Ўзбекистон мусулмонлари идораси «Қуръони карим ва тажвидни ўргатиш» бўлими мудири қироат илми устози, мударрис, олим Aлижон қори Файзуллоҳ Махдум ўғли Ҳайдаров Хоразм вилояти Урганч шаҳридаги “Фахриддин ар-Розий” ўрта махсус ислом билим юртига ташриф буюриб, талабаларга илмий суҳбат қилиб берди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Она диёримиз бой тарих ва улкан моддий-маънавий меросга эга диёр ҳисобланади. Қолаверса, бу заминда муқаддас қадамжолар ва азиз авлиёлар маскан топган зиёратгоҳлар ҳам талайгина. Сўнги йилларда юртбошимиз томонидан ушбу муқаддас қадамжоларни, зиёратгоҳларни ободонлаштириш, зиёратчилар учун қулай шарт-шароит яратиб бериш мақсадида кенг кўламли ишлар олиб борилгани барчамизга сир эмас. Бугун ҳам шу хайрли ишларнинг давом этиб бораётгани бутун ўзбек халқини қувонтиради, албатта.

Мана шундай зиёратгоҳлардан бири пойтахтимиз Тошкент шаҳри марказида жойлашган “Сузук ота” мажмуасидир. Мажмуа тарихий ва янгидан бунёд этилган масжидлар, мақбара ва ҳунармандлар маҳалласини ўз ичига олган бўлиб, ташриф буюрган инсонларга ўзгача кайфият бахш этади.

Мазкур мажмуага юртимизда яшаб ўтган улуғ тасаввуф устозларидан бўлган  Сузук отанинг номлари берилган.  

Сузук ота номи билан машҳур бўлган бу зотнинг асл исмлари Мустафоқул бўлиб, улуғ валиуллоҳлардан бўлган. Сузук ота машҳур “Яссавия” тариқати асосчиси Хожа Аҳмад Яссавийнинг набираси, яъни қизи Гавҳари Ҳуштожнинг суюкли фарзанди бўлиб, 1140 йилда Сайрамда таваллуд топган. Аҳмад Яссавий ҳазратлари бу неварасини жуда яхши кўриб, доимо “сузугим” (суюклигим) деб атаганларидан бу ном у зотга тахаллус бўлиб қолади.

Соҳиби каромат Сузук ота вояга етганларидан сўнг, оталари Аҳмад ал-Қорачуғай Шайхнинг тавсиясига кўра, Шош воҳасига сафар қилиб, қадим Шош кентининг чеккасидаги бир маҳаллада муқим яшаб қоладилар. Ҳудуддаги кимсасиз, тепалик ва жарликлардан иборат бўлган ерларни ўзлаштириш ва обод қилиш учун, Сузук ота туғилган юртидан қорилар, уста-ҳунармандлар ва яқин биродарларини олиб келиб, янги уй-жойлар қурдириб, янги маҳаллага асос солгач, илм ва ҳунарни кенг оммага жорий қилишни бошлаб юборадилар.

Маҳалла аҳолисининг доно маслаҳатгўйи, ҳунармандлар устози, толибларнинг пири муршиди бўлган Сузук ота 1217-йилда вафот этади ва шу жойда дафн этилди.

Салоҳиддин Тошқандийнинг “Темурнома” асарида қайд этилишича, соҳибқирон Амир Темур 1363-1364 йиллардаги ҳарбий юришлари пайтида Тошкентга ташриф буюради. Ташриф мобайнида маънавий пири бўлган Хожа Аҳмад Яссавийнинг эрка набираси, улуғ валий Сузук отанинг қабрларини ҳам зиёрат қилиб, у зотнинг хотирасига атаб мақбара ва жоме масжид қурилишига амр қилади.   

Асрлар давомида халқимизга маънавий озуқа бериб келган зиёратгоҳ ва масжидда, 2017 йил май ойидан Юртбошимиз Ш.Мирзиёев ташаббуслари билан тўла реконструкция ишлари бошлаб юборилди. 2 йил мобайнида олиб борилган бунёдкорлик ишлари натижасида 6,5 гектар майдонда кириш портали, тарихий тарҳни сақлаб қолган ҳолда қайта таъмирланган ва барча замонавий қулайликларга эга зиёратгоҳ, масжид ва ҳунармандлар учун 30 та замонавий устахона ва яшаш жойларидан иборат кўркам мажмуа вужудга келди.

Айни дамда мазкур мажмуа “Вақф” фонди тасарруфидаги кўркам зиёратгоҳлардан бири сифатида, маҳаллий ва хорижий меҳмонларнинг севимли масканига айланмоқда десак муболаға бўлмайди.

“Вақф” хайрия жамоат фонди Матбуот хизмати

Жамол домла Мавлонов
Бухоро шаҳар "Масжиди Калон"
жоме масжиди
имом-хатиби

Непаллик офталмолог доктор Сундук Роит дунёнинг энг сара 139 нафар шифокорлари ичидан сараланиб, "Инсониятга хизмат учун Исо мукофоти"ни ва бир миллион АҚШ долларилик қимматбаҳо совринни қўлга киритди. Уни Баҳрайн қироли Ҳамад бин Исо Aл Халифа тақдирлади.
Тақдирлаш маросимида Баҳрайн қироли Подшоҳлик томонидан қабул қилинган ушбу глобал ташаббус инсониятнинг бирлигига, барқарорлигига ва мусибатларни кетказишга хизмат қилаётганини таъкидлади. Шунингдек, у непаллик офталмолог доктор Сундук Роитнинг саъй-ҳаракатларини юқори баҳолади.
“Инсониятга хизмат қилгани учун Исо мукофоти” халқаро мукофотлар орасида нуфузли ўринни эгаллайди, у ҳар икки йилда бир марта катта Баҳрайн қироллиги томонидан ўтказилади. Ғолиб бир миллион AҚШ доллари қийматидаги соф олтин медали ҳамда қирол Ҳамад бин Исо Aл Халифа ҳазрати олийлари томонидан фахрли ёрлиқ билан тақдирланади.
Танлов ҳакамлар ҳайъати ғолиб деб кўз касалликкларини янгича усул билан даволашни кашф қилган непаллик офталмологнинг лойиҳасини танлади. Сундук Роитнинг арзон услуби унга катаракта операциясини 5 дақиқадан камроқ вақт ичида амалга оширишга ёрдам беради. Бу вақт давомида у катарактани тикувсиз, кичик кесмалар орқали олиб ташлайди ва уларнинг ўрнига арзон сунъий линза қўяди. У бундай услуб билан 120 000 дан ортиқ кўриш қобилиятини йўқотган беморларни бепул даволади.
Доктор Роит сўнгги 30 йил давомида ўзининг инновацион жарроҳлик усули билан Непалда кўрлик даражасини қарийб ярмига камайтиришга ҳисса қўшди ва у бутун дунё бўйлаб 650 дан ортиқ шифокорларга кўришдаги заифликка қарши курашдаги тажрибасини ўргатди. У шунгача дунё бўйлаб 35 миллиондан ортиқ операцияларни амалга оширди.
Доктор Роит 2030 йилга қадар бир миллион одамни текшириш ва 300 000 дан 500 000 гача одамларни кўз касалликларини даволашни ўз олдига мақсад қилиб қўйган.

Интернет материаллари асосида ЎМИ ходими
И.Аҳмедов тайёрлади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати