muslim.uz

muslim.uz

Бугун, 11 август куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Нуриддин домла ҳазратлари Қозоғистон мусулмонлари диний идораси раиси, бош муфтий Наврўзбай ҳожи Тағанули таклифига биноан Нур-Султон шаҳрига етиб бордилар. 

Нур-Султон халқаро аэропортида Муфтий ҳазратларини Қозоғистон мусулмонлари диний идораси раиси ўринбосари Сарсызбай Чуханов, Чимкент вилояти бош имом-хатиби Бакдаулет Абдураҳмонов ҳамда Ўзбекистоннинг Қозоғистондаги фавқулодда ва мухтор элчиси Саидкарим Ниязходжаев ва бир қатор мутасаддилар кутиб олдилар. 

Сафардаги асосий тадбирлар – йирик жоме масжид очилиш маросими ҳамда уламолар ва муфтийлар билан мулоқот эртага, 12 август жума куни бўлиб ўтади.

Туркия диний жамғармаси (TDV) ҳамда Туркия диний ишлар бошқармаси Қозоғистондаги Қуръон ўрганиш курслари иштирокчиларига 3515 нусха Қуръони карим китобини тақдим этди.
Тадбир Туркия радио ва телевидениеси Олий кенгаш раисининг муовини Иброҳим Услу ва машҳур турк актёри Баҳодир Енишехироглу иштирокида бўлиб ўтди.
Акция TDV ва Туркия диний ишлар бошқармаси томонидан бошланган "Қуръон менинг совғам бўлсин" лойиҳаси доирасида ўтказилди.
Анадолу агентлиги маълумотларига кўра, 2015 йилдан бери лойиҳани амалга ошириш давомида 1 миллион 300 минг нусха Қуръон тарқатилган. Китоблар 36 мамлакатда 81 тилда ва турли лаҳжаларда нашр этилган.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Бугун, 11 август куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Нуриддин домла ҳазратлари Қозоғистон мусулмонлари диний идораси раиси, бош муфтий Наврўзбай ҳожи Тағанули таклифига биноан йирик жоме масжид очилиш маросимида иштирок этиш ва уламолар, муфтийлар билан бўладиган мулоқотда қатнашиш учун Нур-Султон шаҳрига жўнаб кетдилар.

Шунингдек, мазкур тадбирларда Миср Араб Республикаси бош имоми ўринбосари, Азҳари шариф вакили, доктор Муҳаммад Абдурраҳмон ад-Дувайний, Россия Федерацияси мусулмонлари диний идораси раиси, муфтий шайх Равил Гайнутдин, Қирғизистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Замир ҳожи Ракиев, Монголия мусулмонлари идораси раиси, муфтий Ботирбек ҳожи Ҳадис ҳамда бир қатор таниқли ислом олимлари, имом-хатиблар, давлат ва дин арбоблари қатнашишлари режалаштирилган.

Сафар тафсилотларини сайт ва ижтимоий тармоқларимиз орқали кузатиб боринг.

Аллоҳ яхшиликни ирода қилган кишиларга ато этадиган улуғ неъматлардан бири мулойимликдир.

Ҳақ таоло қайси бир кишига, оила ё жамиятга яхшиликни ирода қилса, уларга мулойимлик хислатини муяссар этиб қўяди. Шу боис ўзига Аллоҳдан яхшилик етишини умид қилган инсон ва жамият У Зотдан мулойимликни сўрамоқлиги лозим.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Албатта, Аллоҳ мулойимдир, мулойимликни яхши кўради, қўполлик учун бермайдиган нарсасини мулойимлик учун беради”, деб айтганлар (Ибн Можа ривояти).

Афсуски, кўпчилигимиз ҳамма ишни қўполлик билан ҳал қилишни тўғри, мулойимликни эса ожизлик деб ўйлаймиз... Қанчалар нодонмиз-а...

Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Албатта, мулойимлик бирор нарсага аралашса, ўша нарсани зийнатлайди. Аммо уни ажратиб олинса, у айбли бўлади”, дедилар (Имом Муслим ривоятлари).

Яна бир ҳадиси шарифда Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади: “Бир асов туяда кетаётган эдим, уни ура кетдим. Шунда Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Доим мулойим бўлгин. Зотан, мулойимлик нимада бўлса, уни зийнатлайди, нимадан олиб ташланса, уни нуқсонли, хунук қилади”, дедилар” (Имом Бухорий ривояти).

Аллоҳ таоло мулойимликка кўрк, чирой берар экан, бу нарса, шубҳасиз, яхшилик, илоҳий тортиқ ҳисобланади ва хушхабар бўлади.

Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади: «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Мулойимлик яхшилик башоратидир, қўполлик эса шумликдир. Аллоҳ бирор хонадон аҳлига яхшиликни ирода қилса, уларга мулойимлик эшигини очиб қўяди”, дедилар» (Абу Бакр Аҳмад ибн Ҳусайн Байҳақий ривояти).

