Қизни олдиндан кўрмай уйланди, гўшангада кўрса қиз кўримсиз, устига устак қоп-қора эди.

Ўша тунни у бошқа хонада ўтказди. Эртасига ҳам, индинига ҳам у келинни олдига кирмади.

Гап нимада эканлигини сезган келин куёвнинг олдига ўзи борди ва: Эй Молик! Ажабмас, СИЗ ёқтирмаган нарсада яхшилик яширинган бўлса, деди.
Бу гапдан кейин Моликнинг келинга яқинлашмасликка узри қолмади.

Улар бир неча тунни бирга ўтказдилар. Лекин, Моликнинг ҳа деганда келинга нисбатан кўнгли исийвермади.

Ҳолат бундай давом этиши мумкин эмаслигини билган Молик уйдан бош олиб чиқиб кетди. Аммо, бу сафар у роса йигирма йил йўқ бўлиб кетди.
Молик аёлининг ҳомиладор бўлганлигидан бехабар эди.

Орадан йигирма йил ўтиб Молик уйига қайтди. Аввал у масжидга кириб намоз ўқимоқчи бўлди. Масжидда бир навқирон йигит одамларга илм бераётган экан. Йигитнинг илми Моликни ром қилди. Унинг исмини сўраган эди, исми Анас дейишди. Кимнинг ўғли?-деб сўради. Унинг отаси йигирма йил аввал уйидан чиқиб кетган Молик деган киши, дейишди.

Дарсдан кейин Молик йигит билан унинг уйига бормоқчи эканлигини айтди. Аммо уйига етиб боришгач, йигитга: уйга кириб онангга: эшик олдида бир киши турибди, у ажабмас СИЗ ёқтирмаган нарсада яхшилик яширинган бўлса, деб айтди дегин, деди.

Онасига кириб шу гапни айтиши билан онаси: эшикни очавер, у сенинг отанг Молик бўлади, деди.

Аёл ўтган йигирма йил давомида ўғлига бирор марта унинг отаси ҳақида ёмон гап айтмаган эди. Ота-ўғил қучоқ очиб қайноқ меҳр ва соғинч ила кўришдилар.

Ҳамма яхшилик Аллоҳ ирода қилган нарсададир.

وَعَسٰۤى اَنۡ تَكۡرَهُوۡا شَيۡـــًٔا وَّهُوَ خَيۡرٌ لَّـکُمۡ‌ۚ
"Шоядки ёқтирмаган нарсангиз сиз учун яхши бўлса" (Бақара сураси, 216-оят).

فَاِنۡ كَرِهۡتُمُوۡهُنَّ فَعَسٰۤى اَنۡ تَكۡرَهُوۡا شَيۡــًٔـا وَّيَجۡعَلَ اللّٰهُ فِيۡهِ خَيۡرًا كَثِيۡرًا
"Агар уларни ёқтирмасангиз, шоядки, Аллоҳ сиз ёқтирмаган нарсада кўпгина яхшиликларни қилса" (Нисо сураси, 19-оят).

Манба: https://t.me/tuhur/1232

Саудия Арабистонига визасиз кириши мумкинлар рўйхатига Ўзбекистон фуқаролари ҳам тез орада қўшилишига умид қиламиз, деди подшоҳликнинг Тошкентдаги элчиси Юсуф ал-Утайбий. Унинг сўзларига кўра, 15 сентябрдан бошлаб FlyNas компанияси ҳафтасига икки марта Тошкент–Жидда йўналишида янги авиақатновларни бошлайди.

6 сентябрь куни Тошкент шаҳрида Саудия Арабистонининг Ўзбекистондаги элчихонаси томонидан ташкил қилинган йиғилишда президент Шавкат Мирзиёевнинг қиролликка ташрифида эришилган келишувлар ҳамда уларнинг ижроси юзасидан қўшимча ахборот берилди.

Ташриф давомида Қўшма баёнот қабул қилинди. Унда, шунингдек халқаро вазият ҳамда Афғонистон, Яман ва Украинадаги вазият бўйича томонларнинг қарашлари ҳам ўз аксини топган. Икки мамлакат ҳам Украинадаги низо тинч йўллар билан ҳал қилиниши тарафдори эканлиги маълум бўлди.

Бундан ташқари, таълим, соғлиқни сақлаш, ҳаво йўллари ва бошқа кўплаб соҳаларни қамраб олган 14 ҳужжат – битимлар, келишув ва меморандумлар имзоланди. Ташриф арафасида ишбилармон доираларининг учрашуви ҳам ўтказилди. Бу учрашувларда эришилган келишувларнинг умумий қиймати 12 миллиард доллардан ошади.

Хушхабар сифатида айтишим мумкин, Саудия Арабистонининг машҳур FlyNas компанияси жорий йил 15 сентябрдан бошлаб ҳафтада икки марта Тошкент-Жидда рейсларини амалга оширади.

Кейинги 5-6 йилда масжидларимиз чин маънода маърифат масканига айланди. Олдинлари имом-хатибларга ҳафтада бир марта жума куни маълум мавзу асосида мавъиза қилишга рухсат берилар эди. Ҳозирда ҳар куни 5 маҳал намознинг исталган вақтида ваъз-насиҳат қилиш имкони бор. Бундан унумли фойдаланган имом-хатибларимиз вақтли намозларда жамоатга илмий суҳбатлар қилиб, аҳолининг диний-маърифий билимларини мустаҳкамлашга ва уларнинг барча саволларига жавоб беришга ҳаракат қилмоқда. Бу жараёнда юртимиз бўйлаб таниқли уламо ва воиз имом-хатиблар иштирокида кечаётган маърифий суҳбатлар ниҳоятда самарали кечаётир.  

Бугун, 6 сентябрь куни юртимизнинг бир гуруҳ таниқли уламолари Тошкент вилоятидаги масжидларга ташриф буюриб пешин ва хуфтон намозларини жамоат билан бирга адо этиб, мўмин-мусулмонларга маърифий суҳбатлар қилиб бердилар. Ана шундай манфаатли мавъиза пешин намозидан сўнг "Фатҳ” масжидида бўлиб ўтди. Унда фазилатли устоз Иброҳимжон домла Иномов йиғилганларга долзарб мавзуда маъруза қилиб, йиғилганларга кейинги йилларда диний соҳада бўлаётган улкан ўзгаришлар ҳақида ҳам сўзлаб берди. 

Бундай илмий суҳбат “Зангиота” масжидида ҳам ташкил этилди. Унда Абдуқаххор домла Юнусов жамоатга Аллоҳнинг берган ҳар бир неъматига шукр қилиш ҳақида маъруза қилди. Абдуқаххор домла  

шукрнинг фазилатлари хусусида сўзлар экан инсон шукр қилса, ризқи яна зиёдалашишини таъкидлаб, бу ҳақда ҳазрати Али розияллоҳу анҳу қуйидаги сўзларини ўқиб бердилар: “Неъмат шукрга, шукр эса зиёдаликка боғлангандир. Модомики, банда шукр қилишда давом этар экан, Аллоҳ таоло ҳам зиёда қилишда бардавом бўлади” (Имом Байҳақий ривояти).  

Шукр қилувчи кишида меҳр-мурувват, инсоф-диёнат, қаноат, сабр каби ахлоқлар мавжуд бўлади. Бу ахлоқлар эса инсонни дунё ва охират саодатига бошлайди, дея таъкидлади домла ўз маърузасида.  

“Абдуллоҳ ибн Равоха” масжидига ташриф буюрган намозхонлар ҳам ана шундай манфаатли илмий суҳбатдан баҳраманд бўлдилар. Тошкент вилояти бош имом-хатиби Жасур домла Раупов йиғилганларга кибр, манманлик иллати ва камтарлик ҳислатлари ҳақида мавъиза қилиб бундай дедилар: 

