Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам муҳаббат билан яшамагунимизча мўмин бўла олмаслигимизни ўргатиб бундай дедилар: “Бирортангиз то биродарига ўзи учун яхши кўрган нарсани раво кўрмагунича мўмин бўла олмассиз”.

Яна бир ҳадисда бизни меҳр-муҳаббатли бўлишга, қалбларнинг калитига эга чиқишга тарғиб этиб дедилар: “Ўзаро муҳаббатли бўлмагунингизча мўмин бўлмайсизлар! Сизларга бир ишни айтайми, агар уни қилсангиз ўзаро меҳр-муҳаббатли бўласизлар? Орангизда саломни ёйингиз!”

У зот алайҳиссалом яна бизга: кимнидир яхши кўрсак, унга бу ҳақда хабар бериб қўйишимизни, қулай фурсат кутиб ўтирмасликни, хусусан ҳайит байрамида айтаман деб ўтирмасликни ўргатганлар: “Қайсики одам бир биродарини яхши кўрса, унга яхши кўришини билдириб қўйсин”.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ўзаро ҳадя улашишга тарғиб этганлар. Негаки ҳадялар меҳр-муҳаббат элчисидир! Қай суратда, қай вақтда бўлишидан қатъи назар ҳадя улашишга одатланиш керак. У зот алайҳиссалом деганларки: “Ҳадя улашингиз, ўзаро меҳр-муҳаббатли бўласиз”.

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам бир ҳадиси қудсийда, ҳаётимиз давомида одамларни Аллоҳ учун яхши кўриш билан ўтказадиган бўлсак, Аллоҳ бизни яхши кўриши ҳақида хушхабар берганлар: “Аллоҳ таоло айтди: “Мен учун бир-бирини яхши кўрадиган, Мен учун ўзаро ҳамсуҳбат бўладиган, Мен учун ҳадя улашадиган ва Мен учун бир-бирини зиёрат қиладиганларга муҳаббатим вожиб бўлди”.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам у зотни ҳақиқатан яхши кўрсак, охиратда у зотни билан бирга бўлишимиз ҳақида хушхабар бериб бундай дедилар: “Киши ўзи яхши кўрадиганлар билан биргадир!”

Аллоҳ таолонинг қуйидаги ояти бизга битта муҳаббатдан ташқари ҳар қандай муҳаббат охиратда душманчиликка айланиши ҳақида хабар беради: “Ўша кунда тақводорлардан бошқа дўстлар бир-бирларига душмандир” (Зухруф сураси, 67-оят).

Қиёмат куни ҳамма ўз оқибатини билгач, гарчи бу дунёда яқин ўзаро дўст бўлса ҳам, бир-бирига душманга айланади. Чунки у дунёда бир-бирларини турли амалларга ундаган дўстларнинг дўзахга тушиб жазо тортишлари аниқ маълум бўлиб қолади. Ана ўшанда, ёмон билан дўст бўлганига афсусланади.

Эндиги келтирадиганимиз оят эса бизга: халойиқни яхши кўришни Холиқни яхши кўришдан муқаддам қўйганлар ютқазишдаги, хасратдаги одамлар эканини баён этади: “Одамлар ичида Аллоҳдан ўзга тенгдошларни тутадиганлар ва уларни Аллоҳни севгандек севадиганлар бор. Иймон келтирганларнинг Аллоҳга муҳаббатлари қаттиқдир” (Бақара сураси, 165-оят).

Ё Аллоҳ, бизни муҳаббатинг ила ризқлантир! Ҳабибинг муҳаббатини ила ризқлантир! Сени яхши кўрадиганларнинг муҳаббати билан ризқлантир!

Аллоҳ дўстлар, суюкли кишилар ато этган бир кишидан сўрашибди: Қандай учрашиб қолгансиз?

- Аллоҳ бизни ҳеч қандай келишувсиз жам этди!

- Хўп, унда қандай дўстлашдингиз?

- Аллоҳ бизнинг ҳаракатимизсиз қалбларимизни улфат қилиб қўйди!

- Бу дўстлигингиз, меҳр-муҳаббатингиздан асосий мақсад нима?

- Қиёматда Раҳмоннинг соясида сояланиш!

Агар кимнидир яхши кўрсангиз уни дуоингизда эсланг. Абу Дардо розияллоҳу анҳу айтади: “Мен (нафл намозда) сажда қилганимда қирқта биродаримни номма-ном дуо қиламан”.

Доктор Ҳассон Шамси Пошонинг "Метин қоялар" китобидан

Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Неъматуллоҳ Исомов таржимаси.

Шу йил 16 январь куни индонезиялик бир гуруҳ сайёҳлар Тошкент шаҳрига ташриф буюрди. Меҳмонларни Шайх Алижон қори қабул қилди.

Шайх Алижон қори ва хорижлик сайёҳлар ўртасидаги самимий илмий суҳбатда юртимизда олиб борилаётган диний соҳадаги ислоҳотлар, хусусан, Қуръони карим таълими борасида қилинган хайрли ишлар ҳақида ҳам маълумот берилди.

Учрашув якунида меҳмонлар мамлакатимизда амалга оширилаётган хайрли ишларни юқори баҳолаб, юртимиз тинчлиги ва халқимиз фаровонлиги учун дуолар қилинди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Матбуот хизмати

Имом Бухорий номидаги Тошкeнт ислом институти ва Москва шаҳар Имом Бухорий номидаги мусулмонлар маҳаллий диний ташкилоти ўртасида Англашув мeморандуми имзоланди.

Мeморандумни Тошкент Ислом институти ректори, профессор Муҳаммадолим Муҳаммадсиддиқов ва Имом Бухорий номидаги мусулмонлар маҳаллий диний ташкилоти раиси Умидбек Мамталиев имзолади.

Мазкур ҳамкорликдан кўзланган мақсад икки муассаса ўртасидаги алоқаларни ривожлантириш, хусусан, илмий ва маънавий-маърифий йўналашда ҳамкорлик, ўқитувчи, илмий ходим ва талабаларнинг ўзаро малакасини ошириш, биргаликда илмий ва амалий тадқиқотлар олиб бориш, инновацион фаолиятни амалга ошириш, халқаро ўқув, илмий ва илмий-техникавий лойиҳа, анжуман ва семинарлар ташкил этиш ҳамда ўқув ва илмий адабиётлар алмашинувини олиб бориш каби йўналишларни ўз ичига олади. 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Матбуот хизмати

Назр соҳиби назр қилинган ҳайвоннинг гўштидан ейиши мумкинми?

Cавол: Дадам яқинда жарроҳлик амалиётига киришларидан олдин назр қилдим, яъни Aллоҳга ваъда қилдим, инша Аллоҳ жарроҳлик амалиётидан шифо топиб чиқсалар, битта мол сўйиб эҳсон қиламан деб. Шу назр қилинган гўштни ман ейишим мумкин эмасми?

Жавоб: Бисмиллаҳир роҳманир роҳийм.

Кўзлаган мақсади ҳосил бўлса, назрни адо этиш вожиб бўлади. Қурбонликдан бошқа ниятда, мисол учун, “Фалон ҳожатим раво бўлса, жонлиқ сўяман (дардга даво топилиши, мушкулотларнинг ариши, сафардагиларнинг эсон-омон қайтиб келиши ва ҳоказо)” деган ниятда жонлиқ сўйиш назр қилинганда сўйилган жонлиқнинг гўштини садақа олишга ҳақли бўлганларга улашиб бериш вожиб бўлади. Бунда назр соҳиби ва унинг аҳли ҳамда бой инсонлар назр қилинган жонлиқнинг гўштидан ейиши ҳалол бўлмайди.

“Закот ва ушрни олишга ҳақли тоифа фитр садақаси, каффорат, назр каби вожиб садақаларни олиш учун ҳақли ўрин ҳисобланади. “Кўҳистоний”да шундай келган” (“Раддул Муҳтор” китоби).

“Кишининг (ўзи сўйган) назр ва каффорат учун сўйилган жонлиқлар, иҳсор (ҳаждан тўсилган), ҳарамга етиб бормаган ихтиёрий қурбонликлардан гарчи фақир бўлса ҳам ейиши мумкин эмас. Шунингдек, орасида туғишганлик ва эр-хотинлик алоқаси борлар ҳамда бой шахслар ея олмайди. Умуман олганда закот олиши ҳалол бўлмайдиган кишиларнинг бу жонлиқдан ейиш мумкин эмас”. (“Ғунятун носик” китоби). Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво маркази.

Инсон қалби доимо бир хил ҳолатда турмайди. У мунтазам равишда ўзгариб туради. Қалбнинг тинмасдан ҳаракат қилиши гўё биқиллаб қайнаётган сувга ўхшайди.

Қалб ўзгариб турар экан, уни тинчлантириш учун кўп зикр қилиш керак. Банда Аллоҳ таолони қанча кўп зикр қилса, унинг қалби шунча ором топади, сокин бўлади. Агар қалб зикр билан озиқлантирилмаса, у касалланади, кейин уни даволаш, бошқариш мушкул бўлади.

Уламолар айтадилар: “Қалбни ислоҳ қилиш ҳатто саҳобалар ҳам учраган энг машаққатли ишдир. Қалбни тарбиялаш узоқ йилларни талаб қилади”.

Абдуллоҳ ибн Масъуд розияллоҳу анҳу: “Биз Қуръони каримдан ўн оятни ўқирдик. Сўнгра уни ёдлаб олардик, оятнинг маъносини тафаккур этиб, унга амал қилардик, кейин бошқа оятни ўқирдик”, деганлар.

Ҳа, қалб поклигига эришишда амал муҳим ўрин тутади. Масалан, хорижийлар ҳам Қуръон ўқийди, лекин уларнинг Қуръони ҳалқумидан нарига ўтмайди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам улар ҳақида огоҳлантириб: “Улар Қуръонни ўқиганда ўзларининг фойдасига деб ўйлайдилар, аслида эса у уларнинг зараригадир”, деганлар.

Сув оловда узоқ вақт қолиб кетса, сув парланиб йўқ бўлиб кетади. Натижада, бир томчи ҳам сув қолмайди. Шунинг учун, банда ниҳоятда эҳтиёткорлик билан, аста-секин, босқичма-босқич қалбини поклаш ва ислоҳ этишга ҳаракат қилиши лозим.

Ҳаддан ошиб, гўё ловуллаб ёниб, сўнгра бир зумда кулга айланадиган оловга ўхшмаслик керак. Ҳеч ким қалб поклигига осонлик билан эришмаган. Бу – бир лаҳзада содир бўладиган иш ҳам эмас.

Банда ҳамиша қалбини ислоҳ қилиш ҳаракатида бўлиши лозим. Бу борада Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан ворид бўлган 2 дуони мунтазам ўқиб юриш талаб этилади. Бу икки дуо бир-бирига жуда яқин, аммо орасида айрим фарқлари бор. Уларнинг биринчиси қуйидагича:

يَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ ثَبِّتْ قَلْبِي عَلَى دِينِكَ

Йа муқоллибал қулуб, саббит қолбий ъала дийника.

Эй қалбларни айлантирувчи Зот, қалбимни динингда собит қилгин.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ушбу дуони бошқа дуолардан кўра кўпроқ ўқирдилар. Биз-чи, бу дуони бир кунда неча марта ўқияпмиз? Бу дуони кўп ўқишга одатланайлик. Зеро, бизнинг қалбимиз билан Набий алайҳиссаломнинг қалблари орасида қанча катта фарқ бор?!

Иккинчи дуо:

اللَّهُمَّ مُصَرِّفَ القُلُوبِ صَرِّفْ قُلُوبَنَا علَى طَاعَتِكَ

Аллоҳумма мусоррифал қулууб сорриф қулуубана ъалаа тоъатик.

Қалбларни (Ўзи истаган тарафга) бурувчи Аллоҳим, қалбимизни тоатингга буриб қўйгин.

Биринчи дуода, Аллоҳ таолодан қалбимизни динда, солиҳ амалларда собитқадам этиши ва Аллоҳнинг ғазабига сабаб бўлувчи гуноҳлардан узоқ қилиши сўраляпти.

Иккинчи дуода эса, Аллоҳдан қалбимизни хайрли ишларга бошлаши ва буриб қўйиши сўраляпти.

 Аллоҳ таоло қалбимизни ҳидоятида бардавом қилсин!

Ўзининг розилигини топадиган солиҳ амалларга бошласин!

Даврон НУРМУҲАММАД