Миссионерлик сўзидаги миссия - лотин тилидан олинган бўлиб “вазифа топшириш”,  миссионер эса “ вазифани бажарувчи” деган маънони англатади.

 “Миссионерлик” ҳақида «Ислом энциклопедия» китобида: «Миссионерлик (миссия сўзидан)-бирор динга эътиқод қилувчи халқлар орасида бошқа бир динни тарғиб қилиш. Миссионерлик асосан,  насронийликка хос. Тўртинчи асрдан пайдо бўлган. 13-16 асрларда насроний миссионерлиги   Ҳиндистон, Хитой, Японияга кириб борди. Католик черковида миссионерлик Испания ва Португалия империялари ташкил топгач (15-16 асрлар), фаолиятини кучайтирди. Миссионерлик Рим  империясига янги ерларни ўз таъсири остига олишда ката ёрдам берди. Католик миссионерлигига  раҳбарлик қилиш учун папа Григорий 15 1662 йилда Диний тарғибот  конгрегациясини таъсис этди.  Миссионерлик 19 асрда фаоллашди, айниқса,  насроний  миссионерлари Африкада фаолиятларини кучайтирдилар ва ўз мамлакатларининг   сиёсатини ўтказишга ёрдам бердилар. Ўзбекистон Республикасининг «Виждон эркинлиги ва диний ташкилотлар тўғрисида»ги қонуни 5-моддасига кўра, Ўзбекистонда Миссионерлик фаолияти манъ этилган ».

Миссионерлик-бир динга эъиқод қилувчи халқлар орасида бошқа динни тарғиб қилишни тушинилади. Ҳозирги кунда миссионерлар ўзларининг  вақтинчалик   яхши муомилалари  ва ўзларининг ғаразли  мақсадлари яширинган услублари билан айрим кишиларни йўлдан адаш тирмоқдалар.

Миссионерлар турли соҳаларда ўз фаолиятини олиб боради.

Масалан: Таълим соҳасидаги фаолияти, миссионерлар таълим тизимида ўз фаолиятини амалга оширишда алоҳида эътибор берадиган жиҳатлари қуйидагилар: 

— мактабга янги ўқув йилига тайёргарлик кўриш учун таъмирлаш материаллари олиб берилади;

— ибодатга қатнайдиганларнинг бевосита таъмир ишларида қатнашиши таъминланади;
— ибодатга келувчиларнинг ахборотларига таяниб, янги ўқув йили арафасида муҳтож оилаларнинг болаларига дафтар, қалам ва бошқа канцелярия моллари олиб берилади;
— “Меҳрибонлик уйи” тарбияланувчиларига болалар кийим-бошлари ва ўйинчоқлар совға қилинади;

— Тил ва компьютер ўргатиш марказлари, ҳатто мактаб ёшигача бўлган болалар учун шу йўналишдаги ихтисослашган боғчалар очиш орқали ҳам ёшлар орасида тегишли тарғибот ташкил этилади.

 Тиббиёт сохасида фаолияти  одамларга бепул дори-дармон бериш, бепул хайрия ёрдамларини кўрсатиш, бепул   миссионерлик адабиётини тарқатиш каби услубларидан фойдаланишади.

Масалан, миссионерлар касал ётган кишини олдига боришади. Унга дори-дармон учун пул бериб, уни аҳволини сўраган бўлишади. Кун ўтиб яна кўргани келишади. Бу сафар унга атрофдаги одамларни эътиборсизликлари ҳақида гапиришади. Ўзларини эса “ яхши одамлар” эканлигини тушинтиришади. У кишини ҳам ўзларига қўшилса, яхши бўлишини айтишади. Ва қайтаётиб бепул миссионерлик китобларидан ташлаб кетишади. Орадан кунлар ўтавергач, у касал киши аста-секинлик билан тузала бошлайди. Энди, у кишини ўзларининг миссионерлик йиғилишларига боришга ундайдилар. У киши миссионерлик “ўлжа”сига айланганлигини ҳали билмайди. Бу ҳол халқимиз орасида турли қарама-қаршиликка сабаб бўлмоқда. Жумладан, миссионерларга қўшилган киши вафот этганида унинг жасадини қабристонга қўйиш билан боғлиқ муаммолар келиб чиқади. Шунингдек, миссионерларга қўшилган киши ўз ўғлини хатна қилдиришни хоҳламаса, унинг қариндош –уруғи эса болани хатна қилишни талаб қилади. Миссионерларга қўшилган киши ўз қизини миссионерликка қўшилган кишига эрга бермоқчи бўлади. Ва бу қизнинг турмушга чиқиши ҳам муаммога айланади.

Маълумки, мамлакатимиз аҳолисининг 90% дан ортиқроғи  Ислом динига эътиқод қилади. Ислом дини шариатига кўра ҳам ўз динидан бошқа динга ўтиб кетиш қораланади. Миссионерлик  миллий ва диний қадриятимизга путур етказадиган, халқимиз бирлигини бузадиган ҳаракатлардан ҳисобланади. Миссионерлик  ва унинг оқибатлари ҳақида оиламизда фарзандларимизга, маҳалладошларимизга кўпроқ тушунтиришимиз лозим бўлади. 
Шундай қилсак, миссионерликнинг салбий оқибатларини бир қадар олдини олишга ҳаракат қилган бўламиз.

Хулоса ўрнида: Ислом бу муқаддас дин бўлиб, қадимдан ота-боболаримиз шу дин аҳкомларига амал этиб яшашган. Биз ҳам ота-боболаримиз йўлидан огишмай борсакгина тўғри йўлни танлаган бўламиз. Афсуфки, ҳозирги кунда диний қадриятларимизга, маънавиятимизга раҳна солишга, диний можароларни келтириб чиқаришга интилаётган айрим нопок кимсалар, миссионерлик йўли билан фарзандларимизни йўлдан оздиришга ҳаракат қилмоқда. Бу ҳол, ғанимларимиз режалаштирганидек, ижтимоий, оилавий низолар келиб чиқишига сабаб бўлиши мумкин. Асрлар мобайнида авлодларнинг миллий қадриятлари, улар ҳаётининг асосий омили бўлиб хизмат қилган муқаддас динимиз келажак авлод учун ҳам шундай бўлиб қолажак. Аллоҳ таоло берган улуғ неъмат тинчлик-осойишталикнинг қадрига етиб, диёримизни ёвуз ниятли кучлардан сақлаш ҳар-бир мусулмон зиммасидаги бурчдир.

Билолхон Инамов,
Чуст тумани “Мавлоно Лутфуллоҳ” жоме
масжиди имом-хатиби

Қуръон китоб шаклидаги дарвоза лойиҳаси муаллифи бу ишини фаолиятидаги асосий ютуғи деб билади ва фахрланади.

Жидда — Макка автомобиль йўлида Қуръон стендига ўхшаб кўринган «Макка дарвозаси» мусулмон бўлмаганлар кириши тақиқланган чегарани белгилаб беради.

«Макка дарвозаси» қарийб 40 йилдан буён Жидда — Макка автомобиль йўли бўйлаб муқаддас шаҳарга кирувчи саёҳатчиларни кутиб олади. Шаҳардан 5 километр узоқликда жойлашган катта аркли иншоотнинг баландлиги 152 метр, эни эса 31 метрни ташкил қилади. Турли нақшлар билан безатилган, кечалари эса чироқлар билан ёритилган. Ёдгорлик 1979 йилда таниқли саудиялик рассом, ҳайкалтарош ва фотограф Диа Азиз Диа томонидан ишлаб чиқилган бўлиб, у замонавий араб санъатига қўшган ҳиссаси билан танилган.

Аркнинг яратилиши ҳақида рассом шундай дейди:

«Дарвозанинг дизайни ишониб топширилган компания улар қандай кўринишга эга бўлиши кераклигини билмас эди. Менга айтилган ягона истак шу эдики, дарвоза шаҳарга олиб борувчи асосий магистралда бўлсин... Мен ўйладим: Нима Маккани ўзига хос қилади? Бу пайғамбаримиз Муҳаммад саллаллоҳу алайҳи васалламнинг туғилган жойлари, Каъба шу ерда жойлашган... Лекин, энг муҳими, Макка – Қуръон шаҳри деган фикр мени ҳайратга солди. Ҳаммаси Қуръоннинг ерга нозил бўлиши билан бошланди ва мен бу фикрни қандай ифодалаш ҳақида ўйлай бошладим... Бир неча кунлик мулоҳазалардан сўнг менга стрендда Қуръон кўринишидаги дарвоза яратиш ғояси келди".

Рассомнинг ғояси компания томонидан маъқулланади ва Диа Азиз Диа архитекторлар, қурилиш муҳандислари ва хаттотлар билан якуний эскизни амалга ошириш ҳамда дарвозанинг кичик моделини яратиш учун ишга киришади.

“Мен Макка шаҳрининг ўша пайтдаги ҳокими Абдулқодир Кушакнинг ишхонасига бориб, унга лойиҳани тақдим қилдим. Тахминан икки ой ўтгач, қирол Фаҳд дарвоза ва унинг атрофидаги боғнинг яратилишини маъқуллагани эълон қилинди, — дейди рассом.

Дарвоза 1985 йилда қуриб битказилди.

Диа лойиҳага қўшмоқчи бўлган битта режа бор эди — дарвоза тепасидаги катта чироқ (прожектор). Аммо бу фикр амалга ошмади:

“Макка нафақат мусулмонлар, балки бутун ер юзи учун маёқ бўлганидек, Қуръони Карим ҳам умид ва тинчлик чироғи эканини кўрсатмоқчи эдим”, — дейди у.

Диа Азиз Диа унинг ғояси қачондир ҳаётга татбиқ этилиши ва дарвоза дизайни тугалланишига умид қилмоқда.

Рассом Макка дарвозалари фақат Саудия Арабистони лойиҳаси эканини таъкидлайди:

“Кўпчилик буни асосан саудияликлар амалга оширганини билмайди. Чет элликлар унга жалб қилинган, деган фикр кенг тарқалган. Аслида, бу дарвозалар Саудия меъморлари, хаттотлари ва муҳандисларининг иши”.

Диа Саудия Арабистонидаги энг кекса ва энг муваффақиятли рассомлардан бири бўлиб, кўплаб мукофотларга сазовор бўлган. Шунингдек, у Жидда шаҳридаги Таҳлия кўчасидаги “Ал-Аҳли” футбол клуби ёдгорлиги, самолёт қисмларидан ясалган “Одам орзуси” ёдгорлиги, 2006 йилда Саудия Арабистонидан Мексикага совға қилинган ҳайкал ва бошқа муҳим лойиҳаларга ҳам муаллифлик қилган.

Аммо рассом фаолиятидаги энг муҳим асар "Макка дарвозалари"ни ўз мероси деб билади:

“Бу фаолиятимнинг бошидан то ўлимгача бўлган ҳаётимдаги асосий ютуғим. Ундан муҳимроқ нарса йўқ. Макка дунёдаги ҳар бир мусулмоннинг қалбидаги шаҳар. Мен унинг дарвозаларининг лойиҳачиси бўлишимни Аллоҳ таоло менга берганига ишонаман”, — дейди фахр билан у.

Баҳринисо Тўхтасин қизи тайёрлади.

Шу кунларда минглаб ҳожиларимиз муборак ҳаж сафарида бўлиб, унинг муҳим арконларини адо этиш арафасидалар. Айни дамда улар умра амалларини бажариб, Байтуллоҳда тавофу ибодатлар билан бандлар.

Шуниси эътиборга моликки, ҳожиларимизнинг зиёратларини муносиб ўтказиш мақсадида гуруҳ раҳбарлари томонидан кўплаб саъй-ҳаракатлар қилинмоқда. Хусусан, бугун ҳожиларимиз истиқомат қилаётган меҳмонхонада имом-хатиблардан иборат гуруҳ раҳбарлари ўз гуруҳидаги юртдошларимизга ҳаж арконлари, фазилати, рукнлари ва одоблари, ҳожилик мақомига муносиб бўлиш, Мино, Арофат, Муздалифада ҳаракатланиш ва у ерда бажариладиган амаллар фазилати ҳақида суҳбатлар ташкил этилмокда. Шу орқали зиёратчиларимиз ҳаж амалига руҳий ва маънавий тайёргарлик кўриб, ҳажлари мукаммал бўлишига замин ҳозирламоқда.

Аллоҳ таоло юртдошларимизнинг сафарларини муборак, ибодату дуоларини ижобат, ҳажларини мабрур айласин!

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Ўмон Султонлигининг «Asdaa Oman» газетаси веб-саҳифасида «Ўзбекистонда жорий йилнинг кузидан бошлаб ҳар йили Халқаро туризм ҳафталиги ўтказилади» номли мақола элон қилинди, деб хабар бермоқда «Дунё» АА мухбири.
Унда таъкидланишича, Халқаро ҳафталик доирасида Ўзбекистонда нашр этилган диний китоблар, диний уламолар асарлари ва Қуръони Карим, мавзуга доир эсдалик совғалари кўргазмалари ҳам ташкил этилади.
Газетхонлар эътиборига мазкур ҳафталик муносабати билан Самарқанд, Бухоро вилоятлари ва Тошкент шаҳрида бир қатор фестиваллар, шунингдек, зиёрат туризмни ривожлантиришга қаратилган илмий-амалий семинарлар, анжуманлар, маданий-маърифий тадбирлар ўтказилиши тўғрисидаги маълумотлар ҳавола этилган.
Бундан ташқари, Халқаро ҳафталик доирасида ўтказиладиган юқори даражадаги тадбирларда хорижий экспертлар, мутахассислар ва оммавий ахборот воситалари вакилларининг иштирок этиши кутилаётгани айтилган.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Тошкент вилояти бош имом-хатиби

Жасур домла Раупов