– Мусулмон киши учун одамларни камситиш, уларни паст санаш жуда ёмон иллат. Ҳатто юриш-туришда ҳам кибру ҳаводан, такаббурликдан сақланиш керак. Бу бошқаларга кибр оғир ботади. Энг муҳими: «Албатта, Аллоҳ ҳеч бир мутакаббир ва мақтанчоқни севмас». Абдуллоҳ ибн Умар розияллоҳу анҳудан нақл қилинган ривоятда: «Кимнинг қалбида заррача мутакаббирлик бўлса, Аллоҳ уни дўзахга юзтубан ташлайди» дейилган. Кибр қалбдаги хасталик бўлиб, унга мубтало бўлган инсон Аллоҳ субҳанаҳу ва таолонинг амрлари ва наҳийларини эътиборсиз қолдириб, ҳақни зое қилишдан, одамларни паст санашдан, уларни назар-писанд қилмасликдан иборатдир. Кибрланиш Аллоҳ таолога хос хислат бўлиб, банда зинҳор кибру ҳаво қилишга муносиб эмас, – дея таъкидлади домла ўз сўзида.  

Бундай жонли ва таъсирли маърузалар бошқа таниқли ва воиз имом-хатиблар Исоқжон домла Бегматов, Ҳасан домла Қодиров, Закариё домла Ҳафизуллаев, Нурали домла Мавлонов иштирокида ҳам бўлиб ўтди. 

Эътиборлиси, бундай илмий суҳбатларда жамоатга йиғилганлар ўзларини қизиқтирган барча саволларига жавоб олиш имкониятига эга бўлиб, маърифий билимларини янада мустаҳкамладилар.  

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Ўзбекистон мусулмонлари идораси раисининг биринчи ўринбосари, таниқли уламо Ҳомиджон қори Ишматбековнинг навбатдаги долзарб мавзудаги китоби нашр этилди.

Муҳтарам устоз Ҳомиджон қори Ишматбековнинг "Ислом – маърифат дини" деб номланган янги китобига муаллиф томонидан энг долзарб мавзуларда ёзилган мақолалари жамланган.

Китобга киритилган мақолалар мавзуси ҳамда уларда кўтарилган масалаларнинг қизиқарли, ишончли баён этилгани, очиқ-ойдин ҳужжатлар билан далиллангани билан ажралиб туради.

Тўпламнинг аҳамиятли жиҳати, муаллиф илм, олимлар, рамазон, тавба, мавлид, Расулуллоҳга муҳаббат, Қуръон қиссалари, сабр, дуо, қурбонлик, закот, садақа, оила, талоқ, қиёс илми каби мавзуларни ёритишда Қуръони карим оятлари ва ҳадиси шарифлар, ҳикматлар, уламолар сўзлари ила дақиқлик билан, атрофлича, тушунарли ҳолда баён этади. Ушбу китоб ўқувчини ҳаётни илму маърифатсиз тасаввур қилиб бўлмаслигини тушуниб етишга ундайди.

Зеро, маърифат – банданинг икки дунёсини ёритувчи нур. Исломий маърифат воситасида биз дунё ва охиратимиз нажоти сари йўл топамиз. Шу маърифат орқали Роббимизни, Унинг қудратини, махлуқотларини таниймиз, илоҳий Каломнинг ҳикматини англаймиз.

Ана шундай маърифатдан баҳраманд бўлган орифлар жамиятида нафақат инсонга, балки ҳайвонотга, жамодотга, бир сўз билан айтганда бутун жонли ва жонсиз мавжудотга гўзал муомалада бўлинади. Чунки маърифатли инсонгина ҳаётдаги ўз ўрни ва вазифасини англайди.

Аллоҳ таоло ушбу янги китобни халқимизга муборак, ўқиганларга манфаатли айласин!

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Ривоят қилинишича, одамзотнинг кўнглига уч нарса ҳеч урмас, яъни инсон 3 нарсадан асло безор бўлмас, доимо ардоқлар экан. Биринчиси эр учун аёл, аёл учун эр. Чунки, аёл Одам Атонинг қовурғасидан, яъни бир вужуддан яралган. Вужудда эса ошиқча аъзо йўқ. Ҳеч ким бирон аъзосидан воз кечолмагани каби аёл жинси эрдан, эр жинси аёлдан айри кеча олмас экан. Иккинчиси эса нарса – ризқ-рўзи, яшаш омили бўлган нон экан. Мана неча минг-минг йиллар ўтса ҳам Одам Ато ва Момо Ҳаво илк бор таъмини татиб кўрган буғдой ҳамон уларнинг авлодлари насибаси бўлиб хизмат килиб келаётир. Дунёдаги не бир ширинликлар, таомлар нон ўрнини босолмаслиги барчага аён. Башарият фарзанди учун учинчи улуғ  нарса бу китобдир. Зеро, Қуръондаги дастлабки оят «Иқра!» («Ўқинг!») эканлиги, улуғ Пайғамбаримиз Муҳаммад Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам ўқишни ўрганиб, Аллоҳнинг сўзларидан хабардор бўлиб, уларни халққа етказгани, мусулмонлар дилига сингдиргани маълумдир.

