www.muslimuz

www.muslimuz

Муносабат

 

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.

Рамазон ҳайити Аллоҳнинг раҳмат-мағфирати ёғиладиган, ажру мукофот бериладиган ва хурсандчилик айёмидир. Шундай файзли кунларга етказгани учун Ҳақ таолога шукроналар айтиб, халқимизга қут-барака, бахту саодат ва тинчлик-офият беришини сўраб, дуолар қиламиз.

Рамазон ойида юртимизга Аллоҳ таолонинг раҳмати янада зиёда ёғилади. Мўмин-мусулмонлар субҳидамда саҳарлик дастурхони атрофида жам бўлиб, дуолар қилишади. Файзли оқшомларда эса ифторликлар қалбларни сурурга тўлдиради, ҳамжиҳатликда таровеҳ намозлари адо этилади.

Юртимизда жорий Рамазон ойининг ҳам ғоят хушнудлик билан ўтгани кейинги йилларда Президентимиз ташаббуси билан диний-маърифий соҳада амалга оширилаётган ислоҳотлар самарасидир, десак, хато эмас. Бу борада давлатимиз раҳбарининг қарори қабул қилиниб, тегишли чора-тадбирлар кўрилиши юртимиздаги мўмин-мусулмонларга кўрсатилаётган эътиборнинг яна бир ифодасидир. Айниқса, ушбу айёмларда дам олиш кунларининг кўпайтириб берилаётгани халқимизни яна ҳам хурсанд қилиб, байрамни қариндошлар, дўсту оғайнилар билан муносиб тарзда ўтказишга имкон яратмоқда.

Мана шундай ишларнинг узвий давоми сифатида куни кеча Президентимизнинг “Муборак Рамазон ҳайитини нишонлаш тўғрисида”ги қарори эълон қилинди. Ушбу қарорда белгиланган муҳим вазифалар байрам кайфиятини янада ошириб, муборак айёмни янада мазмунли ўтказиш учун шароит ҳозирлади. Бу эса ҳайитнинг юртимизда кўтаринки руҳда ўтишига асосий омил бўлмоқда.

Қайд этиш жоизки, Рамазон ойида аксарият юртдошларимиз рўза тутиш билан бирга, савоб амалларни кўпроқ бажаришга интилди. Ота-оналар, қариндош-уруғлар, қўни-қўшнилар, кексалар, устозлар, беморлар ва муҳтожларнинг кўнгли олинди. Имконияти борларнинг эҳтиёжмандларга ҳиммати баланд бўлди. Аллоҳ таоло фарз қилган закотлар адо этилди, фитр садақаси ҳамда фидялар берилди.

Қутлуғ ойда 2 мингдан зиёд масжидда таровеҳ намози ўқилди, 1600 дан ортиқ жомеда 3 мингдан зиёд қорилар таровеҳ намозида Қуръони каримни хатм қилди. Мухлис халқимиз Ҳақ таоло Каломига сомеъ бўлди.

Масжидларда Қуръони карим хатмоналарини Рамазон ойининг 27 санаси — Қадр кечасида якунланиши янада файзу баракали бўлди. Ушбу тартибни жорий қилишдан мақсад юртдошларимизнинг Қуръони карим тиловатидан кўпроқ баҳраманд бўлишидир. Шу орқали ўлкамиздаги аксар масжидларда Қадр кечасида жамланган мўмин-мусулмонларимиз бир пайтнинг ўзида ҳам дуо, ҳам илтижо, ҳам Ҳақ таолога муножот қилдилар.

Аллоҳ таоло қутлуғ ойда халқимиз ҳаётида кўплаб хайрли ишларни насиб этди. Хусусан, бу йилги Моҳи Раҳмон ойида халқимиз қувонч билан эслаб юрадиган воқеликлардан бири мамлакатимиз бўйлаб ўтказилган ифторликлар ва Наманган вилоятидаги эҳсонда Президентимизнинг иштирок этганидир. Ушбу оқшомда юртимизнинг барча ҳудудида, вилоят, шаҳар ва туманлардаги маҳаллаю гузарларда ифторлик дастурхонлари ёзилиб, ёши улуғ, нуроний ва мўйсафидларнинг дуолари олинди. Шунингдек, Юртбошимизнинг ташаббуси билан ногиронлиги бор, эҳтиёжманд оилалар, Меҳрибонлик, “Саховат” ва “Мурувват” уйларида яшаётган кишилар ҳолидан хабар олиниб, уларга ифторликлар ташкил этилди, ҳадялар улашилди. Меҳрга муҳтож кўнгиллар шод этилди. Албатта, бундай хайрия тадбирларида саховатли инсонлар ва фаол имом-хатибларимизнинг жонбозлигини алоҳида таъкидлаш жоиз.

Рамазон ҳайити ислом динининг учинчи рукни бўлмиш рўза ибодатининг адо этиш муносабати ила нишонланадиган катта қувончли воқеадир. Ийдул Фитрни дунё мусулмонлари қатори юртимиз аҳли ҳам катта шодиёна ва хурсандчилик ила ўтказади. Ушбу кун Яратган Эгамнинг раҳмати Ер юзига ёғиладиган, қалблар завқланадиган, рўзадорларга ажрлар бериладиган ажойиб фурсат.

Яратган Парвардигор бутун дунё мусулмонларига Рамазон ҳайити байрамини муборак айласин, бутун оламга тинчлик-хотиржамлик ато этсин, ибодатларимизни даргоҳида қабул қилсин, она-Ватанимизни янада обод, халқимиз ҳаётини фаровон айласин!

 

Муҳаммадолим МУҲАММАДСИДДИҚОВ,

Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари.

 

 Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.

Сиз азизларни мусулмон умматининг энг қадрли айёми бўлган муборак Рамазон ҳайити – Ийдул фитр билан чин қалбимдан самимий муборакбод этаман.

Мана шундай файзли лаҳзаларда Қодир Аллоҳга беҳад шукроналар айтиб, юртимизга тинчлик-фаровонлик, халқимизга қут-барака, фарзандларимизга бахту саодат сўраймиз.

Аллоҳ таолога шукрки, Рамазон ойи юртимизда кўтаринки кайфиятда ўтди. Бу улуғ ойда тоат-ибодатлар билан машғул бўлиб, хайру саховат ишларини кўпайтирдик.

Масжидлардаги Қуръони карим хатмлари, таровиҳ намозлари ва дуою илтижолар шарофатидан ўлкамизга файзу барака ёғилди. Жамиятимизда дўсту биродарлик, меҳр-оқибат туйғулари юксалди.

Ҳайит айёми бир ой рўза тутгандан кейин бандаларга тақдим қилинган раббоний зиёфат, чексиз хурсандчиликдир.

Ушбу кунда Ер юзига Аллоҳнинг раҳмати ва марҳамати ёғилади. Ҳақ таоло Каломи шарифида бундай баён қилади: “Айтинг: “Аллоҳнинг фазли ва раҳмати билан, албатта, шулар сабабли (мўминлар) шодлансинлар! ...”. (Юнус сураси, 58-оят).

Имом Термизий бобомиз ривоят қилган ҳадиси шарифда Ийд кунлари ҳақида Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ушбу кунлар еб-ичиш ва хурсандчилик қилмоқ кунларидир”, деб марҳамат қилганлар. Шу боисдан бу кунни бутун дунё мусулмонлари қатори юртимиз аҳли ҳам катта шодиёна ва байрам қилиб ўтказади.

Яратган Парвардигорга беҳисоб ҳамдлар бўлсинки, бу йил юртимизда 1 600 дан зиёд масжидда таровеҳ намозларида хатми Қуръон ўқилди. Рамазон ойининг йигирма еттинчи куни оқшоми, яъни Қадр кечасида Қуръони карим хатмлари якунланиб, барча масжидларда бир вақтнинг ўзида халқимиз Ҳақ таолога юзланди.

Мана шундай жамул-жам илтижолар ижобатидан, юртимиз янада равнақ топади, ҳаётимиз тинч ва фаровон ўтади, икки дунёимиз саодатли бўлади, инша Аллоҳ.

