muslimuz

muslimuz

Понедельник, 20 Май 2024 00:00

“Жаннат”га етакловчи гуноҳ

Унутмангки, Аллоҳ таоло Ўзига юзланишингиз учун сизни турли мусибатлар билан синайди. Баъзан Аллоҳдан имтиҳонлардан муваффақиятли ўтишни ёки солиҳа жуфт ҳалол ё яна бошқа нарсаларни сўраб ой ва йиллар давомида дуо қиласиз. Аммо дуоингиз ижобат бўлмаётганидан ташвишга туша бошлайсиз.

“Нега Аллоҳ дуоларимни қабул қилмаяпти?” деган саволлар ҳаёлингизда тинмай айланади. Аммо Аллоҳ сизга қанча неъматларини тайёрлаб қўйганини билмайсиз! Сиз банда эканингизни эътироф этиб, ноумид бўлмай Аллоҳдан қанча кўп сўрасангиз, қалбингиз шунча юмшайди. Тобора Аллоҳга муҳтож эканингизни тушунасиз. Аслида, ҳар бир олган ва чиқарган нафасимиз Аллоҳнинг бизга берган чексиз неъматидир.

Аллоҳнинг юборган синовлари сабабли банда ожизлигини англаш билан бирга, Аллоҳдан бошқа ҳеч ким унга ёрдам бермаслигини тушуниб етади. Бу банданинг иймонини янада мустаҳкамлайди.

Агар Сиздан “Аллоҳга энг яқин бўлган вақтиниз қачон бўлган?” деб сўрасалар сиз “Оила қурганимда”, “фарзандли бўлганимда” ёки “янги ишга кирганимда” деб айтмайсиз. Балки ҳаётингизнинг энг қийин лаҳзаларини, қийинчиликка дуч келганингизда вазиятдан қандай чиқишни билмай қолганингизни, фарзандингиз касал бўлганда, онангиздан айрилганингизда Аллоҳга янада яқин бўлганингизни эслайсиз.

Сиз ҳаётингизнинг ана шундай энг мушкул вазиятларида Аллоҳга ҳар қачонгидан ҳам кўра кўпроқ ёлвориб дуо қилгансиз.

Нега? Чунки фақат Аллоҳ сизни бу қийинчиликлардан қутқариши мумкинлигини билгансиз. Аллоҳдан бошқа ҳеч ким ёрдам бера олмаслигини англаб етгансиз.

Ҳа, айрим бандалар турли синов-мусибатлар сабабли Аллоҳга юзланади, Роббига қайтади.

Яна баъзи бандаларнинг эса Аллоҳ таолога қайтишига гуноҳ амаллар сабаб бўлади. Бу ҳақда Ибн Атоуллоҳ Сакандарий раҳматуллоҳи алайҳи бундай дейдилар: “Гоҳида У Зот сенга тоат эшигини очади ва қабул эшигини очмайди. Гоҳида сенга гуноҳни тақдир қилади ва у (У Зотга) етишишга сабаб бўлади.

Уламолардан бири айтади: “Банда гуноҳ сабабли жаннатга кириши ва савоб иш туфайли жаҳаннамга тушиши мумкин”, деди.

Одамлар таажжубланиб: “Қандай қилиб бундай бўлиши мумкин?” деб сўрашди.

Олим уларга: “Банда баъзан гуноҳга қўл уради, кейин ўзига келиб, қилган гуноҳига қаттиқ афсусланади, тинмай афсус-надомат чекади. Охир оқибат унда ўзини паст олиш, синиқлик ва надомат пайдо бўлади. Аввалгидан кўра тоат-ибодатга кўпроқ уринади, ихлос қилади. Натижада бу гуноҳи унинг жаннат сари ҳаракат қилишига сабаб бўлади.

Яна бошқа банда бир яхшилик қилиб, кибрга, ужбга, мақтанишга, одамлардан мақтов эшитишга берилади. Айнан шу ҳол унинг ҳалокатига, дўзахга сари етаклайди”.

Даврон НУРМУҲАММАД

Бугун ёшларнинг гапга кирмасли­ги, ўқишининг пастлиги, одобининг ҳаминқадарлиги ҳақида кўп гапирил­моқда. Буни тўғрилашимиз учун нима қилмок керак? Шу мавзуда пойтахтимиздаги “Ҳасанбой” жоме масжиди имом ноиби Ҳасанхон Яҳё Абдулмажид домланинг фикрлари билан қизиқдик. 