 Кимда мулойимлик бўлса, унга яхшиликлар етиши башорати бор экан, яъни унга яхшилик етиши тайин экан. Ким қўполлик қилса, яхшилик эмас, ёмонликни кутаверсин, чунки қўполлик – шумликдир.

Жарир ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким мулойимликдан маҳрум бўлса, яхшиликдан маҳрум бўлибди, дедилар» (Имом Муслим ривояти).

Ким мулойимликдан қанчалик маҳрум бўлса, яхшиликдан ҳам шунча маҳрумдир. Агар мулойимликдан буткул маҳрум бўлса, яхшиликдан ҳам тўлиқ маҳрум бўлади.

Мулойимликнинг қанчалик улкан самаралар беришини Ислом тарихидаги Ҳудайбия сулҳидан ҳам кўришимиз мумкин. Ўша воқеада Набий алайҳиссалом душманнинг адолатсиз талабларига шу қадар мулойимлик билан рози бўлдиларки, ҳатто баъзи саҳобаи киромлар бунга чидай олмай, ошкора эътироз билдиришгача боришди, чунки бу ҳолат кўпчиликка мағлубиятдек кўринди. Аммо кейинчалик бу иш нафақат мағлубият, балки буюк фатҳ эканлиги маълум бўлди.

Мулойимлик аслида набавий ахлоқ, исломий манҳаж ҳисобланади. Ҳар бир мусулмон, хусусан, диндан сўзламоқчи ва дин учун хизмат қилмоқчи бўлган кишилар ушбу набавий хислатни ҳамиша ўзлари учун маёқ қилиб олишлари даркор.

Мазкур хулқни теран англаш жуда ҳам муҳим, аммо мушкул ишдир. У ҳуқуқлардан воз кечиш, ҳар қандай таҳқирни индамай қабул қилиш, адолатсизликка қарсак чалиш дегани эмас. Балки ҳақни барпо қилишда, ғурурни асрашда, дину диёнатни тутишда, ислоҳотларда ақл-идрок билан, босиқлик билан, аниқ нишонни олиб, вазминлик билан ҳаракатланиш демакдир.

Мулойимлик – манҳажсизлик ёки аниқ тутумнинг йўқлиги ёхуд қаёққа етакланса кетавериш дегани ҳам эмас, балки ўзининг қатъий эътиқодига содиқ қолган ҳолда босиқ, бағрикенг, тушунувчан, оқил бўлиш демакдир.

Мулойимлик заифлик эмас, аксинча, куч ва қувватдир. Кўрингки, сув мулойимлик билан тошни ҳам, темирни ҳам тешиб ўтади ва барчага ҳаёт бахш этади. Аммо тош қаттиқ бўлгани билан қаршиликларга учраб парчаланиб ётади ва ҳаммаёқда унга салбий назар билан қаралади.

Мулойимлик билан душман дўстга айланса, қўполлик сабабидан дўстни душман қилиб олинади. Шунинг учун ҳам Қуръони Каримда ёмонликка яхшилик билан жавоб қайтариш буюрилган. Бу ҳам мулойимликка дохил ахлоқлардандир.

Мулойимлик – ахлоқли одамнинг қимматбаҳо либоси ва у кийим турларининг энг чидамли матосидир.

Мулойимлик замонавий мулоқот психологияси томонидан ҳам, буюк алломаларимиз томонидан ҳам, шунингдек, Исломда ҳам эътироф этилган ва улуғланган фазилатдир.

Аллоҳ таоло барчаларимизни ушбу набавий хислат билан зийнатланиб, уни суннатга мувофиқ татбиқ этиб боришимизда Ўзи мададкор бўлсин.

Одилжон Нарзуллаев,

Янгийўл тумани “Имом Султон” жоме масжиди имом хатиби

Динимиз инсонларни савдо-сотиқ ва тадбиркорлик билан шуғулланиш­да ҳалол бўлишга чақириб, ўзганинг молини ноҳақ йўл билан ейишдан қай­таради. Савдода рибо, қимор, пора­хўрлик, алдамчилик, нархни сунъий равишда ошириш, ўғрилик, товла­мачилик кабиларни тақиқлайди. Қай­си жамиятда бу иллатлар илдиз отса, ҳар хил келишмовчилик ва их­тилофлар пайдо бўлади.

Қуръони каримда бундай дейилади: «Эй имон келтирганлар! Мол-мулкла­рингизни ўртада ноҳақ (йўл­лар) билан емангиз! Ўзаро розилик асоси­даги тижорат бўлса, у бундан мустасно. Шунингдек, ўзларингизни (бир-би­рингизни ноҳақ) ўлдирмангиз! Албатта, Аллоҳ сизларга раҳм-шафқатлидир» (Нисо сураси, 29-оят).

