muslimuz
Ҳаёт-мамот масаласи
Илгари болалар эсини танигунча алла эшитарди. Аллада гўзал туйғулар куйланади. Ўзимиз гувоҳмиз, алла эшитиб катта бўлган бола ҳар жиҳатдан тўкис улғаяди. Алланинг ўзига хос жозиба, таровати бўлиб, мурғакнинг қалбига яхшиликни сингдиради.
Афсуски, бугун болаларга алла айтиш ўрнига қўл телефон, телевизор пультини бериб қўйяпмиз. Бундан фарзандларимиз ҳам азият чекяпти.
Болага икки-уч ёшидаёқ қисқа-қисқа ибратли ҳикояларни ўқиб бериш – кони фойда. Уни ўқишга, илм олишга, теран фикрлашга ўргатади. Ота-боболаримиз, момоларимиз шундай қилишган. Энди-чи, тўғриси, оиладаги мутолаа удумидан узоқлашиб кетдик. Аммо сўнгги йилларда давлатимиз раҳбарининг алоҳида эътибори туфайли ёшлар ўртасида китобхонлик маданияти янада равнақ топмоқда. Китоб ўқиган шарафланмоқда, рағбатлантирилмоқда. Масалан, “Зукко китобхон”, “Ёш китобхон”, “Энг китобхон оила” каби кўрик-танловлар ўтказиляпти. Энг билимдон ёшларимизга эса қимматбаҳо буюмлар ва ҳатто автомобиль совға қилинмоқда.
Албатта, ота-оналаримиз болаларнинг таълим-тарбияси билан янада қаттиқроқ шуғулланишлари шарт. Баъзан ойнаи жаҳонда кўриб қоламан, ёш йигитлар турли безориликлар, жиноятлар қилишмоқда. Уларнинг қабиҳ ишларга қўл уришига нима сабаб бўлмоқда? Албатта, тарбия масаласига жиддий эътибор қаратмаётганимиз туфайли шундай бўлмоқда. Бежиз Абдулла Авлоний бобомиз: “Тарбия биз учун ё ҳаёт – ё мамот, ё нажот – ё ҳалокат, ё саодат – ё фалокат масаласидир”, дея таъкидламаган.
Агар фарзандга мурғаклик давриданоқ ҳалол-ҳаром, яхши-ёмон, катталарни ҳурмат, кичикларни иззат қилишдек халқимизнинг минг йиллик қадриятларини қулоғига қуйиб борса, албатта, яхши инсон бўлиб улғаяди.
Ўз ўрнида фарзанд катта бўлгач, ота-онаси олдида ҳам бир талай бурч ва вазифалари бўлади. Уларни астойдил адо этиш фарзандни саодатга етаклайди. Жумладан, ўғил-қиз ота-онасига умрбўйи яхшилик қилиши лозим.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам бундай марҳамат қилдилар: «Ким ота-онасига яхшилик қилса, унга “Тубо” бўлади, Аллоҳ унинг умрини зиёда қилади» (Имом Абу Яъло ва Имом Табароний ривояти).
Ҳадисдаги “тубо” сўзини уламолар жаннат ва яхшилик маъноларида деганлар. Яъни ота-онасига яхшилик қилган фарзанд охиратда жаннат билан мукофотланади. Бундай солиҳ фарзанднинг умри баракага тўлади.
Айниқса, ота-она кексалик ёшига етганида, уларга яхшилик қилиш динимизда муҳим амаллардан саналади.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадиси шарифда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам бундай дедилар: «“Бурни ерга ишқалансин, бурни ерга ишқалансин, бурни ерга ишқалансин”. “Ким (нинг бурни ерга ишқалсин), эй Аллоҳнинг Расули?” дейилди. У зот: “Кекса ота-онасининг бири ёки ҳар иккаласи (билан бирга яшаш бахти)га эришган, сўнгра жаннатга кирмаган кимса(нинг бурни ерга ишқалсин)”, дедилар» (Имом Муслим ривояти).
Фарзанд ота-онасини улуғлаш, уларга итоат этиш, дуоларини олиб юришдек буюк бахтдан маҳрум бўлмаслиги зарур. Бу ҳурмат ва эҳтиром уни бу дунёда ҳам, охиратда ҳам азиз ва мукаррам қилади.
