Ўзбекистон масжидлари туркумидан

Бугун юртимизда тарихий обидалар қайта таъмирланиб, муқаддас қадамжолар обод қилинмоқда. Хусусан, Андижон шаҳридаги тарихи бевосита вилоят ўтмиши, қадрияти, аҳоли турмуш тарзи билан чамбарчас боғлиқ бўлган “Девонабой” масжиди ҳам унда олиб борилган қайта қуриш, ободонлаштириш ишлари натижасида янгича қиёфа касб этиб, ҳудудда туризмни ривожлантиришда мақсадларига ҳамоҳанг тарзда қад ростлаб турибди.

Унинг нақшинкор миноралари, замонавий ва Шарқ меъморчилиги уйғунлаштирилган лойиҳа асосида қад ростлаган ҳашаматли биноси, бири-биридан маҳобатли тўртта дарвоза, битта хонақоҳ, кўшк ва айвонлари, муҳташам деворлари шаҳар ҳуснига ярашиб турибди.

Масжиднинг дастлабки биноси 1870 йиллар бошида Қорасувлик катта ер-сув мулкдори Девонабой сармоясига таниқли меъмор уста Исахон лойиҳаси асосида ҳашар йўли билан бунёд этилган.

У нақшинкор хонақоҳ, унча баланд бўлмаган минорадан ташкил топган бўлиб, 1928 йилгача намоз ўқилган. Сўнг ёпиб қўйилади, ҳунармандчилик артеллари ва бошқа турли мақсадларда фойдаланилади.

1950 йилда Марказий Осиё ва Қозоғистон мусулмонлари идораси ихтиёрига берилиб, вилоятдаги ягона жума намозлари ўқиладиган масжид сифатида фаолият бошлайди. 1982 йилда давлат муҳофазасидаги маданий мерос объектлари рўйхатига киритилган. 1985 йилги ёнғинда буткул ёниб адо бўлган намозгоҳ тўла қайта тикланди.

Бу даврда масжидга 4 та дарвоза орқали кирилар, хонақоҳ 1 қаватдан иборат, пишиқ ғишт ва ёғоч материалларидан қурилган эди. Масжид 2320 кв.м ер майдонида жойлашган бўлиб, бино ва иншоотлар эгаллаган майдон 1444.61 кв.м ташкил этган эди.

Мустақиллик йилларида (2005-2011й) «Андижон фуқаролойиҳа»  институти лойиҳаси билан масжиднинг жанубий қанотига уч қаватдан иборат шарқона миллий меъморчилик анъаналари асосида қадимий кошинкорлик, ҳаттотлик ва ганчкорлик, ёғоч ўймакорлик санъатлари уйғунлигидаги муҳташам маҳобатли обида бунёд этилди. Меъморий обида «Буюк ипак йўли» халқаро сайёҳлик йўналишида жойлашган.

2018 йилда масжид ҳудуди фуқароларнинг розилиги билан турар-жой биноларини кўчириш ҳисобига 17956,23 кв.м гача кенгайтирилди ва хонақоҳ миллий меъморчилик анъаналари асосида қайта таъмирлаш ишлари бошланди.

Ҳозирда хонақоҳнинг биринчи  ва иккинчи қаватлари умумий 4996 кв.м.ни ташкил қилади. Масжидни бино қилишда миллий меъморчилик, ҳаттотлик ва ганчкорлик, ёғоч ўймакорлик санъатлари, кошинкорлик услубларидан фойдаланилган. Масжиднинг ички пардозлаш ишларида миллий меъморчилик ва замонавий безаклар билан уйғунлаштирилган.

Масжид қайта таъмирлангандан сўнг 15000дан ортиқ намозхонларни ўз ичига сиғдира оладиган бўлди.

ЎМИ Масжидлар билан ишлаш бўлими

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев

Қашқадарё вилоятида бўлдилар. 

Президентимиз Қашқадарё вилоятига ташриф буюрганларида ҳам одатларига биноан маънавият-маърифат масканларини, улуғ аждодларимиз мангуга қўним топган табаррук жойларни зиёрат қилдилар. Хусусан, Юртбошимиз ташрифи шарофати билан Қарши шаҳридаги “Баркамол авлод” марказида, Қарши туманидаги “Абул Муъин ан-Насафий” зиёратгоҳида қайта қурилиш ишларининг бориши юзасидан тақдимот маросими ўтказилди.

Унда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов, Қашқадарё вилояти бош имом-хатиби Раҳматилло Усмонов ва бошқа мутасадди ташкилотлар раҳбарлари иштирок этдилар. Маросимда муҳтарам Юртбошимиз Абул Муъин ан-Насафий ҳазратларининг “Табсират ал-адиллати фи илм ал-калом” (Калом илмида далиллар тилга кирганда), “Ат-тамҳид ли-қавоид ат-тавҳид фи илми калом” (Калом илмидаги тавҳид қоидалари учун ягона китоб) асарлари ёшларнинг билими янада бойишида, уларнинг турли ёт оқимларга кириб қолишидан асрашда, эл-юртига хизмат қиладиган комил, фидоий инсонлар бўлиб етишишида муҳим асарлар эканини алоҳида таъкидлаб ўтдилар. Шунингдек, Давлатимиз раҳбари “Абул Муъин ан-Насафий” зиёратгоҳида қайта қурилиш ишларини белгиланган лойиҳа асосида олиб бориш, зиёратгоҳ ҳудудида муҳташам кутубхона ташкил этишни ҳам таклиф этдилар. Шундан сўнг Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимовга Абул Муъин ан-Насафий асарларини ўзбек тилига таржима қилиб, чоп этиш ҳамда кенг оммага етказиш юзасидан аниқ кўрсатма ва топшириқлар бердилар.

Ташриф чоғида муфтий Усмонхон Алимов ҳамда вилоят бош имом-хатиби Раҳматилло Усмоновга оилаларнинг моддий-маънавий муаммоларини ўрганиш, билим юртларидаги дарсларни қолдириб юрган талаба ёшлар ҳамда уларнинг ота-онаси билан суҳбатлар ўтказиш, ўз жонига қасд қилишнинг оғир гуноҳ эканини тушунтириб, мунтазам суҳбатлар ўтказишга доир кўрсатмалар бердилар.

Ўзбекистон мусулмонлари  идораси

масжидлар бўлими

Оила жамиятимизда юксак мақомга эга. Оила салоҳиятли бўлса, исломиятнинг мустаҳкамлиги шудир. Буни каттаю кичик бирдек англамоғи жоиздир.
Қўлингиздаги мўъжаз тўпламда муаллиф оила мустаҳкамлиги, турмуш фаровонлигига хизмат қилувчи қатор маънавий омиллар хусусида фикр юритади.

Мустаҳкам оила – жамиятнинг барқарорлиги, тараққиёти асоси. Абдулҳай Турсуннинг “Мустаҳкам оила асослари” китобида ҳамма замонларда долзарб бўлган бу муҳим ижтимоий мавзу кенг ёритилган.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимовнинг бир неча йиллардан буён халқимизга тақдим этилаётган “Расулуллоҳнинг (алайҳиссалом) муборак васиятлари” китоблар силсиласидан кўпчилик баҳраманд бўлди. Бу силсила шу вақтгача алоҳида-алоҳида чиқарилгани ва баъзи ўқувчиларда ҳамма фасллари ҳам мавжуд эмаслиги ҳисобга олиниб, бешта жузъини бир китобга жамлаб, қайта нашр этилди.
Ушбу китобни ўқиб, муборак ўгитларга амал қилиш ҳар бир мусулмонга насиб этсин.