Ўзбекистон Президентининг «Янги Ўзбекистоннинг 2022–2026 йилларга мўлжалланган тараққиёт стратегияси тўғрисида»ги фармони лойиҳасида буюк аждодларимизнинг бой илмий меросини чуқур ўрганиш ва кенг тарғиб этиш бўйича қатор вазифалар назарда тутилмоқда, деб хабар қилаяпти «Дунё» АА.

Ҳужжатга кўра, ИҲТ, ИРСИКА, АЙСЕСКО, ЮНЕСКО каби дунёнинг нуфузли халқаро ташкилотлари, илмий-тадқиқот марказлари ва университетлари билан ҳамкорликда «Янги Ўзбекистон – Учинчи Ренессанс» шиори остида халқаро конференция, симпозиум ва анжуманлар ташкил этилади.

Шунингдек, буюк аждодларимизнинг бой илмий-маънавий меросини кенг тарғиб қилиш мақсадида юртимиздан етишиб чиққан алломаларнинг 100 та асарининг халқчил таржимасини амалга ошириш, улар асосида илмий ва оммабоп рисолалар яратиш режалаштирилмоқда.

Фармон лойиҳасига мувофиқ, халқимиз тарихи, аждодларимиз бой илмий меросини чуқур ўрганиш ва кенг тарғиб этиш мақсадида Ўзбекистон халқаро ислом академияси, Ислом цивилизацияси маркази, Имом Бухорий, Имом Термизий, Имом Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот марказлари фаолиятини янада қўллаб-қувватлаш вазифалари кучайтирилади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Барча мўмин - мусулмонлар ўтганларга атаб, Қуръон тиловат қилишга одатланишган. Турли мазхабларнинг уломолари хам бу ишга ўз фатволарини берганлар. Аммо баъзи бир бемазхаблар бу ишга хилоф қилишиб, ихтилоф чиқаришга уринишмоқда. Улар дастлабки пайтда бу иш бўлмаган деган гап билан одамларни ўтганларга атаб қуръон тиловат қилишдан қайтарадилар. Бемазхабларнинг бу масалада аввал айтиб ўтилган гапдан бошқа далиллари йўқ. Аммо “Дастлабки пайтларда бу ишнинг оммавий равишда бўлмаганининг ўзи уни қилмасликка далил бўла оладими ?” деган гап уларнинг хаёлларига ҳам келмайди.Албатти қуръон тиловати энг афзал ибодатлардан бўлиб, у билан мусулмон банда Роббига яқин бўлади.Қуръон қироати инсонга манфаатли бўлиб, хоҳ вафотидан кейин бўлсин, хоҳ манзилида ёки уйида бўлсин, хоҳ жанозадан кейин ёки олдин бўлсин ёки қабр олдида бўлсин, бу нарса шаръий хукмда жоиз хисобланади ва Аллоҳ таолонинг фазли билан маййитнинг қабрида азоблар енгиллашига сабаб бўлади. Бу хақда Расулуллоҳ (с.а.в) хабар бериб, ўликларга қуръон қироат қилишга ундаганлар “Бирор маййитга “Ясин” сураси ўқилса, енгиллик бўлади” деганлар. Албатта, ушбу қуръон тиловати одобларига амал қилиб, харфларни ўз махражидан чиқариш керак. Ханафий мазхабидагилар маййитга хам , тиркларга хам қуръон қироатининг савоби етиб бориши жоизлигини айтишган. “Хидоя, Бадоиъ” ва бошқа китобларда баён қилинган. Шунингдек Шофеъий мазхаби уломолари хам қироатнинг савоби , агар ўқувчи Аллоҳ таолодан сўраса, маййитга етиб боришини айтишган. Ибн Абу Зайд (р.а) “Рисола” китобида Ибн Фахрундан ривоят қилиб айтишича, Моликий мазхаби имомлари хам маййитга қироат савоби боришини айтишган. Ханбалий фақихларидан Ибн Қудома (р.а) “Маййит барча қурбат бўлувчи нарсалардан манфаат олади. Демак инсон қандай қурбат қилса хам, савобини маййитга бағишласа, Аллоҳ таолонинг изни билан манфаат олади” деганлар.
Хулоса қилиб айтадиган бўлсак , қуръон тиловати маййитга , хоҳ у маййит қабрда бўлсин ёки узоқда бўлсин, жоиздир. Аллоҳ таолонинг изни билан савоби маййитга етиб боради. Хусусан, қори қироати савобини маййитга бағишласа.

