muslim.uz

muslim.uz

Аёллар ҳақида сўз кетар экан, Ислом дини уни юксак мақом ва юқори ҳурмат эгаси ўлароқ тасвирлайди. Исломда аёл киши ҳақ-ҳуқуқлари таъминланган ва бурч-вазифалари белгилаб берилган тўлақонли шахс ҳисобланади.

Тошкент ислом институтида хизмат қилаётган 30дан ортиқ муҳтарама опа-сингиллар ва аёл-қизлар учун “Аёл бахтли бўлса, оила ва жамият бахтли бўлади” мавзусидаги тадбир ўтказилди.

Тадбирда институт ректори, профессор Муҳаммадолим домла Муҳаммадсиддиқов, проректор Умиджон домла Ходжаев, Касаба уюшмаси қўмитаси раиси Шоғиёс домла Шожалилов иштирок этиб, аёллар Исломда она, опа-сингил, жуфти ҳалол ва қиз сифатида ҳурматланиши ҳамда улар йил давомида эътиборда, эъзозда эканлиги тўғрисида гапирди. Динимизда аёллар мерос олиши ва мерос қолдириши, никоҳда ундан ҳам розилиги сўралиши, доим эркак қариндошлар уларнинг таъминотини таъминлашга масъул эканлиги аёл-қизларнинг қадр-қиммати юқори эканлигини билдиради.

Қуръони каримнинг ўндан ортиқ сураларида ва кўплаб ҳадиси шарифларда аёлларга тегишли ҳукмлар мавжуд. Ҳатто улар ҳақида “Нисо” (“Аёллар”) деб номланган сура ҳам бор. Буларнинг ҳаммаси Ислом динида аёлларга бўлган юксак эътибордандир, деди ректор М.Муҳаммадсиддиқов.

Пайғамбаримиз алайҳиссалом видолашув ҳажларидаги машҳур хутбада ҳам, аёлларга нисбатан яхши муносабатда бўлишни қайта-қайта васият қилдилар. У Зот алайҳиссалом бирорта аёлларига қўл кўтармадилар, уларга яхшилик қилишда умматга ибрат бўлдилар ва шу ишга тарғиб қилдилар:

خَيْرُكُمْ خَيْرُكُمْ لِأَهْلِهِ، وَأَنَا خَيْرُكُمْ لِأَهْلِي (رواه  الامام الترمذي عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رضي الله عنهما)

яъни: “Яхшиларингиз – оила аҳлига яхши бўлганидир. Мен – аҳли аёлига энг яхшингизман” (Имом Термизий ривоятлари).

Аёллар Исломда она сифатида бениҳоя қадр топдилар. Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васалламнинг жуфти ҳалоллари Қуръонда Қиёматгача келадиган мўминларнинг онаси, деб эълон қилинди. Аллоҳ таолонинг розилиги ота-онанинг розилигида, деб эътиборга олинди. Ҳатто ҳадиси шарифларда яхшилик қилишни онадан бошлаш тавсия қилинди.

Тадбир якунида институтда хормай-толмай меҳнат қилаётган, фаолият юритаётган аёлларга эсдалик совғалари тақдим қилинди.

 

ТИИ Матбуот хизмати

Маърифий суҳбатлар кўрсатуви

Среда, 08 Март 2023 00:00

Исломда аёлларга эътибор

Турли сабабларга кўра аёллар масаласи Исломга қарши таъна тоши отилишининг асосий нишонларидан бирига айланиб қолган. Ҳатто баъзи мусулмон уламолар «Аёллар масаласи Ислом уммати кўксига санчилган заҳарли ханжардир», деб айтишга мажбур бўлдилар. Бу масала бўйича кўплаб китоблар битилган, мақолалар ёзилган, хутбалар, мавъизалар қилинган.

Албатта, бу масалага ортиқча тўхталишга бизнинг имконимиз йўқ. Иккинчидан, Ислом ўз таълимотларига хилоф қилиш оқибати-да келиб чиққан нотўғри ҳолатга жавоб беришга мажбур ҳам эмас. Энг муҳими, Ислом ҳеч кимнинг ҳимоясига муҳтож ҳам эмас. Фақат тушуна олмай турган кишиларга тушунганлар ёрдам бериш қабилида иш тутиш мумкин, холос. Шу маънода «Аёл киши ва тенг ҳуқуқлилик» номли мақолада бу масалага мавзунинг сиёқига биноан бир оз изоҳ берилган эди. Энди эса яна мавзунинг сиёқига биноан баъзи бир масалаларни баён қилиб қўйиш фойдадан холи бўлмайди, деб ўйлаймиз.
Исломдан олдин аёл киши нафақат ҳуқуқлари поймол қилинишига, балки инсонлик даражасидан маҳрум қилинишга маҳкум қилинган эди.
Мисол учун, Ислом дастлаб пайдо бўлган юрт ва замонда қиз бола туғилган оила мотам тутар ва кейинчалик ор-номус ва иқтисодий қийинчиликка сабаб бўлмасин, деб қизни тириклайин кўмиб юборилар эди.
Қуръони Карим бу одатларни қаттиқ қоралади ва ман қилди. Мусулмон оилаларда қиз бола туғилса, ўғил бола туғилгандан кўра кўпроқ хурсанд бўлиш жорий қилинди. Қизларни яхшилаб тарбия қилганларга ўғил болаларни тарбия қилганларга берилгандан кўра кўп ваъдалар берилди.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда қуйидагилар айтилади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Кимнинг учта қизи бўлса-ю, у уларнинг хархашаларига, оғирликларига сабр қилса, Аллоҳ уни уларга кўрсатган раҳми туфайли жаннатга киритур», дедилар.
Бир киши:
«Иккита қизи бўлса-чи, эй Аллоҳнинг Расули?» деб сўради.
«Иккита қизи бўлса ҳам», дедилар.
Бир киши:
«Биттта бўлса-чи, эй Аллоҳнинг Расули?» деб сўради.
«Битта бўлса ҳам», дедилар».
Яна бир ривоятда: «ёки уч синглиси бўлса-ю», деб келган.
Қизларнинг тарбияси, таълими ва маданияти ҳамда, яшаб, ўсиши учун зарур бўлган ҳар бир нарса отанинг зиммасидаги фарздир. Ота бу фарздан фақат қиз турмушга чиққанидан кейингина озод бўлади, чунки энди бу фарз эрнинг зиммасига ўтган бўлади. Отаси ёки эри йўқ аёлнинг нафақаси акаси ёки унинг ўрнини босувчи бошқа шахсларга вожиб бўлади. Умуман, Исломда аёл киши нафақасиз қолиши мумкин эмас. Қизнинг нафақаси отага, хотинники эрга, сингилники ака-укага, онаники ўғилга вожиб бўлади.
Ислом аёл кишига таълим олиш ва маданий савиясини ошириш ҳаққини берди ва эркакларни бу ишга масъул қилди. Илм талаби эркак-аёлга баробар фарзлигини, қизларига ва сингилларига таълим-тарбия берган киши жаннатга ҳақли бўлишини яхши биламиз. Аммо ушбу иш чўри аёлларга ҳам тегишли эканини ҳаммамиз ҳам билмасак керак.
Имом Бухорий ривоят қилган ҳадисда Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Қай бир кишининг ҳузурида жория бўлса-ю, у унга яхшилаб таълим берса, яхшилаб одоб берса ва сўнгра озод қилиб, унга ўзи уйланса, унга икки ҳисса ажр бўлур», деганлар.
Демак, чўри қизга яхшилаб илм ва маданият ўргатишнинг ажри уни чўриликдан озод қилиш ажрига тенг экан.

ТИИ Модуль таълим тизими, Тўрақўрғон туман “Исҳоқхон тўра”

жоме масжиди имом хатибиСуфиев Жаъфархон

Шу йилнинг 7 март куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси Самарқанд вилояти вакиллиги томонидан ҳудудлардаги қабристонларни обод қилиш мақсадида хашар ташкил этилди. Унда барча шаҳар, туман имом-хатиблари, ноиблар ва маҳалла фаоллари иштирок этди. Хашарчилар қабристонлар ва унга яқин бўлган кўча ва ариқларни турли чиқинди ва хас-чўплардан тозалаб, кўчатлар ҳам экишди.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Қабрларни зиёрта қилинглар, чунки у дунёга берилиб кетишдан сақлайди ва охиратни эслатади”, деганлар (Ибн Можа ривояти).
Зеро, ўтганлар руҳини шод этиш, улар ётган манзилларни обод қилиш чин мўминлик сифатидандир.


ЎМИ Матбуот хизмати

Фарғона вилоятида Дин ишлари бўйича қўмита, вилоят ҳокимлиги масъуллари ҳамда имом-хатиблардан иборат ишчи гуруҳ Сўх туманига ташриф буюрди.

Ишчи гуруҳ ташрифдан туманда ижтимоий-маънавий муҳит барқарорлигини мустаҳкамлаш, ёшларни ёт ғоялар таъсирига тушиб қолиши олдини олиш, Мотуридий ақидаси, Ҳанафий мазҳабининг асосларини илмий равишда афкор оммага етказиш ва бошқа муҳим масалалар кўзланган.

Ўзбекистон халқаро Ислом академияси ўқитувчиси Аъзамхон домла Қамбаров мазҳаблар бирлик рамзи, суннат ва ҳадис тушунчалари, фақиҳларнинг ижтиҳод борасида тутган йўли, сохта салафийлик тушунчаларини тарғиб қилаётганларнинг илмсиз равишда айтаётган гап-сўзлари илмий ва жонли мисоллар орқали очиб берилди.

Шунингдек, ана шундай таъсир доирага тушиб қолган айрим ёшлар билан якка ва умумий тартибда суҳбат олиб борилди. Уларнинг муаммолари ўрганилиб, фикр-мулоҳазалари тингланди.
Олиб борилган ўрганишлар якунида вилоятдаги имом-хатиблар ва отинойилар иштирокида семинар ташкил этилди. Семинарда давомида Қуръон ва суннатдан ҳукм олишда фақиҳлар ва муҳаддислар томонидан олиб борилган ижтиҳодлар масаласига алоҳида тўхталинди.

Семинар якунида иштирокчилар ўзларини қизиқтирган саволларга ҳам жавоб олдилар.

Фарғона вилояти вакиллиги Матбуот хизмати

Мақолалар

Top