Анвар домла Назаров
Каттақўрғон шаҳар "Муҳаммад Нақиббек" жоме масжиди имом-хатиби

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati

“Ғулув” арабча сўз бўлиб, “чегарадан чиқиш ва меъёрдан ошиш” деган маъноларни билдиради. Яна мажозий маноси дин таълимотини талқин қилишда ҳаддан ошишни англатади.

Ғулувга бориш илмий ва амалий масалаларга хос бўлмай, балки ояти карима тафсирларида шариат мақсадларига зид фикрларни баён қилишда ҳам бўлиши мумкин. Масалан, ояти карималар тафсирини бирон фикр ва ғояга мослаштиришга уриниш кабилар ҳам динда хаддан ошиш ҳисобланади. Диндаги ғулувга кетишнинг энг  ёмон оқибати етарли илми бўлмаса ҳам қуръонни ўзича тушунишдир. Бундан ташқари, хадисларга ўзича амал қилиш ва тўрт мазҳабдан бирортасига қатъий эргашмасликдир. Аллоҳ таоло бундай огоҳлантиради: “Айтинг: “Эй аҳли китоблар! Динингизда ҳаддан ошмангиз ва олдиндан адашган ва кўпларни адаштирган, ҳамда тўғри йўлдан чалғиганларнинг  ҳавойи нафсларига эргашмангиз! (Моида сураси, 77-оят).

Динда чуқур кетмаслик хақида Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи  ва саллам бундай деганлар: “Аллоҳ таоло шариатида чуқур кетувчилар ҳалок бўлдилар, деб уч марта айтишларида, динда ҳаддан  ташқари зиёдалик қилиш инсонни ҳалок қилиш билан тенг эканлигидан огоҳлантирдилар”.

 Ҳаромни ҳалол деб билиш, гуноҳкор кишини кофирга чиқариш, Аллоҳ таоло ҳалол қилган нарсаларни бирон – бир шаръий далилсиз, масалан, қошиқ билан таом истеъмол қилишни ёки соат тақишни ножоиз деб билиш кабилар ҳам динда ғулувга кетиш хисобланади.

Ким Аллоҳ таолога У Зотнинг Ўзи жорий қилган шариатдан бошқа йўл билан қурбат хосил қилишга ҳаракат қилса, шубхасиз, адашган бўлади.  “Билингизки, ораларингизда Аллоҳнинг Пайғамбари бордир. Агар у кўп ишларда сизларга бўйинсунса, албатта, сизлар машаққатларга дучор бўлур эдингиз” (Ҳужурот сураси, 7-оят).

Динимиз дунёдан юз ўгириб бутунлай ибодатга берилишдан қайтаради.Ҳаким донишманд исонлар айтган бир жумла бор:,,Дунёда йўловчи каби бўл.Ортингдан фақат чиройли изларни қолдир.Биз бу дунёда бир меҳмонмиз,холос.Меҳмоннинг жўнашдан бошқа чораси йўқ"Шундай экан дин ва дунё ишини тенг олиб борган одам барчани муҳаббатига эга бўлади ҳам чиройли амалари билан эсланади. Чунки саҳобалар розияллоҳу анҳумдан уч нафари насороларнинг роҳибларига ўҳшаб дунёдан бутунлай узилишни ирода қилди. Улардан бирлари кечанинг хаммасини бедор ўтказишни, иккинчиси доимо рўза тутиб юришни, учинчилари аёллардан узоқда бўлишни қасд қилганларида. Бу ҳолатдан пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳабар топдилар ва барчаларини чақириб, қилган ишларини инкор этганлари ва: “Огоҳ бўлинг! Аллоҳга қасамки, мен Аллоҳдан энг кўп қўрқадиганингизман, Унга энг кўп тақво қиладиганингизман. Аммо рўза ҳам тутаман, оғзим очиқ ҳам бўлади. Намоз ўқийман, ухлайман ҳам, аёлларни никоҳимга ҳам оламан. Дедилар.

Расулуллоҳ соллаллоҳу  алайҳи васалламнинг суннатлари – киши бу дунёдаги ўз насибасини ҳаддан ошмасдан олишидир. Аллома ибн Ҳажар раҳимаҳуллоҳнинг  ғулувга “Бирор нарсадан муболаға қилиб, унда қаттиқлик қилишдир”, деб таъриф берган. Имом Нававий эса ғулувни “Шариатда талаб этилган нарсага қўшимча киритиш”, деб атаган.

Абдул Карим Юнус Хатибнинг таърифи қуйидагичаа: Динда ғулувга кетиш мусулмон жамиятида ихтилоф ва гурухбозликка, фитнага ва охир – оқибат, ақиданинг бузилишига олиб келади. Ислом тарихида хавориж, мўтазила ва бошқа оқим, тоифаларнинг вужудга келиши ҳам асосан, динда ғулувга кетиш оқибатида содир бўлган. Айни вақтда, ғулувга берилганлар динни ўта оғир ва машаққатли тушунтирганлари боис, одамлар тўғри йўлдан адашиб, ундан безиб қоладилар.

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам ғулув масаласида қуйидаги ҳадисни айтганлар: “Динда ғулувга кетишдан сақланинглар. Сизлардан олдингиларни динда ғулувга кетишдан бошқа нарса ҳалок қилган эмас”, деганлар (Имом Насоиий, “Сунан”, “Маносиклар китоби”, 5/278).