Матлуба ҳожи она ОЧИЛОВА
Ўзбекистон ва Урал мусулмонлари яқин ҳамкорлиги давом этмоқда
Шу кунларда Россия Федерацияси Свердловск вилояти мусулмонлари диний бошқармаси “Марказий муфтийлик” қароргоҳида муфтий Абдулқуддус Ашарин бошчилигидаги Урал мусулмонларининг Ўзбекистон Республикаси делегацияси билан учрашуви бўлиб ўтди, деб ёзади “IslamNews”.
Ўзбекистондан ташриф буюрган делегация вакилларидан Ўзбекистон Республикаси мусулмонлари идораси Халқаро алоқалар бўлими мудири ўринбосари Иброҳим Иномов, Андижон вилоятидаги “Ғиштли” жоме масжиди имом-хатиби Ботиржон Тожибоев, Россия Федерацияси, Екатеринбург шаҳридаги Ўзбекистон Республикаси Бош консули вазифасини бажарувчиси Самандар Юлдашев ва Ўзбекистоннинг Екатеринбург шаҳридаги консули Улуғбек Ҳаллаков мазкур йиғилишда қатнашдилар. Йиғилишда мезбонлар томонидан Свердловск вилояти Халқаро ва ташқи иқтисодий алоқалар вазирлигининг 1-халқаро бўлими этно-иқтисодий алоқалар ва конфессиявий муносабатлар бош мутахассиси Павел Кох ва Свердловск вилояти ички сиёсат бошқармасининг экстремизмнинг олдини олиш бўйича ишларни ташкил этиш бўлими бошлиғи Иван Падерин иштирок этди.
Ўзбекистон делегацияси Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий, Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратларининг Урал мусулмонларига салом ва дуоларини етказишди. Ўзбекистон имом-хатиблари делегациясининг Урал мусулмонлари диний идораси таклифига биноан диндошларига ёт ғоялар ташвиқотига қарши профилактика чора-тадбирларини амалга ошириш бўйича Екатеринбургга ташрифи билан бошланган бугунги ҳамкорликдан мамнунлигини билдирди.
Муфтий Абдулқуддус Ашарин меҳмонлар учун Марказий муфтийлик қароргоҳи бўйлаб ташриф уюштирди ва Екатеринбургда марказий жоме масжиди қурилиши режалари ҳақида сўзлаб берди.
Томонлар Ўзбекистондаги қадамжоларга сафар қилиш орқали зиёрат туризмини ривожлантириш, Ўзбекистон ва Урал мусулмонлари ўртасидаги дўстона алоқаларни мустаҳкамлаш, қўшма таълим тадбирлари бўйича истиқболли лойиҳаларни муҳокама қилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати.
Қайтим
Бу воқеа муборак Рамазон кунларининг бирида бўлган. Ифторлик вақтига яқин қолганда, Адҳам нон сотиб олиш учун новвойхонага борди. У ерда навбатда турган инсонлар кўп эди. Бир вақтнинг ўзида харидорларга нон узатиш ва уларнинг пулларини санаб олиш осон эмасди. Адҳамнинг ҳам навбати келди. Чарчаган сотувчи унга ортиқча қайтим берди. Адҳам иккиланиб бир қўлидаги пулларга, бир сотувчига қаради. Новвой унга: “Тинчликми болакай?” деди. Адҳам эса: “Ҳаммаси яхши”, деди-да, нонларни кўтарганча уйига югуриб кетди. Кечки овқат вақтида у бироз ўйчан кўринарди. Кечқурун кимдир ғойибдан унга: “Нега бундай қилдинг? Нега бировнинг ҳаққига хиёнат қилдинг?” дегандек туюларди.
Адҳам бўлиб ўтган воқеаларни онасига айтиб беришга қарор қилди-ю, аммо онаси бу иши сабабли қаттиқ койишидан қўрқди. Туни билан мижжа қоқмади. Саҳарлик пайти унинг кўзи девордаги тақвимга тушди. Унда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг қуйидаги ҳадисларини ўқиди:
البِرُّ حُسنُ الخُلُقِ ، والإِثْمُ ما حاكَ في صدْرِكَ ، وكرِهْتَ أنْ يَطلِعَ عليه الناسُ
“Яхшилик гўзал хулқдир. Гуноҳ бу – қалбингни қийнаган ва сен бошқалар уни билиб қолишидан қўрқадиган амалдир” (Имом Муслим ривояти).
Адҳамнинг юзлари қизариб кетди. Гўё Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам бу ҳадисни айнан у учун айтгандек эди. У тўғри новвойхонага борди ва новвойдан узр сўраб, ортиқча қайтимни қайтариб берди. Адҳам тўғри иш қилиб, ўзини гуноҳдан сақлаб қолганидан мамнун эди.
Заҳар
Ҳусайн амаки шаҳардан қишлоққа аъло кайфиятда қайтаётганди. Бозорга олиб борган молларининг барчасини сотди. Йўлда эса эшагини ўтлатиш ва ўзи ҳам бироз мизғиб олиш мақсадида булоқ бошида тўхташга қарор қилди. Булоқнинг ёнгинасидаги дарахт соясида уйқуга кетишдан олдин пуллари жойида эканини текшириб, халтачасини қўйнига солди-да, уйқуга кетди.
Бу ҳолатни дарахт устида бир қароқчи кузатиб турар эди. Унинг кўзлари хурсандчиликдан ёниб кетди. У Ҳусайн амакининг ухлаганига ишонч ҳосил қилгач, секингина дарахтдан сирғалиб тушди. Сўнгра чўнтагидан қамиш пояси ва заҳар солинган қутини чиқарди. Қамишнинг ғовак пояси ичига заҳарни солди-да, аста уйқудаги Ҳусайн амакининг олдига яқинлашди. Мақсади уйқудаги кишининг ичига заҳарни пуфлаб ўлдириш ва пулларини ўзлаштириш эди. У энгашиб заҳарни пуфлашни бошлаган ҳам эдики, тўсатдан Ҳусайн амаки аксириб юборди. Қамишдаги заҳарнинг барчаси катта тезликда қароқчининг оғзига қайтиб кирди. Унинг ёмонлиги ўзининг бошига етди.
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг айтган ушбу ҳадислари нақадар ҳақиқат:
من ضارّ ضارّ الله به
“Бошқаларга зарар берадиган кишига Аллоҳ ҳам зарар беради” (Имом Аҳмад ривояти).
Охунжон АҲМЕДОВ
таржимаси
Маккада учувчисиз ҳаво такси муваффақиятли синовдан ўтди
Саудия ва Хитой компаниялари Маккада илк бор учувчисиз ҳаво таксисини муваффақиятли синовдан ўтказди.
Намойиш Саудиянинг турли соҳалардаги илғор технологияларни интеграциялашувига ихтисослашган “Front End” компанияси Хитойнинг автоном ҳаво воситаларини ишлаб чиқувчи “Ehang” компанияси билан ҳамкорликда ўтказди, деб ёзади “IslamNews” “Drone Life” га таяниб.
“Дрон такси” синови Ҳаж вақтида саёҳат тезлиги ва самарадорлигини ошириш учун ишлаб чиқилган. Икки йўловчига мўлжалланган ҳаво таксиси муваффақиятли ҳавога кўтарилиб, керакли масофани босиб ўтди ва қўнди. Синовлар одамлар кўп бўлмаган жойларда ўтказилди.
Саудия Арабистони фуқаро авиацияси бош бошқармаси президенти Абдулазиз Ад-Дуайлижнинг айтишича, учувчисиз ҳаво такси синови Қиролликнинг авиация саноатига технологик инновацияларни олиб киришда муҳим қадам бўлди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
Ҳожилардан миннатдорлик мактуби
Алҳамдулиллаҳ, Аллоҳга беҳад ҳамду санолар бўлсин, муборак ҳаж ибодатини эсон-омон, сиҳат-саломатликда адо этдик. Бунинг учун Аллоҳга чексиз шукроналар айтсак, бизга керакли шароитларни ҳозирланган барча мутасаддиларга ўз миннатдорлигимизни билдиришимиз зарур.
Ҳаж амалини эмин-эркин, тўла-тўкис адо этишимиз учун Мадина ва Макка шаҳарларига бориб жойлашгунимизга қадар катта ҳурмат ва иззатда бўлдик. Биз учун тикилган махсус кийимлар, «Ҳаж» қўлланмаси, шифокорлар кўриги, замонавий махсус автобуслар, замонавий меҳмонхоналар ва у ерда яратилган шарт-шароитлар ҳамда ошпазларимиз томонидан тайёрланган миллий таомлар, барча-барчаси муқаддас масканларда эмин-эркин ибодатларини адо этишимиз учун муҳайё қилинди.
Бунинг учун, аввало, юртимиз раҳбарига, Муфтий ҳазратлари ва барча масъуллар, хизматда турганларга чексиз ташаккурлар айтамиз.
Тошкент 35-гуруҳ ҳожилари жамоаси
Мақолалар
