www.muslimuz
Тўқима ҳадис ривоят қилиш – гуноҳи кабира!
Ҳазрати Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга нисбатан ёлғон тўқиш, у киши айтмаган гапни айтди, қилмаган ишни қилди, дейиш улкан гуноҳ. Шунинг учун ҳам уламолар «Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламга нисбатан ёлғон тўқишни ҳалол санаган одам кофир бўлади», деганлар.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга нисбат берилиб, у кишига оид бўлмаган ва у зотнниг номларидан уйдирилган сўзларга мавзуъ ҳадис ёки мавзуъ хабар (уйдирма) дейилади.
Ҳозирги кунда энг кўп тарқалган ачинарли одатлардан бири маъруза ва суҳбатларда заиф ва уйдирма ҳадислар келтирилмоқда. Мақола ё китобларда ҳам шундай ҳадислардан фойдаланиляпти. Бу эса жиддий хатодир.
Мавжуд уйдирма ҳадисларга назар ташласак, уларнинг бир қисми Ислом динига зид, мантиқсиз, кулгили ифодалар, бир қисми эса, исломий тамойилларга мос, фойдали сўзлар эканига гувоҳ бўламиз. Лекин маъноси қандай бўлишидан қатъи назар, бундай уйдирма сўзларга ҳадис дея амал қилиш, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламга боғлаш жоиз эмас ва ҳаромдир. Уйдирма ҳадисларга мисоллар:
«Шубҳасиз, гул пайғамбарнинг теридан яратилган» (Саховий, 159).
«Гўзал юзга боқиш ибодатдир» (Али ал-Қорий, «Асрорул-марфуа», 355).
«Қийин аҳволга тушиб қолсангиз, қабристондагилардан ёрдам сўрангиз» (Абдураҳмон Абдуллоҳ, «Мавзуъ ва заиф ҳадисларнинг ақидага таъсири», 42).
Бугунги кунда баҳс ва мунозараларга сабаб бўлаётган Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам билан боғлиқ сумалак тўғрисидаги воқеа ҳам тўқима-мавзуъ ривоятдир.
Бу каби уйдирма маълумотларни Ҳазрати Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам номларидан баён этиш Ислом динида катта гуноҳ ҳисобланади. Пайғамбаримиз алайҳиссалом ҳадис тўқишни қатъийян ман этиб, бу борадаги ўз муносабатларини очиқ айтганлар:
«Мен ҳақимда қасддан ёлғон сўзлаган киши жаҳаннамдаги жойига тайёргарлик кўрсин!» (Имом Бухорий).
«Кимки бир сўз ёлғон эканини билатуриб менинг ҳадисим сифатида ривоят қилса, унинг ўзи ёлғончилардан биридир» (Ибн Можжа, «Муқаддима»).
«Менинг номимдан уйдирилган ёлғон сўз бошқа бир киши номидан уйдирилган ёлғон каби эмасдир. Кимки менинг номимдан билиб туриб ёлғон сўз уйдирса, жаҳаннамдаги жойига тайёргарлик кўрсин!» (Имом Бухорий).
Саҳоба ва тобеъинларнинг баъзилари бу ҳадислардаги огоҳлантиришлардан қўрққанлари учун ҳам, хато қилиб қўймайлик, камайтириб ёки қўшимча қилиб юбормайлик, деган андишада жуда кам ҳадис ривоят қилишган.
Шунинг учун Ҳазрати Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳадислари бўйича аниқ билимга эга бўлгандан сўнггина гапириш лозим. Гумон ва тахмин билан гапириш мутлақо мумкин эмас. Мусулмон одам гумон ва ишончсиз нарсаларни гапирмайди, уйдирма хабарлардан сақланиши эса шарт. Айниқса, дину диёнатга, имон-эътиқодга, ҳалол-ҳаромга, шариат аҳкомларига ва оят-ҳадисга тегишли мавзуда сўз юритганда жуда ҳам эҳтиёт бўлиш керак.
