Динимиз инсонларни кечиримли бўлишга тарғиб қилади. Чунки кечиримли бўлишда кўп манфаатлар бор. Аввало, кечирган инсон ўзини енгил тортиб, ажру мукофотга сазовор бўлса, кечирилган инсон кўнглидан адоват кетиб, меҳр пайдо бўлади.

Аллоҳ таоло марҳамат қилади: «Агар сизлар афв этсангиз, койимасангиз ва кечирсангиз, у ҳолда, албатта, Аллоҳ (ҳам сизларга нисбатан) мағфиратли ва раҳмлидир» (Тағобун сураси 14-оят). Демак, биродарини афв этган кишининг гуноҳи кечирилар экан.

Динимизда афв фазилат ҳисобланади. Қуръони каримда марҳамат қилинади: «Афвни (қабул қилиб) олинг, яхшиликка буюринг, жоҳиллардан эса юз ўгиринг!» (Аъроф сураси, 199-оят). Ушбу оят нозил бўлганда, Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам Жаброил алайҳиссаломдан уни шарҳлаб беришни сўраганлар. У зот алайҳиссалом: “Аллоҳ таоло зулм қилган кишини афв этинг, бермаган кишига беринг, сиздан узилиб кетган кишига яқин бўлинг, деб буюрмоқда”, деганлар (“Тафсири Табарий”).

Барча яхши хулқ ва сифатларни ўзида мужассам қилган Зот – Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам кечиримлиликда ҳам энг гўзал намуна эдилар.
Ойша розияллоҳу анҳо Пайғамбаримизнинг хулқлари ҳақида сўралганда, бундай жавоб берганлар: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам фаҳш ишларни қилувчи, фаҳш сўзларни сўзловчи ва бозорларда бақир-чақир қилиб юрувчи инсон эмасдилар. Ёмонликка ёмонлик билан жавоб қайтармас эдилар, балки афв этиб, кечириб юборар эдилар” (Имом Термизий ва Имом Аҳмад ривояти).

Президент Шавкат Мирзиёев фармони билан Наврўз умумхалқ байрами арафасида жазо муддатини ўтаётган, қилмишига чин кўнгилдан пушаймон бўлиб, тузалиш йўлига қатъий ўтган 140 нафар фуқаро афв этилди.

Ёзёвон туманилик Ҳасанбой Мерожов шулардан бири. У ҳаётда тўғри йўлдан адашди, диний оқим таъсирига тушиб қолди. 1999 йилда жиноят ишлари бўйича Фарғона вилоят суди ҳукми билан ўн етти йил муддатга озодликдан маҳрум қилинган. 2016 йилда Жиноят ишлари бўйича Қўнғирот туман суди томонидан Ўзбекистон Республикаси Жиноят Кодексининг 221-моддаси тартибида 5 йил 15 кун муддатга қўшимча озодликдан маҳрум этилган. Бу хақда uza.uz хабар берди.

У қилмишидан чин пушаймонлиги боис афв этилиб, оиласи бағрига қайтди.

– Ҳаёт улуғ неъмат эканлигини кеч тушундим, аммо барибир англадим, – дейди у. – Оилам, яқинларим бағрига қайтишдан ортиқ саодат борми?! Бунинг учун беҳад миннатдорман. Жазони ижро этиш муассасасида қилмишларимни ўйлаб, хатоимни тушуниб етдим ва пушаймон бўлдим. Ҳунармандчилик билан шуғулланиш ниятидаман.

Бу – бир кишининг бошидан ўтказган ва қилган хатоларидан чиқарган хулосалари. Мамлакатимизда байрам ва ҳайитлар арафасида турли хил жиноятларни қилган, чин кўнгилдан пушаймон бўлиб, тузалиш йўлига ўтган минглаб шахслар авф этилиб, уларнинг оилаларидаги ўн минглаб инсонлар хурсандчилигига сабаб бўлмоқда.

Олижаноб сифатларга эга бўлган киши бу дунёда инсонларнинг меҳр-муҳаббати, олқиши ва мақтовига сазовор бўлади, турли ёмонликлардан сақланади. Охиратда эса улуғ неъмат – жаннатга ва Раббимизнинг розилигига эришади.

Баҳриддин ХУШБОҚОВ
тайёрлади

Қозоғистонда ижтимий тармоқларни тартибга солиш борасида алоҳида қонун қабул қилиш зарур. Бу ҳақда Қозоғистон Республикаси Парламент Сенатида миллий қадриятларни оммалаштириш масалалари бўйича парламент эшитувида депутат Бакитжан Жумагулов маълум қилди, дея хабар бермоқда, zakon.kz мухбири.

«Биз ёшларни меҳнатсевар қилиб тарбиялашимиз лозим. Пандемия шароитида дунёда, шунингдек, ғоявий вируслар ҳам тарқамоқда. Ёлғон ахборот ушбу вирусни шу заҳоти ижтимоий тармоқлар орқали етказади. Шунинг учун, биз ижтимоий тармоқлар тўғрисида қонун қабул қилишимиз керак», - деди Жумагулов

Сенатор бу қонун "сўз эркинлигини бузиш эмас, балки ижтимоий тармоқларни қонунчилик доирасига киритиш ва уларнинг фойдаланувчиларини қонун олдида масъулиятини оширишдир", — дея қўшимча қилган.

«Глобаллашув даврида баъзи ёшлар қандай қилиб ғарбнинг номақбул гуруҳлари таъсирига тушиб қолишганини ҳатто сезмай ҳам қоладилар. Улар миялари заҳарланиши оқибатида қафасга тушадилар. Шу тарзда когнитив технологиялар жамоатчилик онгига таъсир кўрсатиш воситасига айланади. Биз учун миллий манфаат ва миллий қадриятларимизни ҳимоя қилиш энг муҳим бойликдир», — дея таъкидлади у.

Оксана Скибан, Нур Султон

Куни кеча Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратларининг “Ўзбекистон 24” телеканали орқали эфирга узатилган ёшларга мурожаатини томоша қилдик.

Бу долзарб мурожаат, айниқса, имом-хатиблар учун ёшлар таълим-тарбиясида, уларни муқаддас динимизга ёт турли оқимлар таъсиридан асраш, бу борада жипслашиб, ҳамжиҳат ҳаракат қилишда муҳим тавсиявий характерга эга.

Дарҳақиқат, бугун ёшлар таълим-тарбиясига эътибор ҳар қачонгидан ҳам долзарб аҳамият касб этиб бормоқда. Чунки фарзандларимиз тарбиясида кузатиладиган бўшлиқни дарҳол “тўлдирадиган” кучлар пайт пойлаб юрганини яхши биламиз. Улар бундай имкониятлардан устомонлик билан фойдаланишадики, афсуски, бунинг аччиқ хотиралари ҳали-ҳамон юрагимизни тирнайди.

Аслида, ёшларнинг турли оқимларга кириб қолиши ёки уларнинг ҳар хил иллатлар гирдобига тушиши илмсизликдан, оилада, маҳаллада, жамиятда тарбияни яхши олмагани оқибатида юзага келади.

Агар ота-она оилада фарзандлар тарбиясига жиддий эътибор қаратса, бу фарзандларни ҳеч қандай манфур ниятли кишилар йўлдан адаштира олмайди. Балки улар келажакда ота-онасига ва жамият равнақига ҳисса қўшадиган фарзандлар бўлиб вояга етади.

Бунга тарихдан бир мисол келтирсак. Ривоят қилинишича, халифа Ҳорун Рашид халқ ҳаётини ўрганиш учун фақирона кийиниб, бозорга тушибди. Бир қассобдан қўй сотиб олиб, ундан неча кило гўшт ва ёғ чиқишини сўрабди. Қассоб қўйни чамалаб, 14 кило гўшт ва 4,5 кило ёғ чиқишини айтибди. Уйга қайтгач, уни сўйдиришса, ҳақиқатан, қассоб айтгандек бўлибди.

Халифа ўша қассобни топтириб келиб, ундан дунёвий ва диний илмлардан сўрабди. Қассоб жавоб бера олмабди.

– Эй қассоб! Сенда ватанга муҳаббат, халқингга муҳаббат қани?! Наҳот ҳалол ва ҳаромнинг фарқига етмасанг? – дебди халифа. Кейин жар чақиртириб, қассобни дунёвий ва диний илм олмагани, ҳалол-ҳаромнинг фарқига бормагани учун бошқаларга ибрат бўлсин деб дорга остирмоқчи бўлибди. Эртаси куни халифа олдига икки ёш йигит келибди. Уларнинг одобини кўрган халифа “фарзандинг шундай  бўлса” деб қўйибди. Йигитчалар “Отамиздан сўралган саволларни биздан сўранг!” – дейишибди. 

Халифа йигитчаларни саволга тутиб, уларнинг зеҳни ва илмига қойил қолибди.

– Муҳтарам жамоа! Бола – лой, ота ва она кулол эмасми? Бола онадан ўғри, қотил ёки алдоқчи бўлиб туғилмайди. Уни тарбияловчи ота-она ва ташқи муҳитдир.

– Ҳукмни отамизга эмас, балки унинг отасига, яъни бобомизга чиқариш керак эди. Отамиз илмсиз бўлса ҳам, бизни илмли, маърифатли бўлишимизга шароит яратди. Отамиз таҳсинга лойиқдир, – деди қассобнинг катта ўғли.

Халифа узоқ сукут сақлаб, деди:  “Вазирим, сен истеъфога чиқ. Шу  йигитча  менга вазир бўлсин. Қассобнинг эса устига зарбоф тўн ёп, бу элга ибрат бўлсин. Чунки бизнинг келажагимиз – фарзандларимиз. Бола тарбиялашдаги олижаноблиги учун қассоб шунга лойиқ. Қассобнинг отаси тирик бўлса, олиб келинг, ўлган бўлса, гўрига ўттиз дарра уринг. Отаси унга қассобчиликдан бошқа нарсани ўргатмагани учун”, дебди.

Исломнинг дастлабки ўн уч йили ҳам бевосита инсонларнинг таълим-тарбиясига, ақидасига, одоб-ахлоқига катта эътибор қаратиш даври бўлган. Аллоҳ Таоло илк нозил қилган оят ҳам (Алақ сурасининг 1–5-оятлари), илм, таълим, тарбия, одоб-ахлоқнинг тамал тошини қўйиб берган.

Асрлар оша башарият қандай муваффақиятга эришган бўлса, ҳеч иккиланмай бунинг замирида одоб-ахлоқ, таълим-тарбия мужассам эканини эътироф этамиз. Одамлар мана шу олтин ҳалқалардан узоқлаша боргач, бошларига мисли кўрилмаган кулфатлар ёғила бошлади.

Муфтий ҳазрат ўз чиқишларида ёшлар таълим-тарбиясида ҳамжиҳатлик зарур эканини таъкидлаб, елкама-елка туриб, бўлинмай, Аллоҳнинг Китобига, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳадисларига оғишмай амал қилиш кўплаб муваффақиятлар гаровилигини билдирди.

Дарвоқе, бугун ёши улуғ, ҳаёт тажрибаси катта инсонлар ёшларга насиҳат қилиши, улар ўртасида бирор ножўя хатти-ҳаракатни кўрса, дарҳол ундан қайтариши зарур. Бу иш ҳам динимизга, ҳам маънавиятимизга, ҳам қадриятларимизга ҳамоҳангдир.

Тамим Дорий розияллоҳу анҳу ривоят қилади: «Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Дин насиҳатдир”, дедилар. Бизлар “Ким учун?” дедик. У зот: “Аллоҳ учун, Китоби учун, пайғамбари учун, мусулмонлар уммати ва барча учун”, дедилар» (Имом Муслим ривояти).

Биз бугун мана шу ҳадисга риоя қилсак, муфтий ҳазрат айтганларидек, кўплаб натижаларга эришамиз, иншоаллоҳ.

Салоҳиддин ТОШОНОВ,

“Яккасарой” жоме масжиди имом-хатиби

Мисрнинг етакчи оммавий ахборот воситалари, жумладан “Ахбар ал-Йаум”, “Ал-Аҳром”, “Ал-Хабар ал-Йаум”, “Сада ал-Балад”, “Ал-Васила” нашрлари Ўзбекистонда амалга оширилаётган ислоҳотлар ва ўзгаришлар билан Миср жамоатчилигини таништиришда давом этмоқда, деб хабар бермоқда “Дунё” АА.

Хусусан, “Ал-Аҳром” газетаси Мисрнинг Ўзбекистондаги элчиси билан уюштирган интервьюсида мамлакатларимиз ўртасида туристлар сонини ошириш, иқтисодий, маданий-гуманитар алоқаларни кенгайтириш имкониятларига тўхталиб ўтган.

Мисрнинг нуфузли “Ахбар ал-Йаум” газетаси эса Имом Мотуридий таълимотига оид мақола чоп этди. Унда Ислом дунёсида мўътадил қарашларни ёйиш, Мотуридий таълимотини ўрганиш, соҳага оид хорижий ташкилотлар ўртасида самарали ҳамкорлик ўрнатишда Ўзбекистонда ташкил этилган Имом Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот маркази фаолияти муҳим аҳамият касб этиши алоҳида таъкидланган.

Мазкур газета Имом Мотуридий стипендиясининг жорий этилиши, ушбу таълимот билан боғлиқ қўл ёзмаларни йиғиш, библиографиясини тайёрлаш ва уларни электрон шаклда кутубхоналарда тарқатиш бўйича кўрилаётган чораларга тўхталиб ўтган.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати