muslim.uz
Араб тилининг бойлиги
Маълумки, Қуръони Карим араб тилида нозил қилинган. Дарҳақиқат, араб тили жуда бой тилдир. Феълларнинг тусланиши, отларнинг турлари жуда хилма-хил ва сермаҳсулдир. Қуйида биргина “келмоқ”, “келиш” маъносини ифода этадиган бир қанча феълларни кўриб чиқайлик.
Атаа (أَتَى) - яқин макондан келди.
Қодима (قَدِمَ) - узоқ макондан келди.
Ақбала (أَقْبَلَ) - қизиқиб, рағбат қилиб, ҳаяжонланиб келди.
Ҳазора (حَضَرَ) - чақириққа лаббай деб келди.
Заара (زارَ) - ўзаро алоқаларни улаш ва яхшилик мақсадида келди.
Торақа (طَرَق) - кечқурун келди.
Ғошия (غَشِي) - билмасдан, тўсатдан келди.
Ваафаа (وافَى) - келаётиб, йўлда мақсадига эришди.
Варода (وَرَدَ) - сув олиш мақсадида келди.
Вафада (وَفَدَ) - бир гуруҳ кишилар билан келди.
Ҳа, азизлар, биргина феълнинг маъносини ифода этувчи шунча феълларнинг борлиги бу тил нақадар бой ва сермаҳсул тил эканини кўрсатиб турибди.
Қуръонни ўрганишимиз, маъноларини яхши тушунишимиз учун ушбу тилдаги ҳар бир сўзнинг ўзи хос нозик қирраларини, маъноларини билиш, тадқиқ этиш талаб этилади.
Аллоҳ таоло барчамизга Қуръон тили бўлмиш – араб тилини яхши ўрганиб, ўзлаштириб боришимизни насиб этсин!
Интернет маълумотлари асосида
Нозимжон Иминжонов таржимаси
Европадаги энг йирик масжид ўзбек меъморлари лойиҳаси асосида қурилмоқда
Чеченистонда 2019 йилнинг май ойида Европа минтақасидаги энг йирик масжид очилади. Бу ҳақда «Regnum» нашрига таяниб xabar.uz маълум қилди.
Шали шаҳридаги ушбу масжид бир пайтнинг ўзида 20 000 киши намоз ўқишига мўлжалланган. Бу ҳақда Чеченистон раҳбари Рамзон Қодиров маълум қилди.
Айни пайтда масжидда ички ва ташқи безатиш ҳамда атрофида ободонлаштириш ишлари кетмоқда. Бу ишларга 300 нафар мутахассис жалб этилган.
Масжид ўзбек меъморлари лойиҳаси асосида барпо этилаётгани ҳақида «Грозний» телерадиокомпанияси 2016 йилда хабар берганди.
Хабарларга кўра, масжид Марказий Осиё ва Яқин Шарқ усулларида безатилиб, Грециядан келтирилган оқ мармар ишлатилади. Ёритиш тизими эса италиялик мутахассисларга ишониб топширилган. Қурилиш ишлари 2012 йилнинг декабрь ойида бошланган.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Барака нима ўзи?
Барака ўзи нима? Барака сўзи арабчадан таржима қилинганда “Аллоҳнинг марҳамати, инояти ва ҳадяси”, деган маъноларини англатади.
Зеро, саҳар туришда ҳам барака бор. Мавлоно Жалолиддин Румий ҳазратларидан сўрашди: “Нимага қўйлар доимий истеъмол ва қурбонлик мақсадида сўйилишига қарамай, насли қирилиб кетмайди? Аксинча, кўпайгани кўпайган. Ваҳоланки, қўйлар йилига бир ёки икки марта биттадан, баъзан эса иккитадан туғади. Лекин итлар сўйилмаса ҳам кўпаймайди. Қўйлар каби кўп бўлиб кетмайди?”
Мавлоно жавоб бердилар: “Тонгги вақт энг барокотли вақтдир. Бу вақтда қўйлар ҳеч ухламайди. Доимо уйғоқ бўлади. Итлар эса кечаси билан санғиб, шу вақтда ухлаб қолиб ғафлатда бўлади. Қўйлар тонг барокотидан баҳраманд бўлишади. Итлар эса бу барокотдан бебаҳра қолишади. Шунинг учун қўйлар кўпайгани кўпайган. Бас, ризқингиз кенг бўлишини хоҳласангиз саҳарлари бедор бўлинг”.
Айрим инсонларнинг ҳозирги барака билан ишлари бўлмай қолди. Гўё барака кераксиз нарсага айланиб қолди. Масалан вақт баракасини олсак. Охирзамон аломатларидан яна бири йиллар ойлар каби, ойлар ҳафталар каби, ҳафталар кунлар каби қисқа бўлиб қолади, дейилади.
Минг шукрки, ҳозирги вақтда неъматларга кўмилган ҳолда ҳаёт кечирмоқдамиз. Бирор манзилни кўзласак, автомобиллар шай, бир зумда етиб борамиз ёки бирор узоқроқ шаҳарни ирода қилсак, остимизда тайёралар, янада тезроқ етиб борамиз. Буларданда тезроқ дастёримиз бўлмиш телефонларимиз бор – қанча олис бўлмасин, муаммоларимиз бир зумда ҳал бўлади.
Қарангки ҳожатларимиз нақадар зудлик билан амалга ошишига қарамай, кўпгина юмушларимизга улгурмай қоляпмиз. Ким билан сўзлашманг, ҳамма шу ҳасрат – нимадир юмуши қолиб кетаётганидан арзланади. Нега шундай? Чунки, вақтимизда барака йўқ. Аввалгиларга назар солсак, бу шароитлар бўлмаган, лекин вақтларидан биздан кўра унумлироқ фойдаланишган.
Шундай бўлгач, Мавлоно Жалолиддин Румий ҳазратлари айтганларидек, ризқимиз кенг бўлишини хоҳласак вақт қадрига етайлик.
Олимжон Исоқов
“Ҳидоя” ўрта махсус ислом билим юрти ўқитувчиси
"Вақф" фонди 39 нафар оққон билан касалланган беморга кўмак кўрсатди
ЎМИ Матбуот хизмати
Бебаҳо марварид
Бир овчи бор эди. Кунларнинг бирида овлаган балиғининг ичидан қимматбаҳо марварид чиқди. “Субҳаналлоҳ! Балиқ қорнидан марварид чиқди-ку!” деб хурсанд бўлди ва уйига бориб: “Хотин! Хотин! Буни қара, балиқ ичидан дур чиқди” деди.
Кейин марваридни заргарга олиб борди. Заргар марваридни кўриб: “Бу бебаҳо-ку! Мен дўконимни, уйимни, қўшнимнинг уйини сотсам ҳам бу марваридни сотиб ололмайман. Сен уни қўшни шаҳардаги фалон заргарга олиб бор, балки у сотиб олар. Аллоҳ муродингни ҳосил қилсин!” деди.
Кейин овчи марваридни ўша заргарга олиб борди. У ҳам дурни қўлига олиб, яхшилаб назар солди ва “Эй дўстим, бу топилманг бебаҳодир. Лекин мен сенга бунинг ечимини айтаман. Марваридни шаҳримиз ҳокимига олиб бор, менимча, у буни сотиб олиши мумкин” деди. Овчи унга ташаккур айтиб, ҳокимнинг саройи томон жўнади.
Сарой эшиги олдида бироз кутиб турди. Киришга рухсат бўлгач, ичкарига кириб, бўлган воқени ҳокимга айтиб берди ва қўлидаги марваридни унга узатди. Ҳоким дурни кўриб, “Мен бу дурни анчадан бери излаётган эдим. Сени нима билан мукофотлашни ҳам билмайман. Сенга ўзимнинг хос хазинамга киришга изн бераман. У ерда олти соат қолиб, истаганингча нарса олишинг мумкин” деди.
Шундай қилиб воқеамиз қаҳрамони махсус хазинага кирдию ҳайратдан қотиб қолди. Хазинанинг ичи жуда катта бўлиб, уч қисмдан иборат экан: Биринчи хонаси қимматбаҳо тошлар, олтину кумушлар билан тўла, иккинчиси ётиб, дам олиш учун ҳозирланган хона ва учинчиси турфа хил таомлар ва ичимликлар тайёрлаб қўйилган хона.
Буларни кўрган овчи ўзича: “Шунча олтинларни қандай олиб кетаман? Унда аввал яхшилаб овқатланиб, кучга тўлиб олай. Кейин кўпроқ олтин олиб кетишимга имконим бўлади” деди-да, таомлар ҳозирланган хонага кириб, берилган вақтнинг икки соатини еб-ичишга сарфлади. Таомланиб бўлгач, олтину жавоҳирлар билан тўла хонага бораётганда, йўлдаги тўшаклар солинган иккинчи хонага кўзи тушиб, яна ичида: “Ҳозир овқатланиб, қорнимни тўйдириб олдим. Энди бироз мизғиб олсам, яна кўпроқ куч тўплайман-да, кўпроқ бойлик олиб кетаман. Шундай ажойиб сўри ва тўшакларда ухламай кетавераманми?!” деб ўйлади. Шундай қилиб, ухлаш хонасига кирди, чўзилдию, дарҳол ухлаб қолди.
Орадан бироз муддат ўтгач, “Эй аҳмоқ овчи, ўрнингдан тур! Муддатинг ниҳоясига етди. Бу ердан чиқишга тайёргарлик кўр” деган овозни эшитди. Қўрқиб кетиб, “Илтимос, менга муҳлат беринг, ахир мен ўзимга берилган вақтдан фойдалана олмадим-ку!” деди.
Ҳалиги овоз яна: “Сенга бу ерда ўзингга керакли буюмларни олишинг учун олти соат вақт берилди. Сен эса уйқудан энди турдинг. Энди олтин олмоқчимисан?! Нега шу олти соатнинг ҳаммасини олтин ва жавоҳирларни йиғишга сарф қилмадинг?! Кейин ташқарига чиқиб, шу олтинларга энг афзал таом, ажойиб тўшаклар сотиб олишинг мумкин эди-ку! Аммо сен аҳмоқ, ғофил кимса экансан. Қани, энди ташқарига чиқ!” деди.
Ҳа, азизлар! Воқеа ана шундай якунига етди.
Ҳикоядаги “марварид” нима эканини биламизми? Бу – бизнинг руҳимиздир. Руҳимиз бебаҳо нарсадир.
“Хазина” нималигини биламизми? У мана шу дунё ва ундаги зебу зийнатлардир.
Хазинадаги “олтину кумушлар, қимматбаҳо жавоҳирлар” нималиги биламизми? Булар – солиҳ амаллардир.
“Ажойиб тўшак” эса ғафлатдир.
“Таом ва ичиликлар” эса нафснинг хоҳиш-истакларидир.
Азизлар! Бизга берилган бу умрни ғанимат билайлик! Вақтларимизни ғафлатда ўтказмай, солиҳ амалларни кўпроқ қилайлик!
“Вазиятларни бошқариш санъати” китобидан
Нозимжон Иминжонов таржимаси
Мақолалар
