muslim.uz
“Vatanni sevmoq imondandir” mavzusidagi esselar tanlovining Akademiya bosqichi g‘oliblari aniqlandi
Yurtimizda yoshlarni milliy qadriyatlar, an’analarimizga sodiq ruhda tarbiyalash, Vatanga sadoqat tuyg‘usini shakllantirish, “ommaviy madaniyat” ko‘rinishidagi salbiy illatlarni yoshlarga tushuntirish, ularni vatanparvarlik ruhida tarbiyalash borasida keng ko‘lamli islohotlar amalga oshirilmoqda.
Xabaringiz bor, kecha O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi talabalari o‘rtasida hamkor tashkilotlar bilan birgalikda “Vatanni sevmoq imondandir” mavzusida esselar tanlovining birinchi – Akademiya bosqichi o‘tkazilgan edi.
Bugun esa 80 nafarga yaqin talabalar ishtirok etgan tanlovning yakuniy natijalari e’lon qilindi. Tadbirni O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi rektori Muzaffar Komilov kirish so‘zi bilan ochib berarkan, tanlovda ishtirok etgan barcha talabalarga minnatdorlik bildirdi. Vatanni sevish, uning taraqqiyotiga munosib hissa qo‘shish har bir fuqaroning burchi ekanligini ta’kidladi. Ayniqsa, yurtimizda Prezidentimiz rahnamoligida Uchinchi Renessans davriga poydevor qo‘yilayotgani va bu jarayonda yoshlar mamlakatning bilim salohiyati, porloq istiqbolini ta’minlaydigan kuch ekanini qayd etdi.
O‘z navbatida Hakamlar hay’ati raisi, Ziyo-media markazi direktori Abduhamid Muxtorov tanlovdagi ijodiy ishlarda mavzuning to‘laqonli ochib berilgan, mavzuga oid mavjud muammolar va ularning yechimi bo‘yicha takliflarga ega, imloviy savodxonligi baland, amalga oshirilayotgan islohotlarga nisbatan o‘z munosabati aks etgan ijodiy ishlar yuqori baholanganini bildirdi.
Tanlovda ishtirok etgan talabalar ham so‘zga chiqib, bu kabi tanlovlar yoshlarni o‘z ustida ishlashlariga katta turtki bo‘lishi, bilim va ko‘nikmalarini oshirishga xizmat qilishini ta’kidlashdi.
Shundan so‘ng hakamlar hay’ati tomonidan adolatli, shaffof, ochiq va oshkora tarzda baholangan tanlov natijalari e’lon qilindi.
Unga ko‘ra, “Islomshunoslik” fakulteti 4-bosqich talabasi Iroda Abdumannopova 1-o‘rinni qo‘lga kiritdi. 2-o‘rin “Islom iqtisodiyoti va xalqaro munosabatlar” fakulteti 3-bosqich talabasi Muhammadamin Mamanovga nasib etgan bo‘lsa, 3-o‘rin “Mumtoz sharq filologiyasi” fakulteti 2-bosqich talabasi Dildora Rajapboyeva qo‘lga kiritdi.
Shuningdek, O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi Akademik litseyi o‘quvchilari — Muratova Muslima 1-o‘rin, Shavkatova Zahro 2-o‘rin, Sultonmurodova Muslima 3-o‘rinni egalladi. Iqtidorli yigit-qizlar tanlovning respublika bosqichiga yo‘llanmani qo‘lga kiritishdi.
Bundan tashqari, hakamlar hay’ati tomonidan tanlov doirasida yaxshi natijalarni qayd etgan talabalar turli nominatsiyalar bilan rag‘batlantirildi.
Shu munosabat bilan O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi jamoasi g‘olib talabalarni mazkur yutuqlari bilan muborakbod etib, respublika bosqichida muvaffaqiyatli ishtirok etishlari uchun omad tilaydi.
O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi
Нақадар гўзал ҳамроҳлар!
«Кимда-ким Аллоҳ ва Пайғамбарга итоат этса, айнан ўшалар Аллоҳнинг инъомига эришган зотлар, яъни пайғамбарлар, сиддиқлар, шаҳидлар ва солиҳ кишилар билан биргадирлар. Улар ҳамроҳ сифатида нақадар гўзалдир! Бу Аллоҳдан (бўлган) фазлдир. Аллоҳ етарли (даражада) билимдондир» (Нисо сураси, 69–70-оятлар).