Мамлакатимизда кечаётган уйғониш ва юксалишлар ҳамюртларимиз ҳаётида ҳам ўз ифодасини топмоқда. Сўнгги йилларда амалга оширилаётган диний соҳадаги ислоҳотлар, янги очилаётган масжид-мадрасалар, қайта обод бўлаётган қадамжолар ва кўпайиб бораётган Қуръони карим курслари ҳамда ҳаж-умра қилувчилар сонининг йил сайин ошиб бораётгани халқимизни ниҳоятда мамнун этмоқда.

Бундай шодиёналар қаторида бу йилги Моҳи Раҳмон ойи халқимиз учун эсда қоларли воқеаларга жуда ҳам бой бўлди. Президентимиз бутун мамлакатимиз бўйлаб ўтказилган ифторликда иштирок этдилар. Ушбу тарихий оқшомда юртимизнинг барча ҳудудларида, вилоят, шаҳар ва туманлардаги ҳамма маҳалла-ю гузарларда ифторлик дастурхонлари ёзилди. Аҳил оила бўлиб яшаётган кўпмиллатли халқимиз гўёки бир дастурхон атрофида жам бўлди. Қуръони карим оятлари тиловат қилинди ва ёши улуғ, нуроний ва мўйсафидларнинг дуолари олиниб, минглаб инсонларга қувонч улашилди.

Қутлуғ ойдаги савобли ишлардан яна бири давлат Раҳбарининг ташаббуси билан ногиронлиги бор оилалар, "Меҳрибонлик", "Саховат" ва "Мурувват" уйларида яшаётган кишилар ҳолидан хабар олиш каби савобли ишлар барчага шодлик бахш этди.

Республикамиздаги эҳтиёжманд, ижтимоий кўмакка муҳтож 36 500 дан ортиқ фуқаролар учун ифторлик дастурхонлари ёзилди.

“Вақф” хайрия жамоат фонди “Инсон” марказлари билан ҳамкорликда хайрия ишлари орқали ёрдамга муҳтож кишиларнинг кўнгилларини кўтарди.

Ҳазрати Алишер Навоий “Кимки бир кўнгли бузуғнинг хотирин шод айлагай, онча борким, Каъба вайрон бўлса, обод айлагай”, деган ҳикмати муборак динимизнинг асл моҳияти билан ҳамоҳангдир.

Имом Термизий ривоят қилган ҳадиси шарифда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Заифларга яхшилик қилиш орқали Менинг розилигимни истанглар! Зеро, сизлар заифларингиз туфайли ризқланасиз ва муваффақиятга эришасизлар”, деб марҳамат қилганлар.

Шундай экан, қутлуғ ойларда қалбига шодлик кирган мана шундай ҳамюртларимизнинг ихлосли дуолари ила Яратган Парвардигор юртимизга тинчлик-хотиржамлик ва ҳаётимизга фаровонлик ато этади.

Рамазон ойидаги илгари сурилган муҳим ташаббуслардан яна бири "Яшил макон" умуммиллий лойиҳаси доирасида ободлик ва кўкаламзорлаштириш каби ишлар маҳалла гузарларида байрам кунларининг янада файзли ўтишига омил бўлмоқда. Халқимизни – кексаю ёш барчани эзгу амал атрофида жипслаштирди. Ушбу лойиҳада нуронийлар, маҳалла фаоллари, диний соҳа вакиллари, миллий маданий марказлар масъулларининг бирдам иштирок этгани алоҳида файз қўшди, дейиш мумкин.

Айни кунларда Маккаю мукаррама, Мадинаи мунавварада умра амалларини адо этиб турган ва мамлакатимизда ҳаж сафарига тайёргарлик кўраётган юртдошларимизнинг Ватанимиз ҳаққига дуолар қилишаётгани нур устига нур бўлмоқда.

Қайд этиш керакки, кейинги йилларда хорижда ўқиётган ва ишлаётган ватандошларимизни қўллаб-қувватлаш бўйича салмоқли ишлар олиб борилмоқда. Рамазон ойида 40 нафардан зиёд уламолар АҚШ, Россия, Жанубий Корея, Туркия давлатларига сафарга юборилди. У ерлардаги имом-домлалар томонидан ватандошларимизни дину диёнатга даъват этиш билан бирга ҳозирги таҳликали вазиятда огоҳ бўлиб яшашлари ҳақида суҳбатлар қилинди.

Муҳтарам Президентимизнинг Сайхунобод туманидаги ташаббуслари асосида бугун барча имом-хатибларимиз, диний соҳа ходимлари аҳолини ҳалол ва фаол меҳнатга кенг тарғиб қилмоқдалар.

Таъкидлаш жоизки, барча ислоҳотлардан кўзланган асосий мақсад – она Ватанимизни янада обод этиш, фаровонлигини ошириш ва халқимизнинг хотиржам ҳаётини таъминлашдир.

Ийдул Фитрни дунё мусулмонлари қатори юртимиз аҳли ҳам катта шодиёна ва хурсандчилик ила ўтказади. Ушбу кун Яратган эгамнинг раҳмати Ер юзига ёғиладиган, қалблар завқланадиган, рўзадорларга ажрлар бериладиган ажойиб фурсатдир.

Ҳайит кунига ўтар кечасини зикру тасбеҳ ва дуои истиғфор билан ўтказиш савобли амаллардандир.

Расулуллоҳ соллалоҳу алайҳи васаллам: “Кимки Рамазон ва Қурбон ҳайитининг кечасини бедор ўтказса, қалблар ўладиган кунда унинг қалби ўлмайди”, деганлар.

Саҳиҳ ҳадиси шарифда Пайғамбаримиз алайҳиссалом “Ҳар бир қавмнинг ўз байрами бор, бу (Ийд куни) бизнинг байрамимиздир”, деб марҳамат қилганлар.

Ҳофиз ибн Ҳажар ҳазратлари эса: “Ҳайит кунлари шодликни изҳор қилиш диннинг шиорларидандир”, деганлар

Шундай экан азизлар, ҳайит кунининг тонгидан покланиб, хушбўйликлар сепиб ва энг гўзал, янги ёки тоза кийимларимизни кийиб, намозгоҳга бормоғимиз фазилатли амалдир.

Эрта тонгдан мўмин-мусулмонлар билан Ийд намозини ўқиймиз. Имом-домлалар хутба ўқиб, амру маъруф ва панду насиҳатлар қиладилар. Намоздан кейин одамлар бир-бирларини табриклаб, эзгу тилаклар билдирадилар.

Айём кунларида табаррук отахон, мунис онахонлар, қариндош-уруғлар, ёру биродарлар, бева-бечоралар, беморлар ҳолидан хабар олайлик! Уларга байрам кайфиятини улашайлик.

Ҳайит кунларини оила даврасида нишонлаб, яқинларимизга байрам кайфиятини бериш ҳам хайрли амал ҳисобланади. Шу боис бу кунларда иложи бўлса, ота-она, ака-ука, аҳли аёлимиз ва фарзандларимизга совғалар улашилса, уларнинг қувончига сабаб бўлиб силаи раҳм қилган бўламиз.

Азизлар! Мана шундай дуолар ижобат бўладиган лаҳзаларда Қодир Эгам бутун оламга, айниқса, жонажон диёримизга тинчлик-хотиржамликни, тараққиёт ва фаровонликни ато айласин, халқимиз ҳаётини янада тўкин қилсин, барча бошлаган эзгу ишларимизда Яратганнинг Ўзи мададкор бўлсин!

Тутган рўзаларимиз, ўқиб-тинглаган хатми Қуръонларимиз, илтижо ила қилган дуоларимизни Аллоҳ таоло даргоҳида қабул қилсин.

Яна бир бор жонажон халқимизни, бутун дунё мўмин-мусулмонларини Ийдул Фитр байрами билан чин юракдан табриклайман!

 

Шайх Нуриддин Холиқназар,

Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий

Халқаро анжуман

  

Сўнгги йилларда мамлакатимиз ички ҳаётида кузатилаётган очиқлик ва янгиланишлар, таълим ва маърифатга эътибор, шубҳасиз, юртимизнинг ташқи сиёсатига ҳам ижобий таъсир кўрсатмоқда. Хорижий таҳлилчиларнинг фикрича, бугун Ўзбекистон ўзининг мисли кўрилмаган очиқлиги ва жадал тараққиёти билан дунёда ажралиб турган мамлакат сифатида намоён бўлмоқда.

Мақсад-вазифалар, муаммоларни ўзаро ҳурмат ва ҳамжиҳатлик асосида ҳал этишга интилиш ҳамда дунёнинг етакчи давлатлари ва бошқа мамлакатлари билан ўзаро манфаатли алоқалар юритиш энг устувор вазифа бўлмоқда. Хусусан, Ўзбекистоннинг мусулмон давлатлари билан ҳамкорлиги йил сайин мустаҳкамланяпти. Саудия Арабистони Подшоҳлиги, Миср Араб Республикаси, Бирлашган Араб Амирликлари ва Қатар билан яқин алоқалар янги босқичга кўтарилди.

 

Мустаҳкамланаётган алоқалар

Таъкидлаш жоиз, мазкур давлатлар раҳбарлари бир неча бор юзма-юз мулоқот қилиб, кенг қамровли ҳамкорликни келишиб олдилар. Мазкур олий даражадаги учрашувлар самараси ўлароқ диний-маърифий соҳада ҳам ўзаро яқин алоқалар йўлга қўйилди.

Муҳтарам Юртбошимиз раҳбарлигида олиб бораётган очиқлик сиёсати диний соҳага ҳам кенг имкониятлар эшигини очди. Натижада Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг ислом олами билан алоқалари ривожланиб, кўплаб халқаро ташкилотлар билан ҳамкорлик ўрнатилди, турли давлатларнинг диний идоралари билан меморандумлар имзоланди. Соҳага доир таклиф ва ташаббуслар мусулмон дунёси томонидан қўллаб-қувватланиб, нуфузли тадбирлар ҳамда анжуманларга мамлакатимиз мезбонлик қилиб келаётгани ҳам мазкур ислоҳотлар самараси десак, адашмаймиз.

                       

Дунё уламолари эътирофи

Халқаро анжуман ва илмий конференцияларда уламоларимизнинг чиқишлари юқори баҳоланаётгани, улар нуфузли халқаро ташкилотлар аъзолари сафидан ўрин олаётгани ва уларнинг жаҳон узра тан олинаётгани барчамизни мамнун этмоқда.

Шундай қувончли хабарлардан яна бири яқинда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратларининг Мусулмон донишмандлар кенгаши аъзолигига қабул қилинганларидир. Бу ҳақда Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизматидан батафсил маълумот олдик.

Бирлашган Араб Амирлигининг Абу Даби шаҳрида бўлиб ўтган Мусулмон донишмандлари кенгаши йиғилишида Мусулмон донишмандлари кенгаши раиси, Миср Араб Республикаси Бош имоми, ал-Азҳар мажмуаси раҳбари Шайх Аҳмад Тоййиб жаноблари Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратларини ушбу нуфузли кенгаш аъзолигига қабул қилиш ҳақидаги қарорни эълон қилди.

Аҳмад Тоййиб жаноблари ўз сўзида Марказий Осиё минтақасида ҳозирги кунда фаолият юритаётган кўплаб уламолар орасидан фақатгина Ўзбекистон муфтийси аъзо қилинганига алоҳида урғу берди.

Йиғилишда иштирок этган дунёнинг етакчи ва таниқли уламолари ушбу аъзолик тарихий воқеа бўлганини таъкидлаб, Ўзбекистонда Президент Шавкат Мирзиёев раҳбарлигида амалга оширилаётган кенг кўламли ислоҳотларни юксак эътироф этди. Шунингдек, Ўзбекистон ҳудудида турли дин ва миллат вакиллари аҳил-иноқ яшаши, сўнгги йилларда мазкур соҳадаги ишлар янада ижобий босқичга кўтарилгани ҳам қайд этилди.

Маълумот ўрнида айтиш мумкинки, Мусулмон донишмандлар кенгаши мустақил халқаро ташкилот бўлиб, у 2014 йилда Бирлашган Aраб Aмирликларининг Aбу Даби шаҳрида ташкил топган. Миср Араб Республикаси Бош имоми, ал-Азҳар мажмуаси раҳбари, Шайх Аҳмад Тоййиб Кенгашга раислик қилади.

Кенгашга Саудия Арабистони Подшоҳлиги, Миср Араб Республикаси, Иордания, Индонезия, Озарбойжон, Ўзбекистон, Марокаш, Мавритания, Нигерия, Гвинея, Ливан, Малайзия, Чад каби давлатлардан 16 нафар нуфузли мусулмон олимлари аъзо саналади.

Ташкилотнинг асосий мақсадлари мусулмон оламида тинчликни тарғиб қилиш, низоларни биргаликда ҳал этиш ва бағрикенгликни таъминлашдан иборат. Шунингдек, илм ва олимларни қадрлайдиган, ўзаро мулоқотни мустаҳкамлайдиган, бағрикенглик ҳамда бошқаларга ҳурматни қўллаб-қувватлайдиган фаровон жамият барпо этишдир.

Шунингдек, йиғилишда бугунги мураккаб даврда дунё халқларининг ҳамжиҳатлигини таъминлаш, тарафкашликка барҳам бериш, жамиятда тинч-тотув яшаш ва диний бағрикенглик муҳитини мустаҳкамлаш ҳамда исломофобияга муросасиз бўлиш каби жиҳатлар ҳам муҳокама қилинди.

 

Манфаатли мулоқотлар

Анжуман доирасида Ўзбекистон делегацияси Бирлашган Араб Амирлигининг Дин ишлари ва Вақф бош бошқармаси раҳбари доктор Умар Ҳабтур ал-Дирий, БААнинг Фатво кенгаши раҳбари ва Абу Даби тинчлик форуми раиси Шайх Абдуллоҳ ибн Байя, Кавказ мусулмонлари идораси раиси Шайхулислом Аллоҳшукур Пошозода, Индонезия дин ишлари бўйича собиқ вазири, профессор, доктор Муҳаммад Қурайш Шиҳоб ва ливанлик уламо шайх Саййид Али ал-Амин каби бир гуруҳ уламолар билан учрашув ўтказди.

Самимий ва дўстона руҳда ўтган мазкур мулоқотларда уламолар халқлар ўртасидаги дўстлик ва қардошлик ришталарини янада мустаҳкамлаш, диний-маърифий соҳадаги ҳамкорликни ривожлантириш ва илм-фан соҳаларида ўзаро тажриба алмашишга оид масалаларга ҳам урғу қаратдилар.

Учрашувлар якунида Ўзбекистонда диний-маърифий соҳада амалга оширилган ислоҳотлар, миллатлараро тотувлик ва диний бағрикенглик йўналишида қилинган ишлар муносиб этироф этилди.

 

Ўз мухбиримиз

 «Янги Ўзбекистон» газетасининг 2024 йил 20 февраль кунги 36 (1096)-сони мутолаа учун ҳавола қилинади.

 

 

Яҳё домла Убайдуллоҳ ўғли “Имом ат-Термизий” жоме масжиди имом-хатиби

 

Тўлиқ видеони қуйидаги ҳавола орқали кўринг
https://youtu.be/AM8YKgNbUaw 

 

Президентимиз Шавкат Мирзиёев 30 январь куни Тошкент шаҳридаги Ислом Каримов номидаги илмий-маърифий ёдгорлик мажмуасига ташриф буюрди. Бу ҳақда president.uz хабар берди. 

Тарихий хотирасиз келажак йўқ. Ўзбекистоннинг мустақилликка эришиши ва давлат қурилишида Биринчи Президентимизнинг улкан хизматлари борлигини ҳурмат билан ёдга оламиз.

Давлатимиз раҳбари Шавкат Мирзиёевнинг эътибори билан унинг хотираси абадийлаштирилди, мақбараси барпо этилди. Ислом Каримов таваллуд топган 30 январь кунини нишонлаш анъанага айланди.

Фидойиларини эъзозлаган халқ ҳамиша ҳурматга сазовор. Хотира тадбири бунинг яна бир ифодаси бўлди. Қуръон оятлари ўқилиб, дуо қилинди. Биринчи Президентимизнинг Ўзбекистон манфаати йўлида қилган ишлари, инсоний фазилатлари ёдга олинди.

Ислом Каримов номидаги илмий-маърифий ёдгорлик мажмуасида ўтган маросимда Олий Мажлис палаталари, Президент Администрацияси ва ҳукумат вакиллари, илм-фан ва маданият намояндалари, шаҳар жамоатчилиги иштирок этди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати

Страница 3 из 637

Мақолалар

Top