Ўзбекистон мусулмонлари идораси жамоаси диний соҳада кўп йиллар самарали хизмат қилган Сурхондарё вилояти Денов тумани “Имом Бухорий" жоме масжиди имом-хатиби Тошбоев Панжи домланинг вафоти муносабати билан чуқур таъзия изҳор этади.
Аллоҳ таоло охират сафарига кузатилаётган бу дин хизматчисини мағфиратига олсин, яқинларига сабру жамил бериб, қазои қадарини имон ила, розилик ила қарши олганлар қаторида ажру мукофотлар ато этсин.
Ҳадиси қудсийлардан бирида айтилади: “Эй Одам фарзанди! …Албатта, Мен сизларнинг суратингизга ҳам, чиройингизга ҳам қарамайман. Балки қалбингизга қарайман ва сизлардаги яхши хислатлардан рози бўламан”. Раҳматли Панжи домла Тошбоев ҳам ана шундай яхши хислатлар эгаси эди.
Ҳақ таоло марҳум олимнинг аҳли оиласи, фарзанду аржумандлари ва яқинларига чиройли сабр бериб, бу мусибатларини яхшиликлар ила тўлдирсин. Биз Буюк Парвардигордан дуо қилиб сўраймизки, марҳум олимни ўзининг чексиз раҳматига олсин, жаннат боғларига дохил этсин.

Иннаа лиллааҳи ва иннаа илайҳи рожиъуун.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Аллоҳга ҳамд, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга салавотларимиз бўлсин!

Саноқли кунлардан сўнг Мамлакатимиз мустақиллигининг 29 йиллигини нишонлаймиз. Мамлакатимиз мустақиллиги ҳам Аллоҳ таолонинг бизга берган буюк неъматларидан биридир.

Маълумки, Аллоҳ таоло инсониятга санаб ҳисобига ета олмайдиган даражада неъматларини берган. Бу ҳақда Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади: “Ва У сизларга барча сўраган нарсаларингиздан берди. Агар Аллоҳнинг неъматларини санамоқчи бўлсангиз, саноғига ета олмайсиз” (Иброҳим сураси, 34-оят).

Ушбу оят тафсири ҳақида “Тафсири Ирфон”да бундай дейилади: “Аллоҳ таолонинг бандаларига ато этиб қўйган барча неъматларининг ҳисобига етиш жуда мушкул иш. Биз билган ва билмаган барча нарсалар Аллоҳ ато қилган неъматлар денгизининг бир томчиси, холос. Ушбу ояти каримада У Зот айтаяптики, Мен инсонларга ато қилган неъматларимни санамоқчи бўлсанглар, уларнинг ҳисобига асло етаолмайсизлар. Масалан, сиҳат-саломатлик, куч-қувват, узоқ умр ва шу кабилар ҳам неъматлар жумласига киради”.

Мустақиллик ва бу даврда эришилган ютуқлар, ўзгаришлар ҳақида гапириш ҳам шу неъматнинг шукронаси ҳисобланади. Зеро, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳ таолонинг неъматлари ҳақида сўзлаш шукрдир, неъмат шукрини гапирмаслик куфрдир”, деганлар.

Мамлакатимизда кейинги йилларда ҳаётнинг барча жабҳаларида турли ислоҳотлар қилиниб, ижобий туб ўзгаришлар юз берди. Ана шу ижобий ўзгаришлар эвазига барча соҳаларда улкан ютуқлар қўлга киритилди. Шу жумладан, диний соҳадаги ислоҳотлар ҳам ўз самарасини бериб, катта муваффақиятлар қўлга киритилди. 
Агар диний соҳадаги ютуқлар ҳақида Қашқадарё вилояти мисолида гапирадиган бўлсак, қуйидагиларни айтишимиз мумкин:

Абу Муъин Насафий каби ўнлаб бобокалонларимиз мангуга қўним топган табаррук масканлар тубдан янгиланиб, халқимиз фахрланиб зиёрат қиладиган гўзал зиёратгоҳга айлантирилди, кўплаб масжидларимиз қайта қурилиб, ибодат қилиш учун қулай ва шинам масканларга айлантирилди, бир қанча янгилари очилди, араб тили ўргатувчи ўқув курслари ташкил қилинди, вилоят мўмин-мусулмонлари умра зиёратларига бориб-келишлари учун квоталар кўпайтирилиб, узун навбатлар бартараф этилди, вилоятдаги жоме масжидларда фаолият олиб бораётган имомлар Тошкент ислом институтида ташкил этилган модул ўқув тизими орқали илмий салоҳиятларини янада оширишга муваффақ бўлмоқдалар.

