muslim.uz

muslim.uz

Туркияда меъморлар Шефик Биркий ва Селим Даламан лойиҳалаштирган Тақсим майдонидаги масжид қурилиши якунланди, унинг пойдевори 2017 йилнинг 17 февралида қўйилган эди.

Масжид майдони 2,482 квадрат метр, барча бинолар майдони – 16 минг квадрат метрни ташкил этади.

Ҳозирда масжид ичкарисига нақш солиш жараёни якунланди. Масжиднинг меҳробини безаш ишлари давом этмоқда.

Islam.ru маълумотларига кўра, 99 фоиз қурилиш ишлари тўлиқ бажарилган масжид Рамазон ойида ибодат учун очилиши режалаштирилган.

Маълумот учун, бу ерда масжид қуриш ғояси ўтган асрнинг 50-йилларида пайдо бўлган. Ушбу ғояни 2014 йилдан бери мамлакатни бошқариб келаётган Туркия президенти Ражаб Тоййиб Эрдўған буни амалга оширишга муваффақ бўлди.

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِي اللهُ عَنْهُ، عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: أَحَبُّ الْبِلَادِ إِلَى اللهِ مَسَاجِدُهَا، وَأَبْغَضُ الْبِلَادِ إِلَى اللهِ أَسْوَاقُهَا. رَوَاهُ مُسْلِمٌ.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:

«Аллоҳга энг маҳбуб юртлар масжидлардир. Аллоҳнинг энг кўп ғазабига учраган юртлар бозорлардир», дедилар».

Муслим ривоят қилган.

Ушбу ҳадиси шарифдаги масжидлар ва бозорларга нисбатан айтилган васфлар уларда содир бўладиган ишлар юзасидан айтилган.

Одатда масжидларда Аллоҳга ибодат қилинади, тиловату зикр, ваъз-насиҳатлар бўлади, илм ўрганилади, мусулмонларнинг ахлоқ-одоби, тарбияси, руҳий-маънавий ҳолатини яхшилаш чоралари кўрилади. Умуман, икки дунё фойдасига оид ишлар бўлади.

Шунинг учун ҳам масжидлар Аллоҳ таоло энг яхши кўрган масканлардир. Шунинг учун ҳам масжид – Аллоҳнинг уйи, дейилади. Ҳар бир нарсанинг шарафи ўша нарсанинг эгасининг шарафига қараб бўлади. Аллоҳнинг уйи бўлишдан ортиқ шараф бўлиши мумкинми?!

Ҳадиси қудсийда Аллоҳ таоло қуйидагиларни айтади:

«Еримдаги уйларим масжидлардир. Ундаги Менинг зиёратчиларим масжидларни обод қилувчилардир. Бас, ўз уйида таҳорат қилиб, Мени Ўз уйимда зиёрат қилган бандага хушҳоллик бўлсин. Зиёрат қилинган зиёрат қилувчини икром этиши ҳақдир».

Демак, масжидларга кўпроқ боришимиз, уларда кўпроқ ибодат қилишимиз, Аллоҳга қурбат ҳосил қилишимиз лозим.

Масжидга боргач, у ерда кўзда тутилган нарсадан бошқа нарсалар билан машғул бўлиш яхши эмас. У ерда ношаръий ишлар, гап-сўзлар умуман бўлмаслигига ҳаракат қилишимиз шарт.

Бозорлар Аллоҳ таоло энг ёмон кўрган жойлардандир. Одатда у ерда ёлғон, алдамчилик, бировнинг молини ботил йўл билан ейиш каби ҳодисалар содир бўлади.

Исломда савдо-сотиқ ишларида ҳалол бўлишга қаттиқ тарғиб қилинади. Алдамчилик, бировнинг ҳаққини ейиш, ўзаро муомалаларда қаллоблик қилиш каби ишлар қаттиқ қораланади.

Ҳадисда бозорлар Аллоҳ таоло энг ёмон кўрадиган жой сифатида тилга олиниши ҳам шу жумлага киради. Бозор бозор бўлганлиги учун эмас, балки унда ҳаром-хариш, ношаръий ишлар кўп такрорланиб турганлиги учун шундай васфга эга бўлган. Шунинг учун мусулмонлар бозорларда доимо эҳтиёт бўлишлари керак. У ерларга кирганда ҳам, юрганда ҳам Аллоҳдан паноҳ сўраб юриш лозим.

