Егингиз келиб турган ошни ўзингиздан-да муҳтожроққа берсангиз, ошни егандаги лаззатдан кўра кўпроқ лаззатни туясиз. Бунинг устига яна савоб ҳам оласиз.

Бунинг номини ийсор дейилади. Ийсор — бошқани ўзидан устун қўйиб, ўзи истаб турган нарсани унга беришдир.

Аллоҳ таоло Қуръони Каримда ансор саҳобаларни мақтаб шундай деган:

وَالَّذِينَ تَبَوَّؤُوا الدَّارَ وَالْإِيمَانَ مِن قَبْلِهِمْ يُحِبُّونَ مَنْ هَاجَرَ إِلَيْهِمْ وَلَا يَجِدُونَ فِي صُدُورِهِمْ حَاجَةً مِّمَّا أُوتُوا وَيُؤْثِرُونَ عَلَى أَنفُسِهِمْ وَلَوْ كَانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ وَمَن يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ

«У(муҳожир)лардан аввал бу жойда яшаган ва иймонга (ихлос қилганлар). Ўзларига ҳижрат қилиб келганларни севадирлар ва у(муҳожир)ларга берилган нарсаларга қалбларида ҳасад қилмаслар. Ва гар ўзларининг ҳожатлари бўлса ҳам, (уларни) ўзларидан устун қўярлар. Ким ўз нафсининг бахиллигидан сақланса, ундоқ кишилар, ҳа, ўшалар ютувчилардир». (Мадиналик мусулмонлар Пайғамбар алайҳиссаломга ва муҳожирларга ёрдам берганлари учун «Ансорлар» деб номланганлар. Ушбу оят ансорларнинг инсоният тарихида мисли кўрилмаган саховатларию одамгарчиликларини васф қилмоқда.) (Ҳашр сураси, 9-оят).

Ҳа, бу қўли очиқликнинг энг юқори кўринишидир. Мадиналик саҳобалар ана шу мақомга сазовор бўлган эдилар.

Инфоқ-эҳсон қилишнинг турлари кўп.

Саховат (سخاء) — ўзида кўпроғини қолдириб, озроғини инфоқ қилишдир.

Жувд (جود) — ўзида озроғини қолдириб, кўпроғини инфоқ қилишдир.

Ийсор эса (ايثار) — ўзида қолдирмай, борини инфоқ қилишдир.

Аллоҳ таоло бизларни ҳам ийсор мақомига эриштирсин!

Нозимжон Ҳошимжон тайёрлади

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: “Фойдасиз нарсаларни тарк этмоқлик киши исломининг гўзаллигидандир”(Термизий ривоят қилган).

Ушбу ҳадис жумлалари қисқа бўлсада, унинг маъноси дунё яхшилиги ва охират саодатини ўз ичига олгандир. Уламолар таъкидлаганларидек ушбу ҳадис Расулуллоҳнинг “Жавомиъул калим” ларидан биридир. Яъни қисқа жумлалар билан улкан маъноларни ифодалаш мўжизаларидир. Баъзи уламолар ушбу ҳадисни диннинг ярмидир дейдилар. Чунки дин буйруқ ва қайтариқдан иборат. Ушбу ҳадис эса мусулмон инсон тарк этмоғи лозим бўлган барча ишларни ўз ичига олади.

Ибн Ражаб роҳимаҳуллоҳ: ”Ушбу ҳадис одобнинг энг катта тамойилларидан биридир”, дейдилар.

Ҳадиснинг мазмуни: киши на динига ва на дунёсига фойдаси бўлмаган ишлар ва сўзларни тарк этмоғи унинг исломи гўзаллигидан, имони камолотидандир.

Луқмони Ҳакимдан: “Бундай олий фазилатларга қандай эришдингиз?” – деб сўрашибди. У зот: “Рост сўзлаш, омонатдорлик ва фойдасиз ишларни тарк этиш билан эришдим”, дея жавоб берган эканлар.

Ҳасан Басрий раҳматуллоҳи алайҳ: “Аллоҳ бандасидан юз ўгирганининг аломати, уни фойдасиз ишлар билан машғул қилиб қўйганидир”, дейдилар.

Мусулмон инсон Роббиси олдидаги бурчини ва жамият олдидаги масъулиятини англаб етиб, ана шу бурч ва масъулиятни мукаммал адо этиш учун ҳаракат қилади. Унинг бекорчи ишларга, олди-қочди гапларга, сафсаталарга тоқати бўлмайди. Дарҳақиқат, инсон фойдасиз нарсалар билан вақт ўтказмаса, балки бор вақти, кучи, ғайрати, эътиборини дунёси ва охирати учун манфаатли ишлар, савобли амаллар учун сарф этса, ушбу инсон комил имон соҳибидир. Дунёю охиратда унинг юзи ёруғдир.

Чирчиқ шаҳар “Ўрта маҳалла” жоме масжиди имом-хатиби Шавкат Алибаев

Бу борада сўз юритар эканмиз, аввало, “мазҳаб” сўзининг маъносини аниқлаштириб олмоғимиз зарур. “Мазҳаб” сўзи ўзбекчада “йўл” деган маънони ифода этади.

Истилоҳда эса тўртта фиқҳий мазҳаб имомларининг йўлларидир.

