққан! Шаҳватини жиловлаб, сабрни дўст билганларга Аллоҳнинг раҳмати бўлсин!

Саидаброр Умаров

Бўлим Мақолалар

Понедельник, 08 Июнь 2020 00:00

Карантин даврида беморларни масофадан туриб йўқлайлик!

Ислом динида касални зиёрат қилиш энг улуғ савобли амаллардан бири ҳисобланади. Барча эзгу амаллар каби бу ишни ҳам астойдил, ихлос билан адо этиш лозим. Карантин даврида беморларни бориб зиёрат қилгандан кўра, телефон орқали ҳол-аҳвол сўраб турган маъқул. Агар жуда яқин таниши: ота-онаси, ака-ука, опа синглиси бўлса, уларни зиёрат қилгани борганда, карантин қоидаларига қатъий риоя қилиш зарур.

Киши бемор бўлганида соғ пайтидан кўра яхшироқ амал ёзилади. Унинг ҳар бир ҳолати ибодат қилган билан тенг. Жаноби Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам: “Касалнинг инграши – тасбеҳ, оҳи – таҳлил, нафаси – садақа, уйқуси – ибодатдир, бир томондан иккинчи томонга ағдарилиши – Аллоҳ йўлида жидду жаҳддир. Унга соғлик вақтидаги амалдан яхшироқ амал ёзилади”, – дедилар.

Касаллик туфайли мусулмон киши улкан ажру савобни қўлга киритади, гуноҳлари кечирилади. Жаноби Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: “Мўмин кишига етган ҳар бир мусибат учун – касаллик, қийинчилик, алам, нотинчлик, ғам-ташвиш, ҳаттоки кирган бир тикан учун ҳам улкан савобларга сазовор бўлиши билан бирга, ўша етган мусибатлар эвазига бандачилик билан қилган сахву хатолари кечириб юборилади".

Аллоҳ таоло ҳар кимга ҳам дард беравермайди, балки дардни Ўзининг суйган бандасига унинг амал дафтарига яхшироқ амал ёзилиши учун, унинг гуноҳларини кечириб даражасини кўтариш учун берар экан.

Шу билан бирга, беморни зиёрат қилишнинг фазли ҳам улуғ. Беморни кўргани, ҳол-аҳволини сўрагани борган киши ҳам улкан ажру савобни қўлга киритади.

Ибн Умар ривоят қилади. Ҳазрати Пайғамбар алайҳиссалом: “Ким касални зиёрат қилса, гўёки Аллоҳ йўлида бир кун рўза тутгандекдир. Бир куни етти юз кунга тенг”, дедилар. Яна бир ҳадиси шарифда Жаноби Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам марҳамат қиладилар: “Кимки касал ётган одамни кўргани борса, осмондан бир нидо келадики: “Яхши иш қилдинг, қадаминг қутлуғ бўлди, сен ўзинг учун жаннатдан жой тайёрладинг”, дедилар (Имом Термизий ривоятлари).

Шу боис бемор одамни зиёрат қилгани борганда ундан дуо сўрашни ҳам унутмаслик керак. Зеро, Аллоҳнинг берган дардига сабр қилиб ётган беморнинг дуоси, албатта, ижобат бўлади. Бу ҳақда Жаноби Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам: “Агар ҳаста-бемор кимсани олдига борсангиз, сизни ҳаққингизга дуои хайр қилишини сўранг, чунки унинг дуоси фаришталарни дуоси каби ижобат бўлади”, деб марҳамат қилдилар.

Демак, бирор-бир орзу ниятингиз бўлса ижобат бўлишини хоҳласак, улкан савоб истасак, бемор яқинимизни йўқлашимиз керак экан. Шунда нафақат ажрга эга бўламиз, балки ундан дуо олиб ҳожатимиз раво бўлади.

Жаноби Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам “Мусулмон киши қачон касал дўсти зиёратига борса, то у қайтиб келгунича жаннат боғлари ичра сайр қилиб юрган бўлади”, деб марҳамат қилдилар (Имом Муслим ривоятлари).

