Бамбукни эккандан кейин, суғориб бир йил тўлиқ кутасиз, лекин ҳеч нарса унмайди. Уни суғориб, парваришлашда давом этасиз, зараркунанда ҳашоратлардан ҳимоя қиласиз. Бироқ иккинчи йил охирига бориб ҳам ҳеч нарса кўринмайди.

Учинчи йил келади, уни парваришлашда, суғоришда давом этасиз. Атрофидаги ҳамма нарса ўсса ҳам у ўсмай тураверади.

Ичингизда уни таг-томири билан ердан суғириб ташласаммикин деб ўйлайсиз, лекин кейин фикрингизни ўзгартириб тўртинчи йили ҳам кутишга қарор қиласиз. Аммо ҳеч ўзгариш бўлмайди.

Шунда ўзингизга савол берасиз: "Нега шунча ҳаракат қилсам ҳам ҳеч қандай ҳосил олмаяпман?! Ахир ҳаммасини тўғри қилдим-ку?!".

Бешинчи йили эса кутилмаганда у ўса бошлайди. Ҳар куни 3 қарич ўсиб, бир ойда бўйи тўқсон қаричга етади.

Бу узоқ вақт давомида у ер тагида узун томирлардан тўр тайёрлаётган бўлади, уни тўлиқ тайёрлаб бўлгач эса узунлиги осмонга, булутларга етади!

Бу бамбук дарахти худди биз яшаётган ҳаётга ўхшайди!

Бир ишни тўғри бажарсангиз-у самарасини кўрмасангиз, уни тарк этишга шошилманг, сабр қилинг!

Ҳар бир инсон бу борлиқда қандайдир ўрин топишга, ўзидан яхши из қолдиришга қодир. Ҳар бир инсонда ижодкорлик қобилияти бор.

Лекин кўпчилик одамлар ярим йўлга борганда таслим бўлиб, ортига қайтиб кетади. Фақат азм-у қарорлилар, қатъиятлиларгина қолади. Улар қасд қилган чўққиларига етмагунча арқонни қўйиб юбормайдилар.

Муваффақиятли кишилар бамбук дарахти назариясини яхши билишади. Ерни экин учун тайёрлаш нақадар муҳимлигини, натижаларга эришишга шошмаслик кераклигини, шунингдек одамлар орасидаги алоқалар то ўсиб, гуллагунга қадар бир мунча вақт олишини инобатга олишади. Улар яна шуни яхши билишадики, зўр ҳосил албатта келади, узоқ муддатдан кейин бўлса ҳам!

"Инсон яхшиликка дуо қилганидек, ёмонликка ҳам дуо қилур. Инсон шошқалоқ бўлгандир" (Исро сураси, 11-оят).

Доктор Ҳассон Шамси Пошонинг "Метин қоялар" китобидан

Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Неъматуллоҳ Исомов таржимаси.

Шайх Иляс Ванг Жингчай Қуръон илмлари соҳасида Хитой мусулмон жамиятида кўрган эҳтиёжни инобатга олиб, биринчи марта Қуръони карим маъноларини тўлиқ хитой тилига таржима қилган биринчи шахсдир. Бу ҳақда “ИҚНA” сайти бутун дунё мусулмонлари веб-сайтига таяниб хабар берди. Шу боис Шайх Иляс Хитой мусулмонлари орасидаги мавқеи ортиб, мамлакат мусулмонлари уни Хитойнинг тўрт буюк имомларидан бири деб билишган.

Шайх Иляс Ван Жингчай (1880-1949) Хитой шимоли-шарқидаги “Тянсзин” шаҳрида диний илмлардан хабардор оилада туғилган. Унинг отаси ва бобоси хитойлик мусулмон олимлари, онаси ҳам диний илмлардан жуда билимдон аёл эди.

 Шайх Иляс Чой Хитойда Ислом илмларини ўрганган. Шайх диний китобларнинг хитойлик мусулмонлар учун муҳимлигини ўзининг ваъзгўйлик фаолияти давомида ҳис қилган. Шунинг учун у диний китобларни хитой тилига таржима қилишга алоҳида эътибор берган.

Шайх Иляс Чой диний миссионер ва таржимон сифатида Ислом ва араб мамлакатлари олимлари билан учрашиб, улардан сабоқ олишга қизиқарди. Шунинг учун у 1922 йилда бешинчи ўн йилликда бўлганида Мисрга бориб, “ал-Aзҳар” университетига ўқишга кирди. Кейин Маккани зиёрат қилиб, ҳаж зиёратини адо этди. Сўнг Туркияга бориб, 1924 йилда 600 китоб билан Хитойга қайтиб келди.

 Хитойга қайтиб, турли китобларни таржима қила бошлади ва уларга 40 йилга яқин вақтини бағишлади ва шу вақт ичида “Aраб маданияти хитой тилида”, “Ислом ва насронийлар”, “Замонавий маданият – араб хитой тилида” китобларини таржима қилди. “Замонавий маданият – арабча-хитойча” профессор Муҳаммад Макиннинг хитойча-арабча луғати нашр этилгунга қадар 30 йил давомида ягона маълумотнома бўлиб қолди.

