Нафснинг яна бошқа касаллигининг белгиси – инсоннинг ўз ҳолатидан норозилиги ва бу ҳақда ҳаммага шикоят қилиши ҳисобланади. Бундай дардга чалинган одам ўзини сабрли деб билади-ю, аммо доимо ўз тақдиридан нолиган ҳолда бошқаларга шикоят қилиб юради ва буни ҳатто ўзи сезмайди ҳам.
Муолажа услуби
Бу касалликдан фақат Аллоҳ таолонинг раҳматига шукр қилиш орқали қутилиш мумкин. Инсон уни ўраб турган ҳамма нарсада Аллоҳ таолонинг буюк неъматларини кўришга интилиши лозим. Бу ҳақда Абу Усмон раҳимаҳуллоҳ: “Аслида ҳамма одамлар у ёки бу тарзда ҳаётидан норозилик билдирадилар ва тақдиридан шикоят қиладилар, лекин уларнинг барчаси ўзларини сабрли деб ҳисоблайдилар”, деган.
Яҳё ибн Муоз раҳматуллоҳи алайҳии айтади: «Қиёмат кунида фақирлик ва бойлик амаллар тарозисига қўйилмайди. Унда фақатгина сабр ва шукр бўлади. Ўша кунда уларга: “У камбағал эди, у бой эди”, демаслар, балки: “У сабр қилди ёки шукр қилди”, дерлар».
Абу Абдураҳмон ас-Суламийнинг
“Нафс иллатлари ва уларнинг муолажаси” китобидан
Даврон НУРМУҲАММАД таржимаси.
