Алихонтўра Соғуний ҳазратлари: “Ҳар бир инсоннинг муқаддас тўрт нарсаси бўлади. Булар: озодлиги, меҳнати билан топган молига эгалик қилиши, туғилиб ўсган она юрти, асрлар давомида асраб[1]авайлаб келаётган муқаддас дини. Шу ўринда тўрт нарсага эга бўлмаган инсон инсонийлик шарафидан маҳрумдир”, деганлар.

Сўнгги вақтларда жамият ҳаётида олиб борилаётган ислоҳотлар киши руҳиятини кўтаради. Лекин айримларнинг ўзини тутиши, хурмача қилиқлари киши асабини бузади. Баҳоуддин Нақшбанд ҳазратларининг: “Дилинг Аллоҳда, қўлинг меҳнатда бўлсин”, деган ҳикматининг замирида меъёр масаласи мужассам. Исломда “ўрта уммат” атамаси биз юритаётган фикрга ҳамоҳангдир. «Ана шундай қилиб, одамлар устидан гувоҳ бўлишингиз ва Расул устингиздан гувоҳ бўлиши учун сизларни ўрта уммат қилдик. Сен аввал юзланган қиблани орқасига қайтадиганлар ким-у, Расулга эргашувчилар ким эканини билишимиз учунгина қилганмиз. Бу, албатта, Аллоҳ ҳидоятга солганлардан бошқаларга оғирдир. Аллоҳ имонингизни зое қилмас. Албатта, Аллоҳ одамларга ўта шафқатлидир, ўта раҳмлидир» (Бақара сураси, 143-оят).

“Аллоҳ таоло ушбу ояти каримада мусулмонларни ўрта уммат эканини эълон қилмоқда. Биз “ўрта” деб тар[1]жима қилган сўз араб тилида “васат” дейилади. Бу сўз “яхши”, “ўрта”, “марказ” ва “адолатли” деган маъноларни англатади.

Кўпроқ “ўрта” маъносида ишлатилгани учун таржимада шу сўз олинган. Ўртанинг яхши дейилаётгани боиси шуки, четлар чет бўлгани учун ҳам ҳар хил таъсирларга кўп учрайди ва бузилиш эҳтимоли кўпроқ. Аммо ўрта бузилмай, яхши ҳолича қолади. “Ўрта”га адолат маъноси берилишининг сабаби эса, ўрта атрофларга нисбатан бир хил туради, бирор томонга оғиб, адолатни бузмайди” (“Тафсири ҳилол”).

Ўз навбатида, меъёрнинг тагзаминини, миллий-ахлоқий қадриятларимиз, Қуръони карим ва ҳадиси шарифдаги илоҳий илм неъматларини жаҳон ва миллий адабиётимиз асосида ҳар бир ёшнинг онгига сингдириб бориш, яъни замонавий билимларни диний-ахлоқий меъёрлар билан боғлаб ўрганиш фойдадан холи бўлмайди.

Ҳар бир неъматдан фойдаланишда меъёр муҳимдир. Исломда ибодатда ҳам меъёр бўлиши, меъёрни бузиш, аввало, мўминга оғир келиши таъкидланади. Ойша онамиз розийаллоҳу анҳодан ривоят қилинган ҳадис бунинг далилидир: «Бани асадлик бир аёл ҳузуримда ўтирган эди. Шу пайт Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам уйга кириб келиб: “Бу аёл ким?” деб сўрадилар. “Бу – ўша, кечаси ухламай намоз ўқиб чиқадиган аёл”, дедим. Сўнг мазкур аёлнинг қанақа намоз ўқиши ҳақида сўзлашдик. Шунда Расулуллоҳ: “Бундай қилманглар, солиҳ амалларни қурбингиз етганича адо этинглар, қанча ибодат қилсангиз ҳам, то сизлар малолланмагунингизча Аллоҳга малол келмайди”, – дедилар» (Имом Бухорий ривояти).

Албатта, халқимиз менталитетида Исломнинг ўрни беқиёс. Лекин муқаддас динимизни яхши билмаслик ёки нотўғри талқин этиш ҳолатлари ҳам учраб туради. Ваҳо[1]ланки, динимиз ҳар бир ишда мўътадил бўлишни, меъёрни билишни ва унга амал қилиш[1]ни адолат мезонларидан деб ҳисоблайди.

Ихтиёр ЭРГАШЕВ,

фалсафа фанлари номзоди

“Ҳидоят” журналининг 2020 йил 12-сонидан олинди

Агар ўйлаб кўрсанг, Аллоҳ таоло сени яхши кўришини, сени афзал қилганини англаб етасан. Зеро, Аллоҳ таоло сенга Ўзига ибодат қилишинг учун куч-қувват ато этди. Намозда: "Сенгагина ибодат қиламиз, Сендангина ёрдам сўраймиз" дейишга муваффақ этди.