Баён этилганлардан келиб чиқиб, диний мазмунга эга бўлган маълумотларни нашр этиш ва тарқатишда, албатта, мутахассис мусулмон уламоларининг хулосасини олиш жуда ҳам зарурлигини маълум қиламиз.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Шавкат Мирзиёев Сурхондарёга жўнаб кетди
Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев Термиз шаҳрида бўладиган Халқаро бахшичилик санъати фестивалининг очилиш маросимида иштирок этиш учун бугун Сурхондарё вилоятига жўнаб кетди.
Давлатимиз раҳбарининг 2018 йил 1 ноябрдаги қарорига мувофиқ ташкил этилган мазкур фестивалга катта тайёргарлик кўрилган. Қурилиш ва ободонлаштириш ишлари амалга оширилиб, танлов қатнашчилари ва меҳмонлар учун қулай шароитлар яратилган. Фольклор-этнографик чиқишлар, сайёҳлик масканларига ташрифлар, илмий конференция ва кўргазмаларни ўз ичига олган маданий-маърифий тадбирлар дастури тайёрланган.
Фестиваль 10 апрелгача давом этади.
Манба: https://president.uz/uz/2473
Ҳадис илми мактабига нодир китоблар совға қилинди
Ўтган куни, китоб мутолааси орқали ёшлар таълим-тарбиясини яхшилаш ва илм-маърифатини оширишга оид ташаббусга мос равишда Ўзбекистон мусулмонлари идораси бўлим мудирлари Муҳаммад Аюбхон Ҳомидов ва Камолиддин Маҳкамов Самарқанд вилоятидаги олий диний таълим муассасаси ҳисобланган – Ҳадис илми мактабига ўзларининг шахсий кутубхоналаридан энг нодир ва ноёб асарларни совға қилдилар.
Тақдим этилган китоблар орасидаги Абу Лайс Самарқандийнинг “Тафсиру Самарқандий”, Имом Моликнинг “Муватто”, Бадруддин Айнийнинг “Ал-Баная Шарҳул Ҳидоя”, Мулла Али Қорийнинг “Фатҳу бабил Иноя” ва Ибн Манзур Мисрийнинг “Лисанул Араб” номли асарлар талабалар учун муҳим қўлланма бўлади, иншо Аллоҳ.
Муҳаммад Аюбхон Ҳомидов илму маърифатли инсон бўлиш учун, аввало, пухта билим олиш зарурлиги, кўп китоб мутолаа қилиш муҳимлигини айтиб, китоб ва унинг мутолаасининг фойдалари ҳақида сўзлади.
Забардаст уламолар ва мутафаккирлар китобга шу қадар меҳр қўйган эдиларки, ҳатто тунлари шам ёруғида бўлса ҳам китоб мутолаа қилганлар. Буюк муҳаддис Имом ал-Бухорий ҳазратлари 12 ёшларида Қуръони каримни ёд олганлар, умрлари давомида олти мингдан зиёд ҳадисни ҳифз қилганлар. Мутафаккир Алишер Навоий ҳазратлари эса 7 ёшида Фаридиддин Атторнинг «Мантиқут-тайр» асарини ёд билган.
Сўзимизни Абдураҳмон Жомийнинг қуйидаги тўртлиги билан якунлаймиз.
Китобдан яхшироқ дўст йўқ жаҳонда
Ғамхўринг бўлгай у ғамгин замонда.
У билан қол танҳо ҳеч бермас озор,
Жонингга юз роҳат беради такрор.
ЎМИ Матбуот хизмати
Ҳалол касб ҳақида фойдали суҳбат
Бугун, 4 апрель куни Тошкент шаҳридаги “Хўжа Аламбардор” жоме масжиди имом-хатиби Одилхон қори Юнусхон ўғли Тошкент молия институти талаба-ёшлари билан “Ҳалол касб – фаровонлик омили” мавзусида суҳбат ўтказди.
Учрашувда Ислом динида баён қилинган тижоратнинг қонун-қоидалари, одоблари ҳамда ҳалол меҳнат инсоннинг икки дунёсини обод қилиши ҳақида сўз юритилди. Тўғри касб-кор орқали қут-барака келиши, ҳалол тирикчилик ибодат даражасига кўтарилгани, унга катта ажр-савоблар ато этилиши тўғрисида маълумотлар берилди.
Ўз навбатида бугун Давлатимиз раҳбари томонидан тадбиркорларга кенг йўл очилгани, қулайликлар берилгани, қўллаб-қувватловчи чоралар кўрилгани ҳамда турли сунъий тўсиқ ва чекловлар олиб ташланганини алоҳида таъкидланди.
Одилхон қори Юнусхон ўғли тижорат билан шуғулланувчи инсон энг аввало нияти тўғри бўлиши, яъни ҳалол меҳнати билан аввало оиласини покиза ризқ ила боқиши, жамият ва юртга фойда келтириши лозимлигини тушунтирди.
“Хўжа Аламбардор” жоме масжиди имом-хатиби мулоқотда тижорат қилишда керакли билим ва диний кўрсатмаларга риоя этиш, бировнинг ҳақидан эҳтиёт бўлиш зарурлигини изоҳлади. Шунингдек, тижорат сирлари борасидаги ўтмишдаги ибратли воқеалар ва улуғлар ўгитидан намуналар келтирди.
Одилхон қори Юнусхон ўғли сўзида давом этиб, агар тадбиркор ҳалолликни шиор қилиб меҳнат қилса, келишмовчиликлар барҳам топишини айтиб, инсонлар орасида бир-бирга ишонч ва ишда барака бўлишини айтди.
Ҳақиқатда эрта тонгдан покиза ризқ топаман, оиламни боқаман, деган пок ниятда йўл олган кишига Аллоҳ таоло ҳузурида катта савоблар ёзилиши, Ҳазрати Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг: “Ким ҳалол меҳнат қилиб, ҳориб чарчаган холда тунаса, гуноҳлари кечирилган холда тунайди”, деган ҳадиси шарифлар ворид бўлган.
Тадбирда ёшларнинг саволларига “Хўжа Аламбардор” жоме масжиди имом-хатиби томонидан батафсил жавоб берилди.
Тошкент молия институти раҳбарияти томонидан Тошкент шаҳридаги “Хўжа Аламбардор” жоме масжиди имом-хатиби Одилхон қори Юнусхон ўғлига ёш авлодни баркамол ва етук инсон этиб тарбиялашдаги фаол иштироки учун ташаккурнома тақдим этилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Ота-онаси тириклигида жаннатга кира олмаган одам ҳақида
Абу Ҳурайрадан ривоят қилинади:
"Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:
" Бурни ерга ишқалсин, бурни ерга ишқалсин, бурни ерга ишқалсин", дедилар.
"Эй Аллоҳнинг Расули, кимнинг?" дейишди.
"Ота-онаси ёки улардан бири кексалигида улар билан бирга яшаб, дўзахга кирган кишининг", дедилар".
Шарҳ: Демак, ота-она улуғ ёшга кирганларида уларнинг хизматини қилиб, розилигини топиб қолса, жаннатга кирар экан, акс ҳолда дўзахга кирар экан. Икковлари бўлмаса, биттаси - ё ота, ё она бўлса ҳам, ана шу ҳолат бўлар экан.
Бу ҳадиси шариф ҳам ота-онанинг розилигини топиш қанчалик муҳим иш эканини таъкидламоқда. Банданинг жаннат ёки дўзахга киришга сабаб бўладиган амаллардан бири ота-онага бўладиган муносабат эканини кўрсатмоқда. Айниқса ота-она кексайганларида алоҳида эҳтиётлик билан уларга яхшилик қилиш пайида бўлиш зарурлигини билдирмоқда.
Ушбу ҳадиси шарифдан олинадиган фойдалар:
1. Тингловчининг эътиборини тортиш учун бир ишнинг оқибатини такрор-такрор айтиш мумкинлиги.
2. Олим ва раҳбар кишидан бирор масала оқибати ҳақидаги гапни эшитганда, бу оқибат ким учун эканини сўраш лозимлиги.
3. Ота-онаси бўла туриб, уларнинг розилигини топиб, жаннатга киришга сазовор бўлолмай қолган одам бахтсиз шахс экан.
"Одоблар хазинаси" китобидан.
Видеолавҳалар