Китобнинг Муқаддаслиги шундаки, одамлар у орқали фикран бойийдилар, ақлан ўсадилар, маънан соғлом бўладилар, ахлоқий камол топадилар. Шу боисдан ҳам Ислом динимиз саҳифаларидан асосий ўринни ёруғ оламнинг гултожи  – Инсон, унинг ризқ-рўзи Нон ва ақл-идроки маҳсули – Китоб одобномаси ва ибратномасининг ўрин олиши бежиз эмас.

Модомики Ислом динининг энг биринчи буйруғи «Ўқинг!» экан,  демак Ислом дини – энг аввало маърифат дини экан. «Маърифат» сўзи араб тилидан таржима қилинганда «кишиларнинг онг-билимини, маданиятини оширишга қаратилган таълим-тарбия»; «маориф» деган маъноларни англатади.

Ислом динининг асосий ва Муқаддас Китоби бўлмиш Қуръони Каримнинг еттидан бир қисми фақат илм мавзусига доир масалалардан иборатдир.

Аллоҳ таборака ва таоло Ўзининг Каломи мажиди – Қуръони каримда ва Жаноби Пайғамбаримиз Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳадиси шарифларида улуғлаб эъзозлаган етти тоифа инсонларни ҳар бир мўмин-мусулмон киши қадрлаб, ҳурмат қилиши лозим:

1) ота;

2 ) она;

3) устоз (манфаатли илм ё касб-хунар ўргатган инсон);

4) олим (фақат диний йўналишдагина эмас, балки инсон учун манфаатли барча соҳалардаги олимлар. Чунки ҳамма соҳаларнинг ҳам эгаси – Аллоҳ таолонинг Ўзидир);

5) Қуръони каримдан хабардор киши;

6) мўйсафид одам;

7) адолатли раҳбар.

Маълумки, бу дунёнинг ривожланишида, инсониятнинг тараққиёт этишида устознинг ўрни беқиёс. Чунки, ҳаммага маълумки, инсониятнинг энг биринчи Устози – бу АЛЛОҲ Таолонинг ўзидир. Бунга қуйидаги оят мисолдир:

“Аллоҳ Одамга барча яратилган ва яратилажак нарсаларга тегишли номларни ўргатди. Сўнгра уларни фаришталарга бирма-бир кўрсатиб деди: “Агар эътирозингизда ростгўй бўлсангиз, ана у нарсаларни номлари билан Менга айтиб берингиз!”  (Қуръони карим Бақара сураси 31 оят),

Мусулмонларнинг инсонлар ичида энг буюк устози – ПАЙҒАМБАРИМИЗ МУҲАММАД АЛАЙҲИССАЛОМДИРЛАР!

Ҳар бир инсон зоти учун эса энг биринчи устози – унинг ОТА-ОНАСИДИР! Ундан кейингиси эса хат қаламни ўргатган, оқ-қорани танитган устозлардир.

Шунинг учун ҳам ҳар бир ақл-заковатли, фаҳм-фаросатли одам «Устозлар ва мураббийлар» байрам кунида ҳам энг биринчи бўлиб ўзининг доимий пешқадамлари бўлмиш ўз ота-онасидан бошлаб, устоз ва мураббийларини кўнгилларини шод қилиб, бебаҳо, бетакрор ва беқиёс дуоларидан баҳраманд бўлишга шошилади.  

Ўзгаларга илм ўргатиш, маърифат зиёсини тарқатиш, ниҳоятда савобли амалдур. Бундай маъсулиятли вазифага мутасадди бўлган инсонларнинг даражаси ҳам буюкдир. Дарҳақиқат, кишида илм ўз-ўзидан пайдо бўлиб қолмайди. Aлбатта,  бунинг учун устоз зарурдир. Илм ва уни талаб қилишнинг фазилати нақадар улуғ бўлса, илм ўргатиш, яни устозлик килишининг фазилати ундан буюкдир.

Ўқитувчи ва мураббийлар ана шундай етук мутахассис ёшларни тарбиялаб вояга етказади. Дунёда минг-минглаб касблар борки, уларнинг орасидаги буюк касблардан бири ўқитувчиликдир. Қуръони Карим оятларида ва Ҳадиси шарифларда илмига амал қилувчи олимлар, устозларни ҳурмат, қилиш, эъзозлаш ҳақида жуда кўп кўрсатмалар берилган. Аллоҳ таоло Қуръони Каримда шундай марҳамат қилади: “Аллоҳ сизлардан имон келтирган ва илм ато этилган зотларнинг даражаларини юқорига кўтарур. Албатта Аллоҳ нима қилаётганларингиздан хабардордур”. (“Мужодала” сураси (11- оят.)

Ушбу ояти карима тафсирида Иби Аббос (р.а) бундай деганлар: “Олимларнинг даражаси илмсиз инсонларнинг даражасидан 700 даража юқоридир. Ҳар бир даражанинг ораси 500 йиллик масофага тенгдир”.

Янги ўқув йили ҳам бошланиб, фарзандларимиз улуғ ва муқаддас, машаққатли ва серсавоб иш бўлмиш – илм олишга киришдилар. Биз, ота-оналар, фарзандларимизни улғайишида, илм олиб, билимли бўлишларида кўп жиҳатларига эътибор беришни муқаддас динимиз амр-фармон қилиб буюради.

Муқаддас Ислом динимиз ҳукмлари ҳам, жаннатмакон юртимиз буюк ва маърифатпарвар, улуғвор ва донишманд халқининг Қуръони Карим ва ҳадиси шарифларга уйғунлашиб кетган, ҳатто мақоллари ҳам инсонларни илм-фан тараққиётига, илмли кишиларни улуғлашга ундайди, устозларни ҳурматлашга тарғиб этади. Устознинг мақомини мутафаккирларнинг мутафаккири Алишер Навоий ҳазратлари қуйидагича тавсифлаганлар:

“Ҳақ йўлинда ким санга бир ҳарф ўргатмиш ранж ила,

      Айламоқ керак онинг ҳаққин юз минг ганж ила”.

Яна бир шоир «Устоз» ҳақида бундай қалам тебратади:

Кунлардан бир куни ҳазрат Навоий

Сайр айламакни қилди ихтиёр.

Мулозимлар ила чиқдилар йўлга

Ва кичик болага келдилар дучор.

Ўшанда Навоий  отидан тушиб,

Ўша ёш болага қилибди таъзим.

Мулозимлар ҳайрон, аъёнлари лол –

Бундай учрашувдан қолибдилар жим.

Бир аъён қўлини кўксига қўйиб,

Сўрабди: «Ҳазратим. Бу қандайин ҳол?

Сиз болага эмас, балки у сизга қилиб таъзим,

Салом бериши душвор!»

Навоий дебдики, мен кўрган бола

Устозим – боланинг бобоси эди.

Олисларда қолиб кетган дамларнинг

Узоқлардан келган садоси эди…

Устозим мен учун отадан улуғ,

Шунингчун болага қилдим мен таъзим.

Устозимдан қолган неварасига

Салом бермаслигим – гуноҳу азим!

Халқимизда “Устоз отадек улуғ!” ва “Устоз отангдан улуғ!” деб айтишларида ҳам жуда кўп маънолар бор. Зеро, бу улуғ ҳикматлар элнинг неча минг элагидан ўтиб,  кейин муомалага қўйилган.

Илоҳо ўзларимизни ҳам, фарзанд-зурриётларимизни ҳам Аллоҳ таоло Қуръони каримда буюрган, Жаноб Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам ҳадиси шарифларида тавсия этган, ўтганларимизни рухлари шод бўладиган, халқимиз хурсанд, ота-оналаримиз рози бўладиган йўллардан юришимизни насиб этсин!

Иброҳимжон ИНОМОВ, 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари