«Энг муҳими, давлатнинг халққа муносабати ўзгармоқда. Халқ деган тушунчанинг қадри юксалмоқда. Эл-юртга хизмат қилиш ҳаётимиз мазмунига айланмоқда. Буларнинг барчаси одамларимизнинг кундалик ҳаётида ўз амалий ифодасини топмоқда. Уларнинг эртанги кунга ишончи янада мустаҳкам бўлмоқда».

Президент Шавкат Мирзиёевнинг Ўзбекистон халқига Янги йил табригидан

Айни шу жараёнда Президентимиз ғояси билан оилаларнинг бирламчи ҳаётий эҳтиёжи – уй-жой таъминоти билан боғлиқ масалаларга ечим топишнинг янги тизими амалда ўзини тўла-тўкис оқлади, дейиш учун бугун барча асос бор.  Бунда, аввало, меҳнат қилиб, даромад топишга лаёқати чекланган, тақдирнинг оғир зарбаларига учраган, ногиронлиги бўлган инсонларнинг бошқалардан кам бўлмаган шароитда яшаши учун ўзига хос механизм йўлга қўйилгани мамлакатимиздаги инсонпарварлик сиёсатининг ёрқин исботидир.

Президентимизнинг Сурхондарё вилоятидаги Халқ қабулхонаси ҳудудда уй-жой билан боғлиқ мурожаатлар ўсиши сабабларини таҳлил қилганда, кейинги ўн йилда воҳада аҳоли сони ярим миллионга кўпайгани ва ҳар йили 25-30 мингдан ортиқ янги оилалар шакллангани ҳолда уй-жойлар қуриш кўлами мутаносиб ўсиб бормаганини кўрсатди. Халқ қабулхонаси таклифига асосан вилоят ҳокимининг қарори билан  вилоятда 7 мингга яқин фуқарога якка тартибда уй-жой қуриш учун жами 540 гектар ер майдони ажратилгач, бу борадаги мурожаатлар икки ярим баробарга камайди. Бундан ташқари, 2017 йили янгиланган лойиҳалар асосида вилоятда 1 минг 129 та уй-жой қурилиб, фойдаланишга топширилди. Хусусан, бу жараёнда уй-жойга ўта муҳтож, меҳнатга лаёқати чекланган, ногиронлиги бўлган инсонлар яшаётган 171 оила арзон ва замонавий уйларга эга бўлди.

2017 йил 29-30 декабрь кунлари вилоятнинг барча туманида ана шундай 140 оила янги уйларга кўчиб кирди. Мазкур уйларнинг бошланғич бадали учун 2 миллиард 710 миллион сўм шакллантирилган бўлса, бунинг 1 миллиард 320 миллион сўми давлатимиз томонидан тўлаб берилди.

Денов туманидаги “Фарғона” қишлоқ фуқаролар йиғини Водий массивида янги уйлар калитлари, бошланғич бадал тўлангани тўғрисидаги сертификат ва уй ҳужжатларини топшириш маросими катта тантанага айланди: кўзёшлар, қувонч-у шодликлар, қалбдан тошган туйғулар – ҳаётдан розилик муждаси...

Жарқўрғонлик Ғани Бердиев бир кунда бир оёқ-қўлидан айрилди. Отаси оламдан ўтган, оиласининг ягона боқувчиси ўзи бўлган бу инсон учун бундай оғир мусибатни енгиб ўтиш осон бўлмади. Камига онаси ва икки синглиси билан яшаш шароити бўлмаган ижара уйда истиқомат қилиб келаётган эди.

Сабр, шукр ва матонат ўз кучини кўрсатди. Президентимизнинг Халқ қабулхонасига мурожаатидан сўнг биринчи гуруҳ ногирони Ғани Бердиев, унинг онаси ва икки синглисига ипотека кредити асосида икки сотихли уч хонали янги ҳовли ажратилди. Хонадон барча мебель, ошхона ва уй жиҳозлари билан таъминланди. Ғани ака биринчи гуруҳ ногирони бўлса-да, бугун уйда ўтирган ҳолда касаначилик асосида ишлаб, даромад топмоқда.

Бойсунлик Мусулмон Мустафоқулов болаликдан 1-гуруҳ ногирони. Қарийб олтмиш ёшни қаршилаган бу инсон оила қурмаган, укасининг қарамоғида яшаб келаётган эди. Анча таъмирталаб, зах босган эски ҳовлида қийналиб яшаган Мусулмон акага икки сотихли янги уй ажратилгани унга ажойиб совға бўлди.

Эъзоз ва эътиборнинг катта-кичиги бўлмайди. Ҳеч қачон уйига эга бўлмаган Мусулмон ака қарийб олтмиш ёшида уй насиб қилганидан илҳомланиб, ўзи ясаган дўмбирани созлади. Кечинмалар сўзга кўчди, куйга сингди...

Қизириқлик 23 ёшли Севара Мамаражабова биринчи гуруҳ ногирони. Боз устига ёшлигида онасидан ажралган. Шунча мусибатга қарамай, бу қизнинг қўлида гулдай ҳунари бор. Унинг меҳнатлари маҳсули ён-атрофдаги кўплаб қишлоқ қизларининг келинлик сепини безамоқда. Бир неча йилдан бери ижарада истиқомат қилиб келаётган Севарани давлатимиз ўз ҳолига ташлаб қўймади – энди икки сотихли уч хонали уйи бор.

Олтинсойлик 2-гуруҳ ногиронлари Мастона Мамадалиева ва турмуш ўртоғи Нурмуҳаммад Сатторовнинг уч фарзанди бор. Неча йиллар кичкина, совуқ, зах бошпана – устахонада иложсизликдан кун кечириб юрган бу оиланинг топгани рўзғордан ортмас эди. Уй сотиб олиш – аччиқ ҳаётнинг шиддатли тегирмонида эзилган қалбларнинг ширин орзуси эди, холос. Ушбу орзулари ушалди. Қийинчиликларнинг барчаси ортда қолди.

Туғма иккинчи гуруҳ ногирони Наргиза Ражабова Шерободга келин бўлиб тушган. Тўрт фарзанди бор. Бироқ у оила қурса-да, уйли бўлмади. Ночорлик шу даражага етдики, турмуш ўртоғи ва фарзандлари билан туман тиббиёт бирлашмасининг собиқ биносидаги бир хонадан қўним топишга мажбур бўлди. Ўз уйи бўлишини ҳамиша ният қилган Наргиза Ражабова бу борада бир неча бор Президентимизнинг виртуал қабулхонасига мурожаат қилди. Мурожаатга ечим топилди: бу оила икки сотихли уч хонадан иборат замонавий уй-жойга кўчиб кирди.

Ангорлик Фахриддин Алимардонов иккинчи синфда ўқиб юрган вақтида кўзи ожиз бўлиб қолган. Биринчи гуруҳ ногирони. Онасида ҳам ногиронлик бор. Улар олти сотихли уйда яна уч оила – 11 жонга қўшилиб, сиқилиб яшаб келган. Боз устига оғир шароитдаги турмуш оқибатида ягона ўғлидан ҳам ажралиб қолган. Неча-неча тонгларни оқартирган дуолар бугун қабул бўлди, ниятлар ушалди. Туман мутасаддилари янги хонадон соҳибини уй билан муборакбод этиб, унга брайль алифбосидаги китобларни совға қилди.

Тилимиздаги меҳр-оқибат, меҳр-шафқат, қадр-қиммат каби чуқур маъноли иборалар замирида ўзгармас ҳаёт ҳақиқати мужассам: инсон ўз уйига эга бўлса, ҳаётда юксак мақсадлар билан яшайди, ён-атрофдаги қўни-қўшни билан иноқлашишга, маҳалла-кўйга кўпроқ аралашишга ҳаракат қилади. Жамиятга сингишган одамни эл-юрт олдидаги жавобгарлик ҳисси эзгу ишларга ундайди. Шу боис ҳам ҳаётнинг ҳар қандай чиғириғидан иродаси букилмай ўтиб, ёруғ кунларга интилган, ўз уйи бўлишини йиллар давомида орзу қилган бу инсонлар ҳаётидаги шодиёнага бутун сурхондарёликлар, вилоятдаги турли миллат вакиллари шерик бўлди.

Ўзбекистон Республикаси Президентининг

Виртуал қабулхонаси

Куни кеча Андижон вилоят вакиллигида “Ҳаж-2018” мавсумида Андижон, Фарғона, Наманган вилоятлари зиёратчиларига хизмат кўрсатувчи гуруҳ раҳбарлари учун йиғилиш бўлиб ўтди.

Унда Дин ишлари бўйича қўмита ва Диний идора масъул ходимлари Муҳаммадбобур Йўлдошев ва Дилшод Бобожонов, Жалолиддин Нуриддинов, Муҳаммад Акмалхон Шакиров ва шифокорлар гуруҳи раҳбари А.Соатов ўз маърузалари билан қатнашишди.

Учрашувда мутахассислар томонидан сафар давомида асқотадиган қимматли тавсиялар берилди. Ўз навбатида, гуруҳ раҳбарлари томонидан берилган кўплаб саволларга ҳам атрофлича жавоблар берилди.

ЎМИ Матбуот хизмати

Бир одам дуоси мустажоб улуғ зотнинг ҳузурига бориб, «Ҳазрат, дуо қилинг, мен яхши яшамоқчиман, тўқ, хотиржам ҳаёт кечирмоқчиман», дебди. Ҳазрат «Майли, дуо қиламан, лекин кимга ўхшаб яшамоқчисан? Одамлар орасидан ўзинг ҳавас қилган бирор одам борми, бориб бир қидириб кел-чи, кейин мен ўша одамга ўхшаб яшашингни сўраб, Аллоҳдан дуо қилиб бераман», дебди. Ҳалиги одам шаҳар айланибди. Қараса, бир одам ниҳоятда яхши яшаяпти, олдида ўғиллари хизматга бел боғлаган, егани олдида, емагани ортида. У шу одамга ҳавас қилиб, ҳазратга бориб, «Фалончини биласизми, тақсир? Фалон кўча, фалон маҳаллада яшайди. Ўша одамга ҳавас қилдим, шунга ўхшаб яшагим келяпти, дуо қилинг», дебди. Ҳазрат шундай дебдилар: «Майли, дуо қиламан. Лекин сен шошмагин, болам. Бориб, у одам билан бир гаплашиб кўргин. У одамнинг бирор муаммоси, бир дарди бўлмасин тағин. Дуо қилсам, ундаги неъмат билан қўшилиб, дарди ҳам сенга ўтиб қолмасин, кейин қийналиб юрма».

Бу одам яна бориб, ўша бой билан гаплашибди. Мен ҳазратнинг ҳузурларига бориб, сизга ҳавас қилганимни, сизга ўхшаб яшашимни сўраб, дуо қилишларини сўрасам, сизга юбордилар. Сизда ҳеч бир дард, муаммо йўқдир ҳар ҳолда?» дебди. У гапини тугатар-тугатмас, ҳалиги бой, ўзига тўқ, ҳаётдан хурсанд, мамнун бўлиб яшаётгандек кўринган одам йиғлаб юборибди, «Бу дунёда мендан бахтсиз одам бўлмаса керак. Келиб, мендан сўраб тўғри қилибсиз» деб, ўзининг тарихини айтиб берибди:
«Оила қурдим, уйландим. Эр-хотин бир-биримизни жуда яхши кўрар эдик. Аммо кўп йиллар олдин аёлим оғир дардга чалинди, ўлим тўшагига михланди. Ўлиши аниқ бўлиб қолгач, орамиздаги тилларда достон бўлгудек муҳаббат туфайли аёлимнинг рашки қўзиб, «Мен ўлсам, бошқасига уйланиб оласиз» деб тинмай йиғлайверди. Ўзи ўлим азобида қийналиб ётибди, яна рашки ҳам қийнаяпти деб, раҳмим келиб, «Хотиржам бўл, мен сендан бошқа аёлга қарамайман. Бутун умр сенга садоқат билан яшаб ўтаман», деявердим. Аммо у бу гапимга кўнмади. Мен ҳам уни ниҳоятда яхши кўрар эдим, муҳаббатдан кўзим кўр бўлиб, сўзимни исботлаш учун ошхонага кириб, пичоқни олиб, ўзимни ўзим бичиб ташладим. Шундан кейин аёлим хотиржам бўлди, хурсанд бўлди, «Энди кўнглим жойига тушди», деди. Мен ҳам хурсанд бўлиб, энди тинчгина оёғини узатиб, дунёдан ўтадиган бўлди деб турсам, Аллоҳ шифо бериб, хотиним ўзига келиб, соғайиб кетди. Оғир касалдан тузалиб, нақ ўлимнинг ёқасидан қайтиб келди. Аммо бу қувончимиз узоққа чўзилмади. Унга кўрсатган вафодорлигим ҳурмати аёлим мен билан бир-икки йил сабр қилиб яшади, аммо кейин тоқат қила олмади. Мана бу менга хизмат қилиб юрган ўғиллар менинг фарзандларим эмас. Мен ана шундай азоб тўла ҳаётда яшаяпман, сен кўрган нарса менинг ташқи кўринишим, аммо ичимдаги дардим дунёга сиғмайди».

Шайх Зулфиқор Аҳмад Нақшбандий ҳафизаҳуллоҳ ушбу ривоятни келтириб, шундай дейдилар: «Ҳар бир инсон ўз ҳолига, ҳаётига, қисматига, тақдирига рози бўлишни, шукр қилишни ўрганиши керак. Чунки бу ҳаётни унга Аллоҳ субҳанаҳу ва таоло раво кўрди, шундай бўлишини ирода қилди. Шунинг ўзи катта марҳамат, шунинг ўзи катта бир неъмат. Шукр қилсак, Аллоҳ бундан ҳам зиёда қилиши мумкин. Аммо ношукрлик қиладиган бўлсак, бошқа ҳаётларга ҳавас қиладиган бўлсак, ўзимиздаги боридан ҳам маҳрум бўлиб қолишимиз мумкин».

Юнусобод тумани бош имом-хатиби

Раҳматуллоҳ САЙФУДДИНОВ тайёрлади

Ибодатлар орасида афзали – Қуръони карим тиловатидир. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам умматларини бунга қизиқтирганлар. Қуръони Карим соҳибини шафоат қилади. Шайтон васвасаларидан қўрғон бўлади. Унинг тиловати гуноҳларни ўчирадиган, савобларни кўпайтирадиган гўзал амалдир. Аммо кейинги вақтларда намозлардан кейин ўқиладиган Қуръон тиловатини бидъат дейдиган, уни эшитишдан юз ўгирадиган кишилар пайдо бўлмоқда. Тиловат ўқилиб турган ҳолатда одобсизлик билан чиқиб кетаётганлар бўлиб, улар Расулуллоҳ(соллаллоҳу алайҳи васаллам даврларида қилинмаган экан, деган асоси йўқ гапларни айтиб, ўзларини оқлашга уринадилар.

Ҳанафий мазҳаби уламолари намоздан кейин тиловат қилиш қандай амал ва унга келтирилган ҳужжатлар, тиловатнинг одоблари қандай бўлиши керак?  деган саволларга жавоб бериб ўтганлар.

Энг аввало фиқҳ ва ҳадис китобларида «Намоздан кейинги зикрлар» боби мавжуд бўлиб, уларда намоздан кейин зикр қилиш, Қуръони карим суралари ёки оятларининг тиловати буюрилгани маълум қилинади. Бу далиллар асосида намоздан кейин ўтириб зикрга ёки Қуръон тиловатига машғул бўлиш бидъат амал бўлмаслигини тушунамиз. Бундан эса бидъат деган фикрга бориш гуноҳ экани маълум бўлади. Ҳадисларда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Оиша розияллоҳу анҳони ҳар куни Қуръони карим ҳаққини адо этишга буюрганлар. Буни 200-250 оят ўқиш ёки 100 оят ва Ихлос сурасини уч бора ўқиш билан адо этиш, деб тушунтирганлар. Қуръони каримдаги кўпгина суралар ва баъзи оятларнинг фазилатлари зикр қилинган. Ушбу тиловатнинг Қиёмат куни шафоат қилиши, савоблар кўпайтириб ёзилиши, ҳожатларнинг раво бўлиши, беморларга шифо бўлиши, дуоларнинг ижобат бўлиши, тетиклик ва ақлга мусаффолик бериши ва бошқа кўпгина фазилатлари баён қилинган. Шундай суралардан Ёсин, Фатҳ, Ар-Роҳман, Воқеа, Духон, Мулк, Набаъ, Каҳф ва бошқаларни санаш мумкин. Оятлардан Ал-Курсий, Бақара сурасининг охирги икки ояти, Тавба сурасининг охирги икки ояти, Ҳашр сурасининг охирги уч ояти ва бошқалар бор.

Мўмин киши ҳар куни Қуръони карим ҳаққини адо этиш учун алоҳида вақт ажратиши керак. Аммо кўпинча имкон топилмайди. Ёки шунчаки бу вазифа борлиги ёддан кўтарилади. Ҳар қандай хасталикни даволовчи моҳир табиб каби уламоларимиз беш вақт намозда қуйидаги сураларнинг тиловатини тавсия қиладилар: Бомдоддан кейин Ёсин сураси – 83 оят, Пешиндан кейин Ар-Роҳман сураси – 78 оят ёки Фатҳ сураси – 29 оят, Асрда Набаъ (Амма) сураси – 40 оят, Шомдан сўнг Воқеа сураси – 96 оят, Хуфтондан сўнг Мулк сураси – 30 оят. Жами 350 оят атрофида ҳар куни ўқилади. Демак, мўминлар намоздан сўнг ушбу сураларнинг тиловати сабабли Қуръони каримнинг ҳар кунлик ҳаққини адо этиш билан бирга мазкур сураларнинг фазилатларидан ҳам баҳраманд бўладилар.

Имом Исмоил Ҳаққий раҳматуллоҳи алайҳ машҳур «Руҳ ул-баён» асарида Тоҳо сурасининг 124-оятини шундай тафсир қиладилар:

«Ким Менинг эслатмамдан юз ўгирса, бас, унинг учун танг (бахтсиз) турмуш (қабр азоби) бўлиши муқаррар ва Биз уни Қиёмат кунида кўр ҳолда тирилтирурмиз».

«Қуръони каримдаги «зикр» лафзи Қуръон, намоз, тасбеҳ-таҳлиллар ва бошқа шу каби маъноларда келади. Яъни Мени доимо ёдига солиб турувчи шу Китобдан ва Менга чақирувчи бўлган мана шу элчимдан юз ўгиришидир. Зеро, унга бу дунёда ниҳоятда тор ва қийинчилик машаққатлари кўп бўлган ҳаёт бордир. Оятда икки масдар, яъни ўзак сўзлар бир-бирига сифат бўлиб келтирилган. Бу эса муболағани, яъни ҳаёт торлигининг қўша-қўша машаққатлари борлигини ифодалайди. Бунинг сабаби, банда дунё орзу-ҳаваслари билан алданиб қолади. Ваҳоланки, дунёга интилиш инсонни ҳалокатга етаклайди. Ўзини назорат қила олмагани боис орзу-ҳаваслари, бойлик ва бошқа зийнатлар билан овора бўлиб қолиши кучаяди. Унинг камайиб қолишидан ёки йўқотишдан хавфда бўлади, кўнгил хотиржамлиги олинади. Зикрдан юз ўгирмаган кишида эса бунинг акси бўлади. У охират талабида экан, иймонининг баракаси билан бу дунёда унга кенглик ва хотиржамлик берилади. Билгинки, ҳаётнинг торлиги, машаққатларга бойлиги маъсият-у гуноҳларнинг жазоси ва уқубатидан бўлиши мумкин».

«Ким Менинг зикримдан юз ўгирса, яъни Мени ёд этишни лозим тутмай, Менинг ҳидоятимга юрмаса, тўғри йўлдан юришни хоҳламаса, бас, унга жуда машаққатли ҳаётни берурмиз».

Бу машаққатлар унинг қалбини азоблаш билан бўлади, ҳар бир ишига, йўлларига парда ташлаб қўйиш, эшикларни унга ёпиб қўйиш билан амалга оширилади. Зеро, Аллоҳнинг зикри қалб калитидир, ундан юз ўгириш эса қалб эшигини ёпишдир.

Зокиржон Шарифов