Жорий йилнинг 24-25 ноябрь кунлари Қозон шаҳрида Sаlaаm Bazaar номли саноат ва бозор кўргазмаси ташкил этилди. Бугунги кунда ҳалол маҳсулотларга нисбатан ортиб бораётган талаб бу сингари кўргазма майдонларини яратишга ва уларга кўплаб мусулмонларни жалб этишга ундамоқда.

"Смена" номли замонавий маданият марказида ташкил этилган кўргазмада исталган одам маҳаллий ишлаб чиқарувчиларнинг маҳсулотлари билан танишиши, болалари учун ўйинлар ўрганиши, маърузаларда иштирок этиши мумкин.

Кўргазма доирасида ёш оналар учун ташкил этилган фарзандни ислом руҳида тарбиялаш мавзусидаги маърузалар, уларга бола тарбиясини олиб боришда кўмак бериши айтилди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Душанба "Таълим муассасалари билан ишлаш куни" сифатида Самарқанд вилояти имом-хатиблари ўртасида анъанага айланган. Ушбу анъанага мувофиқ жорий йилнинг 26 ноябрь куни имомларимиз қатор таълим муассасаларида бўлиб, ўқувчи-ёшлар билан маънавий-маърифий мавзуларда учрашувлар ўтказдилар.

Қуйида ўтказилган учрашувлардан намуналар келтирамиз:

Ургут туман 28-умумтаълим мактабида “Шайх Қутбиддинхон” жоме масжиди имом-хатиби Ҳ.Тожиев, 89-умумтаълим мактабида “Манғитобод” жоме масжиди имом-хатиби Х.Салимов, Булунғур туман 14-умумтаълим мактабида “Пойга тепа” жоме масжиди имом-хатиби А.Тошмуродов, Каттақўрғон шаҳар 13-умумтаълим мактабида “Қориравот” жоме масжиди имом-хатиби С.Рўзиев, 12-умумтаълим мактабида эса “Машраб” жоме масжиди имом-хатиби А.Норбеков, Пайариқ тумани 39-умумтаълим мактабида “Чўқмозор ота" жоме масжиди имом-хатиби З.Расулов бўлиб, баркамолик шартлари, ўз жонига қасд қилишнинг олдини олиш, Устозга эҳтиром, одоб-ахлоқ масалалари, ҳаёнинг аҳамияти, экстремизмга қарши курашиш, диний бағрикенглик, миллатлараро тотувлик масаллаларида суҳбатлар ўтказдилар.

Учрашувларда, шунингдек, тинчликни қадрлаш, юртнинг эртаси учун билимли ёшлар кераклигини унутмаслик ва ҳамиша буюк мақсадлар сари интилиш лозимлиги ҳақида тушунчалар бериб ўтилди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Аёллар ўз эрларига: «Бир қоғозга бизнинг салбий сифатларимизни ёзиб беринг, уларни тузатмоқчимиз», дейишди. Бунинг сабаби улар аёллар жамиятига аъзо бўлиб, дарс ўтаётган ўқитувчи шундай қилишларини сўраган эди. Психолог барча аёлларга турмуш ўртоқлари ёзиб берган қоғоздаги салбий сифатларни ўқиб, уларни тузатиш йўлларини ўргатди. Лекин бир аёлнинг турмуш ўртоғи қоғозни мақтовли сўзларга тўлдирганини кўрди. У аёли ҳақида ҳеч қандай салбий сифат ёзмаган эди. Ўқитувчи ҳайрон бўлиб, уни чақиртириб, сабабини сўради. У айтди: «Аёлимнинг ўндан ортиқ жиддий, салбий сифатлари бор. Лекин мен уларни айтишим билан масала ҳал бўлиб қолмайди. Айб ва хатоларни юзга солиш нафрат ва қайсарликни келтириб чиқаради холос. Аммо меҳр-муҳаббатни ифода қилувчи сўзлар эса оилага ижобий кайфият олиб киради ва аҳллари орасида дўстона, илиқ муҳитни яратади. Зеро, ҳадиси шарифда ҳам: «Яхши сўз садақадир», дейилади. Шу муборак насиҳат оилада гўзал руҳият тақдим этади».

«...улар ила яхшиликда яшанг. Агар уларни ёқтирмасангиз, шоядки, Аллоҳ сиз ёқтирмаган нарсада кўпгина яхшиликларни қилса. (Нисо сураси, 19-оят).

Психологнинг яна ҳайрати ошди ва унга юзланиб: «Энг тўғри ечим шу!» деб, уни олқишлаб қўйди. 

ЎМИнинг Андижон вилоят вакиллиги

ходими Искандарбек Зокиров

Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) ҳазрати Хадича (розияллоҳу анҳо) онамиз вафотидан сўнг ҳазрати Савда бинти Замъа она­мизга уйланганлар.

Савда онамизнинг оталари Замъа ибн Қайс ибн Абдуш Шамс ибн Абд Вудд ибн Амир ибн Луай ибн Ғолиб, оналари эса аш-Шамус бинти Қайс ибн Амр ибн Зайд ибн Лабид ибн Хидаш ибн Амира бану Ади ибн ан-Нажжар қабиласидан эди.

Савда онамиз дастлаб амакилари­нинг ўғли Сакрон ибн Амрга турмуш­га чиққан. Икковлари исломни қабул қилиб, Ҳабашистонга ҳижрат қилганлар ва саккиз муҳожирнинг сафидан жой олган. Савда онамизнинг биринчи эр­лари Сакрон ибн Амр касал бўлиб вафот этган.

Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) Хадича онамизнинг вафот­ларидан бир неча йил кейин, Тоифдан ниҳоятда маҳзун бўлиб қайтган эдилар. Савда онамизга уйланишлари ана шун­дай вақтга тўғри келган.

Мўмина аёллар орасида Хавла бинти Ҳаким (розияллоҳу анҳо), Набий (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)нинг ном­ларидан Савда онамизга совчи бўлиб борганлар. Савда онамиз оталарининг розиликлари билан Пайғамбаримизга турмушга чиқиб, 400 дирҳам маҳр ол­ган. Шу вақтда Рамазон ойи бўлиб, пайғамбарликнинг ўнинчи йили эди. Бу никоҳ маккаликларни таажжублантирган. Чунки Савда онамиз ёш ҳам эмас, унча­лик чиройли ҳам эмасди.

Лекин Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) қийинчиликда қолган кимсасиз аёлни ҳимоя этганлар. Савда (розияллоҳу анҳо) мўминларнинг она­си, зиммаларидаги масъулиятни адо этишга сидқидилдан киришиб, етим қолган фарзандларининг тарбияси би­лан шуғулланган. Савда онамиз итоатли, севимли ва ҳазилкаш аёл эди.

Бир куни Савда (розияллоҳу анҳо) Пайғамбаримиз (алайҳиссалом)га: «Эй Аллоҳнинг Расули, кеча ортингиздан намоз ўқидим. Жуда узоқ вақт руку қилдингизки, қон оқиб кетмасин деб бурнимни ушлаб турдим», дедилар. Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва сал­лам) кулдилар. Шу тариқа орадан уч йил ўтди.

Савда бинти Замъа Оиша онамиз ке­лин бўлиб тушганидан кейин ҳам ҳазил-мутойибани тарк этмади. Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) хонадон­ларига бошқа аёллари бирин-кетин ки­риб кела бошлади. Бироқ бу ҳол уларни ўз ўрниларини йўқотишга олиб келмади. Суюкли пайғамбаримиз ҳар қайсисига яраша муомала қилдилар.

Оиша (розияллоҳу анҳо)дан ривоят қилинади: «Мен Савдадан бошқа ту­тими ва сийратида ўзимга ёқадиган, унга ўхшаш аёлни кўрмадим. У ёши катта бўлганда: «Эй Аллоҳнинг Расули (соллаллоҳу алайҳи ва саллам), сиздаги ҳақим бор кунимни Оишага бердим», деди. Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) Оишага икки кун – ўз куни­ни ва Савданинг кунини тақсим қилар эдилар».

Аллоҳ таолонинг изни ила Набий (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) ҳижрат қилганларида, Савда бинти Замъа онамиз ҳам у зотнинг ортларидан қизларини олиб ҳижрат қилган. У ерда ҳам Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) хонадон­ларини бошқариб турган.

Бадр жангида қариндошлари Суҳайл ибн Амр асир тушганида, соддадил­лик билан Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)га қилган ишорала­ри туфайли асирларга яхшилик қилиш бўйича шаръий қоидаларга яна бири қўшилган.

Савда бинти Замъа онамиз «Батаҳқиқ, сизларга ҳожатларингиз учун чиқишга изн берилди» ояти нозил этилишига са­бабчи бўлган. Савда онамиз бетакрор хислатлари, тақво, сахийлиги билан аж­ралиб турарди.

Умар (розияллоҳу анҳу) уларга бир хуржун дирҳам юборганларида, улар­нинг ҳаммасини тарқатиб юборган. Ғазотда иштирок этиб, Хайбарни фатҳ қилинишига гувоҳ бўлган.

Ҳазрат Савда Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)дан кейин, ҳазрати Умар(розияллоҳу анҳу)нинг халифалик даврида вафот этган. Бу пайтда у чамаси саксон ёшда бўлган.

Савда онамиз Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)дан бешта ҳадис ривоят қилган. Улардан бирини Имом Бухорий ривоят қилган.

Марям АБДУЛЛАЕВА,

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Хотин-қизлар масалалари бўйича

бўлим мутахассиси