Албатта барча соҳаларда бўлгани каби диний-маърифий соҳадаги ўзгаришларни ҳам узоқ санашимиз мумкин.

Маълумки, ҳозирги кунда коронавирус пандемияси хасталигини олдини олиш йўлида вилоят ҳокимлиги билан ҳамкорликда самарали иш олиб борилмоқда. Президентимиз томонидан олиб борилаётган сиёсат инсонпарварлик ғоялари билан суғорилган десак, адашмаган бўламиз. Халқ ғами билан яшаш, халқни рози қилиш ҳақиқий инсонпарвар кишининг ишидир. Халқ ғами билан яшаш энг фазилатли амал эканини ўз даврида шоирлар султони Алишер Навоий ҳам қуйидагича таъкидлаган эдилар:

Одами эрсанг, демагил одами,

Оники, йўқ халқ ғамидин ғами.

Давлатимиз раҳбари ташаббуси билан амалга ошаётган ислоҳотлар шунчаки ислоҳот эмас, балки инсон учун ва унинг фарвон ҳаёти учун қилинаётган ишлардир. Шу сабабли албатта, биз кўрсатилаётган барча ғамхўрликлар учун Давлатимиз ва барча раҳбарларимизга миннатдорчилик билдирамиз. Чунки инсонларга ташаккур айтмаган киши Аллоҳ таолога ҳам шукр қилмайди. Бу ҳақда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Одамларга ташаккур қилмаган, Аллоҳга ҳам шукр қилмайди” (Имом Термизий ривояти), деганлар.

Бугунги мураккаб бир даврда ҳар биримиз давлатимиз томонидан кўрсатилаётган ғамхўрликларга беэътибор бўлмаслигимиз ва буларнинг барчаси учун шукр қилиб яшашимиз лозим. Агар шукр қилсак, Аллоҳ таоло неъматларини бундан ҳам зиёда қилади. Аллоҳ таоло Қуръони каримда бундай марҳамат қилган: “Ва Роббингизнинг “Қасамки, агар шукр қилсангиз, албатта, сизга (неъматларни) зиёда қилурман. Агар куфр келтирсангиз, албатта, азобим шиддатлидир”, деб эълон қилганини ҳам эсланг”.

“Тафсири Ирфон”да: “Шукр” сўзи аслида миннатдор бўлиш, раҳмат айтиш маъноларида бўлиб, неъматларни ёлғиз Аллоҳ таолодан деб билиш ва У рози бўладиган тарзда сарфлашни англатади. Аллоҳ таоло бандаларига беҳисоб неъматларни ато этиб қўйган. Ҳаммамиз энг афзал неъматлар ичидамиз. Нафасимизнинг кириб-чиқиб тургани, танамизнинг соғлиги, юртимизнинг тинчлиги, етарли озуғимиз ва кийим-кечагимизнинг борлиги, ҳаво ва сувнинг мавжудлиги, фарзандлар бериб қўйилгани – буларнинг ҳаммаси Аллоҳ таолонинг улуғ инъомидир. У моддий ва маънавий неъматларни мукаммал бериб қўйган. Бунинг эвазига эса биздан фақат бир нарсани-ўзига итоат қилишимизни, неъматларига шукр айтишимизни талаб қилади, холос”.

Аллоҳ таолога тинч, хотиржам ва фаравон ҳаётни ато қилгани учун қанча шукр қилсак, шунча оз. Аллоҳ таоло юртимизни Ўз паноҳида асрасин! Барчамизга Ватанимиз мустақиллиги муборак бўлсин!

Раҳматилла УСМОНОВ
Қашқадарё вилояти бош имом-хатиби

ЎМИ матбуот хизмати

Хорижда сафарда бўлганимизда Ўзбекистон байроғини кўрсак ё юртдошларимиздан бирортасини учратсак, юрт соғинчини қумсаб кўзимиздан ёш қалқади. Бу бежиз эмас, албатта. Негаки, инсон яралибдики, унинг жисму жонига Ватанга меҳр-муҳаббат, соғинч туйғулари жо бўлган.

Ҳар йили юртимиз истиқлолга эришган кунни бир-биридан гўзал ғоя ва шиорлар остида нишонлаймиз. Уларнинг ҳар бири қалбимизда меҳр уйғотиб, шу Ватан фарзанди бўлган кексаю ёшни эл-юрт фаровонлиги йўлида жипслаштирмоқда.

Шу нурафшон кунларда олис мозий, буюк аждодларимиз мероси, истиқлолимизнинг 29 йиллик даври, жумладан, сўнгги уч йил давомида босиб ўтган йўлимиз, қилинган хайрли ишларни мушоҳада қиламиз. Миллий тикланишдан миллий юксалиш сари дадил одимлаётган Ватанимизда бу йилги мустақиллик байрами «Сен — қудрат манбаи, саодат маскани, жонажон Ўзбекистоним!» шиори остида тантана қилинади.

Аллоҳ таоло ҳазрати инсон қалбига Ватанни севиш туйғусини солди. Имом Ғаззолий раҳматуллоҳи алайҳ айтадилар: “Одам Ватанини, гарчи у чўл бўлса ҳам, борича севади. Ватанга муҳаббат туйғуси – савқи илоҳий. Инсон ватанидан бошқа жойда хотиржам бўла олмайди”.

Буюк Раббимизнинг илоҳий амрига мувофиқ (Аҳзоб сураси, 21-оят), мўмин киши ҳар бир ишда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан ибрат олишга интилади. Чунончи, Набий алайҳиссалом Маккадан Мадина шаҳрига кўчиб кетаётиб йиғладилар. Маҳзун ҳолда она шаҳри Маккага қайта-қайта қараб: «Қасамки, албатта, сен Аллоҳнинг энг яхши маконисан ва Алоҳнинг энг маҳбуб шаҳрисан. Агар мени сендан чиқармаганида асло чиқмасдим», деганлар («Фатҳул борий»).

У зот ўзлари туғилиб-ўсган Макка шаҳри соғинчи боис қаттиқ қайғуга чўмдилар.

Аллоҳ таоло марҳамат қилиб: “(Эй Муҳаммад!) Албатта, Сизга (ушбу) Қуръонни фарз қилган зот, шак-шубҳасиз, Сизни қайтиш жойига (Маккага) қайтарувчидир” (Қасас сураси, 85-оят) оятини нозил қилгач, таскин топдилар.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам сафардан қайтаётиб, Мадина кўчаларини кўргач, туяларини ниқтаганлар. Имом Ҳумайднинг ривоятида: «Мадинани севганларидан уловни ниқтардилар», дейилган (Имом Бухорий ривояти). Ибн Ҳажар Асқалоний раҳимаҳуллоҳ ушбу ҳадисни шарҳлаб: «Бу ҳадис Мадина шаҳрининг фазлини билдириш билан бирга, Ватанни севиш жоиз эканлигига ҳам ишора қилади», деганлар.

Алишер Навоий ҳазратлари бежиз:

Ватан таркини бир нафас айлама,

Яна ранжу ғурбат ҳавас айлама, дея лутф этмаган.

Ўзбекистон аталмиш гўзал заминда халқимиз бир мақсад йўлида бирлашиб, муҳтарам Юртбошимиз атрофида жипслашиб ёрқин келажак, юксак тараққиёт сари йўл тутмоқда. Ўз навбатида, Ватан ўз халқига ҳам аҳилликда ҳикмат кўплигидан сабоқ бераётгандек. Буни сўнгги беш ой давомида юртга ёпирилган кўринмас ёв – коронавирус балосига қарши курашда давлатимиз отадек ғамхўр, онадек меҳрибон бўлиб, юртдошларимизга кўрсатилган тиббий, моддий, маънавий кўмаклар мисолида кўриш мумкин.

Эътиборингизни яқин ўтмишда орзу қилиш ҳам мумкин бўлмаган, истиқлол туфайли, айниқса, сўнгги уч йил мобайнида воқеликка айланган тараққиёт йўлимизнинг ҳаммамизга ойнадек аён кўрсаткичларига эмас, ҳар биримизнинг кўз ўнгимизда содир бўлаётган, бир қарашда оддий туюлган ҳақиқатларга қаратмоқчиман.

2020 йилнинг ўтган даври мобайнида юртимизда кўплаб янги жоме масжидлари очилди. Бундай хайрли ишлар карантин даврида тўхтаб қолмади. Балки нафақат пойтахтда, олис ҳудудларда ҳам амалга оширилмоқда. Куни кеча юртимизнинг жанубий сарҳадларида яшовчи мўмин-мусулмонларимиз учун қувончли воқеа содир бўлди: Сурхондарё вилояти Термиз туманида «Варроқ Термизий» масжиди очилди. Шу билан мамлакатимизда масжидлар сони 2072 тага етди. Бир неча кун олдин эса Тошкент вилояти Олмалиқ шаҳридаги «Ҳилол» масжиди иш бошлагани ҳақидаги хабарни эшитиб, мамнун бўлган эдик.

Тошкент шаҳрида улуғ алломалар номидаги «Сузук ота», «Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф», «Файзулла хўжа ўғли Мурод ҳожи», Сурхондарё вилоятида «Ҳаким Термизий», «Шайх Шамсиддин», «Имом Низомиддин Сангардакий», Наманганда «Муҳаммад ал-Амин», Фарғонада «Чилигижийда», Навоийда «Абу Бакр Сиддиқ» ва Тошкент вилоятида «Абу Ҳурайра» масжидлари ҳамда Бухорода «Абдуллоҳ ибн Муборак» номли янги жоме масжид иш бошлагани мўмин-мусулмонларни бағоят хурсанд қилди.

Бу ислоҳотлар, хушхабарларни ҳаммамиз кўриб, эшитиб, бевосита гувоҳи бўлиб турибмиз. Бу хайрли ишлар ўз-ўзидан амалга ошмаяпти. Буларнинг замирида бир ёқадан бош чиқариб, ҳамжиҳатликда кунни тунга, тунни тонгга улаб меҳнат қилаётган азизларнинг саъй-ҳаракатлари мужассам.

Бу ислоҳотлар нафақат мамлакатимизда, айни пайтда бутун дунёда эътироф этилмоқда. Сўз исботи билан гўзал, деганларидек, яқинда АҚШнинг Ж.Хопкинс университети ҳузуридаги Марказий Осиё ва Кавказ институти президенти Фредерик Старр ҳамда Институт директори Сванте Корнеллнинг «Ўзбекистон: мусулмон дунёсидаги ислоҳотлар учун янги модель» номли мақоласи эълон қилинди.

Экспертларнинг таъкидлашича, Президентимиз Шавкат Мирзиёев даврида Ўзбекистоннинг бой диний-маънавий тарихга даъвогарлиги амалий ҳаракатларда намоён бўлмоқда. Муаллифларнинг эътироф этишича: «Минтақа, исломнинг эътиқодий маркази сифатида қараладиган Яқин Шарқдан қолишмаган ҳолда, тарихий, диний ва интеллектуал асосларига кўра, мусулмон дунёсининг маркази бўлишга ҳақли».

Дарвоқе, юртимизда диний-маърифий соҳада амалга оширилаётган ислоҳотларнинг шаффофлигини таъминлашнинг амалдаги инъикоси сифатида айни пайтда халқ муҳокамасига қўйилган Ўзбекистон Республикасининг «Виждон эркинлиги ва диний ташкилотлар тўғрисида»ги қонунини келтириш мумкин.

Ватанимиз тараққиёти, халқимиз равнақи йўлида амалга оширилаётган эзгу ишларнинг савоби жуда улуғ.

Пайғамбаримиз алайҳиссалом: “Бир кеча кундуз «рибот», (яъни душмандан қўриқлаб чиқиш) бир ой тутилган нафл рўза ва ўқилган тунги намоздан яхшидир”, деганлар (Имом Муслим ривояти).

Хулоса шуки, замонлар ўтиши, асрлар алмашиши билан ҳамма нарса унутилиши мумкин. Лекин динга ва Ватанга қилинган хизмат асло унутилмайди. Тарихда яхши ва ёмон ном қолдирган икки Маҳмудни биламиз. Бири Маҳмуд Ялавоч, иккинчиси Маҳмуд Таробий. Ялавоч Чингизхон лашкарига қўшилиб, ўз Ватанига хоинлик қилган бўлса, Таробий ўша ёвга қарши аёвсиз курашган.

Чингизхон истилосидан буён қанча замонлар ўтди, қанча давр, тузумлар ўзгарди, аммо асрлар давомида, ҳатто ҳалиям халқимиз Маҳмуд Ялавочнинг қилмишидан уялади. Энг даҳшатлиси, ҳеч ким фарзандига «Ялавоч» деб исм қўймайди, бу номдаги бирорта жой йўқ. Аммо юртимизда Маҳмуд Таробий номи билан аталадиган кўчалар, мавзелар кўп.

Нуриддин ХОЛИҚНАЗАРОВ,
Тошкент шаҳар бош имом-хатиби

Муҳтарам Ватандошлар!

Авваламбор, барчангизни яқинлашиб келаётган энг улуғ, энг азиз байрам – Ватанимиз мустақиллигининг 29 йиллиги билан чин юракдан самимий табриклаймиз.

Бугун Ўзбекистон ўз тараққиётининг янги босқичига дадил қадам қўймоқда. Муҳтарам Президентимиз Шавкат Миромонович Мирзиёев бошчилигида Ўзбекистоннинг янги, очиқ, демократик ва инсонпарвар қиёфаси яратилмоқда. Жонажон халқимизнинг эртага эмас, бугун бахтли яшаши учун амалга оширилаётган мазкур ислоҳотларнинг таъсирини ҳар бир юртдошимиз ўзи ва оиласи мисолида кўриб, сезиб турибди.

Ойнинг ўн беши ёруғ, ўн беши қоронғу бўлганидек, ҳаёт ҳам турли синов ва қийинчиликлардан иборат. Буни бутун ер юзи аҳолисини жиддий ташвишга солаётган хавф – пандемия мисолида ҳам кўриш мумкин.

Бизга ҳам, афсуски, бу синов етиб келди. Кутилмаганда ҳаёт тарзимизни, одатларимизни, бир маромда кетаётган жараёнларни ўзгартиришимизга, янги талаб ва шартлар асосида яшашга ўрганишимизга тўғри келди.

Беш ойдан ортиқ вақт давомида давлатимиз раҳбарининг топшириқлари ва кўрсатмаларига мувофиқ бу хатарни имкон қадар кам талафот билан енгиб ўтиш учун барча зарур чораларни кўриб келмоқдамиз.

Кўрилган самарали чора-тадбирлар ҳамда тиббиёт ҳодимларининг фидокорона хизматлари натижасида бугунги кунга келиб Ўзбекистонда коронавирус юқтирган жами 40 мингдан ошиқ фуқароларимизнинг қарийиб

38 мингга яқини ёки 93 фоизи соғайди, 2 минг 700 дан зиёд беморни даволаш ва оиласи бағрига қайтариш чоралари кўрилмоқда.

Вазият айниқса Тошкент шаҳрида ижобий томонга ўзгармоқда. Яқинда Россия, Германия ва Хитойдан таклиф этилган шифокорлар ҳудудлар ўртасида тақсимлангани, хорижлик экспертлар асосан оғир аҳволдаги касалларни энг замонавий услублар асосида, тизимли равишда даволашга жалб этилгани ўзининг яхши самарасини берди.

Мазкур йўналишда амалга ошираётган шу ва бошқа чора-тадбирларимиз яқин кунларда ўзининг ижобий самарасини кўрсатишига, барча юртдошларимиз янада жипслашиб, ҳар томонлама тартиб-интизомни сақлаган ҳолда, юксак онглилик ва масъулият кўрсатиб, мўътабар кексаларимизнинг дуои фотиҳалари билан бу синовдан эсон-омон ўтишимизга, қаттиқ ишонамиз.

Касаллик тарқалишининг суръатини пасайтириш ва жараённи жиловлаб туришда оммавий тадбирлар ва турли маросимлардан воз кечишнинг аҳамияти катта эканини бугун яхши англаб етдик. Халқимиз саломатлиги ҳар нарсадан устун туришини, инсон ҳаёти энг олий қадрият эканини ҳам пандемия даври бизга яна бир бор эслатди, кўрсатди.

Вужудга келган мураккаб шароитни ҳисобга олиб, бу йилги қатор байрамлар ва оммавий тадбирлар ўтказишни вақтинча тўхтатганимиздан барчангиз хабардорсиз.

Мана, юртимиз мустақиллигининг 29 йиллик айёми ҳам яқинлашиб келяпти. Давлатимиз раҳбарининг топшириқларига мувофиқ, пандемия шароитида мазкур буюк санани нишонлаш тартибини келишиб олиш учун соғлиқни сақлаш тизмининг вакиллари билан маслаҳат қилдик. Албатта, бунда ҳам асосий вазифа – халқимиз саломатлигини асраш нуқтаи назаридан масалага ёндашилди.

Пандемия билан боғлиқ вазият бу йил жойларда катта йиғин ва оммавий сайиллар ўтказишни, шунингдек, боғ ва кўнгилочар майдончаларда концерт дастурлари ташкил этишни, Тошкент шаҳри ва вилоятлар марказларида мушакбозликларни чеклашни талаб қилмоқда. Шунинг учун ушбу улуғ санани кўпроқ оила даврасида нишонлашни ташкил этиш мақсадга мувофиқ, деган қарорга келдик.

Корхона ва ташкилотларда ҳам байрам тадбирлари режалаштирилган тақдирда, уларни санитария нормаларига қатъий риоя этган ҳолда ўтказиш кераклигини алоҳида таъкидламоқчимиз.

Ушбу кунлар биз учун ҳар қачонгидан-да синовли бўлади. Кўрилаётган чоралар қанчалик натижа бериши тез орада аён бўлади.

Шу муносабат билан, ҳар биримиз пандемия шароитида яшаш ва ишлашга, ҳаракатларимизда эпидемилогик талабларга сўзсиз амал қилишга одатланишимиз керак.

Шу боис, ҳокимлар, сектор раҳбарлари ва вазирларга доимий равишда вазиятни таҳлил қилиб, COVID-19 тарқалишини қатъий чеклаш, беморларни самарали даволаш ва эҳтиёжмандларга ёрдам бериш бўйича барча чораларни кўриб бориш топширилади.

Азиз ва муҳтарам юртдошлар!

Насиб этса, тез орада бу ташвишли кунлар ортда қолади. Бундай сайил-томошаларни, тўю тантаналарни аъло кайфиятда эл-юртимиз билан биргаликда ҳали жуда кўп ўтказамиз. Зеро, соғ-саломат ота-она бағрида ўйнаб-кулиб юрган фарзандларимиз, дуою фотиҳалари ва маслаҳатлари билан бошимизга тож бўлиб турган ота-оналаримиз даврасида байрамни нишонлаш ҳам катта неъмат эканини бугун ҳар қачонгидан ҳам яхшироқ англаб турибмиз.

Ўзингизни ва яқинларингизни эҳтиёт қилинг!

Мустақиллик айёмингиз муборак бўлсин!