وَالَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّيَّاتِنَا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِينَ إِمَامًا

Улар: “Парвардигоро, хотинларимиздан ва зурриётларимиздан бизларга кўз қувончини бахш эт ва бизларни тақводорларга пешво қилгин!” – дейдиган кишилардир.

Бу ояти карима Фурқон сурасининг охирида келган Раҳмоннинг бандалари бўлмиш чин мўминларнинг энг гўзал сифатларининг баёни қаторида зикр этилгандир. Яъни, бу дуо Меҳрибон зотнинг суюкли бандалари қиладиган дуоларидан биридир. Бу дуонинг мўмин киши учун аҳамияти жуда ҳам катта бўлганлигидан, Аллоҳ таоло бандаларига буни ўргатмоқда.

Дуонинг маъносига бирма бир эътибор бериб чиқайлик. “Парвардигоро, хотинларимиздан бизларга кўз қувончини бахш эт”. Яъни, хотинларимизни бизлар учун дунё ва охиратда бахту саодат манбаи қилгин. Зеро, яхши хотин эрининг дунёвий ишларида ҳам, ухровий ишларида ҳам кўмакдош бўлади. Бу дунёнинг ташвишларини енгишда эрига сабру қаноат тилайди, унинг кўнглини кўтариб, далда бўлади. Эри юмушдан хориб, чарчаб келганда очиқ чеҳра билан кутиб олади, ором олиши учун жой ҳозирлайди, уй-рўзғор ишларини саранжом-саришта тутади. Имкони борича эрининг кўнглини олишга ҳаракат қилади. Бундай аёл эса, ҳақиқий солиҳа, эркак учун Аллоҳ таолонинг катта неъматидир. Дуода бу нарсани сўралишининг аҳамияти шундаки, эркак киши учун дунёда солиҳа жуфту ҳалолдан кўра яхши неъматнинг ўзи йўқ. Буюк ватандошимиз Муҳаммад ибн Али Ал-Ҳаким Ат-Термизий ўзларининг “Наводирул усул фи аҳодисир росул” номли китобларининг “Бир юз қирқ биринчи асл – Қандай аёлни яхши аёл дейилиши ҳақида” деган бўлимида қуйидаги ҳадиси муборакларни келтирадилар:

قال {صلى الله عليه وسلم} الدنيا متاع و خير متاعها المرأة الصالحة و قال {صلى الله عليه وسلم} خير ما أعطي العبد من الدنيا زوجة مؤمنة تعينه على إيمانه و قال لقمان عليه السلام مثل المرأة الصالحة مثل التاج على رأس الملك و مثل المرأة السوء كمثل الحمل الثقيل على ظهر الشيخ الكبير

яъни: Пайғамбар с.а.в. дедилар: “Дунё матодир, унинг матолари ичида энг яхшиси солиҳа хотиндир”. Яна, Расулуллоҳ с.а.в. дедилар: “Бандага дунёда берилган нарсалар ичида энг яхшиси унинг имонини мустаҳкамлашга кўмаклашадиган мўмина хотиндир”. Луқмон а.с. дедилар: Солиҳа аёл бамисоли подшоҳнинг бошидаги тождир. Ёмон аёл бамисоли мункиллаган чолнинг устига ортилган оғир юкдир.

Дуонинг кейинги қисми: “Парвардигоро, зурриётларимиздан бизларга кўз қувончини бахш эт”. Дарҳақиқат, ота учун фарзандидан етадиган яхшиликдан ортиқ хурсандчилик йўқ. Ҳар бир ота фарзандининг одобли, илмли, ҳаётда омадли, Аллоҳ таолога итоат ва ибодатли бўлишини истайди. Эҳтимол, инсон ўзгаларнинг ундан қайсидир соҳаларда ўзиб кетишига хасад қилиши, ғайрлик қилиши мумкин. Аммо, ўз фарзандини ўзидан ҳар қанча илғорлаб кетишидан ота фақат ҳурсанд бўлади. Балки,  эриша олмаган марралари, қўлга кирита олмай армон бўлиб қолган орзуларига фарзандининг эришганини кўрган ота ўзини энг бахтли инсон деб билади.

Мазкур дуодаги “кўз қувончи” деб таржима қилинган (қурроту айн) жумласига эътибор берайлик. Айн сўзи араб тилида кўз демакдир. Қурротун сўзи эса бир нечта маъноларда келади. Масалан, бир жойда собит турмоқ, қарор топмоқ маъносида келса, бошқа жойда хурсандчилик, сурур деган маъноларни, яна бир жойда совуқ маъносини англатади. Энди кўзнинг тузилишига эътибор қаратадиган бўлсак, унда илоҳий мўжизанинг гувоҳи бўламиз. Кўз инсон танасидаги энг нозик аъзо бўлганлиги учун Аллоҳ таоло уни ташқи таъсирлардан ҳимоялаб иҳота қилиб қўйган. Инсоннинг мўътадил тана ҳарорати 36.6ْ С бўлгани ҳолда кўзнинг ҳарорати 9ْС даражани ташкил этар экан. Тана ҳароратининг мўътадил ҳолатидан қўтарилиши тананинг дардманд эканлигига далолат қилса, кўз ҳароратининг кўтарилиши унинг маҳзунлиги аломати экан. Шунинг учун ҳам хурсанд кишининг кўзидан оққан ёш совуқ бўлиб, ҳафалигидан йиғлаган кўзнинг ёши қайноқ бўлар экан. Демак, кўзнинг совуқлик даражаси ўзгармай собит туриши ўша кўзнинг қувончли нарсаларни кўришининг самараси экан. Энди оятнинг маъносига қайтадиган бўлсак, дуода “Парвардигоро, бизларга хотинларимизни эрга итоатли ва болаларимизни аҳли солиҳ эканликларини кўриш билан кўзларимиз қувончга тўлишини ато этгин”, дейилмоқда.

Дуонинг сўнгида, “бизларни тақводорларга пешво қилгин!”, дейилмоқда. Пешво дегани имом деганидир. Имом эса одамларни ортидан эргаштирувчи кишидир. Ким кимга эргашса, демак эргашилаётган кимса унинг имоми ҳисобланади. Имом аслида одамларни яхшиликка бошлайди, фақат яхшилик борасида ўзгаларга ибрат ва намуна бўлади. Қиёмат кунида одамлар дунёда кимга эргашган бўлсалар ўшалар билан бирга чақириладилар, дейилади бир ояти каримада. Шунга кўра мазкур дуода бизларни одамларга фақат яхшиликда ибрат ва намуна бўладиган пешволардан қилгин, одамларга ёмонликни ўргатадиган, ўзгаларга ёвузликда намуна бўладиганлардан қилмагин, дейилмоқда.

Аллоҳ таоло барчаларимизни ушбу дуода сўралганларга ноил айласин. Омин!

Ҳомиджон Ишматбеков

Таклиф ва ташриф

Россия Федерацияси Санкт-Петербург ва Шимоли-ғарбий минтақаси мусулмонлари Диний идораси марказий муфтиёти таклифига биноан Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Иброҳим Иномов пойтахтимиздаги “Бўрижар” жоме масжиди имом-хатиби Ҳусниддин Абдукаримов, “Носирхон” жоме масжиди имом-хатиби Жасур Раупов, “Дўстжонбой ота” жоме масжиди имом-хатиби Баҳром Отажонов ҳамроҳлигида маънавий-маърифий тадбирларда иштирок этиш учун Санкт-Петербург шаҳрига бордилар.

Делегацияни Марказий муфтиёт раҳбари Равиль ҳазрат Панчеев кутиб олди. У киши ташриф учун Ўзбекистон ҳукумати, Ўзбекистон мусулмонлари идораси ва муфтий ҳазратлари Усмонхон Алимовга миннатдорчилик изҳор қилди.

Меҳмонлар Равиль ҳазрат Панчеев мезбонлигида Санкт-Петербург жоме масжидида жойлашган Марказий муфтиёт идорасига келдилар. Шу ерда Санкт-Петербургда фаолият юритаётган оммавий ахборот воситалари вакиллари билан мулоқот ўтказилди.                             

Имом-хатибларимиз Россия телеканалларида

Ўзбекистон делегацияси иштирокидаги матбуот анжумани Россия телерадиокомпаниясининг “Вести Санкт-Петербург” дастурида “Ислам против террора” сарлавҳаси остида намойиш этилди. Унда Санкт-Петербург ва Шимоли-ғарбий минтақа мусулмонлари Диний идораси марказий муфтиёти раҳбари, муфтий Равиль ҳазрат Панчеев ўз нутқида марҳум отаси, муфтий Жаъфар ҳазрат Тошкент ислом институтини биринчилар қатори ўқиб тугатганини мароқ билан сўзлаб бериб, “Бухородаги “Мир Араб” мадрасаси ва Тошкент ислом институти етук исломшунос ҳамда кучли мутахассислар етиштирадиган беқиёс ўқув юртлари” эканини ғурур билан эътироф этди ва муфтий Равиль ҳазрат: “Ўзбекистонда олинган диний таълим ва касбий маҳорат мусулмонлар орасида олиб бориладиган тушунтириш ишларида энг таъсирчан ва энг самарали экани – тан олинган ҳақиқат”, деди. 

Имомларимиз интернет сайтлари диққат марказида

Делегациямизнинг Санкт-Петербургга ташрифини “Россия” телеканали билан бирга “rtr.spb.ru”, “topspb.tv”, “islamnews.ru”, “islam.ru”, ”dum-spb.ru”, “m.vk.com/dumspb” интернет сайтларида ҳам ёритиб борди.

Равиль ҳазрат Панчеев Ўзбекистон делегациясининг Санкт-Петербургга қилган ташрифи айни вақтида эканини айтди ва Ўзбекистон уламоларининг диний экстремистик оқимларга қарши курашиш услубидан ўрнак олишларини таъкидлади.

Ўзбекистон делегацияси раҳбарига сўз берилганда Равиль ҳазратнинг гапларини қўллаб: “Иккинчи жаҳон урушида халқларимиз XX аср вабоси бўлмиш фашизм устидан биргаликда ғалаба қозонгани каби бугунги куннинг ўткир муаммолари ечимини топишда ҳамкорлик қилишимиз ҳам давр талаби” эканини айтиб, Ўзбекистонда диний соҳада олиб борилаётган хайрли ишларнинг айримларини мисол  қилиб келтирди. 

Вице-губернатор билан учрашув

5 май куни делегацияни Санкт-Петербург вице-губернатори Александр Говорунов қабул қилди. Вице-губернатор меҳмонларнинг ташрифидан хурсандлигини изҳор этиб, давлатимизнинг миллатлар ва динлараро бағрикенглиги, тинчлик-хотиржамлиги ва тараққиётига ҳавас қилишини яширмади. У ўз сўзида “Террорчилик ва диний экстремизмга ҳамкорликда қарши курашиш зарур” деди ва муфтий Равиль ҳазрат Панчеев ташаббуси билан Санкт-Петербургда Ислом академиясини очиш тўғрисида қарор қабул қилинганини билдириб, “Академияда ўзбекистонлик мутахассисларнинг тажрибаларидан фойдаланиш зарур”лигини баён қилди.

Ўзбекистонга, ўзбек халқига ҳурмати баландлигини айтган вице-губернатор делегация аъзоларига “Религиозный мир Петербурга: Дуньёи динии Петербург. Петербургни диний дунёси. Православное христианство. Ислам” ва “Основы государственно-конфессионального этикета” китобларини совға қилди.

Ўзбекистон делегацияси раҳбари бугун барча соҳаларда катта ислоҳотлар бўлаётгани каби, диний соҳада ҳам жуда кўп ишлар амалга оширилаётганини баён қилиб, вице-губернаторга Ўзбекистон мусулмонлари идораси номидан “Смута ИГИЛ” ва “Ҳазрати Имом” китобларидан тақдим этди.

Суҳбат якунида Александр Говорунов меҳмонларга ташрифдан мамнун бўлганини айтиб, Санкт-Петербургда бўладиган тадбирлар учун Ўзбекистон ҳукуматига миннатдорчилик билдирди. 

Ташқи ишлар вазири Сергей Лавров берган баҳо эсланди

Россия Федерацияси ҳуқуқ муҳофаза қилиш органлари, давлат идоралари раҳбарлари ва диний ташкилотлар вакиллари иштирокида ўтказилган катта анжуманда Россия Федерациясининг ташқи ишлар вазири Сергей Лавровнинг “Ислом динига мансуб ташкилотларимиз ўз фаолиятларида Ўзбекистондан ибрат олиб, унинг Диний идораси тажрибаларини ўрганишлари мақсадга мувофиқдир. Зеро, аҳолисининг аксарият қисми мусулмон бўлган мамлакатлардаги диний вазиятни кўриб турибмиз. Ўзбекистондаги диний соҳа неча йиллардан бери бир маромда, осойишта тарзда бўлаётганини ҳам ҳаёт кўрсатмоқда. Охирги 7-8 йил ичида дунёда диний тусдаги нотинчликлар авжига чиқиб турган бир паллада ҳам Ўзбекистондаги диний-ижтимоий вазият барқарорлиги намуна олишга ёрқин мисол бўла олади. Бу, ўз ўрнида ўзбекистонлик уламоларнинг салоҳияти кучли, тажрибаси катта ва беқиёс эканидан далолат беради”, деган сўзларини эслаб, ўзаро ҳамдўстлик алоқаларини янада ривожлантириб бориш истагида эканини изҳор қилди. 

Имом-хатибларимиз жума маърузалари ўтказдилар

Жума намозини Санкт-Петербург жоме масжиди, “Сенная” жомеси ва Жаъфар ҳазрат Панчаев номидаги масжидларда ўтказган имом-хатибларимиз ўз маърузаларида “Интернетдаги таҳдидлардан ҳимоя”, “Дўстона муносабатлар”, “Диний бағрикенглик”, “Анъанавий ислом”, “Миллатлараро тотувлик”, “Миллий қонунларга итоаткорлик”, “ИШИД фитнасидан сақланиш”, “Турли оқимларга қарши иммунитетни шакллантириш”, “Диний қадриятлар” мавзуларига алоҳида урғу бериб ўтдилар.

"Бўрижар" жоме масжиди имом-хатиби Ҳусниддин Абдукаримов ҳамда "Дўстжонбой ота" жоме масжиди имом-хатиби Баҳром Отажоновлар жума намозини Хайриддин ҳазрат имом-хатиблик қилаётган “Сенная” жомесида адо этдилар.

"Носирхон" жоме масжиди имом-хатиби Жасур Раупов Рашат Ахметхонов имом-хатиблик қилаётган Жаъфар ҳазрат Панчаев номидаги жоме масжидига борди ва жума намозининг аввалида ва намоздан сўнг йиғилган намозхонларга маъруза қилиб, уларни қизиқтирган саволларга жавоб берди.

  Санкт-Петербург жоме масжидида Иброҳим Иномов муфтий Равиль ҳазрат Панчеев иштирокида жума намозини адо этди. Намозга ҳозир бўлган ўн мингдан зиёд намозхон билан суҳбат ўтказилди. 

Самимий учрашувлар

Муфтий Жаъфар ҳазрат Панчаев номидаги масжидга йиғилган намозхонлар билан ўтказилган суҳбатда делегация аъзолари йиғилганларга маъруза қилиб, улардан тушган саволларга батафсил жавоб бердилар. Шунингдек, “Ленинградский дворец молодёжи” биносида, “Выборгская”, “Ольгино” ва “Горский” отелларида ташкил этилган “Лахта-центр” мажмуа қурилишида хизмат қилаётган меҳнат мигрантлари билан ҳам учрашувлар ўтказилди.

Делегациямиз аъзолари жами 1300 дан ортиқ ёшлар билан «Интернетдаги таҳдидлардан ҳимоя», «жиҳод», «ҳижрат», «такфир», «шаҳидлик», «оилавий масалалар» ва турли мавзуларда маъруза ва савол-жавоблар қилиб, уларга “Смута ИГИЛ” китоби ҳақида тушунча бердилар. Ислом жангарилари содда инсонларни юқоридаги атамалар воситасида алдаб ўз тузоғига тушириши, бу йўлда улар интернетдан, ижтимоий тармоқлардан ғоят устамонлик билан фойдаланиши ушбу асарда батафсил ёритилганини сўзлаб бердилар ва гуруҳ раҳбарларига фойдаланишлари учун мазкур китобдан тарқатдилар. 

Ўтганлар ёди муқаддас

Муфтий Равиль ҳазрат Панчеев билан бирга Иккинчи жаҳон урушида вафот этган ҳамюртларимиз дафн қилинган “Пискарёв” хотира қабристонига зиёратга бориб, Қуръон тиловат қилинди. 

Аввалги ҳамкорлик узвийлиги

Сафар давомида Россия Федерацияси Свердловск вилояти мусулмонлари Диний идораси марказий муфтиёти раҳбари, муфтий Абдуль-Қуддус ҳазрат телефон орқали ЎМИ делегацияси аъзоларини “Ғалаба” байрами билан самимий табриклаб, Ўзбекистонга ташрифи чоғида ЎМИ ҳамда Ўзбекистон халқи унга юксак эҳтиром кўрсатганидан жуда мамнун бўлганини изҳор этиб, ўзининг катта ташаккурларини Ўзбекистон ҳукумати, Дин ишлари бўйича қўмита, Ўзбекистон мусулмонлари идораси раҳбарларига етказишни сўради. 

Қалбга етган суҳбатлар

Россия Давлат гидрометеорология университетида турли миллат вакиллари бўлган талаба ёшлар билан учрашувда Ўзбекистондаги диний-ижтимоий ҳаёт тўғрисида гапириб бериб, “Диний қадриятлар”, “Анъанавий Ислом”, “Ақидапарастлик”, ”ИШИД фитнасидан эҳтиёт бўлайлик!”, “Интернетга ин қурган «ўргимчаклар»”, “Диний бағрикенглик”, “Миллатлараро тотувлик” ва “Интернетдаги таҳдидлардан ҳимоя” мавзуларида суҳбат ўтказиб, талабаларни қизиқтирган саволларга қониқарли жавоблар берилди. 

Эътироф ва тақдирлаш

Мулоқот сўнгида ўз фикрларини билдирган ҳокимлик вакиллари, депутатлар ва “Халқлар дўстлиги” уйлари раҳбарлари маърузачи меҳмонлар олдида ўзларини талабадек ҳис қилганларини ҳаяжон билан эътироф этдилар.

Учрашув ниҳоясида “Турон” минтақавий жамоат ташкилоти Санкт-Петербург шаҳри раҳбари Алижон Ҳайдаров ҳамда Санкт-Петербург ва Шимоли-ғарбий минтақа мусулмонлари Диний идораси марказий муфтиёти Ўзбекистон мусулмонлари идораси, Ўзбекистон Республикаси Дин ишлари бўйича қўмита раҳбарларини, “Смута ИГИЛ” китоби муаллифини ва делегация аъзоларини икки халқ ўртасидаги алоқаларни кенгайтириш ҳамда динлараро ва миллатлараро муносабатларни мустаҳкамлаш борасидаги хизматлари ҳамда ислом маърифатини тарқатишдаги самарали фаолиятлари учун ташаккурномалар билан тақдирладилар.

Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг

Халқаро алоқалар бўлими

Бугун Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари Сирдарё вилояти имом-хатиблари билан йиғилиш ўтказдилар. Йиғилиш аввалида Муфтий ҳазратлари вилоятда муқаддас Рамазон ойига тайёргарлик қандай бораётгани билан қизиқдилар. Аёнки, Рамазонда жоме масжидларимиз доимгидан ҳам гавжум бўлади, таровеҳ намозлари ўқилади, Қуръони карим хатм қилинади. Намозхонларга қулайлик яратиш учун ҳашарлар уюштириб, масжидлар янада покизароқ, чиройлироқ қилиб қўйилса, кирган кишининг баҳри дили очилиб, намозни ҳам роҳатланиб ўқийди.

Муфтий ҳазратлари ёшлар тарбияси ҳамма замонда энг долзарб масала бўлиб келганига йиғилиш иштирокчиларининг эътиборини қаратдилар ва бунда ўсмир-ёшларни ҳозирданоқ тартиб-интизомга ўргатиб бориш, бунинг учун муҳтарам имом-хатибларимиз жамоатчилик асосида ўқувчи-талабаларнинг дарсларга қатнашиш давомати билан қизиқиб, керакли ҳолларда моддий-маънавий ёрдам беришлари фойдали бўлишини таъкидладилар.