Аллоҳ айтади: “Ким Аллоҳ таолонинг буйруқларига итоат этса ва Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламга эргашса, Аллоҳнинг инъомига эришган анбиёлар, сиддиқлар, шаҳидлар ва солиҳ кишилар билан жаннатда бирга бўладилар. Улар жаннатда ҳамроҳ сифатида нақадар гўзалдирлар!
Бу Аллоҳ таолодан бўлган буюк мукофот бўлиб, бандаларнинг қилган солиҳ амаллари учун улуғ инъомлар берилажагини билиб олишларига кифоя қилади.
Ояти каримада итоатни ва солиҳ амалларнинг натижаларини баён этиб, мўминларга башорат берилмоқда.
Айнан ўшалар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам олиб келган муқаддас динни тасдиқлайдилар. Тасдиқлари ҳам дилда, ҳам сўзда, ҳам амалда давомли бўлади.
Улар жаннатда Аллоҳ таолонинг улуғ неъматларига эришган зотлар – анбиёлар, сиддиқлар, шаҳидлар ва солиҳ мўминлар билан қўшни бўладилар. Бу каби аҳли жаннатларнинг ҳамроҳлиги нақадар гўзалдир.
Набийлар, сиддиқлар, шаҳидлар ва солиҳлар мусулмон оламининг охиратда фазлу марҳамат учун танланган азизлари бўладилар.
Имом Қуртубий “Ал-Жомеъ ли-аҳкамил Қуръон” китобида қуйидаги ривоятни келтиради. Калбий раҳимаҳуллоҳ айтадилар: «Бу оят Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг озод қилган қуллари Савбон ҳақида нозил бўлган. У киши Набий алайҳиссаломни жуда яхши кўрарди. У зот кўринмай қолсалар, хавотирга тушиб, бунга тоқат қилолмасди. Бир куни у киши ранги ўзгариб, ҳолсизланиб Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг олдиларига келдилар. Юзида маҳзунлик билиниб турарди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Эй Савбон! Нима сабабдан рангинг ўзгариб, хафа бўлдинг?” дедилар. У: “Ё Расулуллоҳ! Менга бирор зарар ҳам, касаллик ҳам, мусибат ҳам етгани йўқ. Лекин мен сизни кўрмасам, ўзимни жуда ёлғиз ҳис қиламан. То сизни топмагунимча, сизга интилавераман. Охиратни эслаб, қиёматда сизни кўрмай қолишдан қўрқяпман. Чунки биламан, сиз анбиёлар билан юқори мартабада бўласиз. Мен эса, агар жаннатга кира олсам ҳам, манзилим сизнинг манзилингиздан пастда бўлади. Агар жаннатга киролмасам, унда сизни ҳеч қачон кўролмаслигим аниқ”, деди. Шунда Аллоҳ мазкур оятни нозил қилди».
Воҳидийнинг “Асбобун нузул” китобида келтирилади. Ойша розийаллоҳу анҳо айтади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг олдиларига бир киши келиб: “Ё Расулуллоҳ! Сиз менга ўзимдан ҳам, аҳлимдан ҳам, болаларимдан ҳам севимлироқсиз. Мен уйда ўтириб сизни эслаб қоламан-да, олдингизга келиб, сизни кўрмагунимча, сабр қилолмай қоламан.
Охиратни эсласам, биламанки, сиз жаннатда анбиёлар билан бирга юқори мартабада бўласиз. Мен эса жаннатга кирсам ҳам, сизни кўролмай қолишдан қўрқаман”, деди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жавоб қайтармасларидан бурун мазкур оят нозил бўлди».
Ойша розийаллоҳу анҳо айтадилар: «Мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан эшитдим. У зот алайҳиссалом: “Бирор-бир набий касал бўлса, унга дунё ёки охират ихтиёри берилади”, дедилар». Ойша розийаллоҳу анҳо сўзларини давом эттириб: «У зот соллаллоҳу алайҳи ва саллам ўлим тўшагида ётган вақтларида нафас олишлари қийинлашди. Шу пайтда у зотнинг: “Кимда-ким Аллоҳ ва Пайғамбарга итоат этса, айнан ўшалар Аллоҳнинг инъомига эришган зотлар, яъни пайғамбарлар, сиддиқлар, шаҳидлар ва солиҳ кишилар билан биргадирлар” деяётганларини эшитдим. Ихтиёр берилганини билдим», дедилар (Имом Бухорий ривояти).
Аллоҳ таоло итоат қилувчи киши шундай улуғ зотлар билан бирга бўлишининг хабарини бериб, уларнинг улуғликларини тушунтириш билан бир қаторда, мақомларини зиёда қилиб: “Улар ҳамроҳ сифатида нақадар гўзалдир”, деди. Сўнг уни адо қиладиган нарсага қизиқтириб, уларга берган неъматларининг буюклигига ишора қилди: “Бу Аллоҳдан (бўлган) фазлдир. Аллоҳ етарли (даражада) билимдондир”. Бу оятда Аллоҳ таоло Ўзининг улуғ фазли – зоҳирий ва ботиний илми ҳақида хабар бермоқда.
Абдулҳай ТУРСУНОВ,
Наманган вилояти бош имом-хатиби
"Ҳидоят" журнали 2022 йил 1-сон
Истанбулда "Ўзбекистон – Ислом цивилизацияси маркази" суратлар кўргазмаси очилди
Ўзбекистон Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Ислом цивилизацияси маркази томонидан Ислом ҳамкорлик ташкилотининг Ислом тарихи, санъати ва маданияти тадқиқот маркази (IRCICA) билан ҳамкорликда «Ўзбекистон - Ислом цивилизацияси маркази» номли суратлар кўргазмаси ташкил этилди, деб хабар бермоқда «Дунё» АА.
Мамлакатимиз Бош консулхонаси кўмагида уюштирилган ушбу маданий тарбирнинг тантанали очилиш маросимида Бош консул А.Агзамходжаев, IRCICA бош директори, профессор М.Килич, Истанбул ҳокими ўринбосари О.Бозкурт, «Демирорен» АА бош директори Ж.Коркут, «Ўзбекистон маданияти, бирдамлиги ва ҳамкорлиги жамияти» раҳбари Ч.Кочар, шунингдек, Истанбул шаҳри диний бошқармаси ходимлари, Нақшбандия” тариқати вакиллари, Туркия олий ўқув юртлари профессор-ўқитувчилари, талабалар ва бошқа меҳмонлар ҳозир бўлди.
Бош консул ўз нутқида Президент Шавкат Мирзиёев раҳнамолигида мамлакатимизда миллий-диний қадриятлар, тарих, буюк алломаларимизнинг жаҳон цивилизациясига қўшган ҳиссаларини халқаро миқёсда кенг тарғиб этиш вазифаларига алоҳида эътибор қаратилаётганини таъкидлади. Меҳмонларга Ўзбекистонда зиёрат туризми йўналишида ҳукумат томонидан олиб борилаётган кенг кўламли ислоҳотлар ҳақидаги маълумотлар ҳам тақдим этилди. Дипломат, шунингдек, мазкур фотокўргазма Ўзбекистондаги тарихий обидалар маҳобати ва санъат асарлари жозибасини ўзида акс эттирганини алоҳида қайд этди.
IRCICA бош директори М.Килич, ўз навбатида Ўзбекистоннинг Ислом маданияти ривожига қўшган ҳиссаси ва жаҳон илм-фани тамаддунидаги ўрнини эътироф этди.
-Ўзбекистон заминидан етишиб чиққан Имом ал-Бухорий, Имом ат-Термизий, Абу Муин Насафий, Абу Мансур Мотуридий, Баҳоуддин Нақшбанд каби кўплаб олимлар бизга жуда катта маънавий бойлик қолдириб кетган, -деди IRCICA бош директори. – Шунингдек, дунёвий илмларга асос солган Ибн Сино, Ал-Хоразмий, Абу Райҳон Беруний, Аҳмад ал-Фарғоний, Мирзо Улуғбек каби олимлар ўз илмий кашфиётлари билан Европада Ренессанс ҳодисасининг вужудга келишига замин яратдилар.
Ўзбекистоннинг Ислом цивилизацияси тамаддунига қўшган ҳиссасини ўзида яққол акс эттирган суратлар иштирокчиларда катта таассурот қолдирди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Ёшларни бузғунчи ақидалардан ҳимоялашда тарбиянинг аҳамияти
Ота-она учун энг муҳим вазифалардан бири – фарзанд тарбиясидир. Ушбу масъулиятни чуқур ҳис этган ота-оналар фарзандлари тарбиясига жиддий эътибор бериб, ҳар қандай шароитда ҳам жигарбанди билан шуғулланишга вақт топади.
Ҳадислардан бирида: “Ота – она фарзандига гўзал одобдан кўра яхшироқ нарса бера олмайди”,— деб айтганлар. Чунки, эътиқоди ва дунё қараши соғлом фарзанд ота — она хизматини қилиб, юртига садоқатли, комил инсон бўлиб вояга етади.
Бугунги кунда ақийдаси, дунё қараши ҳали шаклланиб улгурмаган ёшларимиз пуч, ялтироқ шиорларга алданиб, ўнлаб адашган оқим ва йўналишларнинг мафкуравий хуружлари таъсирига тушиб қолмоқдалар. Шунинг учун бугунги кундаги энг долзарб масалалардан бири соф исломий ақийдамизни ўрганиш ва ўргатиш, ёшларимиз онгига бузуқ ақийдалар суқилиб киришининг олдини олишдир.
Афсуски, бугунги кунда баъзилар исломий илмни халқаро ахборот тармоқларида, интeрнeтда тарқалган турли китоблар, овозли ва тасвирли манбалардан ўрганишнинг ўзи етарли деб ўйлаб юрибди. Азизлар, нафақат интернетдаги турли шубҳали манбаларнинг, ҳатто энг саҳиҳ китобнинг ҳам ўзи ҳақиқий илм олиш учун, чинакам исломий дунё қарашни шакллантириш учун етарли бўлмайди. Динга бир ёқлама ёндашиб, уни кўр-кўрона ўрганиб бўлмайди. Бунинг учун албатта муаллим керак.
Эътиқод борасида ёшлар онгини тўғри шакллантириш ва жамият маънавиятини бузғунчи ақидалардан ҳимоялаш доимо энг долзарб вазифалардан бўлиб келган. Албатта бунда ота-оналар асосий ўрин тутади. Афсуски, айрим ота-оналар бола тарбиясида бепарволик қиладилар. Улар шахсий юмушлари, кўча-куйдаги улфатлари, моддий маблағ тўплашни биринчи ўриндаги вазифаю, оила аъзоларининг ахлоқий ва маърифий тарбиялари билан шуғулланишни иккинчи даражали иш ўрнига қўйишади.
Қадимдан солиҳ инсонлар фарзанд тарбиясига катта эътибор қаратишган. Чунки, миллатнинг тараққиёти ёки заволи ёшларнинг тарбиясига боғлиқ. Агар ёш авлодга яхши тарбия берилса, келажакнинг пойдевори мустаҳкам бўлади, бордию бунинг акси бўлса миллат залолатга юз тутади. Ўтган асрдаги мутафаккир олимимиз Абдулла Авлоний таъбири билан айтганда, “Тарбия бизучун ё ҳаёт – ё мамот, ё нажот – ё ҳалокат, ё саодат – ё фалокат масаласидир”.
Хулоса қилиб айтадиган бўлсак, ўтган улуғ зотларга эргашган ҳолда биз ҳам келажагимиз бўлган фарзандларимиз таълим-тарбиясига эътиборли бўлишимиз лозим. Айниқса, уларнинг тарбиясида аждодларимизнинг буюк ҳаётлари ҳамда ёзиб қолдирган маънавий мерослари муҳим ўрин касб этади.
Келаж акавлод тарбияси барча замонларда халқимиз олдида турган асосий вазифалардан бири бўлиб келган ва шундай бўлиб қолади.
Нозиржон Қўчқаров,
Наманган тумани “Умарбой хожи” жоме
масжиди имом-хатиби
Динда саволим бор: Эшон, хўжа, тўраларга эҳсон бериб бўлмайдими?
— Маълумки, халқимизда инсонларни эшон, хўжа, тўра каби бошқа номлар билан ҳам аташади. Уларга закот, фитр, ушр ва шунга ўхшаш бошқа садақалар қилинмайди, ҳаром бўлади, деган гаплар бор. Шу тўғрими?
— Агар ўзларини олий насаб санайдиганлар, ким бўлишидан, уларни ким деб аталишидан (саййид, хўжа, эшон, миён, тўра, шоҳ) қатъий назар, агар улар Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг авлодлари ёки Бани Ҳошим уруғи, яъни Пайғамбаримизнинг боболари Абдулмутталибнинг ўғиллари Ҳорис ва Аббос ўғиллари ҳамда амакилари Абу Толибнинг ўғиллари Али, Жаъфар, Ақилнинг ўғиллари авлодидан бўладиган бўлсалар, демак, уларга вожиб садақаларни бериш мумкин эмас.
Башарти, улар ҳақиқатан ҳам ўшалар насабидан бўлса, шуни шажаралар ёки бошқа нарсалар билан исботлай олсалар, уларнинг вожиб садақаларни олиши ҳаром ҳисобланади. Бу ҳақда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай деганлар: “Биз аҳли байтмиз! Бизга садақалар ҳалол бўлмайди” (Имом Бухорий ривояти).
Юқоридаги ҳукмдан нафл садақалар, ҳадия олишлари мустаснодир (“Муҳит”, “Шарҳи Ниқоя”).
Муҳаммад Айюб домла Ҳомидов
Мақолалар
