muslim.uz

muslim.uz

Суббота, 13 Январь 2018 00:00

Ибратли ҳикоя: Камбағаллик

Ибратли ҳикоя: Камбағаллик

...Шинамгина қаҳвахонага тушлик қилиш ва хушбўй қаҳва устида мазмунли суҳбат қуриш учун мижозлар ташриф буюрди. Уларнинг баъзилари веб-сайтларга бепул кирувчи Wi-Fi очиқ тармоғидан фойдаланишга қарор қилади. Вақт ўтиб, улар ўз реквизитлари, пароль ва шахсий маълумотларини ўзлаштирган уддабурон кибержиноятчилар қурбонига айлангани маълум бўлади. 

Киберхавфсизлик бўйича мутахассислар томонидан фирибгарликнинг бу усулига «honeypot» деб ном берилган. Ушбу усулнинг моҳияти гўёки қонуний ва очиқ ижтимоий тармоқ сифатида фаолият юритувчи Wi-Fi боғланишларни яратишдан иборат. Фойдаланувчилар бу тармоққа билмай туриб уланса, жиноятчилар хакерлик ҳужумини амалга ошириб, фойдаланувчи ва "псевдо тармоқ" ўзаро алмашган барча маълумотлардан фойдаланиш имконига эга бўлади. Бундай ҳужумлар кўпинча қаҳвахона ва ресторанлар, чакана савдо шохобчалари ва аэропортларда амалга оширилади. 

Маиший ва офис техникаси, гаджет ва планшет компьютерлари сўнгги моделларининг аксариятига Wi-Fi технологияси ўрнатилган. 

Wi-Fi тармоқларини ривожлантириш бўйича «Wi-Fi Alliance» тармоқ консорциуми тахминига кўра, бу йил дунёда Wi-Fi сигналини қабул қилувчи 3 миллиарддан ортиқ мослама ишлаб чиқарилади. Бундан ташқари, жорий йил ўтказувчанлик қобилияти катта бўлган ва кўп сонли мижозлар уланишини таъминлайдиган 802.11ax стандартидаги янги Wi-Fi авлоди сигналини қабул қилувчи маҳсулотлар бозорга чиқарилиши кутилмоқда. 

Айни дамда Wi-Fi тармоқлари орқали амалга оширилаётган жиноятлар сони ҳам ортиб бормоқда. Бу жиноятлар орасида энг кўп тарқалгани «Sniffing»дир. Жиноятчи жамоат жойларида ҳимояланмаган Wi-Fi тармоғига уланган барча фойдаланувчиларнинг шахсий маълумотлари ва реквизитларини осонликча ўзлаштириб олиши мумкин. У қурбоннинг бошқа хизмат турлари, жумладан, банк хизмати ва онлайн-тўлов тизимига ҳам кириш имконини берувчи шахсий маълумотларини қўлга киритишга уринади. 

Жиноятчилар орасида, шунингдек, «Sidejacking» паролни бузиб очиш усули ҳам кенг тарқалган. У фойдаланувчи сессиясига уланиб олиш мақсадида маълумотлар пакетини таҳлил қилишдан иборат. 

Кибержиноятчилар қурбонига айланмаслик ва Wi-Fi тармоғига хавфсиз уланишни таъминлаш учун UZCERT компьютер ҳодисаларига чора кўриш хизмати мутахассислари томонидан ишлаб чиқилган қатор муҳим қоидаларга амал қилиш лозим. 

Очиқ Wi-Fi тармоқлари бор жойда "фейк" тармоғига уланиб қолмаслик учун, биринчи навбатда, оммавий кириш нуқтаси номининг ишончлилигини текшириш зарур. Бунинг учун бино маъмуридан Wi-Fi уланиш тармоғи қандай номланишини сўраш кифоя. Оммавий Wi-Fi дан фойдаланиш жараёнида онлайн-банкинг ва онлайн-тўлов хизматлари, шунингдек, бошқа муҳим ресурсларга кирмаган маъқул. Мобиль телефон созламасида Wi-Fi тармоқларига автоматик уланиш кўзда тутилган бўлса, телефон эгаси аппарат тармоққа улангани ва шахсий маълумотларини мустақил равишда узатаётганини хаёлига ҳам келтирмаслиги мумкин. Бундан ташқари, Wi-Fi дан фойдаланадиган мосламалардаги ҳимоя дастурларини мунтазам янгилаб туриш лозим. 

Wi-Fi – истиқболли ва жадал ривожланаётган интернет-технологиялардан биридир. Оммавий Wi-Fi очиқ тармоқларидан фойдаланишда оддийгина хавфсизлик қоидаларига амал қилиш ҳар қандай кўнгилсизликларнинг олдини олишга ёрдам беради. 

 

Роман Бондарчук, ЎзА

 

Унда Президентимиз томонидан қабул қилинган фармон ва қарорлар, кенг кўламли ислоҳотлар мазмун-моҳияти журналистлар орқали жамоатчилик эътиборига ҳавола этиб борилади, деб хабар беради ЎзА.

 

Айни пайтда пресс-холлнинг дастлабки тадбири – Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришга йўналтирилган дастурларни шакллантириш ва молиялаштиришнинг янги тартибини жорий қилиш мавзусидаги матбуот анжумани бошланди. 

 

Журналистлар саволларига Ўзбекистон Республикаси Бош вазири ўринбосари Суҳроб Холмуродов жавоб бермоқда.

ЎМИ Матбуот хизмати

Жамоатчилик томонидан 2018 йилги Давлат дастурида кўрсатилган бандларга нисбатан муносабат билдирилмоқда. Шулардан бири диний соҳадаги янгиланишларга бағишланган бўлиб, «фақат диний билим юртларда эмас, ҳукумат томонидан рухсат берилган масжидларда ҳам диний илмларни пуллик асосда, рўйхатга олинган тартибда йўлга қўйишга рухсат» берилиши сўралган, деб хабар беради kun.uz.

Аввалроқ, «Фаол тадбиркорлик, инновацион ғоялар ва технологияларни қўллаб-қувватлаш йили» Давлат дастури лойиҳаси жамоатчилик муҳокамасига тақдим этилгани ҳақида маълум қилинганди. Унга кўра, 237 банддан иборат Дастур лойиҳаси 15 январьга қадар умумхалқ муҳокамасида кўриб чиқилиши белгиланган.

Эътироф этилган бандлардан бири Конфессиялараро ҳамжиҳатлик 
ва миллатлараро тотувликни янада мустаҳкамлаш, давлат институтлари ва диний ташкилотлар ўртасидаги ҳамкорликни ҳамда ташкилий-ҳуқуқий механизмларини такомиллаштиришга бағишланган.

Унда:

- диний ташкилотларни рўйхатдан ўтказиш тартибини соддалаштириш;

- диний ташкилотлар томонидан тажвид, ҳадисшунослик, калом ва бошқа диний илмларни ўргатишни тартибга солиш;

- диний ташкилотларнинг фаолият юритиши ҳамда тугатиш асослари, давлат институтлари билан ҳамкорлиги ва фаолият механизмларини такомиллаштириш масалалари назарда тутилади.

Бундан ташқари, Толаков Адхамжон номи билан рўйхатдан ўтган фойдаланувчи мактабларда диний таълимни йўлга қўйиш зарурияти ҳақида ёзади.

«Менинг фарзандимга мактабда Пушкинни ёки Наполеонни кимлигини ўргатилади. Лекин Пайғамбари кимлигини ўргатилмайди. Мактаб программасига ақида, ҳадис, дин асослари каби фанларни қўшиш керак. Террористлар ва диний адашганлар камроқ бўлади», деб изоҳини якунлаган у.

Кўплаб изоҳ эгалари диний таълимни диний муассасалар, масжид ва мактабда бирдек ташкил этишга мақсадга мувофиқ бўлишини таъкидлаган.

Ибн Аббос (розияллоҳу анҳу)дан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам маҳзунликда:

“Ла илаҳа иллаллоҳул азиймул ҳалийм, Ла илаҳа иллаллоҳу роббул аршил азийм, Ла илаҳа иллаллоҳу роббус самавати ва роббул арзи роббул аршил карийм”, деб айтардилар.

ЎМИ Матбуот хизмати

Мақолалар

Top