   Шайхнинг энг катта илмий ҳиссаси Қуръони карим маъноларининг хитой тилига биринчи тўлиқ таржимасини нашр этиши бўлди. Уни қарийб 20 йил ичида тугатиб, учта нашри чоп этилган. Ушбу таржима биринчи марта 1932 йилда Пекинда, иккинчиси 1942 йилда Инчуанда ва учинчиси 1946 йилда Шанхайда нашр этилган.

    Шайх Иляс Ванг Қуръони карим маъноларининг хитой тилига илк тўлиқ таржимасидан олдин Қуръони каримнинг айрим суралари таржима қилинган.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Матбуот хизмати

Замҳарир қиш келиб, бутун борлиқ оппоқ қорга бурканди. Ташқарида аёз бўлса-да, одамларнинг кўнгли илиқ. Улар Аллоҳнинг байтини обод қилиш илинжида совуқни писанд ҳам қилмаётир.

Бугун пойтахтимиздаги "Шайх Зайниддин" жоме масжиди ҳовлиси, атроф-жавониб ҳашар йўли билан қордан тозаланди.

Ҳашарда масжид имом ноиблари, кўнгилли намозхонлар иштирок этиб, Аллоҳнинг уйини обод этишди. Зеро, масжидни, ояти каримада таъкидланганидек, Аллоҳ таолога ва охират кунига иймон келтирган кишилар обод этадилар. 

Сўнгги йилларда мамлакатимизда диний-маърифий соҳага қаратилаётган алоҳида эътибор туфайли имом-хатиблар ўртасида илмий иш қилиб, олимлик унвонини олаётганлар сони кўпаймоқда. Бу, албатта, қувонарли ҳолдир. 

Бугун Тошкент шаҳар Юнусобод тумани "Минор" жоме масжиди имом-хатиби Раҳматуллоҳ домла Сайфуддинов Ўзбекистон халқаро ислом академияси Илмий даражалар берувчи илмий Кенгаш аъзолари ҳузурида Исломшунослик фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD) илмий даражасини олиш учун «"Саҳиҳул Бухорий"да ижтимоий-ахлоқий ҳадисларнинг ёритилиши» мавзусида ёзган илмий ишини муваффақиятли ҳимоя қилди.

Илмий иш, ҳақиқатан, жуда долзарб ва аҳамиятлидир. Чунки бугунги ахборот маконида ёшлар тарбиясига бефарқ қараб бўлмайди.

Др. Раҳматуллоҳ домла Сайфуддинов илмий иши ҳимоясида қатнашганларнинг саволларига жавоб бера туриб, ҳар бир ота-она жуда осон ва содда тарзда ўз фарзандларига ҳадисларни ўргатиб, уқтириб боришлари керак. Масалан, сув ичаётган болага сувни ўтириб ичиш суннат эканини, кийим кийишда ўнг томондан бошлашни Набий алайҳиссалом тавсия қилганларини болаларимизнинг онгу шуурига қуйиб борсак, муборак ҳадисларни тинглаб улғайган бола одобли-ахлоқли ва илмли бўлади. Энг муҳими, улар турли ақидапараст, радикал ва адашган оқимлар таъсирига тушиб қолмайди.

Олимларнинг таъкидлашларича, Мовароуннаҳр заминидан 7 мингдан зиёд буюк мутафаккир ва қомусий алломалар етишиб чиққан. Бир заминдан илф-фаннинг турли соҳасида шунча кўп уламонинг етишиб чиққанига омиллар кўп. Улардан энг асосийси одоб-ахлоқдир.

Араб сайёҳи Ибн Баттута ўзининг “Саёҳатнома” асарида “Ўзбек аҳли ахлоқда мукаррамдир” деган сўзларига эътибор қаратсак, Мовароуннаҳр, хусусан, Ўзбекистон заминидан жуда кўп қомусий алломалар, буюк мутафаккирлар етишиб чиққанининг боисини англаймиз.

Шу нуқтаи назардан қараганда, Раҳматуллоҳ домланинг илмий ишлари аҳамияти ва қамрови нақадар кенг экани намоён бўлади.

Фурсатдан фойдаланиб, Др. Раҳматуллоҳ домла Сайфуддиновни илмий унвон билан самимий муборакбод этамиз.

Бу илмий иш юртимиз олимларига, имом-хатибларга, талабаларга, ота-оналарга ва барча мўмин-мусулмонларга бирдай манфаатли бўлсин!

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Тошкент шаҳар вакиллиги 
Матбуот хизмати

Миллий матбуот марказида Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси марказининг 2023 йил Давлат дастури ижроси борасида амалга оширган ишлари ҳамда истиқболдаги режалари юзасидан матбуот анжумани бўлиб ўтди.

Анжуманда Ислом цивилизацияси маркази директори Шоазим Миноваров мазкур марказнинг 2023 йилдаги фаолияти ва келгусидаги режалари ҳақида батафсил маълумот берди.  

Таъкидланганидек, 2023 йил давомида ҳам барча фаолият йўналишлари бўйича самарали ишлар амалга оширилди. Бугунги кунда марказнинг қурилиш ишлари 80 фоизга бажарилган. Марказ биноси, музей ва кутубхонасини шакллантириш бўйича 100 га яқин олим-мутахассислардан иборат ишчи гуруҳлар фаолияти йўлга қўйилди.  

Музей экспозицияси лойиҳасида назарда тутилган жами 814 та экспонат, макет ва муляждан 301 та экспонат тайёрланди. Шунингдек, 162 та медиа маҳсулотдан 9 та медиа маҳсулот марказ фондига қабул қилинди, 11 та медиа маҳсулотга буюртма берилди. Республика музей ва кутубхона фондларидан марказ фондига доимий фойдаланиш учун олинадиган 479 та экспонатнинг рўйхати шакллантирилди.  

299 та график медиа маҳсулотнинг тайёрланиш масаласи туркиялик ҳамкорлар билан муҳокама қилинди. Илмий-ижодий гуруҳ билан тайёрланган 17 та фильм сценарийси турк тилига таржима қилинди. Ислом цивилизацияси маркази биносининг шарқий, яъни Улуғбек портали тўғрисида марказга ташриф буюрувчилар учун маълумот бериш мақсадида аудиогид матни тайёрланди. Тайёрланган матн инглиз, араб, хитой ва француз тилларига таржима қилинди. Марказ музейининг “Янги Ўзбекистон – Учинчи Ренессанс” бўлими концепцияси асосида 40 та мавзудан иборат экспозиция лойиҳаси ва унинг 3D кўриниши яратилди.  

Қуръон залида фойдаланиш учун Қуръони каримнинг 28 та қадимий ва нодир қўлёзмасидан иборат коллекция шакллантирилди.  

2023 йилда Музей ва экспонатлар илмий бўлими ходимлари Малайзия Ислом санъати музейида ташкил қилинган музей бошқаруви, доимий ва вақтинчалик кўргазмаларни ташкил этиш, тарихий ҳужжат, қўлёзма ва тошбосма асарлар ҳамда экспонатларни консервация-реставрация қилиш йўналишларида илмий-амалий ва услубий тренингда иштирок этди.  

Малайзиянинг Ислом санъатлари музейи ходимлари иштирокида семинар-тренинг машғулотлари ўтказилди. Шунингдек, Ислом цивилизацияси маркази Музей ва экспонатлар илмий бўлими ходимлари Туркиядаги бир қатор музейлар фаолияти билан яқиндан танишиш мақсадида Туркия Республикасига ташриф буюрди. Ташриф давомида ишчи гуруҳ марказ музей экспозициясини шакллантириш, музейга ташриф буюрадиганларга сифатли гид-таржимонлик хизматини кўрсатиш ва бошқа масалалар юзасидан Туркиянинг етакчи музейлари фаолияти билан танишди.  

Марказнинг кутубхона ва архив фондида жами 560 минг 859 та манба сақланмоқда. Улар – 2 минг 37 дона қўлёзма, тошбосма китоблар ва тарихий ҳужжатлар, 26 минг 648 дона замонавий нашрлар ва 532 минг 174 та электрон ресурсдан иборат.  

Кутубхонага 2023 йилда 389 та қўлёзма, тошбосма ва тарихий ҳужжатлар, 5  минг 292 та замонавий нашр, 8 минг 899 дона электрон манба қабул қилинди. Марказ томонидан бугунгача 104 та илмий-оммабоп китоб, монография, ўқув қўлланма, рисола, илмий журнал ва тўпламлар нашр этилди. Шундан 2023 йилда 29 та китоб ва рисола нашр қилиниб, жорий йилнинг декабрь ойида яна 11 та илмий-оммабоп китоблар нашрга тайёрланмоқда.  

Республика фондларидаги 52 минг 255 та қадимий ёзма манбаларнинг маълумотлар базаси яратилди, 7 мингта ёзма манбанинг реестри (паспорти) тайёрланди. Давлат реестрига киритилган 125 та ёзма манба рақамлаштирилди. 

Бугунги кунда Ислом цивилизацияси марказида 1 нафар академик, 5 нафар фан доктори (Dsc), 11 нафар фалсафа доктори (PhD), 21 нафар магистр фаолият кўрсатмоқда. Улар томонидан республика ва хорижий нашрларда 100га яқин мақола эълон қилинди. Бу борадаги барча эзгу ишлар халқимизнинг буюк аждодларимиз меросидан баҳраманд этиш, ёш авлод маънавиятини юксалтириш, маърифий қадриятларимизни кўз қорачиғидек асрашда муҳим аҳамият касб этмоқда.    

Анжуман давомида ОАВ вакиллари томонидан берилган саволларга жавоб берилди.

 Н.Усмонова,  

ЎзА