Рамазон – мусулмонлар учун чинакам шодиёна. Бу ойда савоб амалларни кўпайтириб улуғ ажрларга эга бўлайлик. Сиз азизларга рамазон ойи учун бешта маслаҳатни тавсия қиламиз.

Биринчи

Жуда кўп таом еманг, сувни ҳам камроқ ичинг. Саҳарлик қилаётганда киши кун бўйи оч юришини ўйлаб кўп еб қўяди. Натижада ошқозон фаолияти қийинлашиб, киши дангаса ва беҳафсала бўлиб қолади. Ёдда тутинг, рамазон очлик ойи эмас, балки иймон-эътиқод синаладиган ойдир. Келинг, рамазон ойини пайғамбаримиз (с.а.в)  тавсия қилганларидек нафсимизни жиловлаб, ошқозонимизнинг учдан бирини овқатга, учдан бирини сувга қолган учдан бирини ҳавога тўлдирайлик.

Иккинчи

Сахийликни  кўпайтиринг. Пайғамбаримиз Муҳаммад (с.а.в) доимо сахий бўлганлар. Айниқса, рамазон ойида саховатлари янада ошиб кетган. Бу муқаддас ойда ким саховатпешалик қилса унга улуғ савоблар ёзилади. Иложи борича рамазоннинг ҳар кунида сахийлик қилинг. Биргина Қадр кечасида қилинган хайр-саховатга Аллох жуда кўп савобларни ваъда қилган. Саховатли бўлайлик, иншоаллоҳ  улуғ  ажрлар  эгасига айланайлик.

Учинчи

Беш маҳал намозга қоим бўлинг. Рамазон ойида кечалари таровеҳ намозига одамлар  ёғилиб келади. Аммо кундузлари  намоз ўқувчилар бир оз сийраклашгандек бўлиб қолади. Албатта таровеҳ намозининг ажри улуғ, Бироқ ёдда тутинг, Аллоҳ таоло бизга кунда беш маҳал намоз ўқишни фарз қилган. Фарз амални мукаммал адо этишда сусткашлик қилманг.

Тўртинчи

Рамазон ­ – Қуръон ойи! Бу муқаддас ойда кўпчилик  Қуръонни бир неча бор хатм қилиш пайида бўлади. Баъзиларимиз Қуръонни уч маротаба, баъзиларимиз беш маротаба хатм қиламиз. Бу ажойиб мусобақага ўхшайди. Айниқса, оятлар маъноси тушуниб ўқилганда савоби янада улуғ бўлади. Шу муқаддас ойда  Қуръон ўқиб қалбимизни нурга тўлдирайлик.

Бешинчи

Тақводор бўлайлик. Аллоҳ таоло бандаларига тақво қилишни буюриб, Бақара сурасининг 183-оятида қуйидагича марҳамат қилади: “Эй, имон келтирганлар! Сизлардан олдинги (уммат)ларга фарз қилингани каби* сизларга ҳам рўза тутиш фарз қилинди, шояд (у сабабли) тақволи бўлсангиз”.

Оятда айтилганидек  рўзадорлик  ортидан тақводор бўлишга чақирилмоқда. Тақводор одам ўз  нафсини  жиловлайди. Шубҳали нарсалардан узоқ бўлади. Тақво сўзи кўп тилларда мавжуд эмас. Унинг асл маъноси “Аллохдан қўрқиш, У белгилаган ҳадлардан ошмаслик ва охиратни ўйлаб яшашдир”. Тақво фақат Аллоҳдан қўрққанимиз баробарида унга бўлган чексиз муҳаббатимиз сабаб бўлса янада яхши.

Шу кунларда ижтимоий тармоқларда “Рус тилига давлат тили мақомини бериш” ҳақидаги “ташаббус”га фикр-мулоҳазалар билдирилмоқда, бу борада қизғин баҳс-мунозаралар давом этмоқда. Мавриди келганида мен ҳам шу юрт фарзанди сифатида бу масалага ўз муносабатимни билдиришни лозим топдим.

Аввало, бу “ташаббус”ни ёқлаб чиққанлар шу юрт учун ғам чекишига, ўзбек миллати, миллий тили ҳақида қайғуриши, уларда миллий қадриятларга ҳурмат ҳиси борлигига шубҳа қиламан. Чунки, агар уларда миллий ғурур тушунчаси бўлганида бизга ёт бир тилга давлат тили мақомини беришни талаб қилиб чиқишмас эди.

Маълумки, ҳар бир давлат ўз тилига, ўз байроғи, мадҳиясига эгадир. Буларсиз бирон давлатни мустақил, ўзига хос йўлга эга деб бўлмайди. Чунки, тилдаги қарамлик бошқарувдаги қарамликка сабабдир.