Ўтган аср сўнггида дунё юзида исломни ниқоб қилиб олган экстремистик гуруҳлардан ташқари таҳдиднинг яна бир қатлами пайдо бўлдики, у – мазҳабcизликка чақирувчилар тоифасидир.

Ҳаракат тарафдорларининг даъвосича, Исломда фиқҳий мазҳабларнинг бирига эргашиш шарт қилинмаган. Агар мусулмон шахс, бирор шаръий масалада улардан бирининг йўлини тутса, у кўр-кўрона тақлид қилгани учун хатокор мутаассиб ва динидан ажралган фирқа ва гуруҳлардаги шахслар каби адашади, дейдилар. Ушбу тоифага кирувчи шахслар исломга амал қилишнинг асосида фақат Китоб (Қуръон) ва сунна туриши лозимлигини таъкидлашади. Уларнинг фикрича, бу икки манба хатолардан холи. Аммо фиқҳий мазҳабларга эргашиш эса, китоб ва сунна таълимотидан кўра, кўпроқ шахслар ижтиҳод (фикр)ларига тақлид қилиниши билан тавсифланади. Бу эса, хатога йўл қўйиш ва нуқсонлардан холи бўлишни кафолатлай олмайди. Қолаверса, уларнинг наздида исломдаги фиқҳий мазҳаблар ҳижрий III асрдан сўнг пайдо бўлгани боис бидъат ишлардан саналиб, сунна таълимотига кўра ҳар бир динга киритилган янгилик шубҳасиз залолатга маҳкумдир. Саҳобаи-киромларнинг барчаси Аллоҳнинг китоби ва Расулуллоҳнинг суннатигагина мурожаат қилганлар. Ўзларини ислом динининг фидойилари деб эълон қилаётган бу тоифа тарафдорлари Қуръон ва сунна турганда фиқҳий мазҳабларга эргашиш мусулмонлар ўртасида ихтилофлар пайдо бўлишига замин яратиб, бирлигига раҳна туғдираётгани ҳақида жар солмоқда. Аслида-чи?!

Аслида, мазҳабсизлик даъвосини ёйишнинг ўзи ихтилоф манбаи бўлиб, Ислом дини, хусусан, мусулмонлар бирлигига улкан таҳдид туғдирадиган омил эканига шубҳа йўқ. Улар ўзларини мазҳабсиз деб даъво қиладилар-у, аслида ўзлари ҳам намоз ва бошқа ибодатларда ўша тўртта машҳур мазҳаб имомларидан бирига эргашади. Ижтиҳод қилишга ҳар ким ҳам қодир бўла олмайди. Чунки бу ишни қилиш учун шаръий далиллардан ҳукмларни истинбот қилишга етарли даражада ақлий қувват лозим бўлади. Бу малакани Аллоҳ таоло ҳаммага ҳам берган эмас. Лекин бир-икки масалаларда ихтилоф қилиб, “Мазҳаб деган нарса Расулуллоҳнинг даврларида бўлмаган, биз уларга эмас Аллоҳ ва Расулига эргашамиз” дейдилар. Бу гапларни айтаётган кишилар мазҳаб борасида илмлари йўқлигини билдиради.

Фикримизнинг далили, Аллоҳ таолонинг “Агар билмасангиз зикр аҳлларидан сўранг”(Наҳл, 43), деган амридир. Уламолар ижмоъ қилганларки, бу оят ҳукмни ва унинг далилини билмайдиган кишиларни ўша нарсаларни биладиган кишиларга тобе бўлишга буюрмоқда.

Дарҳақиқат, барча усул уламолари бу оятни саводсиз одам мужтаҳид олимга тақлид қилиши кераклигига биринчи далил ўлароқ келтирадилар.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам “Мен ва хулафоий рошидинларнинг йўлини маҳкам тутинглар” деб марҳамат қилганлари мазҳабсизликни даъво қилаётганларнинг гаплари пуч эканига далил бўлади.

Тўрт мазҳабдан бирини маҳкам тутиш вожиб саналади. Бунга барча мусулмонлар уммати ижмоъ қилган. Ҳатто Муҳаммад Саид Рамазон Бутий ҳазратлари:
“Мазҳабсизлик диндан чиқишга олиб борадиган кўприкдир”,
деганлар.

Бундан мазҳабсизлик жуда оғир гуноҳ экани аён бўлади. Унинг яна бир хатарли жиҳати, олдинроқ айтиб ўтганимиздек, мазҳабсиз одам фиқҳий масалаларга ўзининг билими етиб ечим топа олмагани боис гоҳ у мазҳабдан, гоҳ бу мазҳабдан далиллар қидиради. Яъни ўзи инкор этган мазҳабларнинг ҳаммасининг ичида довдираб юради. Лекин аниқ бирини ушламагани боис эътибор қозона олмасдан умрини залолатда ўтказиб қўяди.
Аллоҳ таоло барчамизни ўзи ҳидоятдан
адаштирмасин!.
Амин.

Орипов Шохимардон,

Шахрихон тумани, Гул-тепа масжиди

Вазни 1000 тонналик қора туйнук емирилиши учун 84 сония кифоя экан. Чунки у ўзидаги бор энергияни шу муддат ичида ташқарига чиқариб юборар экан. Кейин бу жараён тахминан 10 миллион атом бомбасига тенг портлаш билан якун топар экан.

Интернет маълумотлари асосида Нозимжон Ҳошимжон тайёрлади