Бугун юртдошларимиз орасида тижо­рат, тадбиркорлик билан шуғулланадиган­лар бисёр. Лекин уларнинг ҳаммаси ҳам бу касбнинг нозик сирларини, айниқса, ўз­галар ҳақидан эҳтиёт бўлиш кераклигини билавермайди. Динимизга кўра, бу ишни касб тутганлар ҳалол-ҳаромни яхши бил­моғи, ўзгалар ҳақи борасида адолатли бўл­моғи шарт.

Ҳазрат Умар розийаллоҳу анҳунинг бу борадаги сўзлари жуда машҳурдир: “Бозо­римизда фақат (тижорат илмини) яхши билган кишигина тижорат қилсин, акс ҳолда, судхўрлик қилиб қўяди”.

Савдо илмидан бехабар кишилар ўз­лари билмаган ҳолда рибога аралашиб қолиши ҳеч гап эмас. Натижада мол-дунё­сига талафот етиши, касбидан барака кўта­рилиши каби нохушликларга дуч келади. Айниқса, савдода тарозидан уриб қолса, катта гуноҳкор бўлади. Унинг жазо­сини нафақат қиёматда, балки шу ҳаётда ҳам олиши тайин. Бундай инсонлар хор-зор бўлганини кўрганмиз, кузатганмиз.

Аллоҳ таоло бу ҳақда огоҳлантириб: «(Савдо-сотиқда ўлчов ва тарозидан) уриб қолувчи кимсалар ҳолига вой! Улар одамлардан (бирор нарсани) ўлчаб олган вақтларида тўла қилиб оладиган, уларга ўлчаб ёки тортиб берган вақтларида эса уриб қоладиган кимсалардир. Улар (ўлгандан кейин) қайта тирилувчи экан­ларини ўйламайдиларми Улуғ кунда (қиёматда) – одамлар (бутун) оламлар Пар­вардигори ҳузурида (ҳисоб-китоб бериш учун) тик турадиган кун-да?!» (Мутаффифун сураси, 1–6-оятлар), деган.

Қолаверса, савдо ишида ёлғон гапириш, ёлғон гувоҳлик бериш, қасам ичиш ҳам оғир гуноҳдир. Афсус, бугун бозорларда, турли савдо шохобчаларида айримлар молини ўтказиш учун ёлғон гапириб, пул топади. Бу иши билан, гарчи савдоси юришса-да, лекин бараканинг кўтарилиб кетишига сабаб бўлади. Шунинг учун бўлар-бўлмасга қасам ичиш, ёлғон сўзлаш жоиз эмас. Чун­ки бу билан охиратини куйдириши мумкин. Аслида, барака ростгўйликда. Агар савдо молининг айби бўлса, сотувчи уни айтиб сотиши лозим. Харидорни алдаши ҳаром иш ҳисобланади.

Абу Қатода розийаллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Савдода кўп қасам ичишдан сақланинг, чунки у савдони юриштиради, сўнгра баракани кетказади”, дедилар (Имом Муслим ривояти).

Аслида, тижорат билан шуғулланиш фа­зилатли касб ҳисобланади. Бу ҳақда Ҳа­бибимиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва салламдан ушбу ҳадис ривоят қилинган: “Ростгўй, омонатдор тижоратчи набийлар, сиддиқлар ва шаҳидлар билан биргадир”, дедилар (Имом Термизий ривояти).

Киши бундай улуғ мақомга эришиши учун ушбу касбнинг шаръий қоидаларига амал қилиши лозим.

Аслида, намоз, рўза, закот, ҳаж ва шу ка­би амаллар ибодатимиз бўлганидек, ҳалол тижорат ҳам ибодат мақомидадир. Мазкур ибодатларнинг рукн, шарт, суннатлари ҳамда уларни бузадиган ҳолатлар бўлга­ни каби тижорат касбининг ҳам рукн ва шартлари, тақиқлари бор.

Бирор кимса тижорат билан шу­ғулла­нишни бошлар экан, илк қиладиган иши яхши ниятдир. Яъни: «Аллоҳ таоло биз бандаларни касб қилишга буюрган, Расу­луллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳам тижорат билан шуғулланганлар», деган ниятда касбга киришса, ундай киши фарз­га ҳам, суннатга ҳам амал қилган бўлади. Шунингдек, ушбу улуғ амалларнинг савобини қўлга киритиш учун савдонинг шаръий қоидаларига риоя қилиши, доим тақвони муқаддам қўйиши керак. Агар шу билан мол-дунё топса, Аллоҳга ҳамд айтсинки, динида ҳам, дунёсида ҳам фойда кўрибди. Мол-дунё топмаса ҳам ҳамд айтсинки, тақвоси сабабли динини асрабди, дейилади муборак китобларда.

Зокиржон ШАРИФОВ,

Тошкент шаҳри Олмазор тумани

“Тўхтабой” жоме масжиди

имом-хатиби

Страница 58 из 1850

Видеолавҳалар

Top