Инсон қайси тилда сўзлашса, ўша тилда фикрлайди, бирон воқеа-ҳодисага муносабатини ўша тилда ифодалайди. Тилнинг инсон эътиқодига, хатти-ҳаракатларига, одоб-ахлоқига таъсир каттадир. Ўзбек бўлатуриб чет тилида сўзлашувчи одамларга эътибор берсангиз, уларнинг тушунчаси, тасаввури, дунёқараши, ўзини тутиши, муомаласи ўша тилдагиларга ўхшайди. Зеро, тил бутун танага амирдир. Тил қандай бўлса, бошқа тана аъзолари ҳам шундай бўлади.

Шуни баралла айта оламан: Биз қайсидир тилга боғлиқ эмасмиз, рус тили бўлмаса, миллат сифатида дунё харитасидан ўчиб кетадиган даражада кичик миллат эмасмиз. Рус тилисиз ҳам ўз қаддимизни тик тутиб, обрўйимизни сақлаб тура оламиз. Чунки, бизнинг илдизимиз чуқур, асосимиз мустаҳкам. Маҳмуд Қошғарий, Юсуф Хос Ҳожиб, Адиб Аҳмад Югнакий каби минг йиллар аввал туркий тилда ижод қилган боболаримиз бор. Лутфий, Алишер Навоий, Заҳириддин Муҳаммад Бобур, Машраб, Огаҳий, Фурқат, Завқий, Муқимий, Абдулла Қодирий каби туркий-ўзбек тилининг ривожига улкан ҳисса қўшган аждодларимиз бор. Биз ҳеч қачон ўзга тилларга қарам бўлмаганмиз. Бундан кейин ҳам қарам бўлмаймиз!

1989 йил 21 октябр куни ўзбек тилига давлат тили мақоми берилган эди. Жорий йилнинг октябр ойида бу воқеага 30 йил тўлади. Афсуски, шунча муддат ичида ўз она тилимизни тўлақонли давлат тили қилиш йўлида қаттиқ жидду жаҳд қилмадик, тил билан боғлиқ муаммоларни ҳал қилишга кўп ҳам эътибор қаратмадик. Буниси етмагандек, рус тилига давлат тили мақомини бериш ҳақидаги гап-сўзлар дард устига чипқондек бўлди. Чунки ҳали ўзбек тилини тўлақонли давлат тили мақомига кўтариш борасида кўп саъй-ҳаракатлар қилишимиз лозим. Рус тилига давлат тили мақоми берилиши мустақил Ўзбекистон манфаатларига зид, халқимиз онги, тушунчаси, хулқ-атвори, миллий қадриятларига номуносибдир.

Хуллас, мен “Рус тилига давлат тили мақомини бериш” ҳақидаги ташаббусни фитна, иғво, деб биламан, илм-маърифат эгалари, зиёлилар, юртини, миллатини яхши кўрган ҳар бир фидойи инсон бундай ғайрли ҳаракатларга тиш-тирноғи билан қарши туриши керак, деган фикрдаман.

Одилхон қори Юнусхон ўғли

ЎМИ Матбуот хизмати

Яқинда ўзбек “зиёлилари” деб аталмиш бир гуруҳ шахслар келишган ҳолда Ўзбекистонда рус тилига давлат тили мақоми берилиши керак деган таклиф билан чиқдилар. Улар ўз баёнотлари орасида ўзбек тилини камситиш билан бирга, халқимизнинг узоқ асрлик тарихига беписандлик билан қарамоқдалар. Аслида кўпмиллатлик Ўзбекистон жамиятида барча халқ ва миллатларнинг тилларига нисбатан қулайлик ҳамда қонуний имкониятлар яратиб берилган. Бундан ортиқчасини талаб қилиш ношукрлик, таъбир жоиз бўлса, фитнакорлик аломати ҳисобланади. Бу каби ҳолат икки давлат ўртасидаги турли йўналишларда олиб борилаётган алоқаларга футур етказиши, юртимизда истиқомат қилаётган рус миллатига мансуб фуқаролар билан ўзбек халқи ўртасида миллий ва ирқий низолар келиб чиқишига сабаб бўлиши мумкин.

