Қуйида Тошкент шаҳар Шайхонтоҳур тумани "Кох ота" жоме масжиди

Тошкент шаҳар, Чилонзор тумани "Бўрижар" жоме масжиди

Тошкент шаҳар Чилонзор тумани "Абдуллоҳ ибн Масъуд" жоме масжиди

Тошкент шаҳар Миробод тумани "Қўйлиқ ота" жоме масжиди

Тошкент шаҳар Олмазор тумани "Тўхтабой" жоме масжиди

ЎМИ матбуот хизмати

Ҳайит байрамлари қадимдан юртимизда ўзгача, халқимизга хос меҳр-мурувват, бағрикенглик ва саховат ифодаси бўлиб келган. Қурбонлик қилиш закот, фитр садақаси каби молиявий ибодат бўлиб, у Қуръони карим, ҳадиси шариф ва ижмоъ билан собитдир. Аллоҳ таоло марҳамат қилади: “Биз (ўтган) барча умматга Аллоҳ берган чорва молларини (сўйиш) олдидан Унинг номини зикр қилишлари учун – қурбонлик қилишни буюрганмиз. Бас, (барчаларингизнинг) илоҳингиз бир Илоҳдир. Бас, Унгагина бўйин сунингиз ва (эй, Муҳаммад!) Итоат қилувчиларга хушхабар беринг!” (Ҳаж, 34).

Баро ибн Озиб (розиялоҳу анҳу) ривоят қилади: «Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) бундай деганлар: “Бугунги биринчи қиладиган ишимиз аввал ийд намозини ўқиш, сўнгра уйга қайтиб қурбонлик қилишимиздир. Кимдаким шундай қилса, у суннатга мувофиқ иш қилибди. Кимдаким намоздан олдин қурбонлик қилса, у оиласи учун тайёрлаган оддий гўшт, яъни қурбонлик эмасдир”. Қурбонлик қилиш бошқа ибодатлар каби Аллоҳ учун дейилса-да, аслида бандасининг манфаати учундир. Қурбонлик қилинган ҳайвоннинг гўштидан сўйган одамнинг ўзи ва фақир-мискинлар манфаатдор бўлади. Аллоҳ таоло эса инсоннинг қалбидаги ниятига кўра муомала қилади. Қуръони каримда марҳамат қилинади: “Аллоҳга (қурбонлик) гўштлари ҳам, қонлари ҳам етиб бормас. Лекин у Зотга сизлардан тақво етар. Аллоҳ сизларни ҳидоят қилгани сабабли – У зотни улуғлашларингиз учун – уларни сизларга бўйсундириб қўйди. Эзгу иш қилувчиларга хушхабар беринг!” (Ҳаж, 37).

Ҳақиқатан, қурбонликка сўйилган ҳайвонларнинг гўштларига ҳам, қонларига ҳам Аллоҳ таоло муҳтож эмас. Қурбонлик қилишдан мақсад банданинг Яратувчи амрига итоатини ва тақвосини намоён этишдир. Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) ҳадиси шарифда марҳамат қилиб: “Қурбонлик қилиш чиройли амаллардандир. У бандани дунёда балолардан ва охиратда офатлардан ҳимоя қилади. Ҳайит намозини ўқиб, қурбонлик сўйган мўминлар менинг умматимдандир”, – деганлар. Қурбонлик сўйишнинг аввали ҳайит намозини адо этилганидан сўнг сўйилади. Унинг охирги вақти эса ҳайитнинг учинчи куни аср вақтигачадир.

Қурбонлик қилувчининг қурбонлик сўйиш вақтида ҳозир бўлиши мустаҳабдир. Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) қизлари Фотима (розияллоҳу анҳо)га: “Бориб қурбонлигинга шоҳид бўл. Унинг биринчи томган қони билан баробар сенинг ўтган гуноҳларинг мағфират қилинур”, - дедилар. “Эй Аллоҳнинг расули! Бу бизга – аҳли байтга хосми ёки мусулмонларга умумийми?”, - дедилар Фотима (розияллоҳу анҳо). Шунда Сарвари коинот: “Йўқ, мусулмонларга умумий”, - деб жавоб бердилар.

Қурбонлик Аллоҳга қурбат экан, қурбонликка ҳар томонлама соғ ва семиз бўлган жонлиқларни сўйиш шариатимиз кўрсатмаларидандир. Бунинг ҳам ўзига хос ҳикматлари бор албатта. Биринчидан, бу қурбонлик Аллоҳ таолога атаб қилингани учун уни соғ-саломат, ҳеч бир нуқсонсиз бўлишига эътибор бериш, Яратганга нисбатан юксак одобни кўрсатади. Қурбонлик қилинадиган ҳайвоннинг айбу нуқсонсизини топиш эса, тақвонинг баркамоллиги учун уринишдир. Иккинчидан, бу мусулмонларнинг ўрталаридаги меҳр-оқибатларини мустаҳкамлайди. Уларга касал ҳайвонларнинг гўштини эмас, балки соғ ва семиз ҳайвонларнинг гўштини совға қилиш яхши ишлардандир.

Одатда, ҳайит кунида ҳамма бир-бирини улуғ кун билан самимий муборакбод этади. Ҳайит намозини адо этгандан сўнг биринчи ўринда бизларни дунёга келишимизга сабабчи бўлган ота-оналаримизни, улардан кейин қариндош-уруғларимизни, ёру биродарларимизни, беморларни бориб зиёрат этамиз. Уларни кўнглини сўраш ва кўтаришга ҳаракат қиламиз. Айрим сабаблар билан ўзаро аразлашган гина-қудратли кишилар ҳам бир-бирларини муборак байрам кунида кечириб, ўзаро узрлар айтиб, бир-бирларига қучоқ очадилар. Бу кун барчага қувонч улашиладиган кундир. Яна шуни ёдда тутмоғимиз лозим бўладики, Қурбон ҳайити байрам бўлгани учун, уни азага, хафагарчиликка айлантирмаслик керак. Ўтганларимизни эслаш, уларни руҳларини шод этиб дуойи хайрлар қилишимиз яхши амал ҳисобланади, лекин булар ҳайит байрамига асло таъсир қилмаслиги лозим.

Аллоҳ таоло барчаларимизни Ўзининг розилиги йўлида холис ниятлар билан қилаётган қурбонликларимизни, ибодатларимизни даргоҳида ҳусни мақбул айласин! Муборак ҳаж сафарига юртимиздан борган барча ҳожиларимизнинг ҳаж ибодатларини мукаммал адо этиб, фарзандлари бағрига соғ-саломат келишларини насиб этсин!

Сирожиддин Жаҳонов

Хожа Бухорий ўрта махсус ислом билим юрти ўқитувчиси

17 август куни Маккаи мукаррамада ҳаж амалларини адо этишга ҳозирлик кўраётган юртдошларимиз Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари бошчиликларида ҳаждан аввалги жума намозини адо этдилар. Макка шаҳридаги ҳавонинг иссиқлиги, Ҳарами шарифдаги издихом ва зиёратчилар саломатлигини эҳтиёт қилиш мақсадида, ўзбекистонлик зиёратчилар жойлашган муҳташам “Аброж ал-Ҳидоя” меҳмонхонасининг 5 та залида жума намозини адо этиш учун шароитлар ҳозирланди ва жума намози адо этилди.

Муфтий ҳазратлари жума маърузаларида қуйидаги панду насиҳатларга алоҳида урғу қаратиб, жумладан шундай дедилар:

– Ҳар бир зиёратчи ҳажнинг одобларига амал қилган ҳолда, ёмон сўзлардан, фисқу-фасод ишлардан, талашиб-тортишишдан сақланса, иншоаллоҳ, унинг ҳаж амаллари Ҳақ таборака ва таолонинг даргоҳида қабул бўлади. Ушбу банда ҳудди онадан янги туғилгандек, гуноҳдан пок бўлади ва юртига мана шундай ҳолатда қайтади.

Худо насиб этса, эртадан кейин ҳижрий зулҳижжа ойининг саккизинчи куни зиёратчиларимиз меҳмонхонадан Мино водийсига талбия айтиб йўл олишади. У ерда Арафа кунининг бомдод намозигача ибодату илтижолар, зикру тасбеҳлар ила машғул бўлишади. Арафа куни бомдоддан кейин зиёратчиларимиз Мино водийсидан автобусларга ўтириб Арафот водийсига йўл олишади. У ерда то қуёш ботгунга қадар қалбларининг энг тўридаги дуою илтижоларини қилишади, қўлларига тасбеҳларни олиб “Субҳаналлоҳ”, “Алҳамдулиллоҳ”, “Аллоҳу акбар”, “Лаа илаҳа иллаллоҳ” ва “Астағфируллоҳ” калималарини зикр қилишади, уламоларимиз ва имом-домлаларимизнинг ваъзу иршодларини эшитишади. Мана шундай файзли онларда фаришталар Арафот водийсида жам бўлади. Шунда Аллоҳ таборака ва таоло фаришталаридан “ушбу бандаларим нимани исташяпти”, деб сўрайди. Шунда улар “Ё Парвардигор, ўзинг билганинг ҳолда биздан ҳужжат-далил учун сўраяпсанми, улар аввало сенинг ризоингни исташяпти, ота-оталари, фарзанду аржумандлари, юртлари, юрт раҳбарлари ҳаққига дуо қилишмоқда”, дейишади. Шунда Аллоҳ таоло: “Эй фаришталарим, сизлар гувоҳ бўлинглар ушбу водийдаги барча бандларимнинг дуоларини қабул қилдим, гуноҳларини мағфират этдим”, дейди. Мана шундай дуолар мустажоб бўлиб, гуноҳдан пок бўлган ҳолда юртга қайтиш жуда ҳам чиройли иш ва гўзал хотимадир...

Зиёратчиларимиз мана шундай шарт-шароитлар ва хушхабарлар шукронасини қилиб, ибодат ҳаловатини тотиб, юртимиз, муҳтарам Президентимиз, халқимиз ҳаққига дуои хайрлар қилишди, бу нақадар улкан бахт эканини юрак-юракдан ҳис этдилар.

Шунингдек, шу кунларда мамлакатимизда давлатимиз Раҳбари таклифига биноан давлат ташрифи билан бўлиб турган Тожикистон Республикаси Президенти Эмомали Раҳмон жанобларининг сафарлари самарали бўлишини сўраб дуолар қилишди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати