Мақолалар

Миср матбуоти Ўзбeкистон ҳақида

Ўзбекистон Журналистлар уюшмаси Фарғона вилоят бўлими ва Миср журналистлари ассоциацияси ўртасида ўрнатилган ижодий ҳамкорлик туфайли ўзаро ахборот айирбошлаш тажрибаси йўлга қўйилган.

Шунга кўра айни кунларда Ўзбекистонда амалга оширилаётган кенг кўламли ислоҳотлар ҳақида Мисрнинг етакчи ОАВларида ижодий уюшма Фарғона вилоят бўлими ташаббуси билан тайёрланган мақолалар эълон қилинмоқда. Ана шу келишув доирасида Миср Араб Республикасининг бир неча миллион ўқувчиси бўлган «Al-Dilomasy» ахборот агентлиги шу йилнинг 12 апрель куни «Ал Азҳарнинг фарғоналик талабалари» сарлавҳаси остида Ўзбекистон – Миср муносабатлари, мамлакатдаги дин ва эътиқод эркинлиги, диний таълим ва унинг етакчи вакиллари ҳақида батафсил маълумот берувчи мақолани ўз ўқувчиларига ҳавола этди.

Муаллифи Фарғона вилояти бош имом хатиби Убайдуллоҳ қори Абдуллаев бўлган мақолада жумладан, шундай дейилади:

«Ўзбекистон ва Миср ўртасидаги дўстона ҳамкорлик кўп асрлик бой тарихга эга. Мовароуннаҳр ва Миср диёрида яшаб ижод қилган улуғ бобокалонларимизнинг ноёб илмий-маърифий мероси бутун мусулмон олами бебаҳо бойлиги ҳисобланади.

Сўнгги йилларда ҳам Ўзбекистон ва Миср ўртасида кўп томонлама алоқалар жадал ривожланмоқда. Бу борада икки давлат раҳбарлари – Президент Шавкат Мирзиёев ҳамда Президент Абдулфаттоҳ ас-Сисий томонидан олиб борилаётган ҳамкорлик стратегияси муҳим ўрин тутмоқда. Ўзбекистон халқаро ислом академияси ҳамда Мисрдаги қатор олий таълим ва илмий-тадқиқот марказлари ўртасидаги ҳамкорлик мунтазамлик касб этгани ҳам эътиборлидир. Айниқса, Таълим, фан ва маданият бўйича ислом ташкилоти – ICESCO билан дўстона муносабатлар ривожланиб бормоқда.

Мана шундай ҳамкорликнинг узвий давоми сифатида 2022 йил 6-10 июнь кунлари Мисрда ўтказилган «Диний экстремизм. Интеллектуал асос ва уни енгиш стратегияси» мавзусидаги халқаро анжуманда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратлари иштирок этди. Нуфузли анжуманда шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратлари ҳам сўзга чиқиб, бугунги даврда юртимиз алломалари меросининг амалий аҳамияти, аҳли сунна вал жамоа ақидасини мусулмонлар орасида соф ҳолда тарғиб этиш, ёт ғояларга қарши курашда бирлашиш, халқаро ҳамкорликни янада ривожлантириб, илмий-тадқиқот марказлари фаолиятини мувофиқлаштириш, уларни ягона мақсад сари йўналтириш зарурлиги тўғрисида таклифлар берди. Бу анжуман иштирокчилари томонидан юқори баҳоланди ва эҳтиром билан қабул қилинди.

Бундан ташқари Мисрдаги Дорул Ифто ва Ўзбекистон мусулмонлари идораси ҳузуридаги Фатво маркази ўртасида ҳамкорлик ўрнатиш, диний соҳа мутахассислари малакасини ошириш, ўзаро тажриба алмашиш ҳамда долзарб мавзуларда замонавий фатволар ишлаб чиқиш юзасидан муҳокамалар ўтказилган бўлиб, ҳозирда бу борада амалий жараёнлар бошлаб юборилган.

Илм ва ҳикмат гулшани бўлган бу юртда минг йилдан зиёд тарихга эга Азҳари шариф дорулфунуни мусулмон дунёсига йирик уламоларни етиштириб бериши билан маълуму машҳур. Айни дамда ҳам Ал-Азҳар мусулмон оламидаги энг обрўли таълим даргоҳларидан биридир.

Мисрнинг фахри, ислом оламининг илмий марказларидан бири – бир минг икки юз эллик йилга яқин тарихга эга бўлган Ал-Азҳар мажмуаси жаҳондаги ҳам диний, ҳам дунёвий йўналишлар борасидаги етакчи олий таълим муассаса ҳисобланади.

Тарихга назар соладиган бўлсак дастлаб, мазкур университет Фотимийлар даврида Ал-Азҳар масжиди қошидаги мадраса сифатида ташкил этилган. Қоҳира шаҳри географик жиҳатдан Осиё ва Африка минтақасининг чорраҳасида жойлашганлиги боис Ал-Азҳарга кўплаб хорижий мамлакатлар талабалари ҳам илм талабида ташриф буюрган.

Асрлар давомида турли синовларни бошдан кечирган мазкур даргоҳ XIX асрнинг охирга келиб, ўқув тизимида замон талабларига мувофиқ такомиллаштириш ишлари амалга оширилиши натижасида Ал-Азҳар университет мақомини олган.»

Шундан сўнг мақолада Ал-Азҳар университетида таҳсил олиб Ўзбекистонда жумладан, Фарғонада фаолият юритаётган ислом хизматидагилар ҳақида маълумот берилган:

«Юртимизнинг кўплаб уламо ва аҳли илмларининг ҳам Ал-Азҳар университетида таҳсил олиб, динимиз йўлида хизмат қилаётгани эътиборга моликдир. Ўрта Осиё ва Қозоғистон мусулмонлари диний бошқармасини 1982-1989 йилларда бошқарган Шамсуддинхон Бобохонов ҳам мазкур даргоҳда таҳсил олган. Қолаверса, фарғоналик Абдусаттор Нурматов – Марғилон шаҳар «Пошшохўжа Эшонбува» масжиди имом-хатиби, Ўзбекистон мусулмонлари идораси ҳузуридаги Фатво маркази мутахассиси Абдувоҳид Аҳмадалиев ҳамда аввалда «Сармазор» масжиди имом-ноиби вазифасида хизмат қилган, ҳозирда эса туризм агентлигида фаолият олиб бораётган Хайруллоҳ Каримовлар ҳам айнан мазкур даргоҳда таълим ва малака ҳосил қилиб, халқимизга хизмат қилмоқдалар.

Ал-Азҳар университети бугунги кунда Ислом ва араб дунёсидаги энг катта таълим даргоҳи бўлиб, у Миср Араб Республикасининг ўзига хос брендига айланган»

Бундан илгарироқ эълон қилинган «Al – Diplomasy» ахборот агентлигининг «Ўзбекистон 2024 йилда ички ялпи маҳсулот ҳажмининг 100 млрд. долларга етказмоқчи» сарлавҳали мақоласида Президент Шавкат Мирзиёевнинг мамлакатдаги иқтисодий ислоҳотлари натижалари таҳлил қилинган эди. Кейинроқ, Ўзбекистон ҳукуматининг экологик аҳволини яхшилашга қаратилган саъй-ҳаракатлари мавзусидаги мақола берилган эди.

Ўзбекистон ва Миср журналистик ташкилотлари ўртасидаги ахборот алмашув ижодий ҳамкорлиги тобора мустаҳкамланиб бормоқда. Шу йил 22-23 апрель кунлари Ўзбекистон Журналистлар уюшмаси Фарғона вилоят бўлимининг делегацияси Қоҳира шаҳрида мисрлик ҳамкасблари билан янги лойиҳаларни муҳокама қилиб, мамлакатнинг нуфузли босма нашри – «Жумҳурият» газетаси таҳририятида эса «Фарғона ҳақиқати» газетаси билан ижодий ҳамкорлик ўрнатиш масаласида меморандум имзолашни режалаштирган.

Муҳаммаджон Обидов, ЎзА

 

831 марта ўқилди

Мақолалар

Top