– Тарбия ҳам бир илм. Уни эгаллаш учун тарбияга оид китоблар ўқиш ёки солиҳ инсонлардан, устозлардан ўрганиш лозим. Бу борада Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳадислари ва боболаримизнинг асарлари, миллий қадриятларимиз энг катта асосдир. Бой маънавий меросимиз неча асрлар ўтса ҳамки, ўз қийматини йўқотгани йўқ. Инсон тарбияси барча замонларда долзарб бўлган. Бу борада Имом Бухорийнинг “Адабул муфрад”, Имом Ғаззолийнинг “Иҳёу улумид дин”, Абул Ҳасан Бовардийнинг “Адабуд дунё ва дин”, Шайх Абдуллоҳ Шибравийнинг “Унвонул баён ва бўстонул азҳан” ҳамда замонамиз олимлари Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф ва Шайх Рамазон Бутий ҳазратлари каби кўплаб уламоларимизнинг асарлари инсон камолотида ўта муҳимдир.

Имом Ғазоллий “Иҳёу улумид дин” китобида бундай ёзади: “Яхши хулқ Раҳмон ҳузуридаги жаннат неъматларига очиб қўйилган қалб эшиги бўлса, ёмон хулқ – жаҳаннамга очиб қўйилган эшик... Яхши хулқ диннинг ярмидир... Ёмон хулқ хор қилувчи бузуқлик, Аллоҳдан узоқлаштирувчи разолат, шайтон хизматига ёлланишдир”, дейди.

Афсуски, кейинги пайтларда жамиятимизда одоб-ахлоқ тушунчалари бироз четга суриб қўйилди. Ибодатларимиз кўпайяпти, лекин ахлоқимиз унга мос эмас. Қаерда ахлоқий меъёрлар пасайса, у ерда жиноятчилик, оилаларнинг пароканда бўлиши, порахўрлик ва шу каби иллатлар илдиз отади. Бойлик тўплаш, фақат ўзи­ни ўйлаш каби тушунчалар ҳукмрон бўлади. Ён-атрофга назар солсак, ҳамма мол-дунё тўплаш илинжида тиним билмаётир. Лекин ахлоқимизга ҳавас қилиб бўлмайди.

Қуръони каримда: “Эй иймон келтирганлар! Ўзларингизни ва оила аъзоларингизни ёқилғиси одамлар ва тошлар бўлмиш дўзахдан сақлангиз...” (Таҳрим сураси, 6-оят) дея марҳамат қилинган. Бу оят оила бошлиғининг аҳли аёли, фарзандлари учун Аллоҳ олдида жавобгар эканини англатади.

Оилада ота болаларига ҳар томонлама намуна бўлмас экан, фарзандларидан бирор яхшилик кутиши қийин. Бу ҳақда уламоларимиз: “Фарзандинг солиҳ бўлишини истасанг, аввало, ўзинг солиҳ бўл. Уни ахлоққа чақиришдан аввал ўзинг ахлоқли бўл”, дейдилар.

МУНОСИБ ОНА

Она – миллат тарбиячиси, келажак бунёдкори. Агар у одоб-ахлоқли, она тилини, адабиётни, динимизни яхши билса, тафаккури кенг, етук шахс бўлади. Бундай аёлларнинг фарзанди ҳам шунга монанд – миллатига, динига хизмат қиладиган буюк инсонлар бўлиб етишади.

Замонамизнинг таниқли олими Му­ҳаммад Ҳасан Деду айтади: “Қуръонни, сийрат ва бошқа фанларга оид кўплаб китобларни онам ёдлатган”. Яна бир машҳур уламо Абдулқодир Ҳусайн: “Мен онамдан бирор нима сўраб қолсам, гапимни она тили қоидаларига солар, сўнгра уларни шарҳлаб, саволлар берарди. Шу тарзда тил қоидаларини ўрганганман”, дейди.

Қизларни ҳар томонлама илмли қилиб тарбиялаш ота-оналарнинг бурчидир. “Қиз бола ўқиши шарт­мас” деган гапларни ҳамон эшитиб қоламиз. Бунинг оқибатида қанча қизларнинг иқтидори йўқ бўлиб кетяпти. Қиз бола илм олиши, оиласини обод қилиши керак.

Жамиятимизда маърифатли аёл­лар кўпайса, муаммоларимиз шунча тез ечим топади.

