Ушбу мақолада инсон танасидаги аъзоларнинг ажойиб хусусиятлари ҳақида сўз юритилади. Уларни ўқиб, чиндан ҳам инсон ҳали ўзини тўлиқ ўргана олмаганини англаб етасиз. Ҳар бир расмга мос фикрлар расм остида берилган.

Кўзлар. Бизнинг кўзларимиз ҳеч қачон бургутники сингари ўткирроқ бўлолмайди. Бироқ, инсоннинг кўзлари шу қадар сезгирки, агар Ер бутунлай текис бўлса, биздан 48 километр узоқликдаги ёниб турган чироқни кўришимиз мумкин.

Киндик. Киндигимизда бутун бир экотизим мавжуд. Биз уларни кўра олмаймиз, аммо инсон танасида бактериялар каби триллионлаб кичик организмлар бор. Аниқроқ айтганда, одамнинг киндигида кўплаб бактериялар бор, улар шу қадар кўпки, тропик ўрмон ҳажмидаги экотизимни ташкил қилиши мумкин.

Тери. Теримизнинг ўсиши ҳеч қачон тўхтамайди. Ҳар сонияда 25 миллион янги ҳужайралар ишлаб чиқаришимизни ҳисобга оладиган бўлсак, бизнинг теримиз доим янгиланиб туради. Одамлар умри давомида 18 килограмгача терини йўқотишади.

Тук. Табиатда мутлақо кал одам йўқ. Ҳар бир инсоннинг, шу жумладан аёллар танасининг ҳам ҳар бир квадрат сантиметри тук билан қопланган. Аммо у туклар жуда қисқа, енгил ва нозик бўлгани учун уларнинг аксариятини оддий кўз билан кўриб бўлмайди.

Ўпка. Бизнинг ўпкамизда 1609 км узунликдаги капилляр (майда қон томирлари) мавжуд. Агар ўпкамиздаги 300 000 000 капилляр бошидан охиригача чўзилса, АҚШнинг Сиэтл шаҳридан Сан-Диего шаҳригача ёки тахминан 1609 км чизиқ бўйлаб чўзилиши мумкин.

Ҳужайралар. Бизнинг ҳужайралар ҳеч қачон шакклланишдан тўхтамайди. Ҳужайралар тананинг қурилиш блокларидир. Ҳар сонияда инсон танаси 25 миллион янги ҳужайра ишлаб чиқаради. Таққослаш учун, танамиз ҳар 13 сонияда Қўшма Штатлар аҳолиси сонидан кўпроқ ҳужайра ишлаб чиқаради.

Асаб импулслари. Бизнинг асаб импулсларимиз соатига 402 километр тезликда ҳаракат қилади. Аслида, инсон бирор нарсага тегса ёки танасига игна билан санчилса оғриқ ҳиссини дарҳол сезади. Юқори даражада ривожланган асаб тизимимиз туфайли биз узоқ туришимиз керак бўлган нарсаларга миллисониядан камроқ вақтда жавоб беришимиз мумкин. Асаб импулслари шунчалик тезки, ташқи таъсирлардан келадиган сигналлар мияга соатига ўртача 402 километр тезликда келади.

Инсондаги сезги. Бизда бештадан ортиқ сезги бор. Одамлар бешта сезгига эга. Шунингдек, мувозанат, ҳарорат, оғриқ ва вақт каби 10 та муҳим ҳис-туйғулар мавжуд. Бундан ташқари яна бақириш, ташналик ва тўлиқлик (тўкислик) ҳислари ҳам бор.

Порлаймиз. Биз қоронғуда нур таратамиз. Денгиз жониворлари сингари, одамлар ҳам табиий равишда биолюминесцентдир. Биолюминесценсия – юнонча сўз бўлиб, “тирик организмларнинг кучсиз нур ҳосил қилиш хусусияти” деган маънони ифода қилади. Бироқ, биз чиқарадиган нур жуда заифдир. Шу сабабли бизнинг кўзимиз уни ажратиб ололмайди.

Кўз ёши. Кўз ёшларимиз ҳис-туйғуларимизни сезади. Одамлар нима сабабдан йиғлаётганларига қараб тузилиши турлича бўлган кўз ёшларини ишлаб чиқарадилар. Қайғу, айбдорлик ёки бахт каби ҳис-туйғулар кўз ёшларнинг молекуляр тузилишида кескин ўзгаришларга олиб келади. Кўз ёшлари, худди қор парчалари каби, молекуляр тузилиши жиҳатидан бири иккинчисига ўхшамайди.

Инсон мияси. Бизнинг миямиз асосан сувдан иборат. Миямизда оз миқдорда гўшт ва тўқима мавжуд. Қолган 80 фоизи сувдан иборатдир. Дарҳақиқат, инсон танасининг кўп қисми сувдан иборат.

Акса уриш. Бизнинг акса уришимиз шамолдан ҳам кучли. Инсоннинг акса уриши амалий функцияга эга. Бу жараён бурун бўшлиғи ва томоқни ҳар қандай тўсиқдан тозалайди. Аксириш кучи шунчалик каттаки, у соатига 160 километр тезликдан ошади. 

ДНК (Тирик организмларда ирсий белгиларни сақлаш ва наслдан наслга ўтказиш вазифасини бажаради). Инсон ДНКси жуда аниқ бўлиб, кичик ўзгариш ҳам сизни бутунлай янги қиёфага айлантириши мумкин.

Мия. Миямиз оғриқни сезмайди. Мия тананинг бошқа қисмларидаги оғриқ ҳиссини сезиши ва уни қайта ишлаши мумкин. Аммо миянинг ўзи оғриқни ҳис қила олмайди. Сизнинг қўлларингиз, оёқларингиз ва танангизнинг бошқа қисмларида мавжуд бўлган оғриқ сезгиси мияда йўқ.

Инсон бўйи. Бизнинг танамизда ҳар куни ўзгариш ва ўсиш тўхтамайди. Инсон тана аъзолари, бўйи туни билан ўсади. Одамлар кечқурунга нисбатан эрталаб 1 сантиметр баландроқ бўладилар. Кун давомида умуртқа дискида қисқариш бошланади ва кечга бориб танамиз қисқаради.

Атомлар. Коинотдаги юлдузлар сонига қараганда инсон танасида кўпроқ атом мавжуд. Барча моддалар молекулалардан ташкил топган ва молекулалар атомлардан иборат. Катта ёшдаги кишилар 7 октиллион атомдан иборат. 7 октиллион – 7 сонидан кейин 27 та нол (7 000 000 000 000 000 000 000 000 000) бўлади деганидир. Бу эса коинотдаги юлдузлар сонидан икки баробар кўпдир.

Суяклар. Суякларимиз гранит каби қаттиқдир. Биз суякларни заиф деб ўйлаймиз. Бироқ, суяклар гранит каби қаттиқ, кучлидир. Мисол учун гугурт қутиси катталигидаги суяк қисми 8 тонна оғирликни кўтариб туриши мумкин.

Юрак. Бизнинг юракларимиз танамиздаги бошқа мускулли аъзолардан кучлироқдир. Инсоннинг юраги кунига 24 соат ва хафтасига 7 кун давомида танамиздаги томирлар орқали қонни тинимсиз равишда ўтказиб туриши учун кучли бўлиши керак. Юрак мускуллари шу қадар кучлики, у қонни 9 метр узоқликка отадиган даражада босим ҳосил қилиши мумкин.

Ҳа, азизлар, инсон ана шундай мавжудотдир. Унинг тана аъзолари, уларнинг ишлаш жараёнлари, имкониятлари ҳали тўлиқ ўрганилмаган. Уларнинг ҳар биридаги мукаммаллик, аниқ тартиб-интизом уни Буюк Холиқ томонидан яратилганини кўрсатади. Биз ўзимизнинг тузилишимиз ҳақида кўпроқ тафаккур қилиб кўришимиз керак. Ихлос билан ўрганган одам унда Аллоҳнинг борлигига, бирлигига далолат қилувчи кўплаб белгиларни, аломатларни топади.

Аллоҳ таоло Қуръони Каримда шундай марҳамат қилган:

وَفِي الْأَرْضِ آيَاتٌ لِّلْمُوقِنِينَ وَفِي أَنفُسِكُمْ أَفَلَا تُبْصِرُونَ

“Ва ер юзида чуқур ишонувчилар учун белгилар бордир. Ва ўзларингизда ҳам. Ёки кўрмаяпсизларми?!” (Зарият сураси, 20-21-оятлар).

Интернет маълумотлари асосида

Нозимжон Иминжонов тайёрлади

Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи васаллам: “Ўлим насиҳат олиш учун етарлиҳодисадир”, деганлар (Имом Табароний ривояти). Қабристонга зиёрат учун борганда қуйидагиларга эътибор бериш лозим. Биринчи бўлиб  салом бериб, хоксорлик билан қабристонга кирилади. Чунки Расулуллоҳ (с.а.в.): “Сизга салом, эй қабристон аҳллари”, деганлар.

Ўтганларнинг қабрларни зиёрат қилиш, марҳумлар руҳига бағишлаб тиловати Қуръон ҳамда дуои хайрлар қилиш динимизда рухсат берилган амал бўлиб, майитлар учун фойдаси бор. Расулуллоҳ (с.а.в.):  “Сизларга қабрлар зиёратини таъқиқлаган эдим. Мана, энди қабрларни зиёрат этаверингиз, зеро у сизларга охиратни эслатади”, деганлар (Имом Термизий ривояти).  Агар биз, ўтган аждодларимиз руҳларини шодлантириш учун хотирласак, фарзандларимиз бундан яхши ибрат олиб, вақти келганда улар ҳам бизларни шундай хотирлаб, дуода бўлишади. Бу борада Пайғамбаримиз (с.а.в.) шундай деганлар: “Агар, бир инсон вафот қилса унинг амали тўхтайди. Фақтгина учта нарсадан унга фойда етиб туради: (қолдириб кетган) садақаи жория ёки фойдали илм ёҳуд ҳаққига дуо қилиб турадиган солиҳ фарзандларидан”, (Имом Муслим ривояти).

Шунингдек, қабристонга зиёрат учун борган киши тоҳоратли бўлиши, миллатимиз ва динимизга муносиб кийимда бўлиши, ортиқча ва ношаръий гапларни гапирмаслиги, нос ва тамаки чекмаслиги, қабрларни босиб юрмаслиги шарт. Имкон бўлса қабристоннинг қибла томонига ўтиб, орқани қиблага қилиб, қабр аҳлига юзма-юз туриб тиловат ва дуо қилиш лозим бўлади. Демак, қабристонга борганлар у ерда ётган марҳумларни ўйлаб, ундан ҳар ким ўзига ўгит ва ибрат олиши лозим. Зеро, улар ҳам бизлардек бу дунёда яшаганлар, турли амалларни қилиб ўтганлар. Ҳозирда ўша амалларига яраша бир қадар Аллоҳ таолонинг ажри ёки уқубатига дохил бўлган ҳолда ётурлар. Бу эса инсонни фикр қилишга ундайди. Ўтиб кетган марҳумларнинг яхши сифатларини эслаш бизнинг бурчимиздир. Бу ҳақда Расулуллоҳ (с.а.в.): “Дунёдан ўтганларнинг яхши сифатларини эсланглар, уларнинг ёмон сифатларини айтишдан сақланинглар”, деганлар (Имом Термизий ривояти).

Азиз авлиёларнинг мақбараларини ва яқинларимизнинг қабрларини зиёрат қилиб туриш динимизда савобли ишлардан саналади. Аммо зиёрат пайтида шариат кўрсатмасига зид амалларни қилмаслик лозим. Масалан авлиёларнинг мозорига борганда атрофини айланмайди ва ундан мадад сўрамайди. Чунки тавоф фақат хонаи Каъбада бўлади, мозорларда эса одоб билан бориб, тиловат ва дуо қилиб, савобини шу қабр соҳибининг руҳига бағишлайди. Мададни эса Аллоҳ таолонинг Ўзидан сўрайди. Инсонлар фақат Аллоҳгагина ибодат қиладилар, сиғинадилар ва Унинг Ўзидангина ёрдам кутадилар. Бундан бошқача бўлиши ҳам мумкин эмас. Қуръони Каримда: “ Сенгагина ибодат қиламиз ва Сендангина ёрдам сўраймиз” (Фотиҳа сураси, 4-оят), деб таълим берилган. Бундан шу нарса маълум бўладиким, ҳар бир зиёрат этувчи киши қабрда ётган авлиё ёки бошқа зотлардан мадад сўрамайди. Ҳар қандай ҳожатларни раво этишни бевосита фақат Аллоҳ таолонинг Ўзидан сўрайди. Қабрларга шам ёқиш, қабр тошларини ўпиш, қабр устига ўтириш, қабр рўпарасида намоз ўқиш мумкин эмас.

Қабр йўқолмаслиги учун устига мўъжаз тош ёки тахтада номларини ёзиб қўйиш жоиз. Аммо дабдабали қилиб, ёзувларни кўпайтириб, суратларни чизиб қиммат баҳо тошларни ўрнатиш ва атрофни панжара қилиш мутлақо мумкин эмас ва исроф ҳам саналади.

Динимизда қабристонларни обод қилиш, ўсимликлар экиш яхши амаллардан ҳисобланади. Лекин мевали дарахтлар экиш, уларнинг мевасидан истеъмол қилиш, қабристонда чорва молларини ўтлатиш жоиз эмас.

Аллоҳ таоло ўтганларимизнинг руҳларини шод ва охиратларини обод айласин.

Аминжон Исмоилов

Сирдарё тумани бош имоми ва

 “Янги-ҳаёт” жоме масжиди имом-хатиби

Маълумки, ҳар йили анъанавий тарзда Ўзбекистон мусулмонлари идораси тизимида фаолият кўрсатиб бораётган имом-хатиблар ўртасида “Йил имоми” кўрик танлови ўтказиб келинар эди. Жорий йилдан эса мазкур танлов “Энг маърифатли имом” номи остида янги Низом асосисида ўтказиб келинмоқда.

Танловнинг мақсади – бугунги тараққиёт талабларига жавоб берадиган, кучли илмий салоҳиятга эга, ташаббускор, илғор фикрли, замонавий ахборот технологияларидан етарлича фойдалана оладиган ва кенг халқ оммасига ўз фикрини етказиб бера оладиган, иқтидорли, фаол имом-хатибларни аниқлашдир.

Уч босқичда ўтказилиши режалаштирилган танловнинг биринчи шаҳар-туман босқичида ғолибликни эгаллаган иштирокчилар 10 октябрь куни Қувасой шаҳридаги “Ислом” жомеъ масжидида вилоят босқичида иштирок этдилар.

Вилоят босқичини тантанали равишда очиб берган вилоят бош имом-хатиби Салимжон қори Қодиров:

- Бу йилги танлов ҳар йилгидан ўзгача тарзда ўтказилмоқда. Бу эса юртимизда диний-маърифий соҳага, хусусан, илм аҳлига кўрсатилаётган эътибор намунасидир. Шунингдек, барча имом-хатиблар, имом-ноиблари, ҳатто муаззин ва қоровуллар ҳам ўз устида мунтазам иш олиб бориши керак дегани. Зеро бугунги тадбирда ғолиблар қатори масжидларда жонкуярлик билан хизмат қилиб келаётган бир гуруҳ ходимлар ҳам тақдирланади, - дея барча иштирокчиларга омад ва муваффақиятлар тилади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси бўлим мудири Исломиддин Зуҳриддинов ҳам танлов кузатиб борар экан:

- Ҳақиқатан мазкур танловга Фарғона вилоятида катта тайёргарлик кўрилганини таъкидлади. Бугунги имкониятдан фойдаланиб, ҳар бир имом-хатиб ўз билим ва салоҳияти, дин ривожи ва халқ фаровонлиги йўлида олиб боражак хизматлари ила ана шундай эътибор ва эътирофга муносиб бўлмоққа интилиши керак”, - дея қайд этди.

Қуръон тиловати билан бошланган танловда иштирокчиларнинг чиқишлари ҳакамлар ҳайъати томонидан баҳоланиб борилди ҳамда танлов сўнгида натижалар эълон қилинди:

“Энг маърифатли имом – 2018” танловининг Фарғона вилоят босқичи ғолиблари:

I-ўрин: Абдувоҳид Аҳмадалиев (Марғилон шаҳридаги “Худоёрҳожи” масжиди имом-ноиби)

II-ўрин: Абдужаббор Мадраҳимов (Тошлоқ туманидаги “Абу Ҳанифа” масжиди имом-ноиб)

II-ўрин: Давронбек Усмонов (Фарғона тумани “Ҳувайдо” масжиди имом-хатиби)

III-ўрин: Жалолиддин Маматқулов (Учкўприк туман “Шоҳ муқаддам” масжиди имом-хатиби)

III-ўрин: Шерзод Аҳмедов (Данғара тумани “Муҳаммадсаййидхўжа” масжиди имом-хатиби)

Танлов якунида Ўзбекистон мусулмонлари идораси вилоят вакиллиги томонидан барча ғолибларга диплом ва эсдалик совғалари тақдим этилди.

Масжид ходимлари фаолиятини янада жонлантириш, ўз ишларига янада кўп меҳр билан ёндошиб, улар бажараётган иш самарадорлигини ошириш мақсадида танловга ҳамоҳанг равишда турли номинациялар бўйича мукофотлар топширилди:

"Энг тарғиботчи имом"

- Абдумажид домла Исақов (Қўқон шаҳар бош имом хатиби)

“Энг кўп обуна уюштирган имом”

- Аҳмедов Соҳибжон (Бағдод тумани бош имом-хатиби)

“Энг кўп мақола нашр этган имом”

- Жалилов Раҳматилло (Қўштепа тумани бош имом-хатиби)

 “Энг обод масжид”

- Қувасой шаҳар Аҳмадали бобо масжиди (масжид имом-хатиби Абдужамилов Аслиддин)

"Энг тарғиботчи имом"

- Абдумажид домла Исақов (Қўқон шаҳар бош имом хатиби)

“Энг таъсирли ижодий иш”

- Раҳматулло Файзуллаев (Марғилон шаҳар “Робияҳожи она” масжиди имом-хатиби, “Марғилон алломалари” рукни остида чоп этилаётган адабиётлари учун)

“Энг хушовоз муаззин”

- Мираҳмедов Адахамжон (Олтиариқ туман “Шоҳ Толиб” масжиди муаззини)

“Энг ишбилармон мутавалли”

- Мамасаидхонов Салоҳиддин (Риштон тумани Ҳўжа илғор масжиди мутаваллиси)

“Энг миришкор боғбон”

- Аҳмадалиев Мансуржон (Бешариқ тумани  Умар ибн Абдулазиз масжиди боғбони)

“Энг намунали таҳоратхона”

- Фарғона шаҳар “Тоййиба” масжиди  таҳоратхонаси (масжид имом-хатиби Бахрамов Азизхон)

“Энг замонавий қоровулхона” 

– Марғилон шаҳар «Ширмонпазлик» масжиди қоровулхонаси (масжид имом-хатиби Тошхўжаев Фазлуллоҳ)

“Энг бой кутубхона”

- Қўқон шаҳар “Шайхул-ислом” масжиди кутубхонаси (масжид имом-хатиби Фазлиддин Салимов)

Шунингдек, Ўзбекистон, Учкўприк, Данғара, Фурқат, Бувайда, Тошлоқ, Қува, Фарғона, Ёзёвон туманлари  имом-хатиблари вилоят вакилликнинг ташаккурномалари билан тақдирландилар.

Фарғона вилоят вакиллик матбуот хизмати │ fargonaziyo.uz

Саудия Арабистонининг Мадина шаҳрида ўтказилган халқаро Қуръон мусобақаси доирасида иштирокчилар учун шаҳар бўйлаб зиёрат тадбири ташкил этилди. Зиёрат давомида қорилар Қуръон ишлаб чиқарувчи корхона, Қубо масжиди, Уҳуд тоғи сингари қадамжоларга ташриф буюрганлар.

Бундан ташқари, қорилар Мадина шаҳридаги Қуръон кутубхонасига ҳам ташриф буюрганлар. У ерда қадимий қўлёзмалар билан танишиш имконияти яратилган.

Қуръон мусобақаси иштирокчилари Макка шаҳрига зиёрат қилишлари имконияти яратилган бўлиб, Мадина зиёратидан сўнг Макка шаҳрига йўл олишлари хабар қилинди.

ЎМИ Матбуот хизмати

Соҳадаги илғор тажрибаларни оммалаштириш, ходимларнинг илмий салоҳияти, ташаббускорлигини ошириш, соғлом рақобат муҳитини юзага келтириш, касбий малака, маҳорат, билим ҳамда кўникмани оширишда кўрик-танловлар алоҳида аҳамият касб этади.

Шу боисдан Ўзбекистон мусулмонлари идораси ташаббуси билан ҳар йили юртимиздаги жоме масжидлар имом-хатиблари ўртасида «Йил имом» танлови ўтказиб келинади.

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг 2018 йил 16 апрелдаги «Диний-маърифий соҳа фаолиятини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги Фармони ҳамда Ўзбекистон Республикасининг «Виждон эркинлиги ва диний ташкилотлар тўғрисида»ги Қонунида белгиланган устувор вазифалар ижросини таъминлаш мақсадида Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг жорий йил 10 сентябрдаги буйруғига асосан «Йил имоми» танлови негизида «Энг маърифатли имом» танловини ўтказиш белгиланди.

– Танловни ўтказишдан мақсад– бугунги тараққиёт талабларига жавоб берадиган, илмий салоҳияти юқори, касбий маҳорат соҳиби, ташаббускор, илғор фикрли, инновацион ғояларни ўзида жамлаган, замонавий ахборот технологияларидан етарлича фойдалана оладиган, энг муҳими, юртимизда диний соҳада амалга оширилаётган улкан ташаббусларни кенг халқ оммасига етказиш қобилиятига эга имом-хатибларни аниқлаш ва уларни муносиб рағбатлантиришдан иборат, – дейди Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг Фарғона вилоятидаги вакили, вилоят бош имом-хатиби Салимжон Қодиров,

Танловнинг қуйи, яъни туман (шаҳар) босқичлари жорий йилнинг сентябрь ойида республикамизнинг барча ҳудудларида уюшқоқлик билан ташкил этилди.

...Эрта тонг. Ҳали қуёш осмон каҳкашонига нур сочмасдан бурун Қувасой шаҳридаги «Ислом» жоме масжиди мўмин-мусулмонлар билан гавжум. Маърифат маскани байрамона безатилган. Масжид ҳовлиси пештоқига муқаддас динимизнинг асосий манбаи – Каломуллоҳ оятлари, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг илмни тарғиб этувчи муборак ҳадислари илинган. Танловга ташриф буюраётган одамларнинг юзу кўзларида қувонч балққан, пешоналаридан нур томган. Қувончки, юртимиздаги тинчлик-хотиржамликдан, осойишталикдан баҳра олган. Нурки, Қуръони карим таровати, Ислом зиёсидан таралган...

Танловнинг Фарғона вилояти босқичи бугун, 10 октябрь куни Қувасой шаҳридаги «Ислом» жоме масжидида ўтказилди. Анъанага кўра, танлов Қуръони карим тиловати билан бошланди.

Танловнинг Фарғона вилояти туман ва шаҳарларида биринчи ўринни қўлга киритган 19 нафар имом-хатиб, имом ноибларини қўллаб-қувватлаш, ўзининг илму маърифатини юксалтириш мақсадида масжидга келганлардан бирини суҳбатга чорлаймиз

– Бугунги саодатли кунларга қанча шукроналар айтсак – кам, – дейди ўзини Фазлиддин Салимов деб таништирган юртдошимиз. – Яқиндагина муҳтарам Президентимиз ташаббуси билан юртимизда Қуръон мусобақаси кўтаринки руҳда ташкил этилган эди. Қаранг, мана бугун «Энг маърифатли имом» танловига гувоҳ бўлиб турибмиз. Бу, албатта, юртимизда ҳукм сураётган тинчликнинг, осойишталикнинг шарофати. Бунинг қадрига етишимиз керак.

Суҳбатдошимиз сўзини тугатар-тугатмас масжид ичкарисидан яна Аллоҳнинг каломи янграйди. Бутун вужудимиз қулоққа айланиб, илоҳий каломни тинглаймиз:

اعوذ با لله من الشيطان الرجيم

بسم الله الرحمن الرحيم

{ يَرْفَعِ اللهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ الَّذِينَ اُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ }

яъни: «Аллоҳ таоло сизлардан имон келтирган ва илм ато этилган зотларнинг даражаларини улуғ қилиб қўяди» (Мужодала сураси, 11-оят).

Танлов иштирокчиларидан бири Аллоҳ таолонинг мазкур ояти каримасини тиловат қилиб, унинг тафсири ва нозил бўлиш сабабларини сўзлаб берди. Бу танловнинг биринчи шарти бўлса, иккинчи шарти – билетда кўрсатилган оятни ўқиб, тажвид қоидаларини айтиб бериш; учинчиси, Имом Аъзам Абу Ҳанифа раҳматуллоҳи алайҳнинг “Фиқҳул акбар” китобидан бирор матн ўқиб, уни таржима қилиб бериш; тўртинчи шарт эса, билетда кўрсатилган ҳадисни  ўқиб, унинг маъносини айтиб бериш; бешинчиси, фиқҳга оид саволга жавоб қайтариш; олтинчиси, “Мухтасарул виқоя” китобининг матнини ўқиб, шарҳлаб беришдан иборат.

Танлов қизғин давом этарди. Иштирокчилар бирин-кетин саҳнага чиқиб, ўзларининг билим ва савияларини синовдан ўтказишди.

...Ниҳоят барча орзиқиб кутган ҳаяжонли дақиқалар етиб келди. Ҳакамлар ҳайъатининг якдил хулосасига кўра, биринчи ўрин Марғилон шаҳридаги «Худоёр ҳожи» жоме масжиди имом ноиби Абдувоҳид Аҳмадалиевга насиб этди.

Иккита иккинчи ўринга эса Фарғона туманидаги «Ҳувайдо» масжиди имом-хатиби Давронбек Усмонов ҳамда Тошлоқ туманидаги «Абу Ҳанифа» жоме масжиди имом ноиби Абдужаббор Мадраҳимовга лойиқ кўрилди.

Иккита учинчи ўрин Данғара туманидаги «Муҳаммад Саид хўжа» жоме масжиди имом-хатиби Шерзод Аҳмедов ва Учкўприк туманидаги «Шоҳ Муқаддам» жоме масжиди имом-хатиби Жалолиддин Маматқулов муносиб топилди.

Шунингдек, «Энг маърифатли имом» танловининг Фарғона вилояти босқичида “Энг тарғиботчи имом”, Энг таъсирли ижодий иш”, “Энг хушовоз муаззин”, “Энг ишбилармон мутавалли”, “Энг миришкор боғбон”, “Энг намунали таҳоратхона”, “Энг замонавий қоровулхона”, “Энг бой кутубхона” номинациялари бўйича ҳам ғолиблар аниқланди.

«Энг маърифатли имом» танловининг Фарғона вилояти босқичида биринчи ўринни қўлга киритган имом шу йилнинг ноябрь ойида бўлиб ўтадиган республика босқичида иштирок этади.

Танловнинг вилоят босқичлари давом этади.

Толибжон НИЗОМОВ.

Фарғона вилояти Қувасой шаҳридан

muslim.uz портали учун махсус.