Ўз жонига қасд қилиш масаласига тўхталган Муфтий ҳазратлари суиқасд ҳеч қандай бандани ҳеч қандай муаммодан қутқарадиган чора эмаслигини, аксинча, балолар гирдобига отишини халқ орасида таъсирчан усулларда тушунтириш даркорлигини айтар экан, қашқадарёлик фаол имом-хатиблар шундай оғир гуноҳга қўл ураётган кишиларни муқаррар ўлимдан сақлаб қолгани, сиртмоқнинг тагидан чиқариб олганини сўзлаб бериб, барча имом-хатиблар ва уларнинг ноибларини шундай жонкуяр ва сергак бўлишга даъват этдилар.

Оиланинг пойдевори маҳкам тутилмаса, оломон маданияти таъсирида унга дарз кетиши мумкинлиги ҳақида сўз юритган нотиқ, бу масалада эрта никоҳнинг, қариндошлар ўртасидаги қуда-андачиликнинг олдини олиш, оилавий ажримларга имкон қадар йўл қўймаслик ҳақида гапираркан, биргина имом-хатибнинг сайъ-ҳаракати билан юздан ортиқ оила барбод бўлишдан сақлаб қолинганини, домлаларимиз оила муқаддаслигини кенг тарғиб-ташвиқ этишда бардавом бўлиши лозимлигини таъкидлаб ўтдилар.

Муфтий ҳазратлари ҳаёт кечираётган шукуҳли кунларимиз, нафас олаётган мусаффо ҳаволаримиз, ўтказаётган тўй-у томошаларимиз  тинчлик-хотиржамлик туфайли эканини алоҳида таъкидладилар. Ёшларимизга, халқимизга ана шу буюк неъматнинг шукронасини қилиб ҳаёт кечириш, тинчлигимизнинг бардавом бўлиши учун ҳар биримиз ҳушёр ва огоҳ бўлмоғимиз зарурлигини, бундай хайрли ишларда имом-хатибларимизнинг ўзига хос ўрни борлигини яна бир бор эслатиб ўтдилар. 

Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг Ахборот хизмати

Инсонлар ҳаётида бўлиб турадиган турли офат ва беморликларнинг содир бўлиши, буларнинг ҳаммаси Аллоҳ таоло томонидан бандаларига бўладиган синовдир.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам марҳамат қилганлар:

“Аллоҳ таоло қайси  бандасига яхшиликни раво кўрса, ўшанга бирор мусибатни юборади” (Бухорий ривояти).

Солиҳ кишига  турли  хасталиклар, маҳзунлик, ғам-ташвишларнинг етиб туриши Аллоҳ таолонинг унга яхшиликни ирода қилганидир. Бундай кишилар учун турли ташвишларнинг етиши уларнинг гуноҳларининг каффоротидир.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

“Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам:

“Мусулмонга қай бир мусибат – ҳорғинликми, беморликми, ташвишми, маҳзунликми, озорми, ғам-ғуссами, ҳаттоки тикан киришими – етадиган

ўлса, албатта, Аллоҳ улар ила унинг хатоларини каффорот қилур”,  дедилар” (Бухорий ва Муслим ривояти).

Ислом хасталикларни асосан тиб орқали, баъзи руҳий муолажага эҳтиёжлари борларни Қуръони карим  оятлари ила муолажа қилишга амр этган. Ҳар қандай хасталикда аввало шу соҳанинг мутахассисларига мурожаат қилинади.

Лекин афсуски, тиб фани муваффақиятли равишда, тараққиёт чўққиларига эришиб келаётган ушбу замонимизда беморлиги сабаб баъзи инсонлар сохта табибларга ёки фолбинларга мурожат қилишади. Аҳоли ўрталарида иш кўраётган  сохта табиблар, фолбин-ромчилар содда кишиларни лақиллатиб, ўз манфаатлари йўлида, осонликча   бойлик   орттириш  мақсадида  улардан  фойдаланиб   келишлари  динимиз кўрсатмаларига зиддир

Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳадисларида марҳамат қиладилар:

“Кимки тиб илмидан бехабар, тажрибасиз бўлатуриб, табиблик даъвоси ила, бирор беморни даволашга киришса ва беморнинг муолажаси сабабли ўлса ёки бирор зарар топса, ундай “табиб” Аллоҳ таоло олдида марҳумнинг қонига зоминдир” (Ибн Можа ривояти).

Беморликка йўлиққан киши сабр қилади, савоб умидида бўлади ва ўзига етган хасталикни Аллоҳ таолонинг қазойи қадари деб тан олади. Бемор бўлган инсон аввало ва доимо Аллоҳ таолодан шифо сўраб, дуода бўлиши, хайр эҳсон қилиши, тавба, зикр ва тазарруъни кўпайтириши лозим. Шариатда ҳаром қилинган нарсалар билан даволанмаслик керак. Буларга тумор осиш, турли дам солинган иплар, баъзи ҳайвонларнинг тирноқ ва тишлари каби нарсаларни ўзи билан олиб юриш кабилар киради. Ушбу ишлар ширкдир.

Аксари ҳолларда, айниқса аёлларимиз орасида беморлик етганида турли фолбинларга бориш натижасида: “Сизда амал бор”, “Иссиқ-совуқ қилингансиз”, ёки  “Фотиҳани янгилаш керак, бунинг учун қора  қўчқор сўясиз, қонини танангизга сурасиз”,  каби нотўғри талқинларни ҳам учратамиз.

Бундан ташқари,   “Қўчқорнинг калла-почаси пиширилганда, қўйнинг кўзини ёлғиз фарзандлар  ейиши керак”,   “Суякнинг илигини ота фарзандига қоқиб бермаслиги керак”, “Қўчқорни калла суягини эса хонадондаги  дарахтларга илиб қўйиш назар-нафасдан асрайди”,  деб  нотўғри  талқин қилинади.

Беморлик етганида  аввало Аллоҳдангина мадад сўралади.  Мутахассис шифокорлар беморнинг тиббий муолажаларга муҳтож эмаслигини тасдиқласалар, у шаръий дуолар ва дам солиш ила даволанишга ўтиши мумкин. Бунда бемор ўзи билган Қуръони карим  сураларидан ўқиб ўзига дам солиши ёки  илмли инсондан ўзига дам солиб қўйишини илтимос қилса бўлади.

Имонли инсон ҳар қандай маҳзунлик ва беморлик Аллоҳ таоло томонидан эканлигига имон келтиради. Шу билан бирга, дардни берган Аллоҳ таолонинг Ўзи давони ҳам беришига шубҳасиз ишонади. 

Мунира АБУБАКИРОВА

Ўзбекистон мусулмонлари идораси мутахассиси

“Узоқ Шарқда ислом” III мусулмонлар форуми  бўлиб ўтади, унда 400 кишининг иштирок этиши  кутилмоқда.

Ушбу форумда Узоқ Шарқ мусулмонлари идораси ва бошқа идораларнинг мусулмон ёшлар ижтимоийлашуви, конфессиялараро ҳамкорликни кучайтириш, радикализм  ва миллатчиликка қаршилик қилиш каби масалалар ёритиб берилади..

Форумнинг яна бир муҳим жиҳати шуки, унда Пайғамбаримиз с.а.в. нинг 41-авлодлари, Болгария ислом Академияси ректор маслаҳатчиси, Аммай Халқаро университетининг ислом фанлари академиги, профессор Шайх Абдураззоқ Абдураҳмон Ассаади иштирок этади.

Мазкур форум олдидан берган сўзида Ассаади: “Ҳар бир минтақа ва мамлакатда таълим тинчликни мустаҳкамлашнинг муҳим омили бўлиб хизмат қилади. Таълимсиз жамиятда жаҳолат ва адашиш ҳукм суради. Илм – бу нур, илмсизлик эса – зулматдир. Дунёда рўй бераётган – террористик актлар, шаҳарларни ва маданиятни барбод қилиш – буларнинг барчаси адашишлик, илмсизликдан келиб чиқади”, - деди.

Форум давомида “Ислом дунёсининг долзарб масалалари” мавзусида бўлиб ўтадиган мулоқотда академик Ассаади ҳамда  Уфа, Доғистон ва Қирғизистон мусулмонлари идораси вакиллари ҳам иштирок этади.                                                    

Моҳира Зуфарова тайёрлади.