Онамиз зиёли оилада камол топгани учун диний ва дунёвий илмларни яхши билган, мактабни олтин медалга битирганди. Айниқса, адабиётни яхши биларди. Навоийнинг кўплаб ғазалларини ёддан айтар, бирор юмуш қилганда ҳам тилидан салавоту ғазаллар тушмасди. Саккиз ёшда отадан етим қолдик. Онам саккиз болани катта қилди. Ўқимишли бўлишимизга жиддий қарар, рўзғордан бир сўм орттирса, доим китоб олиб келарди.

Она дарахт илдизи бўлса, болалар унинг меваси ва шохларидир. Уларнинг жамият учун қанчалик манфаат бериши онанинг тарбиясига боғлиқ.

ТАРБИЯДА МУҲИМ ЖИҲАТЛАР

Япониялик болалар мактабга боришдан олдин икки йил одоб-ахлоқни ўрганар экан. Бунинг натижасини бугун ҳар бир кунчиқар юрт вакилида кўрамиз. Яқин ўтмишда бизда ҳам болаларга одоб бериш таълимнинг ажралмас қисми бўл­ган. Ўқувчиларга кўплаб ахлоқ қоидала­ри ёдлатилиб, аниқ рисолалар, китоблар ўқитилган. Ҳозир эса болалар тарбияси ўлда-жўлда.

Кўпинча ота-оналар фарзанди тарбия­сида бирор нохушлик сезса, уни қаттиқ сиқувга олади. Бу тўғри эмас. Аллоҳ ҳар кимни турли характерли қилиб яратади. Унга ўйлаб муомала қилиш лозим.

Ҳозир нафақат болани, балки катта­ларни ҳам тўғри йўлдан чалғитувчи омил­лар кўпайди. Бу омиллар умрнинг исроф бўлишига сабаб бўлмоқда. Буларга оғиш­масликнинг энг тўғри йўли эса илму маърифат, фарзандлар онгу шуурига миллий ва диний қадриятларимизни сингдиришдир. Фарзандларимиз тилимиз, урф-одатларимиз, тарихимиз, анъаналаримиз, борингки, шу эл учун қадрли бўлган барча нарсаларни билишлари шарт. 

Суҳбатни Бобур МУҲАММАД

ёзиб олди.

Cавол: Комага тушиб қолган инсондан сунъий ҳаёт бериб турадиган мосламани қачон узишга шаръан рухсат этилади?

Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.

Бу саволга жавоб бироз тафсилотга эга. Халқаро Ислом Фиқҳи Академияси ҳижрий 1407 йил, 8-13 сафар/милодий 1986 йил, 11-16 октябр кунлари бўлиб ўтган учинчи мажлисида инсон жисмидан ҳаётни тутиб турувчи жиҳозларни олиш ҳақидаги масалани кўриб чиқиб, бу масала бўйича мутахассисларнинг баёнотларини диққат билан ўрганиб чиққан ва муноқаша ва фикр алмашувлардан кейин бир овоздан қуйидаги қарорларни қабул қилинган: “Қуйидаги икки аломатдан бири аниқ бўлса, шаръий жиҳатдан бемор ўлган деб эътиборга олинади ва унга вафотга оид ҳукмлар жорий бўлади:

  1. Беморнинг юраги ва нафаси батамом тўхтаса ва шифокорлар юрак уриш ва нафас олиши қайта ишга тушмайди деб қатъий таъкидлашса.
  2. Бемор миясининг барча вазифаларининг фаолияти бутунлай тўхтаса ва мутахассис шифокорлар унинг мия фаолияти қайта ишга тушмаслигини қатъий таъкидлашса ва миянинг емирилиши бошланган бўлса. Мана шу ҳолатда беморга уланган ҳаётни тутиб турувчи жиҳозни олишга рухсат берилади. Бунда гарчи юрак каби айрим аъзолар жиҳоз ёрдамида ишлаб турган бўлса ҳам ҳукм шундай”.

Шуни ҳам қўшимча қилиш керакки, мия фаолияти тўлиқ тўхтагани билан, агар жиҳозни олгандан кейин юрак ва нафас олиш табиий равишда амалга ошаётган бўлса, мазкур одам ўлганга ҳукм қилинмайди. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво маркази

Ислом дини – илм дини. У ҳар қандай инсонни ўзига зарур илмни билишга буюради. У инсонни ўзи бўлиб турган ўриндаги илмни билишга ундайди ва баъзи ўринда шарт қилади. Мусулмон киши ибодатга тегишли билимлардан ташқари ўзи касб қилган иши ёки ўрганмоқчи бўлган соҳасининг илмини билиши керак.

Бугунги кунда ёшлар орасида чет тилини ўрганишга қизиқиш катта. Ёшлар у тилни ўрганиб четга чиқишни мақсад қилиб, шунга ҳаракат қилишмоқда. Одатда кўпчилик ривожланган давлатга чиқиш орзу қилади ва у давлатнинг тилини ўрганади.

Ҳозирги кунда ривожланган давлатларнинг кўпида инглиз тили мулоқот тили ҳисобланади ва уларнинг аксари ислом динига эътиқод қилмайди. Хўш мусулмон киши ғайридинларни тили ўрганмаслиги керакми?! Нима учун? Ғайридин бўлгани учунми?!… Исломда бундай ишдан қайтариқ йўқ, аксинча, исломда динни ёйиш, уни бошқа халқларга етказиш учун уларни тилларини ўрганишга тарғиб қилинган. Тарихда бунга мисоллар кўп.

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам мусулмонларни турли тилларни ўрганишга тарғиб қилдилар. Чунки, бундан кўзланган мақсад ўзга халқлар билан мулоқот қилиб уларни исломга даъват қилиш ва ёмонликларидан сақланиш эди. Шу сабабли, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам яҳудийлардан келган мактубларни ўқиб бериш, улар нимани назарда тутганини Пайғамбаримизга тушунтириб бериш ва уларга жавоб ёзиш учун Зайд ибн Собит розияллоҳу анҳуга уларни тилини ўрганишга буюрдилар.

Ҳижрий тўртинчи йилда Зайд ибн Собит розияллоҳу анҳу Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам буюрганларидек яҳудийларнинг тилини ўрганди. Тил ўрганиш 4 услубда бўлади. Ёзув ўша услубларнинг бири.

Хорижа ибн Зайд ибн Собит розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Зайд ибн Собит Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам менга яҳудийларнинг ёзувини ўрганишимни буюрдилар ва менга Расулуллоҳ Аллоҳга қасамки, мен ёзувларимни ҳеч бир яҳудийга (ўзгартирмаслигига) ишонмайман деб айтдилар, сўнг, мен у ёзувни ўргандим. Уни ўзлаштириб олишимга бор-йўғи ярим ой керак бўлди, Пайғамбаримиз (яҳудийлар) хат ёзганларида у зотга хат ёзардим, агар у зотга ёзилса ўқиб (тушунтириб) берардим”, – деди.  (Абу Довуд ривояти)

Зайд розияллоҳу анҳу яҳудийларнинг тилини ярим ойда ўргангани, ақл-заковати ва ёдлаш қобилиятининг жуда кучли эканини билдиради. Чунки у зот Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг замонларида Қуръонни тўлиқ ёд олган саҳобалардан бири ва у зот алайҳиссаломнинг энг машҳур ваҳий котибларидан бўлган. Абу Бакр розияллоҳу анҳу даврида Қуръонни тўплам ҳолида жамлаганлардан бири ва Усмон розияллоҳу анҳу даврида Қуръонни бир хил қироат билан Мусҳаф қилиб кўчирган котиблардан бўлган.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг Зайд розияллоҳу анҳуга яҳудийларнинг тили ва ёзувини ўрганишга буюрганлари ислом мусулмонларни бошқаларнинг тили ва ёзувини ўрганишга тарғиб қилишга далолат қилади. Агар керак бўлса, бу билан бирга исломга хизмат қилишга ва муаммоларига ечим бўладиган бўлса уларнинг  илмларидан хабардор бўлишга ва тажрибаларидан фойдаланишга ундайди. Бу исломда таржимоннинг вазифаси қанчалик муҳимлигини кўрсатиб турибди, чунки у давлат сирлари ва ёзишмаларига эга бўлган шахсдир, кирувчи ва чиқувчи хатлардан ҳар ким ҳам хабардор бўлиши тўғри эмас. Чунки у давлат сирларини ошкор бўлишига ва унинг ҳалокатига сабаб бўлиши мумкин. Шунинг учун Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Зайд ибн Собит розияллоҳу анҳуга яҳудийларнинг тилини ўрганишни буюрдилар.

Маълумки, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам Зайддан араб тилини ўзлаштириб, Қуръони Каримнинг бир қанчасини (баъзи ривоятларда 17 та сурани) ёд олганидан кейин яҳудийлар тилини ўрганишни сўраганлар.

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг Зайдга яҳудийлар тилини ўрганиш ҳақидаги амрларининг афзалликларидан бири ҳар бир соҳа вакили ўзи бўлган ўринда  исломга даъват қилишликка масъул ҳисобланади.

Тил ўрганиш орқали у тил эгаларининг илм ва тажрибаларидан фойдаланиш мумкин. Бу орқали инсон ўзи яшаб турган заминнинг ривожланишига ҳисса қўшиши мумкин. Шубҳа йўқки, инсонлар билан ўзи билган тилда мулоқот қилиш, айниқса,  турли тилларда сўзлашувчи кўп сонли жамиятларни сўзлашишда ҳар бир жамиятнинг ўз тилида мурожаат қилиш зарурий ва тўғри йўл ҳисобланади. Исломга эътиқод қилмайдиган ва араб тилини билмайдиган кимсаларни исломга чорлаш уларнинг тилида бўлиши керак. Улар Қуръони Карим тилини ва маъноларини билмайдилар. Энди уларни қандай куфрдан иймонга, зулматдан нурга олиб чиқилади, бундай ғоя исломнинг хусусиятлари эмасми?!..

Зайд ибн Собит воқеасидан билинадики, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг тарбияда муносиб бир шахсни ўз ўрнида муҳим вазифага танлаганлар. Бундан хулоса олишимиз даркор.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг саҳобаларининг ҳаёт йўлларини ўрганиб фикр юритган киши ҳар бир одамнинг салоҳияти ва унга яраша қобилияти бўлишини билади. Ўзидан бошқа бажара олмайдиган роли бўлишини яққол кўради. Муъоз ибн Жабал розияллоҳу анҳу нима ҳалол ва нима ҳаромлигини ажратишда умматнинг энг билимдони эди. Лекин  бу унинг ҳалол ва ҳаромни ажратишда умматнинг энг билимдони бўлгани учунгина уларнинг энг яхшиси дегани эмас., балки бу афзаллик алоҳида мезон. Ибн Аббос розияллоҳу анҳу Қуръонни тафсир қилгани учун афзал. Амр ибн Салама розияллоҳу анҳу ёш бўлса-да, намозда ўз қавмига имомлик қилар эди. Чунки у намозни тўлиқ ўзлаштиргани ва Қуръони Каримнинг кўп оятларини ёд олгани билан афзал. Абдуллоҳ ибн Амр ибн Ос розияллоҳу анҳу суннатни ёзиш ва уни таҳрирлашга бўлган қаттиқ қизиқиши билан ажралиб турарди. Зайд ибн Собит разияллоҳу анҳу эса, Пайғамбаримизнинг ваҳий котибларидан эди.

Бу ёш саҳобалар жамоасига назар ташлаган киши уларнинг азми-қарори кучлилигидан ва ҳимматининг олийлигидан лол қолади.  Дарҳақиқат, уларнинг ҳар бири исломга манфаат келтириш учун бор имкон ва тоқатини аямади.

Юқоридагилардан биз Қуръони Каримни дастуруламал қилиб олишимиз, Пайғамбаримиз Муҳаммад Мустафо соллаллоҳу алайҳи васалламдан ва у зотнинг асъҳобларидан ўрнак олиб, ҳаётимизнинг ҳар бир соҳасида татбиқ қилишимиз даркор.

 Дилфуза Тўлаганова,

Тошкент Ислом институти толибаси.

 

Абу Мусо Ашъарий розияллоҳу анҳу айтадилар: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам билан бирга эдим. У зот алайҳиссалом менга: “Эй, Абу Мусо, Сени жаннат хазинасидан бўлган калимага далолат қилайми?!” дедилар”.

Мен: “Ҳа, ё Аллоҳнинг Расули”, дедим. Шунда Набий алайҳиссалом: “Лаа ҳавла ва лаа қуввата иллаа биллаҳ”ни айт, чунки у жаннат хазиналаридан”, дедилар (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).

Ибн Масъуд розияллоҳу анҳу “Лаа ҳавла ва лаа қуввата иллаа биллаҳ”нинг маъноси ҳақида бундай деганлар: “Гуноҳдан фақатгина Аллоҳнинг ёрдами ила тийилиш мумкин. Аллоҳга итоат этиш ҳам ёлғиз Аллоҳнинг ёрдами билан бўлади”.