Аллоҳ таоло инсонларни бир миллатли қилмай, балки турли миллатларга мансуб қилиб яратган. У Зот бу ҳақида Қуръони Каримда шундай марҳамат қилади:

   “Эй одамлар! Биз сизларни бир эркак ва аёлдан яратдик ва сизларни ўзаро танишишингиз учун халқлар ва қабилалар қилиб қўйдик” (Ҳужурот сураси, 13-оят)

Динимиз барча тилларга нисбатан эҳтиромда бўлишга буюради. Бошқа тилларга нисбатан ҳурматсизлик қилишдан қайтаради. Айниқса, бу она тилга нисбатан бўлса, ўта нолойиқ иш ҳисобланади.

Инсонларнинг турли халқлар ва қабилалар қилиб яратилишининг ҳикмати – уларнинг ўзаро танишишлари учун экан. Демак, инсон бошқа миллат вакиллари билан танишиши, уларнинг тилларини ўрганиши, уларнинг тарихинидан хабардор бўлиши учун турли миллатли қилиб қўйилган. юқоридаги “зиёлилар”нинг ҳаракатлари эса халқларнинг ўртасида адоват юзага келишига сабаб бўлади.

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг саҳобалари орасида ҳам турли миллатга мансуб кишилар бўлган. Масалан, Суҳайб Румий розияллоҳу анҳу, Салмон Форсий розияллоҳу анҳу эронлик, Билол розияллоҳу анҳу ҳабашистонлик, Абдуллоҳ ибн Салом Мадинада яшовчи яҳудий қабиласининг вакилларидан, Мория Қибтия розияллоҳу анҳо Мисрнинг қибт қабиласидан бўлганлар. Аммо ҳеч ким уларни камситмаган, сен араб эмассан деб четга сурмаган. Аксинча, ўрталарида гўзал ва ибратли дўстлик, иноқлик, мурувват ҳукм сурган.

Юртимизда кўплаб миллат ва элат вакиллари истиқомат қилишади. Уларни шу юрт фуқароси деб ҳисобланиши, мамлакатдаги мавжуд ҳуқуқ ва эркинликлардан фойдаланишда уларни четга суриб қўймай, миллатлараро тотувлик тамойилига амал қилиниши Ватанимиз барқарорлигининг сабабларидан биридир.

Рус тилини давлат тилига айлантириш таклифини илгари суриш орқали ўзбек миллатини камситаётган ва ўзбек халқининг буюк тарихини менсимаётганлар шу юртнинг туз-нонини еб, ношукрлик қилаётганлардир! Уларни шу халқ катта қилиб, ўқитди, кийинтирди, уларга жамиятнинг бир аъзоси деб қаради. Уларга мансаб, мақом ва мукофотлар билан меҳрибонлик қилди. Аммо бугунга келиб уларнинг бу хизматларга бераётган жавоблари шуми?!

Бу худди сизга таом берган кишига, таомни еб бўлиб, ношукрлик қилган кишидек бўлади!

Аллоҳ таоло юртимизни тинч, халқимизнинг ҳаётини фаровон айласин! Мунофиқларнинг фитнасидан  сақласин!

Ўзбекистон Мусулмонлари идораси

Матбуот хизмати

Қорақалпоғистонда бир неча ой аввал таъмирталаб бўлиб қолган бир қанча жоме масжидларнинг иморатини қайта қуриш ишлари бошлаган эди. Маҳаллий ишбилармонлар ва аҳолининг яқиндан берган кўмаги натижасида ўтган йили ноябрь ойида қурилиш ишлари бошланган Кегейли тумани «Обод» овул фуқаролари йиғини ҳудудидан, аҳолига, айниқса ёши катта нуроний отахонларга қўлай ўриндан миллий услубда «Искандар ва Алавуддин эшон» жоме масжидининг янги иморати қуриб битказилди.
Бугун мазкур масжиднинг очилиш маросими бўлиб ўтди, унда «Обод» маҳалласида туғилиб ўсган, бир неча йил халқ манфаати учун хизмат қилган меҳнат фахрийлари, нуронийлар, маҳалла фаоллари, Қорақалпоғистон мусулмонлари қозиёти ходимлари ва масжид имом-хатиблари иштирок этди.
Тадбир давомида меҳнат фахрийси, нуроний хожи Каллибек Камалов бугунги кундаги амалга оширилаётган ислоҳотлар, янгиланишлар ва бунёдкорлик ишлари, диний соҳадаги имкониятлар ҳақида алоҳида таъкидлади. Қорақалпоғистон мусулмонлари қозиёти қозиси Ш.Бауатдинов мазкур масжид қурилишида яқиндан ёрдам берган ҳомийларга ва қурувчиларга миннатдорлик билдирди. Ушбу диёрдан ўтиб кетган марҳум диний уламолар, Искандар ва Алавуддин эшонлар ҳаққига дуолар қилинди.

Қорақалпоғистон мусулмонлари қозиёти