Жарқўрғон туман “Оқ қўрғон” жоме масжиди имом-хатиби А.Халилов

Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий

Нуриддин домла ҳазратлари

Қўқондаги "Ҳазрати Аббос"  жоме масжидидаги суҳбат (17.12.2021 йил)

ЎМИ матбуот хизмати

Она Ватан! Нима учун Ватанни она сўзи билан ёнма-ён ишлатамиз? Чунки Ватан ҳам онамиз сингари азиз, меҳрибон ва қадрлидир. Инсон дунёга келмасидан аввал онанинг вужудида улғайса, дунёга келганидан кейин эса энди Она Ватанда униб-ўсади. Кишининг туғилганда киндик қони тўкилган ер унинг Ватани ҳисобланилади. Мана шу Ватанини асраб-ардоқлаш, химоя қилиш хар бир инсоннинг муқаддас бурчидир. Ахир, доноларимиз бекорга айтишмаганку:
Туғилган ердан кўнгил узилмас,
Юрт қўриганнинг юрти бузилмас.
Юртда ватанни севадиган, ардоқлайдиган ва ҳимоя қиладиган мардлар бор экан, шу юрт доимо юксалаверади, гуллайверади. Ҳар бир эл, ҳар бир миллат учун ўзининг туғилиб-ўсган ватанидан ардоқлироқ маскан бўлмаса керак. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам Мадинаи мунавварага ҳижрат қилиб кетаётганларида Маккаи мукаррама томонга юзланиб: «Агар қавмим мени Маккадан чиқиб кетишга мажбур қилмаганида, ҳечам ўз ихтиёрим билан уни ташлаб кетмаган бўлар эдим», деганлар.
Демак, она ватанини севиш, ундаги бор нарсаларни ардоқлаш ва соғиниб яшаш инсоният фитратидаги нозик туйғудир. Қаерга бормасин киши ўз ватанини барибир қўмсайверади. Чунки инсон дунё юзини кўргач, биринчи бўлиб ватанидаги ҳаводан нафас ола бошлайди, ватанидаги тупроқда илк қадамларини қўйиб юришни ўрганади, дунёни танишни шу ватанни англашдан бошлайди. Илк киндик қони тўкилган, дастлабки қадамларини қўйган тупроқни ҳимоя қилиш барчамизнинг Ватан олдидаги муқаддас инсонийлик бурчимиздир.
Мустақиллик йилларида юртимизда давом этаётган моддий ва маънавий тараққиёт асосида тинчликни сақлаш, иқтисодиётни ривожлантириш ва халқимиз турмуш даражасини янада юксалтириш борасида улкан натижаларга эришилди. Шу мақсадда 1992 йил 14 январь куни бир муҳим воқеа юз берди. Шу куни республикамиз Қуролли Кучлари ташкил топди. 1993 йилдан эътиборан 14 январь юртимизда Ватан ҳимоячилари куни- деб эълон қилинди. Қисқа вақт давомида миллий армиямиз ҳеч бир мамлакатдан ортда қолмайдиган даражадаги қурол-аслаҳаларга, жанговор ускуналарга эга бўлди. Республикамиз Қуролли Кучларида хизмат қилаётган аскарларнинг савияси эса ҳам маънан, ҳам жисмонан юксак даражага етиб улгирди десак асло муболаға қилмаган бўламиз. Юртитмизда ҳар йили 14 январь Ватан ҳимоячилари кунига бағишлаб турли байрам дастурлари, кўрик-танловлар, давра сухбатлари, мусобақалар ўтказилади ва ўз Ватанига чин садоқат билан хизмат қилаётган бир қатор харбийларимиз юксак давлат мукофотлари билан тақдирланади. Бундай дастурлар Ватанимиз ҳимоячиларини рағбатлантиришга хизмат қилибгина қолмай, атрофдаги ёшларга ватанга меҳр-муҳаббат, ватанимиз ҳимоячиларига нисбатан юксак эҳтиром туйғуларини шаклланиб боришига ёрдам беради ва бўлажак Ватан ҳимоячилари маънавиятларини юқори даражага кўтариб, жисмонан бақувват, ақлан етук, сергак бўлиб камолотга етишишларида катта аҳамият касб этади.
Мухтасар айтганда, сўнгги йилларда Қуролли Кучларимиз салоҳиятини мустаҳкамлаш, замонавийлаштириш ва ислоҳ қилиш йўлида амалга оширилган барча саъй-ҳаракатлар мустақиллигимизни асраб-авайлаш, сарҳадларимиз дахлсизлиги, осмонимиз мусаффолиги ҳамда эл-юртимиз осойишталигини таъминлашга қаратилгани билан аҳамиятлидир.
Юрт тинчлигини ҳимоя қилишда ҳар бир соҳа вакили ўз ҳиссасини қўшиши лозим. Масалан, ўқитувчи-мураббийлар ўқувчиларга ватан ягоналиги, ватан ҳимояси муқаддас бурч эканини тушунтириб борсалар, ёш авлод Ватанга садоқат ҳисси билан ўсиб-улғайиб камол топади. Натижада келажак авлодларимиз юрт ҳимояси нақадар улкан вазифамиз эканини қалбдан ҳис қиладилар ва бунга қаттиқ бел боғлаган ватанпарварлар бўлиб камол топадилар. Мутафаккирлардан бири бундай деган: «Ватанпарвар ўз ватани камолоти йўлида ўз халқига муҳаббати туфайли моли, куч-ғайрати тугул жонини ҳам аямайдиган, халки ва ватанининг озодлиги, фаровонлиги учун бор будини фидо қилувчи инсондир». Бундай ватанпарварлари бор юрт эса доимо тинч, осмони мусаффо, халқи аҳл, ризқи мўл, ҳаёти эса фаровон бўлади.

Бундан ташкари, муқаддас динимизда ватанни ҳимоялаш муқаддас бурч қилиб белгиланиб, бу хизмати учун жуда катта мукофотлар ваъда қилинган. Жумладан, Имом Табароний ривоят қилган ҳадиси шарифда Расулулоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам бундай марҳамат қилганлар: «Аллоҳ таоло розилиги йўлида бир кун чегара ҳудудида посбонлик қилиш бир ой кечалари ибодат қилиб, кундузлари нафл рўза тутишдан афзалдир».
Хақиқатан, Ватан ҳимоячиси бўлиш энг шарафли ва олий касб эканини яхши билган йигитларимиз хар томонлама, ҳам жисмоний, ҳам маънавий жиҳатдан лойиқ бўлишни яхши англайдилар, ана шу сифат ва ҳислатларни эгаллашга доимо ҳаракат қиладилар. Бу вазифалари билан улар нафақат ўз Ватанларини балки, энг яқинлари бўлмиш ота-оналари, қавму-қариндошлари, туғилиб ўсган масканлари, юртларидаги барча тоғу-тошлар, гул ва райҳонларни ҳимоя қилган бўладилар.
Аллоҳ таоло жонажони юртимиз сарҳадларини сергаклик билан қўриклаётган Ватан ҳимоячиларини ҳифзу ҳимоясида сақлаб, диёримиз осмонини доимо мусаффо, тинчлигимизни эса барқарор ва мустақиллигимизни абадий қилсин!

Миродил МИРЖАЛИЛОВ,
Тошкент вилояти бош имом-хатиби ўринбосари