Банда Аллоҳнинг ёрдамисиз ўзини ўзгартира олмайди, гуноҳдан қутила олмайди, тўғри йўлни тополмайди, бирор савобли ишга қўл уролмайди. Чунки куч-қувват фақат Аллоҳдандир.

Ким мусибатга йўлиқиб, қийин аҳволга тушиб қолса, қарздор бўлса, моддий ҳолати оғирлашса, “Лаа ҳавла ва лаа қуввата иллаа биллаҳ”ни кўп такрорласин. Шунда Аллоҳ унга нажот беради ҳамда уни турли қийинчилик ва ташвишлардан халос этади.

Ҳазрат Али розияллоҳу анҳу айтадилар: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам менга: “Эй Али, сенга қийин аҳволга тушиб қолганда айтиладиган калималарни ўргатайми?” дедилар.

Мен: “Аллоҳ мени сизга фидо қилсин, ўргатинг, ё Расулуллоҳ”, дедим. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қийин аҳволга тушиб қолсанг, “Бисмиллаҳир роҳманир роҳийм. Ва лаа ҳавла ва лаа қуввата иллаа биллаҳил ъалиййил ъазийм”, деб айт. Чунки мана шу дуо билан Аллоҳ хоҳлаганича ҳар турли балолардан халос қилади, дедилар”.

Бошқа ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай деганлар: “Ким Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ”ни айтса, тўқсон тўққиз дардга даво бўлади. Энг енгили ғамдир”, (Имом Табароний, Имом Ҳоким ривояти).

Шунинг учун уламолар: “Кимнинг ғам-ташвиш ва мусибатлари кўпайиб кетса: “Лаа ҳавла ва лаа қуввата иллаа биллаҳ”ни кўп айтсин”, деганлар.

Ким “Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ” зикрини айтишга одатланса ғам-ташвишлардан халос бўлиш билан бирга, камбағаллик ҳам кўрмайди. Бу ҳақда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким ҳар куни юз марта “Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ”ни айтса, унга фақирлик етмас”, деганлар (Ибн Абу Дунё ривояти).

Пайғамбаримиз алайҳиссалом қачон муаззин “Ҳайя ъалас-сола” ва “Ҳайя ъалал-фалаҳ”ни айтганида “Лаа ҳавла ва лаа қуввата иллаа биллаҳ” дейишни ўргатганлар.

Муаззиннинг намозга, нажотга шошилинг деган чақириқига “Лаа ҳавла ва лаа қуввата иллаа биллаҳ” яъни Аллоҳнинг хоҳишисиз бизда ҳаракат ҳам, қувват ҳам йўқ, деб жавоб қайтарилади. Чунки агар Роббимиз ибодат қилишимизга куч-қувват бермаса, биз ўзимиз адо этишга қодир эмасмиз.

Сафвон ибн Сулайм розияллоҳу анҳу: “Қайси бир фаришта осмонга чиқмоқчи бўлса, албатта “Лаа ҳавла ва лаа қуввата иллаа биллаҳ”ни айтиб, ердан кўтарилади. Чунки фаришта бу зикрни айтмаса осмонга чиқа олмайди”.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам уйдан чиқаётиб: “Бисмиллаҳи, таваккалту ъалаллоҳ. Лаа ҳавла ва лаа қуввата иллаа биллааҳ”, дер эдилар.

Ким ушбу зикрларни айтиб уйидан чиқса у Аллоҳнинг ҳимоясида бўлади, шайтон унга яқинлаша олмайди.

“Лаа ҳавла ва лаа қуввата иллаа биллаҳ” зикри сабабли қанча қийинчиликлар енгил бўлди, ғам-ғуссалар ариди, дангасаликлар кетди, ибодатга завқ ортди, қайғулар ҳурсандчиликка айланди, ҳаётда эзгу мақсадлар сари илдам қадам босишга илҳом, ишонч пайдо бўлди.

Шундай экан, “Лаа ҳавла ва лаа қуввата иллаа биллаҳ” деб айтишни ўзингизга кунлик вазифа қилиб олинг. Ҳар куни имкон қадар кўп айтишга одатланинг.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Жаннат кўчатларини кўпайтиринглар”, дедилар. “Ё Аллоҳнинг расули, унинг кўчатлари нима?” дейишди. У зот алайҳиссалом: “Лаа ҳавла ва лаа қуввата иллаа биллаҳ”, дедилар (Имом Табароний ривояти).

 Даврон НУРМУҲАММАД

Страница 45 из 265

Янгиликлар

Top