«Ҳадис ва ҳаёт» китоби асосида тайёрланди

Мамлакатимизнинг Кобулдаги элчихонасида Ўзбекистон-Афғонистон алоқаларини ривожлантириш бўйича “Йўл харитаси” ижросини таъминлашга оид давра суҳбати ўтказилди, деб хабар бермоқда “Дунё” АА. Унда Афғонистон Ҳаж ва дин ишлари вазири Муҳаммад Қосим Ҳалимий, вазирлик ходимлари, диний уламолар иштирок этди.

Тадбир давомида Ўзбекистонда чоп этилган Имом Бухорий ва Имом Термизий маънавий меросига бағишланган китоблар тақдимоти ўтказилди.

Ўзбекистонда диний соҳада амалга оширилаётган ислоҳотлар ва диний бағрикенгликни таъминлаш бўйича олиб борилаётган ишлар борасида батафсил маълумот меҳмонлар диққатига ҳавола этилди. Самарқанд шаҳрида бўлиб ўтган “Имом Бухорий меросининг ўзига хос хусусиятлари ва бугунги кундаги тарбиявий аҳамияти” мавзусидаги халқаро конференцияда Афғонистон делегациясининг иштироки борасида тайёрланган ҳужжатли фильм ҳам намойиш этилди.

Шунингдек, Дин ишлари бўйича қўмита ва Ўзбекистон мусулмонлари идораси раҳбарияти билан учрашувларда диний соҳада ўзаро ҳамкорлик алоқаларини ривожлантириш масалалари муҳокама этилгани таъкидланди.

Анжуман иштирокчилари Ўзбекистон заминида яшаб ўтган буюк муҳаддисларнинг ҳаёти ва мероси, Имом Бухорий халқаро маркази ва Ислом цивилизацияси маркази фаолиятини Афғонистон оммавий ахборот воситаларида кенг тарғиб қилиш, Ўзбекистонда ёш афғон мутахассислари учун “Ислом миниатюраси” йўналиши бўйича ўқув-амалий курслари ташкил этиш, Афғонистонлик уламолар вакилларидан иборат гуруҳларнинг Ўзбекистонга зиёрат туризми дастури доирасида сафарларини уюштириш ва бошқа йўналишлардаги ҳамкорлик истиқболларини муҳокама қилди.

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Пайғамбаримиз алайҳиссаломга нозил қилинган Қуръони карим оятлари матни ҳижрий 10 (милодий 632) йилда тўла мукаммал бўлди. Ўша пайтда нозил бўлган сура ва оятлар турли ашёларга кўчирилиб, тартибланмаган ҳолда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг хоналарида бир жойга жамланган эди.

Абу Бакр Сиддиқ розияллоҳу анҳу халифаликлари даврида, яъни ҳижрий 11-13 йиллари Қуръон карим оятларининг ўрама шаклдаги бир нусхасини кўчиришга қарор қилинди. Бу шарафли вазифа йигирма ёшли саҳобий, ваҳий котиби Зайд ибн Собитга юкланди. Зайд ибн Собит мадиналик ансорийлардан эди. Ўн бир ёшида имонга келиб, ҳамиша Расулуллоҳнинг соллаллоҳу алайҳи ва саллам ёнларида юриб, дуоларидан баракот топди. Қатор тилларни ўрганиб, илму ҳикмат соҳиби бўлиб етишди. Мадина шаҳрида Куръон қироати қоидалари, шариат аҳкомлари ва мерос тақсимоти масалаларида беназир зот эди. Зайд ибн Собит Абу Бакр Сиддиқ топшириғи билан оятларни ўрам-ўрам териларга биринчи бўлиб кўчирган, кейинчалик Мусҳафи Усмонни кўчириш ишларига ҳам бош-қош бўлган.

Иккинчи халифа Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳу замонига келиб Ислом динимиз шарқда Хитойгача, ғарбда Андалусия (Испания)гача етиб борди. Ҳижрий 13-24 йиллар оралиғида Ислом давлати ҳудуди ниҳоятда кенгайди. Араблардан ташқари Ажам ўлкаларидаги халқлар ҳам Ислом билан шарафланишди. Бу эса Қуръони каримнинг ягона қурайш лаҳжасидаги “андоза расмихат имлодаги” (эталон) нусхасини кўчириш заруратини юзага келтирди.

Бу тарихий иш учинчи халифа Усмон ибн Аффон розияллоҳу анҳу даврларига тўғри келди. Ҳижрий 25 йили асҳоби киромдан катта бир гуруҳ назорати остида, дақиқ текширувлар натижасида Қуръони каримнинг ягона андоза нусхаси кўчириб ёзилди. Тери саҳифаларнинг иккала юзасига ҳам матн ёзилиб, барча саҳифалар муқова орасига олинди. Қуръони каримнинг китоб шаклидаги бу нусхасига “Мусҳафи Имом” деб ном берилди. Тери варақларга ёзилган Қуръон нусхасининг энг биринчи намунаси ҳазрати Усмонга нисбат берилиб, “Мусҳафи Усмон” атала бошлади.

Хаттотлар ана шу мусҳафдан бир неча нусха кўчириб, Ислом етиб борган турли ўлкаларга юборилган. Бугунги кунда Ҳазрати Усмон мусҳафларидан нодир бир нусха Ўзбекистон мусулмонлари идораси кутубхонасида авайлаб сақланмокда.Лангар Қуръони эса милодий саккизинчи асрда номаълум бир хаттот томонидан кўчирилган нусха бўлиб, у қайси саҳоба кўчириб ёзганини айтишга илмий асослар йўқ. Бу нусхада тўлиқ бўлмаса-да, ҳамма ҳарфларнинг нуқта-белгилари қўйилган. Нусха Кашқадарё вилоятининг Лангар қишлоғида сақланиб келингани учун “Лангар Куръони” номи билан машҳур бўлган. Унинг 16 варағи Ўзбекистонда, 82 варағи Санкт-Петербургда сақланмоқда. Доктор Ефим Резван Петербургда Лангар Куръони варақларининг мажмуасини рангли китоб ҳолида нашр эттирган. Бу нашрнинг Ўзбекистон мусулмонлари идораси кутубхонасида ҳам бир нусхаси мавжуд.

Мазкур мусҳафларнинг Марказий Осиёга келтирилгани ҳақидаги тўлиқ маълумотлар марҳум устоз Шайх Исмоил махдумнинг “Тошкентдаги Усмон мусҳафи тарихи” асарида келтирилган. Мазкур китобда соҳибқирон Амир Темур ва аллома Абу Бакр Қаффол Шоший Мусҳафнинг юртимизга келишига алоқадор экани кўрсатилади. Лекин Мусҳафни айнан ким олиб келгани ҳамон жумбоқлигича қолмокда. Бизнингча, Мусҳафни ҳижрий 54 йили Самарқандга муҳожир бўлиб келган Усмон ибн Аффоннинг ўғли Холид ибн Усмон олиб келган, деган фикр илмий асосга эга. Самарқанддаги Хожа Абду Дарун мақбараси айнан Холид ибн Усмонга мансуб меъморий ёдгорликдир.

 

Фотима Ҳабибуллоҳ қизи Ҳақбердиева

Ўзбекистоннинг Саудия Арабистонидаги элчиси Улуғбек Мақсудов Жидда шаҳрида жойлашган Ислом тараққиёт банки (ИТБ) бош қароргоҳида ИТБ гуруҳи президенти Бандар Ҳажар билан учрашди, деб хабар бермоқда «Дунё» АА.

Учрашувда ўзаро муносабатларни ривожлантиришнинг истиқболли йўналишлари ва Тошкентда бўлиб ўтадиган ИТБ Бошқарувчилар кенгашининг 46-йиллик йиғилишига тайёргарлик масалалари муҳокама қилинди.

Бугун ИТБ томонидан Ўзбекистон учун тасдиқланган имтиёзли кредитларнинг умумий ҳажми 2,4 миллиард долларни ташкил этмоқда. Банкнинг Ўзбекистондаги маблағлар портфели иқтисодиётнинг турли соҳалари, хусусан, қишлоқ хўжалиги ва қишлоқ туманларини ривожлантириш, транспорт, энергетика, соғлиқни сақлаш ва таълим каби соҳаларга диверсификация қилинган.

ИТБ гуруҳи президенти банк томонидан Ўзбекистон, Афғонистон ва Покистонни бир-бирига боғлайдиган темир йўл, Самарқанддаги Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот марказини бунёд қилиш ва бошқа лойиҳалар қўллаб-қувватланишини тасдиқлади.

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Мақолалар

Top