Жумҳур уламолар динда ғулувга кетиш оқибатида юзага келадиган оғир зарарлар сифатида қуйидагиларни қайд этишган: Аллоҳдан узоқлаштиради; дўзаҳни вожиб қилади.

Мазҳаббошимиз Имом Абу Ҳанифа раҳимаҳуллоҳу алайҳи “Мусулмон кишини, бир гуноҳни қилгани билан, ўша гуноҳни ҳалол санамаса, уни кофирга чиқармаймиз”, деганлар.Аллоҳ таоло доим эътиқодда,амалда,сўзиммизда бизларни тойилишликдан сақласин.

   Абдурашид Иминов,
Учқўрғон тумани “Ҳўжа Саид” жоме
масжиди имом хатиби

Яқинда Ўзбекистон Республикасининг бир қатор вазирлик ва Ўзбекистон мусулмонлари идораси вакилларидан иборат делегация Россия Федерациясининг Москва, Санкт-Петербург, Казань, Набережные Челны, Екатеринбург, Новосибирск, Владивосток шаҳарларида хизмат сафарида бўлиб қайтди.
Делегация аъзолари Россия Федерацияси ҳудудида меҳнат қилаётган фуқароларимизни ҳар томонлама қўллаб-қувватлаш, ҳақ-ҳуқуқларини ҳимоя қилиш, диний-маърифий билими юксалиши йўлида тушунтириш ишларини олиб борди, улар билан очиқ мулоқот қилди.
Мазкур учрашувларда Диний идора вакиллари томонидан Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратларининг салом ва дуолари ҳамда муборак Қурбон ҳайити муносабати билан табрикномалари Россия Федерацияси Диний идоралари раҳбар-ходимлари ҳамда барча жойлардаги ватандошларимизга ҳурмат билан етказилди.
Ватандошларимиз билан бўлиб ўтган учрашувларда Ўзбекистон мусулмонлари идораси вакили Иброҳимжон домла Иномов бугунги кунда мамлакатимизда қилинаётган кенг кўламли ўзгаришларга тўхталиб, халқ фаровонлиги йўлида амалга оширилаётган янгиликлар ҳақида маълумот берди.
Шунингдек, Тошкент шаҳар “Ҳазрати Имом” жоме масжиди имом-хатиби Ҳабибуллохон қори Абдураззаков, Андижон шаҳар “Ғиштли” жоме масжиди имом-хатиби Ботиржон Тожибоев, Тошкент шаҳар “Имом Термизий” жоме масжиди имом-хатиби Яҳёхон қори Абдураҳмоновлар юртдошларимизга “Ота-онага ҳурмат”, “Миллий ва диний қадриятларимиз”, “Оилада фарзанд тарбияси”, “Она-юртимиз қадри”, “Бегона ғоялардан эҳтиёт бўлайлик!”, “Ўзбекистон халқи фарзанди эканлигимизни унутмайлик!” мавзуларида мавъизалар қилиб, уларнинг саволларига батафсил жавоблар бердилар. Турли диний оқимлардан эҳтиёт бўлиш зарурлиги замон талаби эканлигига эътибор қаратиб, кенг тушунчалар бердилар.
Мулоқотларда диний мавзудаги ҳар қандай саволлар билан мурожаатда Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг тегишли расмий сайт-каналларидан фойдаланишга чақирилиб, зарурат туғилганда Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво марказига боғланиш мақсадга мувофиқлиги таъкидлаб ўтилди.
Ташриф сўнггида “Меҳнатсеварлик ҳамда динлараро ва миллатлараро бағрикенгликни мустаҳкамлаш, соф маънавий қадриятларни ўрнатишга салмоқли ҳисса қўшаётгани учун” делегация аъзолари қаторида Ўзбекистон мусулмонлари идораси вакили Иброҳимжон домла Иномов ҳамда Андижон шаҳар “Ғиштли” жоме масжиди имом-хатиби Ботиржон Тожибоевлар алоҳида эътироф этилиб, тақдирландилар.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг таклифига биноан расмий ташриф билан мамлакатимизда бўлиб турган Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Бош котиби Антониу Гутерриш пойтахтимиздаги Ҳазрати Имом мажмуасида бўлди.
Олий мартабали меҳмонга бу ердаги масжид ва мақбараларнинг бунёд этилиши, мажмуада сақланаётган Усмон Мусҳафи, унинг юртимизга келтирилиш тарихи ҳақида маълумот берилди.
Ўзбекистонда диний-маърифий соҳада олиб борилаётган ишлар, эътиқод эркинлиги, диний амалларни адо этиш учун яратилган шароитлар хусусида сўз борди.
Мамлакатимизда илм аҳлларининг бой меросини чуқур ўрганиш, тарихий обидаларни асраб-авайлашга алоҳида эътибор қаратилмоқда.
Шу ҳудудда Президентимиз Шавкат Мирзиёев 2018 йил Ислом цивилизацияси маркази пойдеворига тамал тоши қўйган эди. Ушбу маҳобати ва моҳияти жиҳатидан улкан марказнинг қурилиши, пардозлаш ишлари изчил давом этмоқда. Меҳмонларга уч қаватли мажмуа қадимий обидаларимиз шаклида барпо этилганлиги ҳақида маълумот берилди.
Бу каби эзгу ташаббуслар халқимиз ва халқаро жамоатчилик томонидан кенг қўллаб-қувватланаётгани қайд этилди.
БМТ Бош котиби Антониу Гутерриш тарихий обидалардан ҳайратга тушганини таъкидлади. Ислом цивилизацияси маркази ташкил этилаётганини юқори баҳолади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати