muslim.uz

muslim.uz

Бугун муҳтарам Президентимиз Шавкат Мирзиёевнинг барча соҳаларга қаратаётган эътибори ҳаммани бирдек тўлқинлантирмоқда. Юртбошимизнинг вилоятларга сафарлари чоғида аҳоли билан мулоқотларини кузатар эканмиз, бевосита кўзимиздан севинч ёшлари томчилайди. Янгича Ўзбекистонга янги назар билан боқа бошлаймиз.

Сўнгги йилларда хотин-қизларга муносабат янгича мазмун касб этдики, бунинг натижасида муштипар опа-сингилларимиз бугун жамиятнинг турли соҳаларида фидойилик кўрсатиб, Ватанимиз тараққиётига муносиб ҳисса қўшишяпти.

Муҳтарам Юртбошимиз яқинда ўтказилган хотин-қизларнинг муаммоларини ҳал қилиш ва уларни ижтимоий қўллаб-қувватлаш масалалари муҳокамаси юзасидан видеоселектор йиғилишида: “Олий маълумотли бўлишни истаган, қобилияти, билими бор, лекин тақдир тақозоси билан орзусига эриша олмаган хотин-қизларни рағбатлантириш тизими жорий қилинади. Яъни, ота-онасининг биридан айрилган муҳтож қизлар, боқувчиси йўқ ёлғиз аёлларнинг шартнома тўлови ҳокимлик ва олий ўқув юрти ҳисобидан қоплаб берилади”, дея таъкидлади.

Демак, тез орада маърифатли қизлар, билимли аёллар сафи янада кенгаяди. Зотан, ёвузлик устидан эзгулик, разолат устидан адолат, ёмонлик устидан  яхшилик ғалаба қозонгани сингари илм ҳам ҳамиша жаҳолатдан устун келган.

Нозик хилқат эгалари – аёллар билан ишлайдиган биз отинойилар ҳам мамлакатиммизда диний-маърифий соҳаларда амалга оширилаётган ислоҳотлардан илҳомланиб, бир нечта хайрли ишларни амалга оширишда қўлни қўлга бериб ишлаяпмиз. 

Диний-маърифий, маънавий муҳитни соғломлаштиришда отинойилар билан бир қанча тадбирлар уюштириб, тушунтириш ишлари олиб боряпмиз. Шунингдек, ижтимоий кўмакка муҳтож, ёлғиз ва боқувчисини йўқотган аёллар билан тинмай алоқада бўлиб, турли ёрдамларни кўрсатиб келяпмиз.

Бундан ташқари, оилавий ажримларнинг олдини олиш ва ёш оилаларни сақлаб қолишда етарлича фойдамиз тегяпти. Бу билан тирик етимлар сони ортишига йўл қўйилмаяпти.

Олий, ўрта-махсус ҳамда умумтаълим ўқув масканларига ташриф буюрар эканмиз, ёшлар ўртасида миллий қадриятларни юксалтиришга ҳам қўлдан келганча ўз ҳиссамизни қўшяпмиз. Тўй-маросимларни ихчамлаштиришда, айрим бидъат-хурофотларнинг олдини олишда тинмай меҳнат қилиб келмоқдамиз.

Ана шу камтарона хизматларимиз давлатимиз томонидан юксак рағбатлантирилиб, куни кеча матбуотда эълон қилинган «8 март – Халқаро хотин-қизлар куни муносабати билан мукофотлаш тўғрисида»ги Президент  Фармонига биноан “Шуҳрат” медали билан тақдирландим. Бу мукофот бизни янада руҳлантириб, янги-янги марраларга чорлайди.

Қисқаси, шу ва бошқа фаолиятларимиз билан юртимиз тинчлиги ҳамда фаравонлиги йўлида заррача бўлсин, кўмаклаша олсак, ўзимизни бахтиёр ҳис этамиз.

Ҳанифахон  НИШОНОВА,

Янгийўл тумани бош имом-хатибининг

хотин-қизлар масалалари бўйича ёрдамчиси

Жорий йилнинг 3-март куни Тошкент шаҳридаги "Ҳилтон" меҳмонхонасида "Ўзбекистонда ислом молияси ва такафул" мавзусида анжуман бўлиб ўтаётганлиги ҳақида azon.uz сайтида хабар берилганди.

Ушбу анжуманда Апех Инсуранcе ташкилоти томонидан мамлакатимизда Ислом молияси тамойилларига мувофиқ суғурта хизматлари - Такафулни тақдим этиш бўйича янги лойиҳа - Апех Такафул тақдимоти бўлиб ўтди. Шунингдек, бир неча йилдан буён ўзаро ёрдам лойиҳаси мамлакатимизда фаолият олиб бормоқда. Ўтказилган тадбир ҳақида соҳа мутахассиси Музаффар Ҳусниддиновнинг фикрлари билан қизиқдик:
—  Анжуманда бир қатор мавзулар ёритилди. Шулар орасида Такафул - исломий суғурта мавзуси кўпчиликни диққат эътиборида бўлди. Аввало Такафул, суғурта ва ўзаро ёрдам нима, деган саволга жавоб берсак.

Ислом суғуртаси турли шаклларда амалга оширилиши мумкин, жумладан такафул, вақф, ўзаро ёрдам жамғармалари ва ўзаро суғурта кўринишида. Мисол учун, “такафул” арабча сўз бўлиб “ўзаро кафолатлаш” маъносини билдиради ва Ўзбекистон қонунчилигида кўзда тутилган, фуқаро ва ташкилотлар томонидан муайян пул маблағларини бирлаштириш йўли билан, амалга оширилиши мумкин бўлган икки томонлама суғуртага мос келади. Ушбу суғурта тури айрим мамлакатларда вақф кўринишида ҳам қўлланиб келинмоқда. Бундан молиявий маҳсулот ёки тизимнинг нафақат номига, балки унинг шакли ва тамойилларига ҳам эътибор қаратиш муҳимлигини англашимиз мумкин.  

Такафул тўғри амалга оширилиши учун махсус суғурта жамғармаси тузилади. Жамғарма аъзолари олдиндан эълон қилинган тартиб-қоидага кўра суғурта учун бадалларни эҳсон сифатида жамғармага киритишади, жамғарма эса ўз мулкига айланган ушбу маблағлар ҳисобидан аъзоларининг келишилган зарарларини қоплаб туради. Йил якунида суғуртадан ортган маблағларнинг бир қисми жамият низомидаги тартиб-қоидалар асосида кейинги йиллар захирасига олиб қўйилиши ёки аъзолар ўртасида тақсимланиши, вақф шаклида тузилган жамғарманинг қолдиғидан эса муҳтожларга моддий ёрдам ҳам кўрсатилиши мумкин.
 
Кўп ҳолларда савол туғилади: Исломий суғурта фақат мусулмонлар учунми? 
—   Йўқ бу мусулмон ва мусулмон бўлмаган барча учун мўлжалланган. Шунинг учун ҳам бу соҳа Европа ва АҚШ каби ноисломий ўлкаларда ҳам жадаллик билан ривожланиб бормоқда. Чунки бу тизимнинг жудаям кўп афзалликлари бор ва бу ҳақда Azon.uz сайтида ҳам бир қатор мақолалар эълон қилинган.


Такафулни амалга ошириш тизими ҳақида тўхталиб ўтсак. Жамғарма бошқаруви одатда тижорат ташкилотига топширилади. Бунда бошқарувчи ташкилот жамғармага эгалик қилмайди, балки жамғарма фаолиятини вакил сифатида бошқаради ва ўзининг хизматлари эвазига жамғармадан ҳақ олиш ҳуқуқига эга бўлади. Бунда, бошқарувчи ташкилот ва жамғарма аъзолари ўртасида манфаатлар қарама-қаршилиги юзага келмайди, чунки жамғарма ҳисобидан зарарларни тўламасликдан бошқарувчи ташкилот ҳеч қанақасига манфаатдор бўлмайди. Шу ўринда бир нарсани таъкидлаш лозим: жамғарманинг товон тўловидан ортган қисми жамғарма ва унинг аъзолари ихтиёрида қолдирилади, яъни бошқарувчи ташкилот тасарруфига ўтказилмайди.
Баъзида кўрилган зарар тахмин қилинган кўрсаткичлардан юқори бўлиб қолиши ва шу сабабли жамғарилган бадаллар зарарларни қоплашга етмай қолиши мумкин. Шундай пайтларда товон тўлови учун керак бўлган маблағ жамғарманинг бошқарувчи ташкилотидан қарз ёки бошқа ўзаро суғурта жамиятларидан (аввалроқ тузилган келишув асосида) ёрдам сифатида олинади.
Олинган қарзлар кейинги йиллардаги суғурта тўловларидан ортган захира ҳисобидан қайтарилади. Агар бошқа жамғармалардан, уларга олдиндан бадал ўтказиб туриш ҳисобига, ёрдам пули олинган бўлса, ушбу ёрдам пули қайтарилмайди, деди Музаффар Ҳусниддинов.

Анжуманда:
 — Ўзбекистонда ислом молияси ривожланишининг истиқболлари;
— Инвестицияларни суғурталаш ва экспортни молиялаштириш;
—   Хусусий секторни ривожлантириш ва унинг Ўзбекистондаги лойиҳалари;
— Жаҳон миқёсидаги такафул ва унинг Ўзбекистондаги истиқболлари мавзуларига ҳам тўхталиб ўтилди.

Исломий молия ислом ақидаси билан чамбарчас боғлиқ. Бу боғлиқлик иқтисодий фаолияти ва моливий муомалотида мусулмонни тўғри йўналтириб боради. Барча амалиётларида хотиржам ва сокин бўлишини таминлайди. 

 

azon.uz

— Масжидда намоз пайти имомга қанча яқин қаторда ўтирса, шунча савоби катта, деб эшитгандим. Шу рост-ми?

— Албатта, аввалги сафга савоб бор. Баро розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам сафнинг у бошидан бу бошигача орани тўғрилаб, елкаларимиз ва кўкракларимизни силаб чиқар ва: “Ихтилоф қилманглар, яна қалбларингиз ихтилоф қилиб қолмасин”, дер эдилар. Яна: “Албатта, Аллоҳ ва Унинг фаришталари биринчи сафларга саловот айтурлар”, дер эдилар” (Имом Абу Довуд, Имом Насоий ривоят қилганлар).

Шарҳ: Бу ҳадиси шарифда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам сафларнинг тўғри бўлишига нафақат оғизда, балки амалда ҳам эътибор берганликлари баён этилмоқда. Сафнинг тўғрилигини кўриш билан кифояланмай, қўллари билан ҳам ушлаб, тўғрилаб чиқишлари шуни кўрсатади. Имомларимиз ҳам ушбу суннатга амал қилишлари керак.

Иккинчидан, сафдаги қинғир-қийшиқлик мусулмонларнинг қалбларидаги эгриликка ҳам сабаб бўлиб қолиши мумкинлиги баён қилинмоқда. Демак, мусулмонлар жамоат намозида сафни тўғри олиб, бир текис тутсалар, қалблари ҳам тўғри бўлади. Агар улар сафларини қинғир-қийшиқ тутсалар, қалблари ҳам эгри бўлиб қолади. Намоз ўқиб, жамоатда иштирок этганларнинг ҳоли шу бўлса, намоз ўқимай, жамоатга келмай юрганларнинг ҳоли қандай бўлишини ўзингиз билиб олаверинг!

Учинчидан, ҳадисда Аллоҳ биринчи сафда турганларга Ўз раҳматини нозил қилиши, фаришталарнинг уларнинг ҳаққига истиғфор айтиб, дуо қилишлари баён қилинмоқда. Демак, сафда турган намозхонлар ўзларига Аллоҳнинг раҳмати ёғилаётганини ва фаришталарнинг дуо қилаётганларини ҳис қилиб туришлари лозим. Бу қандай ҳам яхши ҳолат! Аллоҳнинг раҳматига, фаришталарнинг дуоларига лойиқ бўлмоқ ва уларга эришишга муваффақ бўлмоқ лозим! (“Ҳадис ва Ҳаёт” китобидан) Валлоҳу аълам!

 

Муҳаммад Айюб ҲОМИДОВ

Сўнгги йилларда маданий мерос объектларини асраш, уларни реставрация ва консервация қилиш йўналиши бўйича кўплаб дастурлар ишлаб чиқилмоқда.

Мазкур дастурларга асосан Бухоро вилоятидаги юзга яқин моддий маданий мерос объектини таъмирлаш режалаштирилмоқда.  

Бундай кенг кўламли ишларни амалга оширишда хориждаги соҳа мутахассислари билан ҳамкорлик муҳим аҳамият касб этади. Анъанавий меъморчилиги тарихий обидаларимиз услубига нисбатан яқин бўлган Туркия, Эрон каби давлатлар билан ҳамкорлик алоқаларини ўрнатиш кўзда тутилган.

Юртимиздаги миллий архитектура ёдгорликлари билан танишиш, келажакда уларни реставрация қилиш бўйича лойиҳаларни ишлаб чиқиш ва асрашга доир ишларни амалга ошириш истиқболларини ўрганиш мақсадида Туркиянинг “HF ARCHITECTURE” компанияси бош архитектори, маданий мерос объектлари бўйича мутахассис Ҳакан Чифки вилоятга ташриф буюрди.  

Ташриф давомида хорижий мутахассис Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Алоҳида муҳим ижтимоий, маданий ва тарихий аҳамиятга эга бўлган объектларни қуриш, реконструкция, реставрация қилиш ва мукаммал таъмирлаш Дирекциясининг вилоятдаги вакили Ш.Обидов, Маданий мерос департаменти вилоят маданий мерос бошқармаси бошлиғи Ш.Маҳмудов ва вилоятдаги малакали архитектор З.Кличев, уста-реставратор Б.Бобомуродов билан учрашди.

Меҳмон Бухоро шаҳридаги реставрация қилиниши режалаштирилган йигирмадан ортиқ маданий мерос объектлари билан таништирилди.

 

Зариф Комилов, ЎзА

Мир Араб ўрта махсус ислом билим юрти мударриси

Тожиддинов Абдусамад

Мақолалар

Top