Оиша разияллоҳу анҳо ривоят қиладилар. Ҳазрати Пайғамбар алайҳиссалом касалларни бориб кўрардилар ва: «Ё Аллоҳ, инсонларнинг Парвардигори, касалликни кетказгин, шифо бергин, Ўзинг шифо берувчисан, Ўзингнинг шифоингдан ўзга шифо йўқ, касални ташлаб қўймайдиган шифо беришни сўрайман», деса, Аллоҳ унинг бу касаллигига шифо беради, дедилар» (Имом Бухорий ва Имом Муслим ривоятлари).

Узоқ умр кўриши ва соғайиб кетишини айтиб касални хушнуд этиш тавсия этилган амаллардандир. Абу Саид Худрий разияллоҳу анҳу ривоят қиладилар, Ҳазрати Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам: “Агар касалнинг олдига кирсангизлар, унга умри ҳақида тасалли берингизлар. Чунки у бирон нарсани қайтармайди ва касални хушнуд этади”, дедилар (Имом Термизий ва Имом Ибн Можа ривоятлари).

Маълумки, хаста одам, айниқса, анча муддат ётган бўлса, инжиқ табиат, кўнгли жуда нозик бўлиб қолади. Бундай ҳолга тушган киши мулойимлик ва ширин сўзга эҳтиёжманд бўлиб қолиши табиий. Инчунин, касал зиёратига борган киши мазкур ҳолатларни, албатта инобатга олиб ширин сўзларни айтиши керак.

Албатта, юқорида зикр қилинган ҳадиси шарифлар ва шу асосдаги фикр-мулоҳазалар одатий турмуш тарзимизга хос бўлган ишлардир. Айни пайтдаги карантин ҳолатида бемор яқинимиз ё дўстимизни телефон орқали ҳол-аҳвол сўрашимиз, дардманд биродаримизнинг ёнидаги кишилар орқали дори-дармон ё зарур озиқ-овқат учун электрон шаклда пул ўтказиб, дуосини олишимиз бугунги кунда жуда ҳам зарур ва беқиёс савобли ишлардандир!

Аллоҳ таоло барчаларимизни хайрли ишларга харис қилсин, беморларимизга комил шифо берсин, бир-биримизга меҳр-оқибатли бўлишимизни насиб этсин!

Иброҳимжон ИНОМОВ,

Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари

Манба: http://uza.uz

Бўлим Мақолалар

Воскресенье, 07 Июнь 2020 00:00

Улуғларнинг оналари: Бугун қайси сурани ўргандинг?

Динимиз бола тарбиясида онанинг ўрни муҳим эканлигини уқтиради. Чуник, буюк зотларнинг кўплари илм олиб, юксак мартабаларга етишувида оналарининг ҳиссаси кўп бўлганига тарихда мисоллар етарли.

Ҳадис илми устозларидан Суфён Саврийнинг онаси ўғлига бундай деган экан: “Ўғлим, илм ўрганинг, рўзғор ташвишларини ўйлаб, фикрингизни бўлманг. Мен, иншааллоҳ, ип йигириб сотиб ўқишингизга кўмаклашаман”. Натижада унинг ўғли Суфён йиллар ўтиб Авзоий таърифлаганидек: “Ислом уммати сўзини бир овоздан қабул қиладиган нодир олим” бўлиб етишди.

Муҳаммад ибн Идрис Шофиъий отасидан жуда эрта етим қолади. Фарзанд тарбиясидан хавотирланган она икки яшар ўғлини Ғаззадан Маккага олиб келади. “Ота-боболаринг юртида ўсиб-улғайганинг яхши”, дейди. Шофиъийнинг ўзлари ҳикоя қилганларидек: “Онам мени ўқитишни жуда-жуда истарди. Лекин етарли маблағи йўқ эди. Менинг ўзим ўқишга астойдил киришдим”. Музаний дейди: “Шофиъий етти ёшида Қуроънни ёд олган, ўн ёшида эса “Муватто”ни ёдлаган”.

Аҳмад ибн Муҳаммад ибн Ҳанбал ҳикоя қилади (у киши ҳам жуда эрта етим қолган): “Олти ёшимда онам мени тонг саҳар уйғотиб, ўзи таҳорат олдирар эди. Таҳорат олиб бўлганимдан сўнг чиройли кийимларни кийгазиб, қўлимдан етаклаб масжидга олиб келарди. Мени хонақохга киргизиб, ўзи масжиднинг пана жойига ўтиб оларди. Бир оздан кейин муаззин келиб, бомдод намозига азон айтарди”.

Ибн Нажийя (Нужийя) номи билан танилган улуғ олим Али ибн Иброҳим даврининг катта муфассир ва воизларидан бўлган. Султон Нуриддин Зинкий ва Салоҳиддин Айюб ҳурматига сазовор бўлган. Ана шу олим тафсир фанида катта ютуқларни қўлга киритишидаги сирни айтиб, бундай дейди: “Тафсирни тоғамдан таълим олганман. Дарсдан қайтишим билан онам сўроққа тутарди:

– Бугун қайси сурани ўргандинг?

Мен дарсни тоғамдан қандай эшитган бўлсам, шундайича онамга айтиб берардим. Онам сўзларимни охиригача тинглаб бўлиб, бошини чайқарди: “Яхши, лекин ҳамма билганларини айтмабди-да. Мен тафсирни тоғанг билан бирга ўрганганман. Аслида уламолар бу оят тафсирида бундай дейишган, яна бундай дейишган”, деб тоғам айтганларига қўшимча қилиб қўярди”.

Бундай гўзал ибратлар билан танишиб, Пайғамбаримизнинг “Жаннат оналар оёғи остидадир”, деган ҳадисларини яна ҳам теранроқ англаймиз. Ҳадисда таърифи келган оналар фарзанд тарбияси улуғ вазифа эканини тушуниб, бурчларини муносиб бажарган оналардир.

“Ҳидоят” журнали 2012 йил, 11-сон.

Бўлим Мақолалар

Воскресенье, 07 Июнь 2020 00:00

Янгиқўрғонда вилоятдаги “яшил” ҳудудларда масжидлар фаолияти тикланишига бағишланган тадбир бўлиб ўтди

Республика махсус комиссияси қарорига мувофиқ жорий йил 8 июндан эътиборан Наманган вилоятидаги яшил ҳудудларда ҳам масжидлар ўз фаолиятини бошлайди.

Вилоятдаги “яшил” ҳудудлар ҳисобланган Мингбулоқ, Янгиқўрғон, Косонсой, Поп, Наманган, Чортоқ, Чуст ва Учқўрғон туманларида жами 119 та масжид фаолияти тикланади. Наманган шаҳри, Тўрақўрғон, Уйчи туманлари “қизил”, Норин тумани эса “сариқ” ҳудуд тоифасида бўлганлиги сабабли бу ерлардаги масжидлар очилишига ҳозирча рухсат берилгани йўқ.

7 июнь куни Янгиқўрғон туманидаги "Бешбулоқ" жомеъ масжидида карантин шароитида масжидлар фаолиятини юритишга оид тадбир бўлиб ўтди. Унда вилоят бош имом-хатиби Абдулҳай Турсунов тумандаги жомеъ масжидлари вакилларига Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимовнинг бу борадаги буйруғи тафсилотларини етказди.

Мазкур ҳужжатга кўра, масжидларда кунлик 5 вақт фарз намозлари ижтимоий масофаланиш сақланган,фуқаролар орасидаги масофа 1,5-2 метр этиб белгиланган ҳолда (махсус чизиқлар ёрдамида катакларга ажратилган ҳолда) адо этилишига рухсат берилади. Масжидларга кириш ва чиқиш жойларида одамлар тўпланиши, савдо-сотиқ билан шуғулланиш, ҳадя ва совғалар тарқатилиши ман этилади.

Масжидлар дезинфекцияловчи қурилмалар билан таъминланади. Намозхонлар ушбу қурилмадан ўтганидан сўнг ҳарорати ўлчанади. Ҳарорати 37 даражадан юқори бўлган ва тиббий ниқоб тақмаган шахслар масжидга қўйилмайди. Бу талабларнинг бажарилишини тиббиёт ва СЭОМ ходимлари томонидан назорат қилинади.

Янгиқўрғонда бўлиб ўтган тадбир давомида ушбу талаблар имом-хатибларга кўргазмали воситалар ёрдамида тушунтирилди. Миллий удумларга мувофиқ қўй сўйилиб, дуо-фотиҳа қилиниб, масжидлар фаолияти доимий бўлишига тилак қилинди.

Тадбирда вилоят ҳокимининг ўринбосари Жамолиддин Алойдинов иштирок этди.