Агар ўйлаб кўрсанг, Аллоҳ сени яхши кўришини, сени мукаррам этганини тушуниб етасан. Дунёнинг беҳисоб турли неъматларини ато этди, осмону ердан ризқингни берди.

Агар ўйлаб кўрсанг, Аллоҳ сенга офият неъматини берганини, Унинг неъматлари сенга доимий равишда келаётганини гувоҳи бўласан.

Бу нимани англатади? Бу Аллоҳ таоло сени яхши кўришини билдиради. Ҳа, Аллоҳ ҳаққи, Ўзидан ўзга илоҳ йўқ бўлган Зот Аллоҳга қасамки, Албатта Аллоҳ сизни яхши кўради.

Бизни яхши кўради, зеро, Ўз раҳмати ила бизга Ўзини танитди.

Бизни яхши кўради, ахир Ўз фазли билан ибодатида бизни қоим этди.

Бизни яхши кўради, Ўзига сажда қилишимизни насиб этди-ку...

Агар Аллоҳ таоло сизни яхши кўришини англаб етсангиз, эй азиз биродарим, ахир Аллоҳ таолонинг муҳаббатига жавобан муҳаббат билан жавоб беришингиз керак эмасми?

Нима учун муҳаббатга муҳаббат билан жавоб қайтармайсиз?

Бизнинг қалбимиз Аллоҳ таолога бўлган муҳаббат билан тўлиб тошиши керак. Агар сизнинг қалбингиз Аллоҳнинг муҳаббатига лиммо-лим бўлса, қалбингиздаги барча зулуматлар йўқолади. Аллоҳнинг муҳаббатидан бошқа нарсага жой қолмайди. Шунда Аллоҳ таолонинг бандаларига қараб, уларнинг ҳар бири сиздан афзал эканини англаб етасиз. Ҳатто улар бугун сиздан яхши бўлмасалар-да, эртага сиздан кўра яхши бўлишлари мумкинлигига ишонасиз.

Доктор, шайх, шаҳид Муҳаммад Саъид Рамазон Бутий раҳматуллоҳи алайҳнинг маърузаларидан

Даврон НУРМУҲАММАД таржимаси

Самия Ҳасан Сулуҳу Танзания Президенти этиб сайланди. Бу ҳақда islam.ruга асосланиб islom.uz хабар беради.

Қасамёд қилиш маросими Танзания президентларининг Дорус-салом қароргоҳида бўлиб ўтди.

«Мен ҳалол бўлишга, Танзания конституциясига бўйсунишга ва уни ҳимоя қилишга ваъда бераман», деб қасамёд қилди Сулуҳу. Сулуҳу хоним Африкадаги ушбу мамлакатда давлат раҳбари лавозимига тайинланган биринчи аёл бўлди.

Аввал бу муслима аёл вице-президент бўлиб фаолият юритган. Мамлакатнинг аввалги раҳбари Жон Магуфули 17 март куни вафот этган.

Мамлакат конституциясига биноан, президент вафот этган тақдирда, вице-президент давлат раҳбари лавозимини эгаллайди ва ваколат муддати тугагунига қадар ушбу лавозимда қолади.

61 ёшли Сулуҳунинг амалдаги ваколати 2025 йил охирида тугайди.

Самия Ҳасан Сулуҳу Занзибарда туғилган. У аввал қатор вазирлик лавозимларида ишлаган.

Англиянинг Блэкберн шаҳри маъмурияти ака-ука миллиардерлар Муҳсин ва Зубайр Исолар тақдим этган қиймати 5 миллион фунтга тенг масжид лойиҳасини тасдиқлади.

Шаҳар маъмурияти жамоатчиликнинг эътирозларини эътиборга олган ҳолда лойиҳага 21 та тузатиш киритишни таклиф қилди. Ака-ука миллиарерлар бунга рози бўлди ва керакли тузатишлар киритилгач, лойиҳа тасдиқланди.

Шаҳар кенгашининг баъзи аъзолари масжид минораларининг баландлиги бўйича хавотир билдирган. Бироқ режалаштириш қўмитаси раиси Гэвин Прескоттнинг фикрича, баландлиги 29 метрга тенг миноралар ислом меъморчилигига хосдир ва шаҳар ландшафти учун муаммо туғдирмайди.

Лойиҳага мувофиқ йирик гумбазга ва иккита минорага эга масжид болалар боғчаси ва бошланғич мактабдан бўшаган ерда қурилади. Шу тариқа ташландиқ ҳолга келиб қолган бу жой ободонлаштирилади. Масжид мажмуасида аёллар ва болаларнинг вақт ўтказиши учун ҳам шароит яратилади. Бу ердаги ижтимоий марказга номусулмонлар ҳам бемалол келиши мумкин бўлади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матубот хизмати