Видеолавҳалар

Вақтинг кетди...

Вақт нима? Ундан қандай фойдаланиш керак? 

Вақт – гўё инсоннинг ҳаёт кийими тўқиладиган ип. Пишиқ ва нафислигига қараб, унинг қиймати ошади. Aгар иплари тўзғиган бўлса, ҳаётнинг ҳам маъниси қолмайди.

Вақт ўтиб кетса, қайтиб келмайди. У инсон сарф этадиган асосий сармоядир. У қанчалик кўп бўлса ҳам, оздир. Оз бўлсаю баракали бўлса, кўпдир. Инсон ҳар бир дақиқадан унумли фойдаланиб, уни яхши амалларга сарфласа, умри баракали бўлади.

Умрнинг ғанимат эканини Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан гўзалроқ таърифлаган киши бўлмаган.

“Беш нарсани беш нарсадан олдин ғанимат билинг:

1) кексалик келишидан аввал ёшлигингизни; .

2) касал бўлишдан аввал саломатлигингизни; .

3) фақирлигингиздан аввал бойлигингизни; .

4) бир ишга машғул бўлишингиздан аввал бўш вақтингизни;

5) ўлимдан аввал тириклигингизни!” (Имоми Ҳоким ривояти).

Ислом уммати мана шу олтин қоидаларга риоя қилган пайтларда башариятнинг гултожи бўлиб, мусулмон ренессансига асос солдилар.

Афсуски, бугун бундай дея олмаймиз. Чунки умримиз “телеграм”, “инстаграм”, “фэйсбук”, “тик-ток” каби ижтимоий тармоқларда соврилмоқда. Ҳатто кечаси билан бедор, турли ўйинлар ўйнаб ёки кўнгилхушлик билан вақт ўтказаётганлар кўпайиб кетди. Бундай иллатларнинг яна бири чойхона, гап-гаштагу турли зиёфатларнинг ҳаддан ташқари кўплигидир. Вақти-вақти билан дўст-ёр ва биродарлар билан кўришмоқ яхши. Бироқ унинг ҳам меъёри бўлиши керак.

Aгар инсон чойхонага сарфлаган вақтини фарзандларининг таълим-тарбиясига бағишласа, ўзи учун ҳам, фарзандлари учун ҳам фойдадан холи бўлмайди. Шу билан бирга, гап-гаштак, чойхоналарда фойдали мавзулар кўтарилиб, яхшиликка тарғиб, ёмонликдан қайтариш бўлса, нур устига нур. Лекин аксар ҳолларда чойхона бекорчи ва ғийбат гаплардан иборат бўлади. Бундай ҳолатлар қалбни қорайтиришдан, умрнинг, пулнинг исрофидан бошқа нарса эмас.

Халқимизда “Сўнгги пушаймон – ўзингга душман” деган мақол бор. Умрнинг исрофи қаттиқ пушаймонликдир.

Аллоҳ таоло Қуръони каримда бундай марҳамат қилади: “(Эй Муҳаммад! Одамларга) дунё ҳаёти мисолини келтиринг, у худди бир сув кабидурки, биз уни осмондан ёғдиргач, баҳорда у сабабли ер ўсимликлари бир-бирига аралашиб (қўшилишиб) кетур, сўнгра кузда шамоллар учириб кетадиган хашакка айланиб қолур” (Каҳф сураси, ٤٥-оят).

Ушбу оятнинг мазмун-моҳиятини яхши англаган инсон умрини исроф қилмайди.

Бир мулоҳаза қилинг. Aйни шу соатларда дунёнинг турли бурчакларида бинолар қад кўтармоқда, янги-янги кашфиётлар қилинмоқда, илм мажлислари ўтказилмоқда, инсонларга яхшилик улашилмоқда, ёш йигит-қизлар турмуш қурмоқда, чақалоқлар дунёга келмоқда, кимлардир бу фоний дунё билан хайрлашмоқда.

Aммо биз-чи? Ҳеч бир эзгу амалсиз ҳеч нарса бўлмагандек, ҳеч нарса йўқотмагандек хотиржаммиз. Қимматли вақтимизни бой бераётганимиз бизни асло ташвишга солаётгани йўқ. Ҳар бир сония заволни топади, ҳар бир лаҳза йўқлик қаърига кетади.

Бу ҳаётда “Эсизгина умрим-а, ёшлик йилларимни беҳуда ўтказиб юборибман. Қанийди, умр бошқатдан берилганда бу хатоларни такрорламаган бўлар эдим”, дея афсус-надомат чеккан жуда кўп инсонларни кўряпмиз.

Сиз-чи, азизлар. Чуқурроқ бир ўйлаб кўринг... Умрингизни нималарга сарфлаяпсиз? .

Отабек ЙЎЛДОШЕВ,
Арнасой тумани бош имом-хатиби

1305 марта ўқилди

Видеолавҳалар

Top