muslim.uz.umi

Вторник, 14 Январь 2020 00:00

Ватанни ҳимоя қилиш – дунё ва ундаги нарсалардан яхшироқ

14-январь мамлакатимизда “Ватан ҳимоячилари куни” сифатида кенг нишонланади. Бу байрам кун-у тун чегарада турган, ватанни ички ва ташқи душмандан ҳимоя қилаётган ва шу йўлда жонини тиккан ҳарбийлармизнинг байрами десак бироз камроқ таъриф берган бўламиз. Аслида, бу шодиёна Ўзбекистонимизнинг барча эр йигитларига тегишлидир. Чунки, ўзининг, оиласининг ва яқинларининг жони, моли, шани ва обрўйини ҳимоя қилаётган ҳар бир эркак ватан ҳимоячиси номига лойиқдир.

Уламолар Аллоҳ таоло инъом этган неъматлар ичида энг тотли ва азизларидан бири бу хотиржамлик ва тинчлик дея таъкидлашган. Зеро, қўлингизда бутун дунё бойлиги жам бўлсаю, тинчлик ва хотиржамлигингиз бўлмаса у бойликдан наф йўқ. Бахт ва саодатни ҳам шу икки неъматсиз тасаввур қилиб бўлмайди.

Демак, тинч ва осуда ҳаёт кечиришимиз ва хотиржам яшашимиз учун хизмат қилаётган мард аскарларимиз бор эканлигини унутмасдан, уларнинг ҳақларига доимо Аллоҳ таолодан мағфират ва саодат тилаб дуо қилмоғимиз лозим.

Аслида, ватанни ҳимоя қилиш Аллоҳ таолонинг ҳузурида ҳам савоби улуғ, эвази улкан амаллардан ҳисобланади.

Ҳадиси шарифларда Набий алайҳиссалом: “Бир кун муробата (ватанни ҳимоя) қилиш дунё ва ундаги нарсалардан яхшироқдир”, – деганлар, бошқа бир ҳадисда эса у зот: “Икки кўзга (дўзахда) олов тегмайди: Аллоҳдан қўрқиб йиғлаган кўзга ва Аллоҳнинг йўлида қўриқчилик қилган кўзга”, – деганлар. Яъни мамлакат тинчлигини ҳимоя қилиб қўриқчилик қилган аскарларни ҳам Аллоҳ таоло дўзах оловидан асрайди.

Барча Ватан ҳимояиларини бугунги байрам билан табриклаймиз!

Саидаброр Умаров

Бўлим Ўзбекистон янгиликлари

Понедельник, 13 Январь 2020 00:00

Aбдуллоҳ домла Йўлдошев: Ҳанафийлик—мўтадил мазҳаб

ЎМИ Матбуот хизмати

Бўлим Видеолавҳалар

Среда, 08 Январь 2020 00:00

Ажралиш сабаблари ва уларнинг ечимлари (биринчи мақола)

Ҳар-қандай жамиятни ривожлантирадиган, фаровонликка, бахт-саодатга етаклайдиган омиллар бўлиши билан бир қаторда, шу жамиятни парокандаликка, мавжуд фаровонликнинг кўтарилишига, бахтсизликка олиб келадиган сабаблар ҳам мавжуддир. Ана шундай мусулмонлар жамиятига зарарли бўлган иллатлардан бири бу- оилаларнинг ажралишидир.

Оила бузилишининг баъзи сабаблари ва уларнинг муолажаси ҳақида сўз борар экан, албатта бунда ҳаётимизда бўлиб турган ҳолатларни ҳисобга олиб, қуйида келадиган асосий омиллар эътиборидан сўз юритилади.

1.Оила ва оилавий муносабатлар ҳақида илмнинг етишмаслиги.

Бу борада биринчи ўринда турадиган омил оилавий ҳаёт, эр-хотин ораларидаги муносабатлар ва оила юритиш бўйича маданиятнинг етишмаслиги, тўғрисини айтганда, ўсиб келаётган ёшларга, бўлғуси келин-куёвларга турмуш маданиятини ўргатиш йўлга қўйилиши лозим. Минг афсуслар бўлсинки, кўпчилик келин-куёвлар тўйдан кейин ўз хоналарида ёлғиз қолганларида, уларда оилавий ҳаёт ҳақидаги олинган асосли, шаръий таълимотлар эмас, балки кўча-кўйда эшитган асоссиз маслаҳатлар қолади. Ваҳолангки ҳар бир мусулмонга ўз ҳолати қандай бўлса, шу ҳолатининг шаръий ҳукмини ўрганиб олиш лозимдир. Мисол учун, тижоратчи савдо-сотиқ илмини, ота-она фарзанд олдидаги шаръий ҳуқуқ ва мажбуриятларини, эр хотини олдидаги ва хотин, эр олдидаги вазифаларини ўрганиши фарздур. Чунки:

عن أنس بْنِ مَالِكٍ قَالَ :عن النبيِّ صلَّى اللهُ عليهِ وسلَّم أنه قالَ : طَلَبُ العِلْمِ فَرِيْضَةٌ عَلَىْ كُلِّ مُسْلِمٍ
.رواه ابن ماجه ( 224 )

Анас ибни Молик розиаллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Илм ўрганиш ҳар бир мусулмонга фарздур”, дедилар”. Ибни Можжа ривояти.

Яъни, ушбу ҳадисдан ҳамманинг зиммасида ҳамма илмларни ўрганиш борлиги тушунилмайди, чунки бунга банданинг тоқати етмайди, шариъат эса бандага тоқатидан зиёда нарсани юкламайди. Демак, ҳар-бир мусулмонга ўз ҳолати қандай бўлса, шу ҳолатининг шаръий ҳукмини ўрганиб олиш фарздур.

Жамиятимизда келин куёвликка номзод ёшларимизни оилавий ҳаётга тайёрлаш ишларини тартиб билан керакли ҳажм ва савияда йўлга қўйишимиз жуда ҳам зарур.

Албатта, оилани қуриш, у қай тарзда амалга оширилиши, оила аъзоларининг ўзаро муносабатлари қандай бўлиши кераклиги ва бошқа зарур нарсалар ҳақидаги динимиз таълимотларини олдиндан билиб, уларга ихлос билан амал қилиш, ҳар бир мўмин-мусулмон учун, унинг бахт-саодати, оиласининг мустаҳкамлиги учун шартдир. Оилавий нохушликлар ва муаммоларнинг асл негизи ўша таълимотлардан бехабарлик ёки уларга амал қилмасликдир.

Албатта, ҳар бир нарсани тушуниб етиб, билим асосида олиб бориш кўп яхшиликларнинг манбаси бўлади. Оила, эр-хотинлик муносабатлари жуда ҳам нозик нарсалар экани ҳаммага маълум. Шунинг учун бу муносабатларга жиддий қарашимиз ва уларни юқори савияда тутишга ҳаракатда боўлишимиз лозим. Айнан шунинг учун ҳам фарзандларимизни оилавий ҳаётга ёшликларидан ўргатиб боришимиз, бу борада моддий тарафларига эътибор бериб, маънавий тарафларни унутиб қўймаслигимиз зарур.

“Ақоид ва фиқҳий фанлар” кафедраси ўқитувчиси Раҳимов Неъматуллоҳ

Бўлим Мақолалар

Среда, 08 Январь 2020 00:00

КЕЛАЖАКНИ ТЕРРОРСИЗ ҚУРАМИЗ

Мустақиллик сабаб барча жабҳалар қаторида Ислом маърифатининг ривожи, мусулмонларнинг диний ибодат ва маросимларини эмин-эркин адо этишлари учун қулай шароитлар бўлди. Ана шундай имкониятларни, Ўзбекистондаги тинчлик ва осоишталикни кўролмаётган ҳасадгўй кимсалар аҳоли орасида норозилик кайфиятини уйғотиш, фитна чиқариш мақсадида, «бу диёрда диний эркинлик йўқ, ибодат қилувчилар таъқиб остида, исломий билим олиш чекланган” деган уйдирмаларни интернет сайтларида тарқатишмоқда.

Терроризм ва экстремизм инсоний меъёрлар, умуминсоний қадриятлар ва ахлоқий фазилатларга қарши қаратилгани учун энг оғир ва ваҳшиёна жиноят ҳисобланиб келган. Энг ачинарлиси, бундай ғоялар таъсирига ёшларнинг жалб этилиши ташвишланарли ҳолдир. Фарзандларимизни турли ҳил оқимларнинг ғояларига алданмасликлари, фитналарга берилмасликларини олдини олиш, уларни муҳофаза қилиш ҳаммамизнинг бурчимиздир.

Фуқаҳоларимиз, сигир соғаётганда тирноқни олиб, соғмоқлик лозим, дея ҳатто ҳайвонот оламига ҳам озор бермасликка тарғиб қилганлар. Ислом дини инсониятга, жамодот ва ҳайвонотга ҳам озор бермасликка чоралаган. Қуръони карим меҳр-мурувват, ўзаро ҳамкорлик, динлараро бағрикенглик, миллатлараро тотувликка чорлаб, кишиларни жамиятда доимо тинч ва тотув яшашга ундагандир. Мана шуни халқимизга етказиш, тушунтириш барчамизга вожибдир. Ёшлар онгини бундай зарарли иллатлардан муҳофаза қилиш учун самарали усуллар ишлаб чиқиш бугунги кун таълим соҳасининг долзарб вазифасига айланган.

2000 йил 15 декабрда Ўзбекистон Республикасининг “Терроризмга қарши кураш тўғрисида”ги қонуни қабул қилинди. Унинг 5-моддасида: “Террорчилик фаолиятининг олдини олиш давлат органлари, фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари ҳамда жамоат бирлашмалари, шунингдек корхоналар, муассасалар, ташкилотлар томонидан сиёсий, ижтимоий-иқтисодий, ҳуқуқий ва бошқа профилактик чоралар мажмуини ўтказиш орқали амалга оширилади” дея таъкидланган. Шу қонуннинг 6-моддасида эса “давлат бошқарув органлари, маҳаллий давлат ҳокимияти органлари, фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари, жамоат бирлашмалари, корхоналар, муассасалар ва ташкилотлар, мансабдор шахслар, шунингдек фуқаролар терроризмга қарши курашни амалга оширувчи давлат органларига кўмаклашадилар ва зарур ёрдам берадилар” деб белгиланган. “Муассасалар” деганда биз таълим муассасаларини кўзда тутишимиз лозим. Демак, бундан террорчилик фаолиятининг олдини олиш таълим муассасаларида педагогик профилактик чоралар мажмуини кучайтириш орқали амалга ошириш даркор. Бугунги кунда таълим муассасалари олдида турган энг муҳим вазифалардан бири келажак авлодни комил шахс сифатида шаклланишини таъминлашдан иборат.

Энг нозик балоғат даврида бола таълим муассасасига ўқишга келади. Ана шу пайтда ёш навниҳолни онгидаги дунёқарашни нимага ёки қайси жиҳатга мойиллигини аниқлаб, шу муайян мақсад йўлида ривожлантириш ўқитувчи-педагогларнинг асосий вазифаси ҳисобланади. Айниқса ёшлар онгида ғоявий бўшлиқнинг олдини олишнинг педагогик профилактикасини яратиш лозим. Бунинг учун таълим муассасаларида психологик таъсир ўтказишнинг аҳамиятини ошириш, ёшлар онгида ёт ғояларга қарши мафкуравий иммунитетни шакллантириш талаб қилинади. Шунингдек, таълим муассасаларида психологик ўрганиш хизматини жорий этиб, турли хил қизиқишга мойил талаба-ёшларни аниқлаб, уларнинг дунёқарашларини илмий, диний, ахлоқий томондан асослаб, жамият тараққиётини белгиловчи бунёдкор ғояга йўналтиришга эришмоқ зарур. Таълим муассасалари, ҳуқуқни муҳофаза қилувчи ташкилотлар, Ўзбекистон Мусулмонлари идораси ва жойлардаги вакилликлари билан ҳамкорликда талаба-ёшлар онгига терроризмнинг мудҳиш оқибатлари, унинг домига тушиб қолганларнинг аянчли ҳаёти, ғаразли ниятларини амалга оширишга уринаётган “сохта салафийлар”, “ҳизбут-таҳрир”, “акромийлар”, “нурчилар”, “жиҳодчилар” каби бузғунчи оқимларининг асл мақсадларини акс эттирувчи кинофильмлар намойишини ўқувчи-ёшлар ўртасида мунтазам кўрсатиб бориш орқали, маънавий-маърифий тадбирлар самарадорлигини янада ошириш лозим. Бу борада А.Тулеповнинг “Интернетга ин қурган “ўргимчаклар”, “Ислом ва ақидапараст оқимлар”, “ИШИД фитнаси” ва “Интернетдаги таҳдидлардан ҳимоя” номли ўқув қўлланма ва асарларидан фойдаланиш шарт. Ушбу муҳим қўлланмалар, кучли воситалар, ўқувчи-ёшларда вайронкор ғояларга қарши маънавий куч пайдо қилишда жуда қўл келади. Бугунги глобаллашув жараёнида ахборот технологиялари, айниқса интернет ёшлар кундалик ҳаётининг ажралмас қисмига айланди. Шу жараёнда таълим даргоҳи раҳбарлари ўқувчи-ёшларнинг дарсга келиш давомати, тартиб-интизомини назоратга олишиб, уларнинг шахсий техника воситалардан оқилона фойдаланишлари учун ноутбук ва нетбук компьютерлари, замонавий телефон аппаратлари, флешка каби турли ускуналардаги маълумотларни мунтазам равишда текширувдан ўтказиб боришлари мақсадга мувофиқдир.

«Ахборот асри» деб аталаётган ҳозирги замонда маълумот олиш ва ахборот алмашишнинг қулай воситаси интернетдир. Бироқ бу тармоқда ҳамма нарса аралаш-қуралаш — оқ билан қора, эзгулик билан ёвузлик ўрин олган. Маълумот тарқатиш, бизнес ва реклама учун катта майдонга айланган глобал тармоқни назорат қилишнинг имкони йўқ.

Халқимизда «Огоҳ бўлган абгор бўлмас!» деган нақл бор. «Ўргимчак тўри»да ақидапарастликни тарғиб қилувчи сайтлар тобора кўпайиб бормоқда. Бундай таҳликали замонда ёшларга фақат «uz» доменидаги сайтлардан фойдаланиш тавсия қилинади.

Фикрга қарши фикр, ғояга қарши ғоя, жаҳолатга қарши маърифат билан курашиш бугунги кунда ҳар қачонгидан-да муҳимдир.

Ф.Матякубов

Хонқа туман “Бобо хўжа бобо” масжиди имом-хатиби

Бўлим МАҚОЛА

Среда, 08 Январь 2020 00:00

Улкан хизматлар эътирофи

Юртимизда инсон қадри, унинг шаъни ва шавкатини эъзозлаш, меҳнатини муносиб рағбатлантириш, унга ўз истеъдод ва қобилиятини намоён этиш борасида барча имкониятлар мавжуд. Зеро, инсон омили улуғланган, меҳнати қадрланган юртда тараққиёт ва ривожланиш, қут-барака бўлади. Ўзларининг фидокорона меҳнати билан мамлакатимиз равнақига катта ҳисса қўшиб келаётган дин уламоларининг меҳнатлари давлатимиз томонидан муносиб рағбатлантирилмоқда.

Юртимизда сўнги йилларда Ислом дини равнақи йўлида улкан ишлар амалга оширилмоқда, миллий-диний қадриятларимизга янада эътибор қаратилиб, буюк аждодларимизнинг бой илмий-маърифий асарларини ўрганиш мақсадида кенг имкониятлар қилиб берилмоқда. “Эл-юрт ҳурмати” ордени унвони ана шундай эзгу ва улуғ ишлар – халқимизга муносиб турмуш шароити яратиш, ёш авлод истеъдодини рўёбга чиқариш, Ватанимизнинг нуфузини янада ошириш йўлида тинимсиз меҳнат қилиб келаётган юртдошларимизнинг самарали ва баракали меҳнати эътирофидир.

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев ҳам бу қадриятни, гўзал анъанани давом эттириб, хайрли бир ишни амалга оширдилар. Бир неча йиллардан бери Ўзбекистон Мусулмонлари идораси раиси лавозимида ишлаётган муфтий Усмонхон Алимов ҳазратларининг 70 йиллик таваллуд айёми билан самимий табрикладилар. Шу муносабат билан у кишининг дин ва миллат ривожи, мамлакатимиз мустақиллиги, унинг иқтисодий қудратини мустаҳкамлаш, миллий маънавиятни, маданиятни юксалтириш йўлида қўшган ҳиссаларини инобатга олиб, халқимиз фаровонлиги йўлида олиб бораётган фаолиятларини юқори баҳолаб “Эл - юрт ҳурмати” ордени билан тақдирладилар.

Ҳазратимиз меҳнатларининг эътирофи юртимизда инсоннинг миллати, дини, ижтимоий келиб чиқиши, фаолият туридан қатъий назар, унинг шаъни ва шавкатини эъзозлаш ўлмас қадрият эканини намоён қилади. Мазкур юксак мукофот жаҳон цивилизациясининг бешикларидан бўлмиш Ватанда камол топган, теран илдизларга эга халқ эканимизни намоён этади. Бу шарафга муносиб бўлишга ҳаракат қилишимиз ҳар биримизнинг масъулиятимиздадир.

Дарҳақиқат, ўз меҳнати самарасини кўриш, инсонлар учун манфаатли хизмат қилиш ҳамда халқнинг дуосини олиш инсон учун энг олий саодатдир. Зеро, бу ҳаракатларнинг барчаси Аллоҳ таолонинг ризосига эришиш мақсадида амалга оширилади.

Хадичаи Кубро аёл-қизлар ўрта

махсус ислом таълим муассасаси

ахборот-ресурс маркази раҳбари

М. Саиджалолова

Бўлим Ўзбекистон янгиликлари